Vraag
Ik heb een combinatie tussen adhd en autisme. Dit uit zich bij mij vooral in sociale omgang. Verbale informatie komt allemaal enorm letterlijk binnen en nonverbale communicatie vang ik nauwelijks op. “Mijn” manier van communiceren bestaat voor 99 procent uit fysiek contact. Wanneer ik mensen hun gezicht en handen voel, begrijp ik meer van ze dan wanneer ze hun levensverhaal met me delen.
Wanneer het mentaal wat slechter met me gaat ga ik in “nonverbale modus”, zoals mijn psycholoog dat noemt. Praten en schrijven lukt niet meer. Dan is de enige communicatie die ik kan brengen fysiek of muzikaal. Ik loop hier enorm tegenaan in het geloof. God kun je niet aanraken, God kun je niet vastpakken en God kun je niet zien. Ik weet niet hoe ik God kan leren kennen als ik Hem niet fysiek kan voelen. Ik doe enorm mijn best: ik lees in de Bijbel en probeer te bidden. Het is alleen enorm lastig om te bidden tot iemand die je niet kent. Ik voel dezelfde denkbeeldige muur tussen mij en God als ik ook bij mensen heb wanneer ze iets over zichzelf delen, alleen dan nog tien keer zo groot.
Wanneer ik hierover advies vraag aan mensen, krijg ik meestal te horen: “God kent je, Hij heeft jou gemaakt, Hij weet wat jij nodig hebt. Je moet goed je Bijbel lezen, dan leer je Hem kennen.” En ik snap dat die mensen dat goed bedoelen en ik weet echt dat ik moet blijven lezen. Maar ik ken Hem nog steeds niet, ik voel Zijn aanwezigheid niet. Hij kan misschien weten wat ik nodig heb, maar het lijkt er niet op dat Hij dat ook geeft.
Dus mijn concrete vraag is: hoe kan ik God leren kennen, als God mijn fysieke taal niet spreekt? En hoe kan ik bidden tot een Persoon die ik niet ken?
Antwoord
Dankjewel voor je moeilijke maar belangrijke vraag!
Allereerst: Wat goed dat je deze vraag stelt! Je bent niet de enige die met deze dingen worstelt. Veel mensen met autisme lopen vast met de vraag hoe ze een God kunnen leren kennen die ze niet kunnen zien of voelen. Dat is best begrijpelijk. Als je al moeite hebt om contact te maken met mensen die je ziet, dan heb je dat zeker met God, Die je niet kunt zien!
Eerlijk gezegd vind ik het best ingewikkeld om een antwoord te geven op je vragen. Zelf heb ik geen autisme, dus ik kan niet ervaren wat jij ervaart. Ik moet het doen met wat ik over het onderwerp heb gelezen en mijn eigen gedachten daarover. Het zou dus kunnen dat ik dingen schrijf die jij niet herkent of waar je niets aan hebt. Tegelijkertijd zijn er vast wel Refoweb-lezers die jouw probleem herkennen. Het zou mooi zijn als zij via de comments kunnen aangeven hoe zij met deze worsteling omgaan en aanvullingen of correcties kunnen geven.
Je geeft aan dat jij mensen vooral leert kennen door fysieke aanraking, veel meer dan door woorden. Je vraagt je vervolgens af hoe je dan God kunt leren kennen. Hij openbaart zich immers door de woorden van de Bijbel. Dan lijkt het inderdaad dat het voor jou veel moeilijker is dan voor anderen om God te ervaren. Toch vraag ik me af of dat zo is. Ik zal proberen het uit te leggen.
God openbaart zich op twee manieren: In de Bijbel en in de natuur. Voor de zondeval hadden Adam en Eva aan de natuur genoeg. Maar door de zondeval is ons verstand verduisterd en hebben wij de Bijbel nodig om Gods openbaring in de natuur te begrijpen. Je zou kunnen zeggen dat de verhalen en feiten in de Bijbel ons vertellen wat God ons over Zichzelf in de natuur laat ervaren. God openbaart Zich nog evengoed in de natuur als voor de zondeval; we hebben nu alleen de ‘informatie’ in de Bijbel nodig om die openbaring te begrijpen.
Waarom is dit belangrijk? Om deze reden: De schepping waarin God zich openbaart ervaren wij door onze zintuigen. We zien, horen, ruiken en voelen. God openbaart zich dus ook in de dingen die wij horen, zien, voelen en ruiken. Sterker nog, als mensen op een bijzondere manier God ervaren, gaat dat heel vaak via de zintuigen. Zie bijvoorbeeld Psalm 34:9: “Smaakt en ziet dat de HEERE goed is.” Of psalm 8.
Nu is het kroonjuweel van Gods schepping de mens. Mensen zijn geschapen als beelddragers van God. Dat betekent dat wij zijn gemaakt om te laten zien wie God is. Wij ervaren God dus nog het meest door onze omgang met andere mensen. Het is om deze reden dat ons Godsbeeld (de manier waarop wij denken over God) eigenlijk altijd voor een groot deel gevormd is door onze ervaringen met andere mensen. Door de zondeval gaat dit helaas heel vaak mis. We doen elkaar vaak pijn. Het gevolg is dat we ook op een verkeerde manier naar God kijken; een manier die niet overeenkomt met de Bijbel.
Maar gelukkig houdt het daar niet op. God vernieuwt Zijn kinderen, zodat ze steeds meer op Hem gaan lijken. Daarom is de christelijke gemeente dé plaats om te ervaren wie God is. De kerk is dan ook misschien wel de belangrijkste plaats om te leren geloven. Daar openbaart God zich naarmate Zijn kinderen op Hem lijken. Zie bijvoorbeeld 1 Johannes 4:12: “Niemand heeft ooit God aanschouwd; indien wij elkander liefhebben, zo blijft God in ons, en Zijn liefde is in ons volmaakt.” En Mattheüs 25:40: “Voor zoveel gij dit een van deze Mijn minste broeders gedaan hebt, zo hebt gij dat Mij gedaan.”
We leren God dus niet alleen kennen door de Bijbel, al is dat wel de belangrijkste bron om Hem te kennen. Maar we leren Hem ook kennen door middel van Zijn kinderen. De Bijbel hebben we nodig om die openbaring door middel van anderen te interpreteren en op waarde te schatten.
Dit alles betekent dat jij wel degelijk God kunt leren kennen, net zo goed als je mensen leert kennen. De non-verbale manier waarop je contact maakt met anderen is precies de manier waarop jij God kunt ervaren. Vraag jezelf eens af: Wat leer ik van iemand kennen als ik hem/haar aanraak? En wat is daarin zichtbaar/tastbaar van God? Voor die laatste vraag heb je natuurlijk de Bijbel nodig. Sommige mensen met autisme geven aan dat de Bijbel voor hen niet meer is dan een verzameling feiten over God. Misschien is dat voor jou ook het geval. Als dat zo is, dan worden die feiten concreet in jouw fysieke omgang met anderen, voor zover zij het beeld van God vertonen.
God spreekt dus door Zijn Woord ook tot jou. Je vindt het lastig, zo niet onmogelijk, om daar van alles bij te voelen/ervaren. Daarom heb jij, net als alle andere mensen, medechristenen nodig om die openbaring heel concreet en tastbaar te maken. Dat gaat bij jou op een iets andere manier dan de meeste mensen om je heen. Maar dat betekent niet dat het een slechtere manier is. Het is alleen anders. Jij hebt jouw eigen unieke manier om God te ervaren (fysiek of zintuiglijk). En daar kunnen anderen van leren. Het is niet voor niets dat wij volgens Paulus alle heiligen nodig hebben om de liefde van Christus en de volheid van God te verstaan. Ik las in een artikel over een christen met autisme die andere mensen herkende aan hun geur. Hij zei: “Jullie verlangen ernaar om Jezus te zien. Ik verlang ernaar om Hem te ruiken.” De schrijver van het artikel merkte op: Deze christen kon zijn medegelovigen iets leren over de “goede reuk van Christus” (2 Korinthe 2:15).
Tot slot, je tweede vraag: Hoe kan ik bidden tot een Persoon die ik niet ken?
Het zou kunnen dat deze vraag voor een deel wordt opgelost als je met het bovenstaande aan de slag gaat. Tegelijkertijd is het bekend dat het gebed voor veel christenen met autisme een probleem is. Maar ook hierin mag jij op jouw eigen unieke manier omgang hebben met God. Je kunt ook bidden zonder woorden, in de non-verbale modus waar je over schrijft. God heeft onze woorden niet nodig om ons te begrijpen (Jesaja 38:14, Mattheüs 6:8, Romeinen 8:26). Als jij in je non-verbale modus zit communiceer je fysiek of muzikaal, schrijf je. Je communiceert dan iets waar je geen woorden voor hebt. Ik zou zeggen, doe dat ook maar richting God. Hij begrijpt precies wat jij wilt communiceren; daar heeft hij geen woorden voor nodig.
Veel sterkte met alles! Laat gerust nog eens iets van je horen. Ik zou het erg fijn vinden om te weten of mijn antwoord jou heeft geholpen!
Een hartelijke groet,
J. de Wit
Dit artikel is beantwoord door
J. de Wit
- Geboortedatum:14-06-1989
- Kerkelijke gezindte:Hersteld Hervormd
- Woon/standplaats:Berkenwoude
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Pastoraal medewerker en student aan het Hersteld Hervormd Seminarie
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Tijdens kerkdiensten zou ik tijdens het zingen het liefst mijn handen omhoog gooien in aanbidding (maar... reformatorisch dus ik zal het mijn gemeenteleden niet aandoen) en ik mis een knielbankje bij de kerkbank omdat ik maar moet blijven zitten tijdens gebed waar mijn hoofd zegt dat ik helemaal niet kán blijven zitten voor God. Alles wat ik denk/ voel etc moet er gewoon op fysieke manier uit en dat kan in de kerk niet. Best lastig soms maar alles went ook weer een soort van.
Meest intense gebeden zijn buiten in de natuur (bos, strand oid) waar ik iets van God zie. En waar ik dus ook fysiek bezig ben door te wandelen.
Succes. De combinatie met ASS lijkt me pittig.
Hier nog één, gelukkig is er in mijn gemeente (HHK) wel ruimte voor, een enkele keer doe ik mij handen in de lucht, dat is best apart met psalmen 1773 iso-ritmisch, bovendien ben ik niet de enige.
Terwijl ik dit vroeger nooit zo durfde en deed 'want het hoorde zo niet', ontdekte ik dat ik bidden staand (vooral nadat ik ervoor rondgelopen heb en mijzelf doelbewust stilzet), met open ogen en/of met opgeheven/neergeslagen hoofd op momenten beter aanvoelde. En ik dat soms ook langer kan volhouden en bij kan concentreren dan 'de gebruikelijke manier'. Ik kijk bijv. naar planten, objecten of de zonnestralen binnen waardoor ik tijdens dat gebed mijn rust 'voel' en minder afleiding juist heb.
Hopelijk geeft dit nieuwe wegen en inzichten, mij gaf deze vraag dat in elk geval wel om er extra bij stil te staan voor mijzelf. Je natuurlijk ook bidden met bijv. een psalmboekje in je handen en in dit opzicht zou een voorwerp bij het bidden misschien ook structuur kunnen geven zoals de Rozenkrans (gebedssnoer) dat bij de Roomse kerk heeft. En wat denk je van je eten vasthouden? Ik hou talloze keren mijn bord of kom vast als ik hiervoor in gebed ga, dat is ook fysiek bewust bezig zijn dat ik voel en besef dat dit eten niet vanzelfsprekend is.
Maar je fysieke gevoel hoeft misschien niet meteen te zijn dat je iets vastgrijpt maar ook dat je iets van buitenaf tot je kan nemen wat je aanspreekt. Het is en blijft niet voor niets een persoonlijk geloof. Als muziek je aantrekt, zoek dan instrumentale christelijke liederen die je zachtjes op de achtergrond kan aanzetten die je doen inspireren. Maar blijf ermee bezig, en je zal met biddend geloof en geduld je weg hierin tegenkomen.
Dankjewel, vooral dat je je eten vasthoudt spreekt me erg aan, bidden met open ogen doe ik vooral in de natuur, als de mooi wolkenlucht boven de weilanden staan, of als ik op mijn flat opeen een groep zwaluwen richting zuiden ziet vliegen, dan kan ik God zo dichtbij voelen en Hem met open ogen, kijkend naar de hemel, aanbidden.
Juist dan voel ik me heel klein worden.
Veel sterkte!
Daar hebben ze hem ook.
@vragenstel(st)er:
Ik heb een ass diagnose, en inderdaad heel herkenbaar.
Zoals als beschreven is de natuur, in ieder geval voor mij, een prachtige fysieke manier om de grootsheid en ook verfijndheid te zien.
Zelf fotografeer ik graag, en ben de laatste tijd ook macro fotografie.
Wat je dan allemaal te zien krijgt, niet te bevatten dat het bestaat.
Wat je in je vraag beschrijft dat je mensen beter kan betasten om ze te snappen, dat herken ik niet. Ik hou er ook helemaal niet van als mensen mij aanraken. Zelf als het een goedbedoelde schouderklop is.
Aan de andere kant hou ik ook wel weer van aanrakingen, dat klinkt tegenstrijdig, maar dan moet de persoon iemand zijn die ik goed ken en helemaal vertrouw.
Het advies dat je beschrijft heb ik ook al vaak gehad. Maar kan er helaas ook niet echt iets mee.
Zoals mijn vrouw of kinderen.
Bij vrienden wordt het al lastig.
Ik zal het zoals de ds al omschrijft op een non verbale manier moeten zien te doen.
Ook ik kan me helemaal in muziek en de tekst ervan opgaan. Al zal ik anderen niet gelijk mijn stemgeluid laten horen....
Dus ds de Wit, van mij in ieder geval bedankt. Blij om te horen dat het wel bij de mogelijkheden hoort, al weet ik dat er bij mij in de kerk vreemd tegen aan gekeken wordt...
