Vrijzinnige opa
Ds. M. (Michel) van Heijningen | Geen reacties | 26-03-2025| 13:08
Vraag
Mijn grootvader van richting de 90 lijkt nu echt langzaam aan in de winter van zijn bestaan te belanden. Ooit schijnt hij (relatief) orthodox geweest te zijn. Hij is als kind gedoopt en heeft belijdenis gedaan. Later werd hij ook lid van de kerkenraad Het ging terugkijkend denk ik vooral mis rond de jaren 70: Samen Op Weg. Terugkijkend weten we wat voor humanistisch verderf daar uit voortkwam; maar dat was misschien op voorhand niet te overzien. Mijn grootvader is toen lid geworden van de commissie Samen Op Weg. Ook daar heeft hij diverse functies binnen het kerkelijk leven vervult; lid van de kerkenraad, voorzitter van de kerkenraad, actief voor de classis en de synode. Op papier een betrokken kerkman zou je zeggen.
Hij heeft zich een hele tijd omringt met het type mensen die zichzelf elitair voor wilden doen en het chique vonden al filosoferend vraagtekens te zetten bij een bepaald Bijbel boek. Dat begon relatief onschuldig; intussen heeft dat er in geresulteerd dat hij niets meer van de Bijbel gelooft. Hij ziet het als een mooi inspirerend Boek; maar absoluut niet letterlijk; steeds weer ongelovige argumentaties. Enkele van zijn kennissen zijn volstrekt atheïst. Volgens hem komen die gewoon in de hemel dankzij hun vrijwilligerswerk. Deze man heeft zo’n 50 jaar de kerk 'gediend', maar als je hem nu zegt in een letterlijke Bijbel te geloven, word je vierkant uitgelachen en voor gek verklaard. Hij heeft de komst van vrouwelijke ambtsdragers en predikanten gestimuleerd, alsmede het accepteren van het homohuwelijk. De voltallige kerkenraad was tegen, maar hij heeft dit als voorzitter er doorgedrukt. Dat was zijn missie.
Het zal duidelijk zijn dat wij niet in dezelfde kerk zitten, maar mijn vraag is deze. Hij zit zogezegd in de winter van zijn bestaan. Ooit heeft hij (hoop ik) weloverwogen de keuze tot het doen van belijdenis gedaan; kunnen wij dan stellen dat er zo iets is als 'eens gered, altijd gered'? Juist omdat hij zo eigenwijs en zo oud is maakt dat de situatie zo verdrietig. Hij gelooft niet in een hel. Is ooit geloofd gelijk garantie voor eeuwig behoud? En wat zou uw advies zijn? Zijn er dingen die ik wel of niet zou moeten zeggen?
Antwoord
Beste vriend(in),
Je vraag laat je betrokkenheid op en liefde voor je opa zien. Dat is mooi. Je maakt je zorgen om hem omdat hij naar menselijke maatstaven dichtbij zijn einde is. En, hoe zal het dan met hem gaan?
Je beschrijft zijn geloofsgang en kerkelijk optreden en dat maakt je onrustig. Hij maakte andere keuzen dan jij vandaag graag wil doen. En inderdaad verdwenen orthodoxie komt vaker voor. Stapje voor stapje raken mensen soms los van wat God in Zijn Woord ons zegt. Steeds wordt er weer een overtuiging afgeschaafd. Wanneer je dat bij een ander constateert, kan je dat met zorg vervullen. De prangende vraag is dan; wat moet ik doen/ wat is mijn taak? Want ja, hoeveel orthodoxie kan een mens overboord mikken zonder zijn eeuwig behoud te verliezen? Wanneer is een mens te ver weg? Voor je het weet, lig je wakker over die ander.
Ooit kwam er een orthodoxe refo bij Jezus met de vraag, zijn het er weinig die zalig worden? Het antwoord ken je waarschijnlijk: strijd jij om in te gaan... Wat zou die tekst voor jou betekenen? Om eerlijk te zijn, lees ik in je vraag naast betrokkenheid ook wel wat oordeel. Zou het kunnen dat je opa toch vanuit wat andere motieven heeft gehandeld dan jij nu denkt? En, hou je de optie open, dat er dieper in zijn hart iets meer geloof is dan jij kan waarnemen?
Wanneer de sfeer tussen jullie geen hartelijkheid en verbondenheid uitstraalt, is de kans klein dat je in een goed gesprek elkaars 'nieren kan proeven'. Uiteindelijk fiets je dan langs elkaar heen en begrijp je elkaar niet echt. Daarom is het belangrijk om te proberen vanuit je liefde en betrokkenheid dichtbij hem te komen en te blijven. Discussies beginnen heeft geen zin. Misschien wordt je opa wel aangesproken door (oude) liederen die iets van de kern van het geloof bezingen.
Ooit sprak ik zelf een senior die ongeveer in zijn eerste zin tegen me zei dat hij vrijzinnig was en dat vooral zou blijven. Ik moest niet denken dat ik hem zou kunnen bekeren. Nu denk ik dat toch al nooit, maar vooruit :-) Een minuut of tien later vroeg ik hem of hij favoriete liederen had. Hij noemde direct: “Jezus, Uw verzoenend sterven, is het rustpunt van mijn hart.” Misschien begrijp je dat ik tegen hem gezegd heb, prima dat jij vrijzinnig blijft, mag ik toch af en toe bij je langskomen en zullen we dan samen eens naar zo'n lied luisteren?
Kortom, probeer wat mildheid op te brengen. Harde, versteende orthodoxie stoot mensen af. Wellicht heeft je opa daar ooit mee te maken gehad. Het zou mooi zijn als hij nu een stukje mildheid en genade proeft. Volgens mij is dat trouwens de diepste kern van het geloof, denk je niet?
Als laatste zou ik tegen je willen zeggen, let aanstaande zondag eens extra goed op aan het begin van de dienst. Onze hulp is in de Naam van de Heere die niet loslaat wat Zijn hand ooit begon. Dat is een mooi moment voor een kort gebed: “O God laat U naar Uw belofte opa en mij niet los. Draag ons door het leven en geef ons Uw genade, om Jezus wil.”
Hartelijke groeten,
Michel van Heijningen
Dit artikel is beantwoord door
Ds. M. (Michel) van Heijningen
- Geboortedatum:08-06-1976
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Alblasserdam
- Status:Actief
Bijzonderheden:
