Noodkreet vanuit suïcidale depressie

Ik heb sinds zeven jaar last van depressies en angsten. Ondanks veel hulpverlening geen verbetering. Ik heb een aantal punten waar ik erg mee zit. Ik heb veel last van boosheid op mezelf; zelfveroordeling. Daarnaast schaam ik mij en voel ik me erg schuldig naar mijn gezin om mijn suïcidaliteit. Zoals de neiging te verdwijnen.

En ik voel me intens zondig om de hevige gevoelens van jaloezie om de mensen om mij heen die hun gang gaan en gevoelens hebben die bij die situatie passen; mijn hart breekt en ik voel me verdorren. Er wordt veel voor ons gebeden, ook concreet over bovenstaande, maar de situatie verslechtert alleen maar. Alsof de duivel nog meer terrein wint. Hoe kan ik toch met bovenstaande punten leven, volhouden? Want ik wil niet meer. God doet niets.

Wat een wanhopige noodkreet vanuit een suïcidale depressie! Dit is geen vraag om allerlei leerzame beschouwingen en mooie woorden. Hier moet gehandeld worden. Maar de mogelijkheden daartoe zijn erg beperkt via dit forum. Het volgende geef ik je graag mee: 
  
1. Voorzover je dat niet al doet: bespreek dit met je hulpverlening. Mocht je die niet meer hebben, zoek die acuut! Mogelijk is een opname noodzakelijk.  
  
2. Hopeloosheid is eigen aan een suïcidale depressie. Of dit nu binnenkomt of niet: toch mag ik zeggen dat dit niet betekent dat de situatie ook echt hopeloos is. Ik heb in mijn werk meerdere mensen gesproken die er ook zo aan toe waren, een ernstige suïcidepoging deden en tegen hun bedoeling werden gered. Zij kregen, soms tegen hun zin, hulp en herstelden. Nadien waren ze blij dat ze in leven bleven. Houd hoop! 
  
3. Je hebt al zo lang hiermee te kampen en in je vraag klinkt uitputting door. Ik ben dankbaar dat je desondanks hebt kunnen volhouden dat je nog de puf hebt om deze vraag te stellen. Daar koppel ik de volgende vraag aan vast: als je terugkijkt op de afgelopen jaren, wat heeft je dan geholpen om het vol te houden? Denk daarbij niet allereerst aan grote, bijzondere dingen, maar aan ogenschijnlijk simpele. Met name dingen die je (letterlijk) in beweging brengen. Wandelen? Fietsen? Klusjes doen? De tuin? Werk je en wat maakt dat dan mogelijk? Nabijheid van geliefden, ook zonder woorden? Een hobby? Ik ken je niet en moet dus gissen om je gedachten hierover te stimuleren. Ga het voor jezelf eens na. Doe dat in overleg met je naasten en pak dan die dingen op die je hielpen om het vol te houden. 
  
4. Het zou goed zijn om een netwerk van mensen uit je (kerkelijke) omgeving te vormen die op een gestructureerde manier je steunen en je gezin ontlasten. Onderaan zie je een suggestie hoe dat opgezet kan worden.  
  
5. Je crisis is ook een geestelijke crisis. "God doet niets", zeg je. Je merkt wel op dat velen voor je bidden, maar je merkt geen beterschap. Integendeel, de duivel lijkt het te winnen. Ook hiervoor geldt dat dit in deze crisis zo kan lijken. In deze toestand hoop ik dat je toch blijft aanhouden in het gebed. Vooral is mijn wens en oproep aan ieder die deze vraag leest om voor jou en je gezin te bidden! Het is Pasen geweest de dood en duivel zijn overwonnen, ook al schijnt soms het tegendeel het geval. Zoek hierbij ook pastorale hulp! 
  
Dan nu een suggestie voor de opzet van een steungroepje. Het is niet meer dan een eerste voorstel. Het moet op maat worden gemaakt voor jou! 
  
Het doel van de groep 
  
Het gaat er om dat er met jou wordt meegeleefd en dat je wordt gesteund in het dragen van de last van je ziekte. En dat dit gebeurt volgens bepaalde afspraken, zodat ieder weet waar hij of zij op kan rekenen. De professionele hulp (als je die hebt) doet de behandeling. Stem met de behandelaar af wat de steungroep doet.  
  
