Vrouw directeur reformatorische basisschool

A. J. C van Gent | Geen reacties | 28-02-2023| 16:04

Mag een vrouw de functie van directeur vervullen op een reformatorische basisschool? Anders zouden er toch ook vrouwen in het bestuur mogen? Is dit bijbels gezien verantwoord?

Beste vraagsteller,

U stelt drie korte vragen die toe lijken te spitsen op de vraag of het verantwoord is dat een vrouw een bestuursfunctie heeft binnen het reformatorische onderwijs.

De door u gestelde vragen zijn relevant, zowel voor uzelf als voor het christelijk-reformatorisch onderwijs. De vacatures in het onderwijs rijzen de pan uit. Het grote personeelstekort gaat het christelijk-reformatorische onderwijs niet voorbij. Het (helaas!) lage aantal mannen dat voor het basisonderwijs kiest en de gelukkige bereidheid van vele vrouwen die dit onderwijs wél dragen, maken de gestelde vragen nog relevanter. Ook voor de directie- en bestuursfuncties zijn steeds moeilijker mensen te vinden. Laten we daarom biddend uitzien naar mannen, vrouwen en jongeren (j/m), die hun plaatsen in willen nemen in prachtige en gewaardeerde posities binnen het onderwijs. 

Het maakt voor een Bijbels gefundeerd antwoord op uw vragen wel uit over welk soort vrouw het gaat: ongetrouwd, getrouwd, zonder kind(eren) of met kind(eren). En wat betreft dat laatste is de leeftijd van de kinderen ook van belang. Indien u getrouwd bent en (een) kind(eren) heeft, is de steun en aanwezigheid van uw man eveneens belangrijk. Bij uw afwezigheid zal hij als vader in principe in zijn gezin aanwezig moeten zijn. Onder de tag “positie van vrouw” zijn al vele antwoorden gegeven over de rol van de vrouw, de wezenlijke verantwoordelijkheid van ouders in de opvoeding en de Bijbelse en belangrijke positie van de moeder binnen het gezin. Deze aspecten laat ik verder grotendeels liggen, maar zijn wel relevant voor uw persoonlijke overwegingen.

Naar goed gebruik wordt in christelijk-reformatorische kring waarde gehecht aan de onderlinge samenhang van gezin, school en kerk. De samenhang tussen opvoeding en onderwijs in gezin en gemeente was in de Bijbelse tijd veel meer met elkaar verweven dan in onze hedendaagse tijd vaak gebruikelijk is. Wat betreft de opvoeding lezen we van moeder Hanna die haar zoon Samuël voorgaat in de vreze des Heeren (1 Samuël 1 vv.). In Spreuken 31 lezen we eerst dat Lemuël waarderend spreekt over het wijze onderwijs dat hij van zijn moeder heeft ontvangen en daarna geeft dit hoofdstuk een positieve afbeelding van een vrouw met haar gewaarde rol en prachtige kwaliteiten. Paulus spreekt in 2 Timotheüs 1:5 indrukwekkende woorden over de godzaligheid van grootmoeder Loïs en moeder Euníce, door wie Timotheüs is grootgebracht.

Wat betreft een bestuurlijke of leidinggevende functie is de vergelijking te maken met richteres Deborah (Richteren 4:4). Deborah wordt door de Heere gebruikt om Israël te verlossen. Dit is overigens ook een aanklacht richting het geestelijke gehalte van mannen in Israël. Zowel in het Oude als het Nieuwe Testament is op tal van plaatsen te lezen over de godsvrucht, het onderwijs en de bijdrage van vrouwen. Juist binnen de Nieuwtestamentische christelijke gemeente lezen we dat vrouwen hun gewaardeerde plaats innamen. Nee, niet in de kerkelijke ambten (zie de voorschriften in de pastorale brieven aan Timotheüs en Titus), maar wel op andere plaatsen binnen het dagelijkse en gemeentelijke leven. In onze context leveren daarom vele vrouwen hun mooie bijdrage in het kerkelijk verenigingsleven, in het onderwijs of de zorg, bij evangelisatiewerk of in een andere maatschappelijke kring.  

In de christelijk-reformatorische onderwijscontext wordt overwegend de directie en het bestuur door mannen gevormd. Tegelijk vervullen tal van vrouwen wel onderwijsfuncties als IB'er, teamleider, lid van het managementteam, bouwcoördinator, adjunct-directrice, enzovoorts. Allemaal posities met een leidinggevende en/of bestuurlijke component. Daarvoor zie ik principieel geen bezwaren. Voor de functie als directeur of bestuurslid spelen nadrukkelijk wel externe verantwoordelijkheden mee, denk aan het voorgaan met Woord en gebed bij openbare gelegenheden (vb. jaaropening in de kerk, openbare ledenvergaderingen, vieringen rond de kerstdagen, momenten van bestuurlijke verantwoording richting kerkelijke classes, etc.). Hier ligt een spanningsveld tussen het dragen van een regerende taak (die de Bijbel toekent aan de man) en de reikwijdte van de geldigheid van die regerende taak (alléén in de kerk of ook exclusief in school en gezin). Over deze reikwijdte wordt verschillend gedacht, denk alleen maar aan de discussie over de positie van de vrouw in de politiek. Niet alle argumenten zijn van doorslaggevende waarde, maar wel is het van belang om rekening te houden met de sociale context waarbinnen uw vragen spelen. Een mogelijke directie- of bestuursfunctie voor een vrouw zal in de ene sociale context binnen de christelijk-reformatorische kring een ander antwoord krijgen dan in de andere, aangezien de plaatselijke historische en culturele context en overwegingen meespelen. Sommige zaken liggen (terecht of onterecht) gevoelig, maar mógen met Bijbelse argumenten wel bevraagd worden. Dat vraagt van u gebed, wijsheid en invoelingsvermogen. 

Van het bestuur van een reformatorische basisschool verlangt dit vraagstuk Bijbels onderscheidingsvermogen aangaande wélke vrouw zich aandient en hoe haar persoonlijke context is. Principieel zie ik geen bezwaren, maar in het geheel van de Bijbelse onderscheiden taak van een man en vrouw lijkt mij een en ander zeker afhankelijk van uw levensfase en andere verantwoordelijkheden. Verder vraagt het van uzelf bezinning op uw motieven, een afweging van uw beschikbare tijd en uw roeping en verantwoordelijkheden binnen het geheel van uw persoonlijke context (zie het begin van mijn tweede alinea). 

Ik hoop u met dit antwoord recht te hebben gedaan en bidt u van harte Gods wijsheid toe. Leg het voor het aangezicht van de HEERE neer. Vraag Hem om inzicht in de Schriften en de leiding door Zijn Geest. Onderzoek of Gods weg zó bedoelt is dat u een bestuurlijke functie op mag pakken en mocht het anders zijn doe ook dan al uw arbeid tot eer van God.

Met mooie groet,
A. J. C. van Gent

Dit artikel is beantwoord door

A. J. C van Gent

• Geboortedatum:
  28-10-1990
• Kerkelijke gezindte:
  Gereformeerde Gemeenten
• Woon/standplaats:
  Heinenoord
• Status:
  Actief

16 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven