Kerkelijke weg bij echtscheiding voelt als machtsmisbruik

N. (Nico) van Steensel | Geen reacties | 20-06-2023| 11:00

Ik las de vraag over de veranderde opvattingen over echtscheiding binnen de Gereformeerde Gemeenten. Ook ik heb daar mee te maken gehad, met als gevolg een vorm van ernstige emotionele verwaarlozing. Helaas ben ik niet de enige die regelmatig deze druk opgelegd heeft gekregen en daardoor in conflict is geweest met zichzelf. Ik voelde me monddood gemaakt en eenzaam. Deze vorm van machtsmisbruik creëert een sfeer waar de meest verschrikkelijke dingen in plaats kunnen vinden.

Ik ben op zoek naar een instantie waar ik dit kan bespreken en er dan ook serieus iets mee gedaan wordt. Bestaat zoiets binnen de Ger. Gem.?

Geachte vraagsteller,

Ik lees in uw vraag dat u gescheiden bent en dat niet met goedkeuring van uw kerkenraad. En ik begrijp ook dat u meent dat op een eerder moment dit misschien wel zou zijn goedgekeurd, maar nu niet meer. U hebt een heel moeilijke tijd achter de rug, door dit oordeel en de behandeling van uw kerkenraad. U hebt het ervaren als machtsmisbruik. En u vraagt naar een instantie binnen de Gereformeerde Gemeenten waar u dit probleem bespreken kunt en waar er iets mee gedaan wordt.

U geeft geen details over het proces en ik kan alleen zeggen dat het me spijt dat het zo verlopen is. Pastorale hulp bedoelt liefdevolle begeleiding te geven en te steunen in moeilijke omstandigheden. Zodat keuzes worden gemaakt als in de tegenwoordigheid van God. Het is duidelijk dat de ambtsdrager dat ook gewetensvol zal willen doen en niet kan ondersteunen in een handelwijze waarvan hij meent dat die tegen Gods Woord ingaat. Zolang we onze beslissingen biddend en voor Gods aangezicht en met het Woord willen maken, zal er dan ook een respectvolle houding zijn en geen lichtvaardig veroordelen. Soms handelen ambtsdragers vanuit hun gevoel van onmacht om situaties te veranderen.

Het zou misschien goed zijn als u de laatste publicatie van de ‘Synodale Commissie kerkelijke huwelijksbevestiging na echtscheiding’ zou lezen: De heilige huwelijke staat – een Bijbelse visie op (her)trouwen en scheiden (2020). Er is geworsteld met deze materie en de richtlijnen zijn zeker niet bedoeld om de worsteling van mensen in hun huwelijk te bagatelliseren. Het kan helpen om uw kerkenraad te begrijpen. 

Het rapport trekt heldere lijnen en wil alleen echtscheiding na overspel als geoorloofd beschouwen. Het is waar dat in het verleden ook kwaadwillige verlating als echtscheidingsgrond kon worden aanvaard; wat de grenzen hiervan zijn, is heel moeilijk aan te geven. Hier spreekt het rapport ook eerlijk over.

Het is wel te begrijpen dat mensen die worstelen in hun huwelijk met ontwrichting, zoals bij  mishandeling en onveiligheid, narcisme, pornografie, en intieme buitenechtelijke niet-seksuele contacten, zich teleurgesteld voelen in dit rapport en het zou goed zijn als meer handreiking gegeven wordt aan mensen in deze situaties.

Waar kunt u terecht met uw verhaal? Het is belangrijk dat de relatie en het vertrouwen met uw kerkenraad wordt hersteld. Waar geen vertrouwen is, kan het pastoraat niet tot haar recht komen. Dan blijft het gebeurde een sta-in-de-weg.

Er is helaas niet echt een orgaan waar u terecht kunt met uw vragen en worsteling. De kerkelijke weg om een uitspraak van een meerdere vergadering over de handelwijze van uw kerkenraad te krijgen, staat natuurlijk open. Dat betekent dat u een brief moet sturen naar de classis en daar in beroep gaan. Dat blijkt in de praktijk een moeilijke en langdurige weg. En gelijk krijgen betekent nog niet herstel van relatie.

Ik raad u zeker aan om uw consulent te raadplegen en om hulp vragen om de communicatie met de kerkenraad te verbeteren.

Als u uw verhaal wilt doen en hulp om (opnieuw) in gesprek te komen met uw kerkenraad, zou de stap naar hulpverlening zeker een optie zijn. Zij kunnen u mogelijk helpen om uw gevoel van geleden te hebben onder machtsmisbruik te verwerken. Maar een organisatie zoals De Vluchtheuvel of andere dergelijke organisaties fungeren niet als een soort orgaan waardoor je in de kerkelijke weg gelijk gaat krijgen. Dan moet de kerkelijke weg worden bewandeld. Gelukkig zijn er wel ambtsdragers die elkaar durven aan te spreken op hun houding en gedrag, maar er wordt ook veel toegedekt. Helaas is dit wel één van de donkere bladzijden van het kerkelijke leven.

Drs. N. van Steensel

Dit artikel is beantwoord door

N. (Nico) van Steensel

• Geboortedatum:
  19-12-1955
• Kerkelijke gezindte:
  Gereformeerde Gemeenten
• Woon/standplaats:
  Dordrecht
• Status:
  Actief

22 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven