Kritiek op Naardense Bijbel

Dank voor het duidelijke voorbeeld, @Cicero.
Ik kan ook helemaal meekomen in wat je zegt over letterlijk vertalen. Heeft iemand in het Engels een glashelder betoog geschreven, wordt het in het Nederlands een heel warrig verhaal omdat de vertaler niet te veel van het origineel durft af te wijken (of het origineel inderdaad niet heeft begrepen). Alsof je dan recht doet aan de oorspronkelijke tekst.

@ Cicero

Vertalen is automatisch interpreteren van יִרְדּוּ de voorafgaande wav heb ik bewust niet meegenomen omdat deze vele kanten uit kan gaan.
De intentie van het woord is neerdalen. Vertalers maken daar gemakshalve maar heersen van. Beter was geweest als vertalers explicieter waren geweest.

De Eeuwige geeft de aarde in beheer aan de mens inclusief het vruchtgebruik. Vanuit deze interpretatie dient יִרְדּוּ gelezen te worden. Het Materplan van de Eeuwige zit zeer goed in elkaar. Nu trekt de mensheid dat in twijfel en beschouwt zich als eigenaar en zoekt naar wegen om ook het universum tot haar eigendom te maken. De vertaalslag van heersen wordt daarmee legitiem verklaard.

Dat het door de Naarder Bijbel scherper wordt vertaald is een goede zaak. Het plaatst ons mensheid in de juiste positie naar de Eeuwige. En elke vertaling is een verarming van het oorspronkelijke.

Over tientallen jaren zal er door taalontwikkeling weer naar een gangbaar woord gezocht moeten worden en zal het nieuwe יורד [jored] in onze gedachten en interpretatie neerdalen.

@jesaja40

Helaas blijkt weer dat je kennis van de Hebreewse taal tekort schiet.

" יִרְדּוּ ... De intentie van het woord is neerdalen."

Ten eerste heeft een woord geen intentie. Ten tweede, Het woord *jirdoe* is geen vorm van het werkwoord j-r-d ('neerdalen'), maar van het totaal andere werkwoord r-d-h ('heersen'). Als het wel van het werkwoord j-r-d zou zijn, zou er niet *jirdoe* staan maar de jussiefvorm 3 m.pl. *jeeredoe*

Je zegt: "Vertalers maken daar gemakshalve maar heersen van." Dat is valse informatie. Vertalers kennen gewoon goed Hebreeuws en jij niet.

@Cicero
Vertalers kennen niet goed Hebreeuws of ze gebruiken "opzettelijk" andere woorden zodat je het anders interpreteert. (Vervangingsleer)
In veel vertalingen staat dat wilde takken in de plaats van de afgebroken takken gekomen zijn, terwijl er staat dat de wilde takken ertussen zijn geënt. Rom 11 vers 17
Terwijl de NB het wel zo zuiver mogenlijk weergeeft:
Maar als enkele van de takken
zijn weggebroken
en jij, een wilde olijfloot,
als enting daartussen bent gestoken
en mede-deelgenoot van de wortel,
van de vettigheid van de olijfboom,
bent geworden,


Waarom blijf je nu op één woordje hameren?

Ps Romeinen is uitdragen Hebreeuws, maar Grieks, het was het voorbeeld

"Vertalers kennen niet goed Hebreeuws of ze gebruiken "opzettelijk" andere woorden zodat je het anders interpreteert." Ken jij dan wel goed Hebreeuws, @Samanthi, en zo nee, hoe kun je dan zo'n massief oordeel vellen over de kennis en intenties van anderen? Misschien ben je wel een kenner hoor, maar zelfs dan weiger ik te geloven in een wereldbeeld waarin vertalers als opzettelijke misleiders worden weggezet. Ik denk wél dat je als vertaler blinde vlekken kunt hebben. En dat je bij alle keuzes die je moet maken, niet altijd de beste keuze zult maken. Maar daarom is teamwork juist belangrijk. Dan kun je elkaar scherp houden en aanvullen.

Laten we stellige uitspraken die we hier doen in ieder geval goed onderbouwen. En waarom zou je daarbij niet één woord als voorbeeld mogen nemen? Laat @jesaja40 de argumenten van @cicero bijvoorbeeld gerust weerleggen, en als hij dat op een overtuigende manier doet, heeft hij blijkbaar veel verstand van Hebreeuws en kunnen we zijn bijdragen serieus nemen. Als hij dat niet kan, mag hij wat minder hoog van de toren blazen.

@Ellenoor, ik schreef eronder dat het In het Grieks was, maar het was slechts een voorbeeld, dat in vele vertalingen het gedachtengoed van de tijd waarin een vertaling plaats vind, meeweegt zoals bijvoorbeeld de tekst die ik noemde en je zult altijd blijven zien dat vertalen verarmen is of dat onze taal er geen woorden voor heeft, of dat het moeilijk te vertalen is, het opzettelijk had ik opzettelijk tussen aanhalingstekens gezet, omdat het vanuit het gedachtengoed van die tijden kon zijn en daarom deze zin zo neergezet is, ik ken geen Hebreeuws en moet het hebben van een studiebijbel met vertaling en woordstudie, met het Grieks ben ik wel bekend, naar niet zo heel goed en ook daar gebruik ik mijn SB voor.

@Samanthi
Waarom blijf je misinformatie verspreiden? Zoals je zelf zegt heb je niet de kennis en kunde in huis om stellige uitspraken te doen.

"In veel vertalingen staat dat wilde takken in de plaats van de afgebroken takken gekomen zijn"
O ja? In welke vertaling staat 'in plaats van'?

Rom. 11:17
NBG 1951: Indien nu enkele van de takken weggebroken zijn en gij als wilde loot daartussen geënt zijt
WV95: Als nu sommige van die takken zijn weggebroken, en jij, wilde loot, daartussen bent geënt ...
BGT: Jullie zijn geen Joden, maar jullie zijn wel gaan geloven. Eerst waren jullie takken van een wilde struik, maar nu zijn jullie takken aan de olijfboom geworden. ...
NBV21: En als nu sommige takken van de edele olijfboom zijn afgebroken en u, loten van een wilde olijfboom, tussen de overgebleven takken bent geënt ...

Kortom, in alle normale nieuwere vertalingen staat 'tussen' en niet 'in plaats daarvan'.

Alleen de SV heeft 'in der selver [plaetse]' met een duidelijke vervangingstheologische toelichting. De HSV moest dit volgen ('in hun [plaats]'), maar zet er in een voetnoot het alternatief bij. Dit is dus het probleem als je vast wilt houden aan verouderde vertalingen.

Je doet dus alsof de meeste vertalingen vervangingstheologie hebben op deze plaats en de NB er gunstig bij afsteekt. In feite heeft de NB gewoon de juiste inzichten van de nieuwere vertalingen toegepast.

@ eleonor

Het is géén misinformatie en het geldt niet alleen oudere vertalingen.
En nogmaals dit gaat over Grieks...
‭Romeinen 11:17 BB‬
[17] Je zou het volk Israël kunnen vergelijken met een gekweekte olijfboom. En jullie als niet-Joden met een wilde olijfboom. Nu heeft God een paar takken van de gekweekte olijfboom weggebroken. En Hij heeft de takken van de wilde olijfboom daarvoor in de plaats gezet. Dat zijn jullie. Nu drinken jullie van het sap uit de wortels van de gekweekte olijfboom. En de olijf-olie in jullie is ontstaan dankzij die boom.

‭Romeinen 11:17 NLD1939‬
[17] Welnu, wanneer enige van die takken zijn weggekapt, en gij, wilde olijf, in hun plaats zijt geënt en uw deel hebt gekregen van de wortel en het sap van de olijfboom,

‭Romeinen 11:17 EBV24‬
[17] En als sommige van de takken afgesneden zijn en jij als een wilde olijf in hun plaats geënt bent en deel gekregen hebt aan de wortels en aan de vettigheid van de olijfboom,


Misschien had ik sommige vertalingen moeten schrijven ipv velen, maar je ontkomt er niet aan dat dit gedachtengoed er is (geweest) en is nog steeds verweven is in bepaalde geschriften, vaak onbewust.

Ps
Mijn bedoeling was niet om de NB omhoog te steken als de meest zuivere, degene die het alleen goed heeft, maar juist om aan te tonen dat er niet alleen in de NB fouten zitten, maar in alle vertaling, jammer dat je dat zo opgevat hebt, terwijlik dit toch steeds aangegeven heb. @eleonor.

Sorry het meest cicero zij n ipv ellenoor

@samanthi
De voorbeelden van vertalingen die ook 'in plaats van' hebben, bewijzen precies wat ik steeds naar voren breng. Namelijk dat vertalingen van groepen deskundigen beter zijn dan vertalingen van enkelingen en dat nieuwere vertalingen beter zijn dan oudere.

De BasisBijbel is namelijk een parafrase van de SV gemaakt door één mevrouw. Best een goede parafrase, maar zij is uiteraard gebonden aan de verouderde SV.

De Canisiusvertaling uit 1939 is hopeloos verouderd en bijbelwetenschappelijk gezien onder de maat.

De EBV24 is broddelwerk gemaakt door één amateur die de halve HSV heeft overgepend, en past dus weer in het rijtje SV-HSV.

Kortom, de NB is op dit punt gewoon te groeperen bij de nieuwere gewone vertalingen (met 'gewoon' bedoel ik: professioneel gemaakt). De vertalingen die het op dit punt nog ouderwets doen zijn of hopeloos verouderd of broddelwerk.

Dit punt laat dus ook zien dat de algemene uitspraak dat er in alle vertalingen fouten zitten, niet klopt. In de nieuwere gewone vertalingen zul je minder fouten aantreffen. Ook de NB volgt vaak nieuwere inzichten en is op sommige punten dus prima, maar dat doet niet af aan het feit dat de NB heel vaak eigenzinnige keuzes doet die Bijbelwetenschappers belachelijk vinden.

@cicero
Zou zomaar kunnen, verder blijf ik erbij dat alle vertalingen vertaalproblemen hebben en dat je door te onderzoeken en te vergelijken zelf ook tot inzichten kunt komen, bijbelwetenschappers spreken elkaar ook tegen...

@ Cicero,

Ieder jaar wordt dit gedeelte in iedere synagoge ter wereld besproken. Ik heb het commentaar onze hooggeleerde Rashi op na gelezen. Ook hij geeft een zinspeling richting יורד [jored] het neerdalen.

De mens krijgt van de Eeuwige een voorwaardelijke autoriteit toegemeten om als rentmeester de gehele schepping te beheren. Voor de zondeval gehoorzaamden alle dieren aan de mens in haar functie van rentmeester. Na de zondeval veranderd dat ten opzichte van de dieren wat ook een neerdalend proces is richting verantwoordelijkheid en verzorging. De wilde dieren heersen nu deels over de mens. יורד [jored] heeft dus veel meer invalshoeken in het Jodendom.

@Jesaja40

Ja dat is allemaal inlegkunde. Het is een taalfoefje, dat niets te maken heeft met de oorspronkelijke betekenis.

Rasji wijst er slechts op dat de consonantentekst (d.w.z. niet de gevocaliseerde masoretentekst die in vertalingen vertaald wordt) ook geïnterpreteerd kan worden als 'zij moeten neerdalen'. Let wel, dat is dus een herleiding naar een ander woord. En bij neerdalen geeft hij slechts een negatieve betekenis: als de mens zich onwaardig gedraagt zinkt hij dieper dan de beesten, die dan over hem heersen. Als Jood kent Rasji natuurlijk niet de zondeval, dus dit is bij Rasji een algemene uitspraak: leef waardig, dan heers je over de aarde.

De uitleg die je geeft zit m.i. erg gewrongen in elkaar. Het mixt allemaal elementen overal vandaan tot een nieuwe brij. Mag je allemaal doen, maar denk niet dat je daarmee een verantwoorde uitleg geeft van de bedoeling van de tekst. Zoals bijvoorbeeld het rentmeesterschap: dat is CDA-taal sinds de jaren 70 en heeft weinig met de oorspronkelijke bedoeling van Genesis 1 van doen.