Beeldspraak in preek interpreteren
Redactie Refoweb | 9 reacties | 25-10-2024| 08:50
Vraag
Ik heb moeite met het 'vertalen' van beeldspraak/zinnebeeldige uitdrukkingen, etcetera. Enkele voorbeelden.
1. Predikanten preken bij voorbeeld over de geschiedenis van de bloedvloeiende vrouw. Ze eindigen de preek met de hoopgevende woorden dat wij (ik dus ook) nu de zoom van Zijn kleed ook mogen aanraken. Maar dat kan helemaal niet, want Hij is niet meer op aarde, en Zijn kleed dus ook niet en zodoende kan ik helemaal geen zoom van Zijn kleed aanraken.
2. Jezus is geboren in Bethlehem. In een stal. Hoe vaak heb ik predikanten horen zeggen: kom maar binnen in de stal, kom dichterbij, kom ook kijken, aanbidden, etcetera. Ik blijf achter met de verdrietige gedachte: waarom leef ik nu? Had ik toen maar geleefd, toen Jezus hier echt op aarde was, dan zou ik wellicht Zijn kleed kunnen aanraken.
3. Dominees zeggen soms dat ze Jezus in onze schoot leggen. Maar dit klopt natuurlijk niet. Er ligt helemaal niets in mijn schoot. Aldoor heb ik het in kerkdiensten druk met het ‘vertalen’ van deze beeldspraak. Want heel veel predikanten spreken dit soort beeldtaal. Probleem is echter dat niemand ooit mijn 'vertaalwerk' controleert. Heb ik het goed vertaald? Of is de bedoeling toch net een beetje anders? Is het raar dat ik op deze manier eindeloos in onzekerheid verkeer en vaak heel moe word van kerkdiensten?
Wanneer komen predikanten met een woordenboek waarin ik kan opzoeken wat ze eigenlijk bedoelen met leeuwen aan kettingen, zomen van kleden en Jezus Die ze op schoot leggen? Of wanneer komen de kerken met een nieuwe cursus: hoe dominees leren concreet te spreken. Het is nu een soort geheimtaal waar kinderen in ieder geval niets van begrijpen en ik ook niet.
Antwoord
Beste vraagsteller. Je hebt een punt. Hoe ruim en welmenend ook het aanbod van genade is, als beeldtaal (hoe toepasselijk en mooi ook) niet wordt uitgelegd, dan schiet de prediking zijn doel voorbij. Dan zijn het vaak alleen Gods kinderen die begrijpen wat de strekking van zo’n uitspraak is. Wat is dan Christus in je schoot leggen en wat moet ik als kerkganger dan (nog) doen? Want hoe pas ik dat toe in de praktijk?
1. Allereerst is het belangrijk dat we een predikant zelf confronteren met zijn beeldspraak als we niet begrijpen wat hij zegt. Want als jij het niet doet, wie dan wel?
2. Op zondagmorgen 13 oktober ging ds. J. A. van den Berg voor in de Hervormde gemeente Valburg-Homoet. Na afloop van de dienst vertelde hij anders te zijn gaan preken -nog ruimer, nog gunnender en nog eenvoudiger- na het lezen van de boeken van dr. G. A. van den Brink. Al jouw vragen en worstelingen worden dan ook in die preek van zondag keurig uitgelegd. Dus, wat betekent het als Jezus in je schoot gelegd wordt? Hoe raak je de zoom van Zijn kleed aan? Het is heel eenvoudig om zalig te worden. Luister maar naar deze preek.
Dit artikel is beantwoord door
Redactie Refoweb
Bijzonderheden:
Mailadres: vragen@refoweb.nl
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
"Dit mag jij in je gedachten ook doen" ?
Als voorbeeld, Thomas wilde de Heere Jezus persé zien, zijn lidtekens zien en aanraken, voordat hij wilde en kon geloven.
Dit mag jij in gedachten ook doen. Naar Zijn lidtekens kijken.
De Heere Jezus zegt dan tegen je: Zalig zijn zij die niet gezien zullen hebben en toch zullen geloven.
Misschien kun je er iets mee?
Beelddenker en woorddenker
Ook ik ben nog steeds zoekende hierin, en kan helaas nog steeds geen helderheid hierin verschaffen.
Ik ben nu wel een boek aan het lezen dat hier ook eerder voorbij kwam "Gebruik je verstand" van John Piper (isbn 9789051944082). Ik ben er nog maar net in begonnen, dus kan er nog niet echt over oordelen.
Als ik 1 predikant zou moeten noemen die hier erg goed in is, is hij het wel.
Hij spreekt altijd letterlijk, concreet, begrijpelijk en probeert zich (voor zover ik kan beoordelen) zo ver mogelijk van beeldtaal vandaan te houden.
Sowieso ga ik dus al zijn preken die nog digitaal beschikbaar zijn, alsook zijn lezingen, aanbevelen!
Verder ben ik erg benieuwd naar de preek van ds. J.A. van den Berg...
We hebben intussen bovengenoemde preek van ds. J.A. v.d. Berg gehouden op 13-10-24, te Valburg, gehoord.
Voor ons is deze preek goed genoeg, we hoeven beslist niet op zoek naar iets beters.
De preek is Bijbels, liefdevol, eenvoudig, duidelijk etc. Daarbij spreekt de predikant begrijpelijk, verstaanbaar, met normaal stemgebruik en wat in het kader van deze vraagstelling belangrijk is: concreet. Geen wollige of beeldtaal.
Van harte kan ik iedereen deze preek aanbevelen!
In Numeri 15:38 geeft de Eeuwige de opdracht aan de nakomelingen van Israël om aan de vier hoeken van hun kleed kwasten te maken voorzien van een hemelsblauwe draad. Dat was niet een extra versiering, deze kwasten hadden de functie om iedereen die deze droeg aan zijn kleed te helpen herinneren aan alle geboden van de Eeuwige. Tot op de huidige dag worden deze nog steeds toegevoegd aan de hoeken van de gebedsmantels. Iedere Israëliet droeg deze en gehoorzaamde aan de opdracht van de Eeuwige.
Wanneer iemand overleden is snijdt men de kwasten van zijn kleed af als zijnde niet meer nodig. Ook David heeft gebruik gemaakt en heeft een van de kwasten van de mantel van Saul afgesneden. Schoonvader met mijn daad bent u al voor 25% dood verklaard. Dat was de intentie van het afsnijden die Saul heel goed had begrepen. Hij mocht weer de afgesneden kwast aanbrengen en besefte daarbij dat hij zich aan alle geboden moest houden. Geen onschuldig bloed vergieten of doden voor eigen eer. Ook daar zien wij de functie van het toepassen van de kwasten duidelijk naar voren komen. Als David werkelijk een stuk van de mantel had afgesneden was hij in overtreding geweest door de koning belachelijk te maken. Verre van dat en jammer dat vertalers dit niet hebben meegenomen en doorzien.
Ook de Messias Yeshua bevestigd aan Zijn kleed de vier draden en voorziet die van een hemelsblauwe draad. Het was voor Hem niet nodig en toch Hij draagt deze om aan mijn volksgenoten te laten zien dat ook Hij zich voor de volle 100% aan de wet houdt.
Wat doet de bloedvloeiende vrouw? In haar nood grijpt zij naar de kwast van de mantel van de Messias. Eigenlijk grijpt zij naar het zichtbare en tastbare teken van de mantel van de Messias die functioneert als een herinneringsteken om de geboden te houden. In het herinneringsteken zit geen kracht maar wel een aansporing het naleven en houden van de geboden. Met het symbolisch vastpakken van een van de kwasten verwacht zij genezing. Er waren zoveel anderen die ook kwasten droegen aan hun kleding. Gelet op de vele overtredingen waarover de Messias met velen sprak leek het wel of de kwast een versiering was in plaats van een herinneringsteken.
