Autisme hindert gang naar Heilig Avondmaal

ds. A. (Arjan) van Hees | 13 reacties | 20-06-2024| 15:46

Vraag

Ik heb zo’n intens verlangen deel te mogen nemen aan het Heilig Avondmaal, maar ik durf niet. Ik vind het door mijn autisme heel moeilijk om mijn diepste gevoelens te delen, waardoor zelfs mijn familie niet eens weet van het genadewonder in mijn leven. Verder krijg ik het al benauwd bij de gedachte om voor iedereen zichtbaar naar voren te moeten lopen. Hoe kom ik toch uit deze moeilijkheid? Dit houdt mij inmiddels al jaren tegen om aan te gaan.

Voor en na iedere bediening ben ik zo terneergeslagen omdat ik niet durfde of omdat het weer niet ging. Dan is er steeds die gedachte, dat als mijn geloof echt was het dan vanzelf zou gaan, zoals ik van andere Avondmaalgangers heb gehoord; ze zaten er voordat ze er erg in hadden. Heeft u goede raad hoe ik hier mee om kan gaan? En is het zo dat je de Heere verloochent wanneer je blijft zitten terwijl je wel deel hebt aan Hem?


Antwoord

Wat mooi om te lezen dat je een “intens verlangen” hebt om deel te mogen nemen aan het Heilig Avondmaal. Dat verlangen is er niet zómaar en toch durf je niet aan te gaan. Je vindt het moeilijk om “je diepste gevoelens te delen.” Toch doe je het al door deze vraag te stellen en te schrijven dat je een intens verlangen hebt naar het Heilig Avondmaal. Het stellen van deze vraag, mag je zien als een grote stap: je deelt je diepste gevoelens en dat vind ik heel knap van je!

Verder schrijf je dat je het “benauwd krijgt” bij de gedachte om naar voren te moeten lopen. Ik weet niet wat jou benauwt, maar sommige mensen hebben last van paniekgevoelens wanneer iedereen hen kan zien. Anderen zijn bezig met de gedachte ‘wat anderen van mij denken’. Maar het kan ook zijn dat je door je autisme meer last hebt van de extra prikkels die op je af komen en dat je niet weet wat er precies gaat gebeuren. Je kunt dan zo met jezelf bezig zijn dat het je belemmert om ontspannen het Heilig Avondmaal te kunnen vieren. Dit zorgt voor spanning en stress. Omdat je niet aankunt gaan, ben je terneergeslagen en als je geloof echt was dat zou het allemaal wel vanzelf gaan. Je hebt dit van andere avondmaalgangers gehoord.

Je stelt een mooie en oprechte vraag en je geeft aan dat je autisme hebt. Je autisme belemmert je in het geloven. Wat voor mensen zonder autisme gewoon of makkelijk is, lukt jou niet. Dit betekent niet dat jouw geloof niet echt is. 

Met dat ik met jouw vraag bezig was, zat ik aan drie handreikingen te denken. De eerste handreiking: ik weet niet naar welke kerk je gaat, maar als je een fijne kerkenraad en predikant hebt, zou je kunnen uitleggen waarom je het moeilijk vindt om aan te gaan aan het Heilig Avondmaal. Ik ken je familieomstandigheden niet, maar je zou ook je ouders of broer/zus kunnen vragen of zij mee willen gaan om je te steunen in dat gesprek. In dat gesprek zou je kunnen vragen of het mogelijk dat het Heilig Avondmaal voor jou in een zaaltje van de kerk bediend mag worden. Je zit dat niet voorin de kerk aan, maar je bent wel in hetzelfde gebouw waar op dat moment het Heilig Avondmaal gevierd wordt. Er zijn ook kerken waar het Heilig Avondmaal thuis wordt bediend.
 
De tweede handreiking: je zou misschien aan de koster kunnen vragen om de dag voor het Heilige Avondmaal wanneer de tafels voor in de kerk klaar staan alleen in de kerk te zijn. Je kunt dan alvast wennen aan de opstelling en je zou je route kunnen oefenen.
 
De derde handreiking is dat je met je predikant de viering van het Heilig Avondmaal bespreekt. Wanneer alles klaarstaat kan de predikant voor in de kerk vertellen wat er op welk moment gebeurt. Dat geeft jou vooraf wellicht meer duidelijkheid. Dat geeft rust.

Met deze drie handreikingen is het probleem niet opgelost. Wél zou je zo wat kunnen wennen en vertrouwd kunnen raken aan de gang van zaken. Ik kan me niet anders voorstellen dat de kerkenraad en/predikant daar in mee willen gaan. Lees bijvoorbeeld 1 Korinthe 12: 26: “En als één lid lijdt, lijden alle leden mee” (HSV). Zij zullen jou zeker willen helpen om voor een oplossing te zorgen. Een oplossing die bij jou past en wat mogelijk is binnen jouw kerkverband.

Tenslotte is je laatste vraag of je de HEERE verloochent wanneer je blijft zitten terwijl je wel deel hebt aan Hem. Ik denk dat ik je vraag begrijp en dat je deze vraag stelt omdat je bang bent dat het je aangerekend zal worden. Je hebt deel aan de HEERE, maar je blijft zitten. Je twijfelt of je geloof wel echt is.

Hoewel ik geen autisme heb, kan ik me iets van je worsteling voorstellen. Je hoort van anderen dat als je geloof echt is en het allemaal vanzelf gaat. Je autisme beïnvloedt je geloven. Dat betekent niet dat je geloof niet echt is, maar door je autisme is het moeilijker voor jou om je geloof te uiten.  Wat andere avondmaalgangers zeggen, is helemaal niet zo belangrijk. De HEERE ziet het hart (1 Samuël 16:7). De HEERE ziet jouw hart. Hij kent jouw verlangen naar het Heilig Avondmaal. Hij ziet ook dat jij het moeilijk vindt om aan te gaan. De HEERE weet wél van het genadewonder in jouw leven! Dat is genoeg! Je verloochent de HEERE niet wanneer je door de autisme niet aan kunt gaan. 

Ik hoop dat je de moed vindt om met de kerkenraad en/of predikant hierover te praten. Zo komt er meer begrip voor mensen met autisme in de kerk.

Van harte wens ik je toe dat er een moment komt dat je aan het Heilig Avondmaal aan kunt gaan. (Vertrouw op Hem te allen tijde, o gij volk; stort ulieder hart uit voor Zijn aangezicht; God is ons een Toevlucht, Psalm 62:9).

Hartelijke groet,
Ds. A. van Hees

Lees meer artikelen over:

autismeHeilig Avondmaal
Dit artikel is beantwoord door

ds. A. (Arjan) van Hees

  • Geboortedatum:
    18-05-1981
  • Kerkelijke gezindte:
    PKN (Hervormd)
  • Woon/standplaats:
    Apeldoorn
  • Status:
    Actief
6 artikelen
ds. A. (Arjan) van Hees

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
13 reacties
Tonny
20-06-2024 / 16:11
Iemand vertelde mij eens dat ze wachtte totdat er 3 mensen waren gegaan, dan ging zij. Zo'n afspaak met zichzelf hielp haar om op te staan. Misschien werkt dat voor jou?
Niet iedereen wordt opgetild en gedragen.
j83lz
20-06-2024 / 16:54
Het kan ook helpend zijn om te kijken of er een Avondmaalganger is die je kent en vertrouwd, en af te spreken tijdens de dienst vooraf samen in de bank te zitten. Als de bediening is, je dan afspreekt om samen aan te gaan. Daarbij zou je zelfs kunnen afspreken aan welke tafel dat is (als er meerdere zijn), of aan welke kant je gaat zitten. Het kan best zijn dat als je dat op die wijze een aantal keer kan doen, je voor jezelf er een manier in vindt om hiermee om te gaan.

Tot slot: ook voor mensen zonder autisme kan het aangaan spanning geven, weet ik uit ervaring.

Ik wens je de zegen van onze God toe!
VrouwkeZondernaam
21-06-2024 / 03:55
Wat is dit moeilijk hè?!

