Heilig Avondmaal niet alleen gedachtenismaaltijd

Aan ds. T. A. Bakker. Onlangs heb ik het vraaggesprek met u beluisterd bij Pastorie-Online (zie onder).  Hierin leek (!) het erop dat u aangaf dat bij het Heilig Avondmaal Christus daadwerkelijk gegeten en gedronken wordt. U wees hierbij de Zwingli-gedachte (van 'ter gedachtenis') af. Betekent dit dat u hiermee het standpunt van Luther deelt? En wanneer uw antwoord ja is (vervolgvraag): hoe staat dit dan in relatie tot vraag en antwoord 78 van de Heidelbergse Catechismus?

Beste vragensteller,

Het klopt dat ik ervoor pleitte om het Heilig Avondmaal niet alleen als gedachtenismaaltijd te typeren. Let op dat woordje “alleen”. Het is namelijk óók een gedachtenismaaltijd, waarbij we terugdenken aan alles wat de Heere Jezus heeft gedaan in Zijn lijden en sterven. Hij zei immers Zelf – zoals Paulus heeft geschreven: “Doet dat tot Mijn gedachtenis” (1 Korinthe 4: 24 en 25).

Toch is daarmee niet alles gezegd. Er is daadwerkelijk gemeenschap met Christus door gelovig het brood te eten en de wijn te drinken. Deze gedachte is niet Luthers, maar gereformeerd. Je haalt de Heidelbergse Catechismus aan. Inderdaad staat daar klip en klaar in dat het brood niet Christus’ lichaam wordt en de wijn niet veranderd in Zijn bloed (antwoord 78). Maar dit sluit niet uit “dat Hij Zelf mijn ziel met Zijn gekruisigd lichaam en vergoten bloed zo zeker tot het eeuwige leven spijst en laaft, als ik het brood en de drinkbeker van de Heere (als zekere waartekenen van het lichaam en bloed van Christus) uit de hand van de dienaar ontvang en met de mond geniet” (antwoord 75).

Zie je wat hier staat? Christus voedt onze ziel en gebruikt daarvoor brood en wijn. We krijgen nieuwe kracht en moed, we verheugen ons in Christus, ja, er is gemeenschap met Christus! Deze opvatting is weer een andere dan de leer van de consubstantiatie (Luther), die inhoudt dat Christus naast de tekenen van brood en wijn aanwezig is. En het is denk ik onnodig te zeggen dat de Rooms-katholieke leer van de transsubstantiatie (brood en wijn veranderen in het lichaam en bloed van Christus) totaal anders is. Er verandert helemaal niets aan brood en wijn, maar door de kracht van de Heilige Geest én door het geloof worden we gevoed en gesterkt.

Is er geen geloof, dan is er ook geen werkelijke gemeenschap met Christus. Dan eten en drinken we onszelf een oordeel. Laten we dat ook goed onthouden. De zegen komt niet automatisch naar ons toe!

Hartelijke groet,
Ds. T. A. Bakker

Dit artikel is beantwoord door

Ds. T.A. Bakker

• Geboortedatum:
  07-02-1995
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  Giessendam-Neder-Hardinxveld en Sliedrecht
• Status:
  Actief

31 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven