Actualiteit en diepgang missen in prediking

Ds. A. van Vuuren | Geen reacties | 05-12-2024| 15:46

Wij zijn lid van de PKN. Al langere tijd missen wij actualiteit en diepgang in de prediking. Niet alleen in onze kerk maar ook elders, in andere kerkverbanden. Oneerbiedig gezegd zijn mijn vrouw en ik van mening dat predikanten er zich wat gemakkelijk van af maken. Weer een preek over de melaatsheid van Naäman. Weer Zacheus die in de boom zit. Rondom het Heilig Avondmaal weer de wonderbare spijziging. Na Pinksteren dit jaar hoorden wij echt wekenlang nadien nóg preken over de Heilige Geest.

Wij snappen dat predikanten het druk hebben, maar stiekem vragen wij ons wel eens af hoe serieus predikanten hun verantwoordelijkheid (nog) nemen. Zij zijn niet alleen geroepen door hun Zender, maar hebben toch ook een verantwoordelijkheid als goede werknemer.

Tenslotte vinden wij dat veel predikanten de ontwikkelingen in de maatschappij ontwijken in de prediking. Ik hoorde boeren terecht hun zorgen uiten over het veel te kletsnatte voorjaar. Zij konden hun werk niet doen en keken machteloos toe. Er was (en is) oorlog en heel veel onrust in de wereld, gezin, politiek en maatschappij. Nauwelijks hoor ik de verbinding in de prediking met daarbij de oproep tot bekering omdat de tijd nabij is. Ligt het aan ons of is er iets anders aan de hand?

Gemis aan en actualiteit en diepgang in de prediking. En dan niet alleen in de eigen kerk maar ook in andere kerkverbanden. Poeh, dat  is nogal wat. Als jullie gelijk hebben is dat een ernstige zaak. Dan verarmt de gemeente in geestelijk opzicht gaandeweg meer. Het gaat zelfs ten koste van het zielenheil en de eer van God.
  
Jullie zijn van mening dat predikanten zich er makkelijk van af maken. Dat klinkt nogal generaliserend, al zult u dat niet bedoelen. Dat zeg ik niet om de eigen beroepsgroep de hand boven het hoofd te houden. Maar het lijkt me moeilijk om dat in zijn algemeenheid te zeggen. Want er zijn zoveel predikanten. Die kun je toch nooit allemaal horen preken? Ik meen dat vele collega's serieus werk maken van hun preken. Iets wat dan ook veel vreugde geeft en verwondering. Bij henzelf en gemeenteleden.  
  
Mochten er inderdaad luie dienaren zijn, dan zal de plaatselijke kerkenraad actie moeten ondernemen. Trouwens, wat let u om daar zelf daarover met uw predikant in gesprek te gaan? Hopelijk kunnen jullie dan zijn als een Aquila en Priscilla (Handelingen 18:26). Daarbij mag ik aannemen dat jullie veel bidden voor de voorgangers. Een echtpaar vertelde me dat het elke week bidt voor de preekvoorbereiding van de eigen predikant. Zo hoort het.  
  
De prediking is inderdaad een van de hoofdtaken van de predikant. Hij zal dus biddend en hard moeten studeren. Diep graven in het Woord van God. Professor W. H. Velema zei: “Zelfs al bepreek je bekende stof, dan moet je als het goed is toch minstens een of twee nieuwe dingen ontdekken.” Als het goed is is een predikant niet snel tevreden over zijn preek. Beter gezegd: dan is hij nooit tevreden. Wat is uw beste preek, werd eens gevraagd. De volgende, zei de predikant.
  
Jullie zeggen: het zijn steeds de bekende Bijbelgedeelten, die aan de orde komen. Dat komt helaas nogal eens voor. Ik ken iemand die is afgehaakt omdat hij na Pinksteren vier zondagen achtereen getrakteerd werd op een preek over de Kamerling (Handelingen 8). Dat kan voorkomen worden door als gastpredikant te informeren waarover de vorige week/weken is gepreekt. De eigen predikant kan het voorkomen middels het bepreken van een heel Bijbelboek, seriepreken dus. 
  
Oorzaken van gebrek aan diepgang kunnen zijn: te druk met andere zaken. Of dat men opziet tegen bepaalde teksten, omdat hij er geestelijke gezien zelf niet bij kan. Ds. J. van Sliedregt zei: “Dat moet hij er toch mee aan de slag met de bede of God hem wil optrekken naar dat geestelijk niveau.”
  
Het kan trouwens ook zijn dat de stimulans vanuit de gemeente ontbreekt. Dat gemeenteleden de predikant niet prikkelen om werk van de  preek te maken. Dat het gros het wel best vindt als de man het maar vlot en vaardig kan brengen. Dat er niet op nauwelijks door gemeenteleden op de preek wordt gereageerd. Bij alle kritiek moeten gemeenteleden de hand ook in eigen boezem steken. “Zoals het volk is, zo is de priester”, zegt Hosea 4:9. 
  
En wat betreft de actualiteit in de preek: wij hoeven het journaal niet over te doen. Wel moet de prediker de wereldgebeurtenissen duiden. De spannende tijd waarin wij leven met haar apocalyptische trekken. Maar dan moet dat wel opkomen uit het tekstgedeelte voor de preek. Anders ligt zich vergalopperen in dat duiden op de loer. Overigens kan ik me niet voorstellen dat een predikant in een agrarische gemeente de problematiek van de boeren onbesproken laat in de preek. Dan laat je je gemeenteleden in de kou staan. 
  
Predikanten kunnen ook niet altijd bekende gedeelten laten liggen. Allereerst niet vanwege het kerkelijk jaar. Bovendien zijn ze nog al eens gebonden aan een voorgeschreven thema, aangedragen vanuit Jeugdbonden. Onbekende teksten vragen inderdaad veel meer studie en creativiteit van de prediker, ook qua vormgeving van de preek. Maar u hebt gelijk dat de predikant daarvoor niet mag wegvluchten. Kortom, als predikers hebben we de dure roeping om Gods Woord in de breedte en de diepte te vertolken.  
  
Bij de constatering van het grote manco vraagt u zich ten slotte af: ligt het aan ons of is er iets anders aan de hand. Of het aan uzelf ligt kan ik niet beoordelen. Als jullie negatief voorgesorteerd luisteren naar de preken zul je er weinig aan hebben. Maar als u welwillend luistert met een biddend hart, kun je er best nog wel zegen uit ontvangen. En als u denkt dat er een deken over de prediking ligt, dan moet je maar veel bidden om een opwekking.

“O Heere laat mijn prediking actueel en diepgaand zijn, in betoning van Geest en kracht.” Dat is mijn bede en naar ik denk ook van vele collega’s. Bidden jullie mee?  
  
Hartelijke groet,
Ds. A. van Vuuren

Dit artikel is beantwoord door

Ds. A. van Vuuren

• Geboortedatum:
  02-11-1948
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Capelle a/d IJssel
• Status:
  Actief

135 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven