Jezus' bewondering voor geloof van hoofdman

drs. W.H. Hoorn | Geen reacties | 03-04-2023| 11:27

Vraag

Jezus lijkt door het geloof van de hoofdman te Kapernaüm (Mattheüs 8) verrast te zijn. Er staat namelijk dat Hij Zich verwonderde over zijn geloof. Hoe verhoudt zich dat tot de alwetendheid van Jezus? Jezus wist toch al van te voren dat die man zo sterk zou geloven?


Antwoord

Beste vragenstell(st)er,

Je stelt hier een interessante kwestie aan de orde. Want het werkwoord in de Griekse grondtekst van Mattheüs 8:10, waar jij in jouw vraag naar verwijst, betekent inderdaad verwonderen (thaumazoo). Dus moeten wij ervan uitgaan dat de Heere Jezus verwonderd was over het geloof van deze Romeinse centurion; een legerrang, die je kunt vergelijken met dat van een kapitein. De kanttekeningen vermelden hierover dat Hij tot Zijn discipelen zei, dat Hij zelfs in Israel niet zo’n groot geloof heeft gevonden als bij deze, althans in naam, heidense Romeinse officier.

Jouw vraag heeft dan betrekking op de alwetendheid, en daarmee dus ook de almacht, van de Heere Jezus. En hoe zich deze alwetendheid verhoudt tot het feit, dat Hij in deze tekst Zijn verwondering over het geloof van deze Romein aan Zijn discipelen kenbaar maakt. Om deze vraag te kunnen beantwoorden moeten wij terugkeren naar de betekenis van het werkwoord “thaumazoo” in de Griekse grondtekst van Mattheüs 8:10. Volgens zowel de concordantie van Strong als Bauers woordenboek van het Nieuwe Testament kan de betekenis van dit werkwoord tweeledig zijn; namelijk VERwonderen zowel als BEwonderen. Het wordt nu misschien wel een beetje technisch en moeilijk. Maar zal het zo simpel en duidelijk mogelijk proberen uit te leggen.

De Statenvertaling heeft hier gekozen voor een weergave van de tekst, waarin de Heere Jezus Zich verwondert. Zoiets noemt men in de taalkunde een reflexieve weergave. Maar in de grondtekst zou men er net zo goed voor kunnen kiezen om deze tekst weer te geven als, dat de Heere het geloof van deze Romeinse officier bewondert. En dat Hij deze bewondering hier aan Zijn volgelingen kenbaar maakt. Dit noemt men dan in de taalkunde een causatieve, een veroorzakende, weergave. Er bestaat namelijk in het oud Grieks ook nog een andere werkwoordsvorm dan die waar de grondtekst in Mattheüs 8:10 gebruik van maakt. Dat is de zogenoemde mediale vorm. En die is meestal reflexief. Maar hier wordt de tekst weergegeven in de gebruikelijke actieve en causatieve vorm. En dat kan eigenlijk nog het beste worden vertaald met “doen verwonderen”, oftewel “bewonderen.”

Wanneer wij deze tekst dan lezen als het kenbaar maken van de Heere Jezus aan Zijn volgelingen van Zijn bewondering voor het geloof van deze Romeinse officier, als een causatieve en actieve werkwoordsvorm dus, is jouw vraag eigenlijk al beantwoord.  Want het bewonderen van het geloof van deze Romein door de Heere Jezus is niet in tegenspraak met Zijn almacht.

Waarom de Statenvertalers hier hebben gekozen voor een reflexieve weergave van de grondtekst zit waarschijnlijk vast op het willen benadrukken van de enorme tegenstelling tussen het grote geloof van deze, dus in naam heidense, Romeinse officier en dat van de Israëlitisch volks- en geloofsgenoten van de Heere Jezus. Want dat is zonder meer wonderlijk!

Dit sluit ook aan op het volgende en 11e vers van Mattheüs 8. Want daar lezen wij, dat de Heere Jezus zegt, dat het reddende en zaligmakende geloof in en door Zijn komst in het vlees en Zijn Evangelie, niet langer meer is gereserveerd voor de Israëlieten. Maar voor alle volken; van Oosten en Westen. Dat wil dus zeggen, van de opgang van de zon naar de ondergang. Over het rond der Aarde. En dat is zeker niet in tegenspraak met Zijn alwetendheid en almacht!

De Statenvertalers hebben hier de alwetendheid en almacht van de Heere Jezus niet in twijfel getrokken (al lijkt dat op het eerste gezicht misschien wel zo), maar deze alwetendheid en almacht eerder willen verduidelijken en benadrukken.

Zoals gezegd, het is misschien een beetje een technisch en moeilijk, maar hopelijk ben je in staat het wel te kunnen begrijpen. 

Hartelijke groeten,
Drs. W. H. Hoorn

Dit artikel is beantwoord door

drs. W.H. Hoorn

  • Geboortedatum:
    30-01-1959
  • Kerkelijke gezindte:
    Hersteld Hervormd
  • Woon/standplaats:
    Dedemsvaart
  • Status:
    Actief
99 artikelen
drs. W.H. Hoorn

Bijzonderheden:

Niet beroepbare kandidaat


Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Geen reacties
Je kunt niet (meer) reageren op dit bericht. De reactiemogelijkheid is niet geactiveerd of de uiterste reactietermijn van 1 maand is verstreken.

Terug in de tijd

Erskines

Deze vraag is voor ds. C. Harinck. Beste dominee, In uw boek "De prediking van het Evangelie", wat ik met veel smaak heb gelezen, maakt u onderscheid tussen beloften van het genadeverbond en beloften ...
Geen reacties
03-04-2012

Tai chi en yoga

Ik heb het archief al doorgekeken, maar kon nog niets vinden wat op mijn vraag lijkt: Ik doe sinds enige maanden aan tai chi. Ik vind dat ik er veel baat bij heb. Mijn rugklachten zijn al danig afgeno...
Geen reacties
03-04-2009

Verschillende formulieren in GKv

Aan een GKV-predikant. Waarom zijn er verschillende formulieren voor de viering van het Heilig Avondmaal en de Doop? Geeft dit geen onnodige verwarring/wat is de meerwaarde hiervan?
Geen reacties
03-04-2013
website-ontwikkeling door webdevelopment by Accendis
design website door design website by Mooimerk
hosting website door hosting website by STH Automatisering