Pracht en praal van onze kerkgebouwen
J.W.N. van Dooijeweert | 5 reacties | 23-01-2024| 10:51
Vraag
Ons kerkgebouw is onlangs gerenoveerd, het is prachtig geworden! Wel heb ik wat moeite met het voortdurend geroep/gebedel om geld. Natuurlijk begrijp ik dat er geld nodig is, maar het kan ook wat eenvoudiger/goedkoper! Schieten wij binnen de reformatorische kerken soms niet wat door in het bouwen van nieuwe kerken? Soms lijkt het erop dat we tegen elkaar opbouwen en de ene kerkelijke gemeente de andere gemeente wil overtreffen. Salomo bouwde een schitterend complex voor onze God. Op Salomo wordt vaak gewezen wat hij voor de Heere en zijn dienst over had, de bouw door Salomo moet dan dienen als voorbeeld voor ons. Zelf vind ik Dorkas meer een voorbeeld, zij deelde aan de naaste waar ze zelf genoeg van had.
Waar mijn knelpunt zit: er is zo ontzettend veel leed op deze wereld. Zoveel nood, een veel hogere nood, dan het bouwen/verbouwen van een kerkgebouw naar de eisen van deze tijd. Door de media worden wij tegenwoordig voortdurend geconfronteerd met de nood ver weg, maar ook dichtbij. In de tijd van Salomo had men nauwelijks weet van wat er in een land verderop gebeurde. Nu worden wij dagelijks geconfronteerd met natuurrampen, armoede, honger, ziekte en oorlogen. Dat doet een beroep op naastenliefde. In mijn ogen is de nood van de wereld groter dan de bouw/verbouw van de kerk. Of maak ik hierin een fout?
Toen wij vorig jaar in een land waren waar enorm veel armoede is, kwamen we in kerkgebouwen waar mensen zaten op klapstoelen/kuipstoelen in eenvoudige gebouwen. Dan voel ik me geroepen om daar te helpen, geld te geven en onze kerk als het ware over te slaan. Is dit zondig? Eist God van ons gezin dat we meedoen met de pracht en praal van onze gebouwen, terwijl de nood elders veel groter is? Mogen wij hierin eigen keuzes maken?
Antwoord
Prachtige vraag! Een vraag die bij menigeen rijst. Het is natuurlijk ontegenzeglijk waar dat een kerk nu heel anders is dan de tempel van Salomo. Dat was een tempel die er uit moest springen als heerlijkheid van de God van Israël. Een gebouw dat de grootheid van God uitstraalde; wereldwijd en eeuwen wijd. De mensen mochten middels hun giften meebouwen aan de tempel. Maar het plan was van God en de uitvoering voor Gods volk.
We leven nu in een totaal andere tijd. God geeft geen ‘bouwtekeningen’ voor een kerk. Maar het is natuurlijk wel zo dat hier in het westen de luxe bij veel kerkmensen heel groot is. Dat is ook mede oorzaak dat kerken erg mooi moeten zijn. Dat is gewoon gevoelsmatig.
Het lastige is dat je in de Bijbel hier niets over kunt vinden. Daarom heb ik me ook nooit aangesproken gevoeld door grote acties voor kerkbouw. Bij ons als evangelistenpaar is dat natuurlijk helemaal anders geworden na 20 jaar dienen in Peru. We hebben daar diensten meegemaakt in een hokje van vier palen en onder een bladerdak. Waar mensen openlijk huilden omdat ze de Heere Jezus niet kenden. Maar onder hun bladerdak-kerk leerden ze Hem kennen en juichend begonnen ze een paar jaar later aan de bouw van een eigen kerk. Een echte kerk. Soms zelfs met een betonnen vloer. Tot eer van hun God en Meester.
Ik denk dat er in Nederland iets heel anders aan de hand is. De meest kerken worden te groot. Je hoort tientallen verhalen over kerken die gesloten worden omdat er toch niemand meer komt. Ik zou u heel schrijnende dingen kunnen vertellen. Aan de andere kant zijn er in ons land ‘vluchtelingenkerken’ waar de ruimte juist veel te klein geworden is. We zien dus allerlei verschuivingen binnen de kerkgebouwen. Sommigen veranderen in een speeltuin of een speelhol. We hebben zelfs in een kerk geslapen, als hotel verbouwd.
Al deze ontwikkelingen roepen natuurlijk gevoelens op. Ook negatief. De strijd tussen een moederkerk en een afgescheiden groep, wordt soms zichtbaar gemaakt door de bouw van een grote kerk, een soort kathedraal-kerk. Is dit negatief? Hoeft niet persé. Alleen echt onder dwang gaan bedelen om die prachtige kerk tot stand te brengen, zo luxe als het maar kan, voorzien van allerlei moderne snufjes… Dat lijkt me een beetje te ver te gaan. Maar het blijkt dat de gemeente het geld over heeft voor een mooie, schitterende kerk. Dat even over de kerkbouw hier.
In arme landen gaat dat anders. Daar moet gebedeld worden om een beetje geld bij elkaar te krijgen om te kunnen bouwen. Als je dan als westerling uit Europa of Amerika daar komt, dan moet je bijspringen! Het is grote nood in zo’n land waar ik mijn vakantie vier. Dan glijdt mijn hand gemakkelijk naar mijn telefoon om wat geld over te maken naar deze mensen. En wat minder te geven aan de bouw van onze eigen kerk.
Als we enkele keren in die arme landen geweest zijn (wij werken er bijna 20 jaar) dan is de lust weg om grote, moderne bouwwerken neer te zetten voor de dienst van God. Dan zien we die luxe bouwwerken ook niet meer als Godsgebouwen, maar veel meer als luxe uiting: dat kunnen wij realiseren en die anderen niet. En dan gaat er iets fout. Helemaal fout. Dan gaat het niet meer om een gebouw waarin we samen komen, maar als een uiting van wat wij kunnen. Als het andersom is dan zullen we geneigd zijn om onze eigen gemeente te steunen, maar de arme gemeenten in het buitenland zeker ook.
Sterkte in alles en geniet van uw zegeningen die de Heere schenkt en wees een milde gever voor het één zowel als voor het ander. Het is zeker niet zondig om die ander te helpen. De bouw van zeer luxe gebouwen kan bij God geen vreugde opwekken. De nood is wereldwijd zo enorm groot. God wil niet dat de kerk zo luxe leeft. Natuurlijk mag je tekort schieten in de thuissituatie doordat je geeft aan broeders en zusters in arme landen. Het onderhouden van je eigen gemeente doe je collectief, met elkaar. En dan mag het minder luxe zijn, dan is het nog goed.
Gods zegen!
Evangelist Jan van Dooijeweert
Dit artikel is beantwoord door
J.W.N. van Dooijeweert
- Geboortedatum:23-01-1938
- Kerkelijke gezindte:Gereformeerde Gemeenten
- Woon/standplaats:Waddinxveen
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Ik maak gebruik van onze kerk, dus ik betaal er ook aan mee. Denk aan het betalen van predikanten, GWL, onderhoud etc. We betalen niet voor een zitplek, alles kan dus 'naar mogelijkheid'.
Ik loop tijdens vakanties en dagjes uit, denk aan Delft en Dordrecht, graag een oude kerk binnen. Prachtig, ik kijk er mijn ogen uit.
In Delft heb je een oude en nieuwe kerk, tegenover elkaar. Loop beide eens binnen. De nieuwe kerk is gebouwd met nieuwe principes (soberheid siert de mens).
De vergelijking met Salomo gaat natuurlijk aan alle kanten scheef, tenzij ds/ kerkenraad van God te horen heeft gekregen dat ze de kerk zus en zo moeten bouwen.
Daarnaast was de tempel daadwerkelijk het huis van God, waar Hij woonde tussen de cherubs. In het NT is het vergeestelijkt: God woont in ons hart, en waar 2 of 3 vergaderd zijn....
Een kerk is daarmee pertinent niet het huis van God. Wél een gebouw waar gelovigen zich verzamelen, en waar God op dat moment in het midden wil zijn. Maar na sluitingstijd blijft God daar niet achter. En onder het afdakje is God niet minder aanwezig.
Handelingen 7:48
De Allerhoogste woont echter niet in tempels die met handen gemaakt zijn, zoals de profeet zegt: De hemel is voor Mij een troon en de aarde een voetbank voor Mijn voeten. Wat voor huis zult u dan voor Mij bouwen, zegt de Heere, of wat is de plaats van Mijn rust?
2 kor. 6:16
Of welk verband is er tussen de tempel van God en de afgoden? Want u bent de tempel van de levende God, zoals God gezegd heeft: Ik zal in hun midden wonen en onder hen wandelen, en Ik zal hun God zijn en zij zullen Mijn volk zijn.
Ik denk bijvoorbeeld niet dat we thuis in kuipstoeltjes hoeven te zitten, of op banken met een bruine bloemetjesprint uit de jaren 70, maar als je een ruim comfortabel huis hebt, is het wel mooi als je die ruimte kunt delen met anderen door ze uit te nodigen voor de maaltijd of eventueel mensen op te vangen die het moeilijk hebben.
Het geeft in ieder geval te denken als we enorm veel geld en tijd investeren in ons huis terwijl de kerk (of zo je wilt: de huisgodsdienst of de gemeenschap der heiligen) er bekaaid vanaf komt.
"Nu kun je de tempel niet een op een vergelijken met onze kerkgebouwen".
Dat is het verschil. Het is niet die ene centrale tempel daar in Jeruzalem van weleer. In principe denk ik dat het geen verschil maakt of we op ikea-stoeltjes in een lokale gymzaal samen komen of dat we ons in wierooknevels omgeven weten door een immense indrukwekkende ruimte. Al komt dat laatste de sfeer (je klein weten bij zo'n grootse ruimte) en inspiratie (prachtige schilderingen, de vele gebeden die vanaf deze plaats zijn opgezonden) wel ten goede.