Hoewel ik geen (officiële) diagnose voor autisme heb, herken ik verder wel heel veel uit je vraag. Door allerlei omstandigheden en beproevingen heen, heeft het bij mij ook jaren geduurd voordat ik uiteindelijk deel nam aan de bediening. Bij een groot deel van de bedieningen uit die jaren, lag ik thuis met migraine op bed. Of zat gebroken in de kerkbank.

Weet dat de HEERE van je verdriet af weet. Hij zal je hierom niet verstoten. Geen Vader sloeg met groter mededogen, op het teder kroost, ooit zijn ontfermend ogen. Dan Israëls Heer, op ieder die Hem vreest. Hij weet wat van Zijn maaksel zij te wachten. Hoe zwak van moed en hoe klein wij zijn van krachten. En dat je Zijn voeten nat maakt met je tranen. Hij weet dat je hebt gedaan wat je kon (Markus 14:8).

Verder denk ik dat je Hem ook mag vragen om hieruit verlost te worden. Of Hij je hierin helpen wil. Bij Hem is geen gebrek aan creativiteit en macht om voor je te zorgen. Maar hou er rekening mee: De HEERE neemt Zijn tijd. Hoelang hebben Jozef en David moeite moeten doorstaan.

Ik weet nog dat ik in 2015 in vergelijkbare situatie heel veel troost heb ontvangen uit een oude leespreek. Misschien kun je er nog wel aankomen. Het was de eerste preek uit het boek “De Leeuw uit den stam van Juda”. Met daarin 16 “leerredenen” door D. Bruinings.

Heel veel Sterkte in alles!

Houd in je weg het oog op God gericht, Vertrouw op Hem, en de uitkomst zal niet falen, Hij zal welhaast je recht, voor elke gezicht, Doen dagen als de morgenzonnestralen, En blinken als het helder middaglicht.

Of je nu ooit nog aan die Avondmaalstafel komt of niet!
Ellenoor
21-06-2024 / 05:51
Je hebt al een aantal mooie, begripvolle reacties gehad. Toch kan ik me voorstellen dat het voor jou nog steeds als een grote drempel voelt om de volgende stap te zetten (bijvoorbeeld een avondmaalsganger benaderen met de vraag of je naast hem of haar mag zitten, of de kerkenraad inlichten). Want dan moet je dus precies gaan doen wat je zo lastig vindt: je diepste gevoelens delen.

Je heb je de eerste stap al gezet door deze vraag te stellen op refoweb. Je hebt iets van je gevoelens en verlangen schriftelijk heel goed verwoord. Misschien is een volgende haalbare stap voor jou dat je deze vraag of een deel ervan copy-paste en naar je predikant of wijkouderling mail, of eventueel naar een andere avondmaalsganger die je vertrouwt of naar een familielid dat de Heere liefheeft. Als vervolgstap kan dan een gesprek plaatsvinden, of eventueel eerst een mailwisseling, waarin op jouw tempo ruimte komt om meer te delen over wat er in je hart leeft.
Dev30
21-06-2024 / 09:56
Er zijn al mooie reacties gegeven zie ik. Toch voel ik het verlangen in mijn hart om een reactie te geven.
Ik herken namelijk wat je schrijft, de worsteling, het verlangen om aan te gaan.
De herkenning is er omdat ik ook autisme heb, dit artikel raakte me.
Op deze manier wil ik je bemoedigen, zoals ds. van Hees het al schrijft, God ziet het hart en weet van de worstelingen af.
In mijn gemeente vindt de bediening gestructureerd plaats.
ik weet dus ongeveer bij welke tafel ik mag aan gaan. Soms ervaar ik de ruimte om aan te mogen gaan, en soms is de spanning zo hoog dat het gewoon niet lukt.
Dan leg ik het maar neer in Gods Handen, in de wetenschap dat Hij weet hoe het in mijn hart is.
Ik wens je Gods liefde en zegen toe, ik neem je mee in persoonlijk gebed.
Houdt moed, veel sterkte!
JWBokx
22-06-2024 / 13:20
Al mooie reacties gehad zie ik.
Ik heb ook autisme, en het is heel herkenbaar.

Maar als ik lees:
====
In dat gesprek zou je kunnen vragen of het mogelijk dat het Heilig Avondmaal voor jou in een zaaltje van de kerk bediend mag worden.
====
dan ben ik bang dat er nog meer aandacht op gevestigd wordt.
Inderdaad op een manier thuis avondmaal vieren is voor mij dan beter.
Dan komt er een ouderling die brood en wijn meeneemt, en tijdens het live meeluisteren op hetzelfde moment het avondmaal kan doen.
Alide
22-06-2024 / 22:36
De vraag raakte mij, omdat het voor mij grotendeels erg herkenbaar is. Wat ik nog zou willen noemen: pastoraat en autisme is heel ingewikkeld. Ik zou kerkenraden/dominees echt willen oproepen om hier meer aandacht voor te hebben. Ik vind autisme al een eenzame weg. O.a. doordat kerkdiensten en kerkelijke activiteiten erg lastig zijn. Van harte hoop ik dat het voor anderen anders is dan voor mij. Maar ik heb momenteel de hoop op pastoraat een beetje opgegeven (en ik besef dat dit ook aan mezelf en mijn beperkingen ligt). Maar ik zou echt willen oproepen aan kerkenraden: blijf juist ook voor deze mensen aandacht hebben, door bv af en toe uit jezelf contact op te nemen met iemand op de manier die bij diegene past (bv via email i.p.v. telefoon). Het kan voor iemand met autisme echt heel moeilijk zijn om zelf contact te zoeken met een ouderling of dominee. En besef dat dit geen onwil is. Het is pijnlijk om open te zijn over autisme en je beperkingen en vervolgens niets meer van iemand te horen. Dat geeft nog meer het gevoel dat het niet mogelijk is om bij een kerk te horen. Ik plaats deze reactie met enige aarzeling, maar hoop dat mensen er misschien iets aan hebben.
JWBokx
23-06-2024 / 15:40
@alide: heel goed dat je het gedurfd heb!
Ik ben daar al iets in veranderd, al heb ik hier nog bijna niets gezet.
Maar omdat het me ook zo bezig houd, en helaas al bij veel kerkelijke instanties zonder resultaat heb aangeklopt...

Hoe moeilijk het ook is, het hier en daar laten weten is de enige manier om er aandacht voor te krijgen. Maar weet hoe lastig het is, even een ouderling bellen??? nee laat maar ....
JWBokx
27-06-2024 / 14:54
Daar zit wel wat in.
Vandaar dat nu meer de naam ASS AutismeSpectrum S(toornis)
Het spectrum geeft inderdaad wel aan dat het een containerbegrip is.
Alleen dat stoornis vind ik storend.

Uit dat punt wordt in, ik noem het maar even ASSkringen ik weet er zo geen toepasselijke naam voor, wordt gesproken over NeuroTypisch en NeuroDivers.
Waarbij ipv ASS dan dus ND genomen wordt.
Dat maakt het op zich breder, maar een echte 2 deling is het natuurlijk ook niet.

Al geeft wel aan dat hier in Nederland de NT groep groter is dan de ND groep.
Waarbij de NT groep wel de mond vol heeft over diversiteit, maar dat er voor de lastige levensstijl die dat oplevert voor de ND groep.

En behorend bij de ND groep is het erg lastig om door te dringen in de NT groep, omdat je geacht wordt mee te doen met de NT en maar "normaal" moet doen . Waarbij dan "normaal" de visie is van de NT groep.
In mijn jeugd was de term autisme en dus ASS en NT/ND totaal niet in beeld. Je had gewoon wat rare mensen....
De therapie daarbij was leren hoe die rare snuiter "gewoon" moest doen....
Die instelling van "normaal leren doen" betekende dat je als ND zoveel mogelijk met een soort masker op en goed opletten wat anderen deden om dat te imiteren.
Dat kost uiteindelijk zoveel energie dat het uiteindelijk klapt.
Daar begint nu meer zicht op te komen gelukkig. Maar er is nog een lange weg te gaan.

Bovendien gaat dat imiteren veelvuldig fout waardoor je steeds meer maar terugtrekt en totaal niet snapt wat je nu weer verkeerd deed/gezegd had.

Het lijkt op het verhaal van iemand die een examen moest met alleen Ja en Nee antwoorden.
Een goed vriend ging hem helpen, want hij was geslaagd voor dat examen.
Samen de een hele lijst gemaakt met de ja en de nee op de goede volgorde.
Helaas deed de examinator de vragen in een andere volgorde....
Dus helemaal gedesillusioneerd nadat hij gezakt was. Het lijstje was toch goed?
Huisje_op_de_hei
28-06-2024 / 11:08
Kan iemand mij uitleggen waarom mijn reactie van gistermiddag is weg gehaald? Het is de eerste keer dat ik het meemaak op Refoweb.
Ik heb aangegeven dat ik niet geloof in Autisme (containerbegrip) en ook waarom niet. Volgens mij was de reactie goed onderbouwd. Mag dat niet?
Ik plaats mijn reacties echt niet zomaar!
Rembrand
28-06-2024 / 11:33
Wat mij betreft leidt uw visie/geloof op gebied van autisme teveel af van het probleem van de vragensteller. Daarnaast kan het ook pijnlijk zijn om iemands diagnose af te pakken terwijl het hem wellicht heeft geholpen om met het anders zijn om te gaan.
JWBokx
28-06-2024 / 12:13
Al staat mijn reactie/uitleg daarop nu een beetje vreemd in de volgorde....

Ik zag pas op een blog dat weliswaar over werk gaat, maar naar mijn idee ook heel toepasselijk is in de kerk. Ik weet niet of ik hier links mag plaatsen, dus doe ik even niet.
Maar de strekking kan ik hier wel proberen weer te geven hoop ik.

====
Waarom tolerantie en acceptatie soms meer helpen dan een aangepaste werkomgeving
====

waarbij werkomgeving dan door kerk vervangen kan worden....
Ali636
29-06-2024 / 16:47
J83lz. Precies mijn gedachte. Praat met iemand van hart tot hart die wel aan het avondmaal gaat. Ga daarnaast zitten. Ga samen.
Bij ons gaat het om in het openbaar te bidden. Dat gebeurt elke zondagsdienst.
Sommigen durven dat nooit te doen. Anderen zijn vrijmoedig. Niemand doet het om op te vallen zoals de farizeeer en de tollenaar...
Maar het helpt om te bidden direct na een andere broeder of zuster waarmee je van hart tot hart kan spreken en bidden.
Je kunt niet (meer) reageren op dit bericht. De reactiemogelijkheid is niet geactiveerd of de uiterste reactietermijn van 1 maand is verstreken.

Terug in de tijd

Ouders zijn bemoeizuchtig

Ik ben een meid van midden twintig. Ik heb al jaren verkering. Zelf voel ik mij vrij zelfstandig. Maar ik woon thuis. Mijn ouders zijn erg bemoeizuchtig. Ik word hier erg naar van en kan er steeds sle...
13 reacties
19-06-2013

Jaloerse vriend

Ik heb al bijna twee jaar verkering. Mijn vriend heeft een langdurige relatie gehad voordat hij met mij verkering kreeg. Zijn ex is toen vreemdgegaan. Nu is mijn vriend nog steeds erg jaloers op mij a...
Geen reacties
19-06-2009

Is het slecht als ik, samen met vriendinnen, op een zaterdagavond ga stappen? (...)

Is het slecht als ik, samen met vriendinnen, op een zaterdagavond ga stappen? Soms hoor je wel eens mensen zeggen dat het verkeerd, maar wat is dat dan? En is het echt wel zo verkeerd?
Geen reacties
19-06-2006
website-ontwikkeling door webdevelopment by Accendis
design website door design website by Mooimerk
hosting website door hosting website by STH Automatisering