Hoe werkt het? 
  
Met degenen die deel uitmaken van de groep wordt een rooster voor bezoek en contact gemaakt. Ieder van het groepje heeft in en bepaalde volgorde een bepaalde periode ‘dienst’. Bijvoorbeeld drie weken (dit kan korter of langer zijn). In die periode maakt degene die dienst heeft met jou een afspraak voor een bezoek. En in die drie weken is die persoon ook degene die jij kan bellen als jij daar behoefte aan hebt. Dat rooster kan jezelf maken, of de coördinator in overleg met de mensen van de groep. 
  
Dit heeft de volgende voordelen: jij weet altijd wie er in een bepaalde periode komt, de mensen uit de groep weten wanneer zij er voor je kunnen zijn en met elkaar weet je dat er altijd iemand is die in een bepaalde periode bij je komt en voor jou bereikbaar is. Dat geeft overzicht en rust. Het geeft ook een mooie variatie aan steun; de één heeft weer andere gaven dat de ander. En als je het met meerderen doet, kun je het samen goed volhouden. 
  
Probeer een groep van zo'n acht mensen te vormen. Als je kiest voor een periode van drie weken waarin een groepslid ‘dienst heeft’, dan is ieder maximaal twee tot drie keer per jaar aan de beurt. Dat is dus goed te overzien. Wie buiten de periode waarin hij of zijn dienst heeft, contact met je wil, is daar uiteraard vrij in. De contacten hoeven dus niet tot de vaste afspraken beperkt te blijven.  
  
Wat kan de groep concreet voor je doen? 
  
Geef zelf aan wat je fijn vindt en vraag dat ook aan je naasten, die je goed kennen. Ik noem maar wat voorbeelden. Het is aan jou om dit in te vullen op de manier die bij jou past. 

• Meeleven en meegevoel tonen.
• Koffie drinken.
• Spelletje doen.
• Luisteren naar wat jou bezig houdt.
• Met je bidden en een stukje uit de Bijbel lezen.
• En verder alles wat een positieve invulling van het contact geeft.

Het gaat dus om gewone, positieve dingen die ook voor de bezoeker fijn zijn om te doen. Het is nadrukkelijk niet de bedoeling dat het vooral over problemen gaat en dat er intensieve gesprekken plaatsvinden! Daar is de professionele hulpverlening voor. In overleg met jou kan ieder lid van de groep zelf bepalen wat hij of zij wel of niet met je kan doen. Uiteraard kan ieder ook zelf met ideeën komen.  
   
Hoe start je? 
  
Iemand moet bereid en in staat zijn om de groep te vormen en de uitvoering te coördineren. Is er misschien iemand uit de kring van je bekenden of de kerkelijke gemeente die ervaring heeft met hulpverlening, die dit kan en wil doen? Kun je zo iemand vinden in overleg met het pastoraat? Of is de hulpverlening bereid om dit op te pakken? 
  
Laat deze persoon samen met jou en je naasten uitzoeken wie benaderd kunnen worden om lid te worden van je steungroep. Ook daarbij kun je pastoraat en diaconaat van de gemeente betrekken.  
  
Het is wel belangrijk dat de groepsleden beseffen dat trouw erg belangrijk is. Ze kunnen er niet zomaar uitstappen, want vertrouwen moet worden opgebouwd als voorwaarde voor herstel van hoop. Daar staat tegenover dat je als groepslid veel kan leren van iemand als jij. Hoe dan ook heb je tot nu toe mogen volhouden. Ik zeg dan toch: met Gods hulp, al zie je dat zelf niet direct. Het is wederzijds verrijkend.  
  
Als duidelijk is wie deelnemen aan de groep, is het goed om onder leiding van de coördinator bij elkaar te komen om met elkaar kennis te maken, wat meer informatie te geven over je problematiek, te bespreken hoe jullie elkaar informeren en vragen te beantwoorden die bij jullie leven. 
  
Tenslotte nog een keer de vraag aan ieder die dit leest: bid voor de vraagsteller en zijn gezin, dat ze het mogen volhouden, dat er werkzame hulp en steun is, dat er weer hoop komt en vooral dat er oog komt voor Gods bemoeienis en zorg, die er is ook al merken we het niet op.  

Dr. J. van der Wal

Dit artikel is beantwoord door

dr. J. van der Wal

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven