Geloven zonder zondekennis
Ds. G.A. van den Brink | Geen reacties | 15-02-2023| 10:43
Vraag
Ds. C. Harinck reageert in de vraag 'Leeruitspraken Ger. Gem. en aanbod van genade' op de kritiek van ds. Van den Brink. De reactie van ds. Harinck is gelukkig goed van toonzetting en bovendien ook inhoudelijk. Nadat hij op een discrete wijze erkent dat Van den Brink zeker een punt heeft, plaats hij aan het einde van zijn antwoord wat ‘correcties’. Die correcties gaan over het werk van de Heilige Geest en over zondekennis en dan met name de plaats daarvan in de prediking. Wat ds. Harinck daarover zegt is m.i. bijbels, dus zocht ik nog eens na wat Van den Brink daarvan dan wel (of niet) heeft gezegd.
Nu geeft ds. Van den Brink zijn visie over het werk van de Heilige Geest al duidelijk weer in het antwoord 'Het evangelie zonder kleine lettertjes (3). Over zondekennis schrijft hij in de vraag 'Wet en evangelie preken' waarin hij als antwoord (op de derde vraag) zegt dat we zelfs zónder zondekennis mogen geloven. Dat vind ik wel een spannende stelling. Kennis van zonde is zeker geen voorwaarde in de zin dat wij iets mee moeten brengen naar de Heere (daar is iedereen het wel over eens, toch?), maar hoe gaat iemand dan zonder besef dat hij gered moet worden (zondekennis) de toevlucht nemen tot de Redder? Zou ds. Van den Brink dat nog wat verder willen verduidelijken?
Antwoord
Beste vragensteller,
Ds. C. Harinck heeft als geen ander onderzoek gedaan naar de discussies over het aanbod van genade. Hij heeft er meerdere boeken over geschreven. Als dan niemand minder dan hij zegt dat hij op cruciale punten met mijn zorg en waarschuwing instemt, is dat voor allen in de Gereformeerde Gemeenten en daarbuiten een belangrijk signaal.
Inderdaad heeft hij ook aarzelingen bij mijn opvattingen. Zijn vragen gaan over mijn visie op het werk van de Heilige Geest en de plaats van de wet. Ik denk dat de verschillen tussen hem en mij minimaal zijn. Zijn betoog is meer theologisch, mijn betoog is meer psychologisch, om het zo te zeggen. Wat bedoel ik daarmee?
Spurgeon vertelt dat hij als jongeman onder diepe overtuiging van zonden leefde. Maar (zegt hij) als iemand hem had gezegd: “Jij bent diep overtuigd!”, dan had Spurgeon geantwoord: “Ik? Ik heb geen greintje zondekennis en mis elke vorm van overtuiging!” Spurgeon had het wel degelijk, maar in zijn zelfreflectie en zelfwaarneming miste hij het. Wat Spurgeon nodig had was niet dat de Heilige Geest hem méér overtuiging en ellendekennis gaf, maar de ontdekking dat hij welkom was omdat Christus hem nodigt.
Zo is het ook bij veel mensen in de gereformeerde gezindte. Hebben zij zondekennis? Ik denk het wel. Maar zij moeten leren dat zij niet welkom zijn omdat zij zondekennis hebben, of omdat zij de fase van de wet met succes hebben doorlopen, maar omdat Christus hen nodigt en omdat zij welkom zijn zoals zij nú zijn. Om dat te zien, hebben zij voor eigen waarneming niet meer maar minder zondekennis nodig. Daarom geeft de Heilige Geest hen niet meer zondekennis, maar zorgt Hij ervoor dat zij hun eigen ellendekennis niet waarnemen.
Ik verwacht dat als dergelijke mensen zo (dus zonder hun zondebesef mee te nemen) naar Christus gaan en Hem vertrouwen op Zijn Woord, zij later op hun leven terugkijken, en (net als Spurgeon) zullen zeggen: “Ik was wel degelijk overtuigd van mijn zonden en van mijn verlorenheid buiten Christus!” Maar zolang iemand denkt dat zulke overtuigingen hem geschikt maken voor genade, steunt hij nog op zichzelf.
Om dit punt radicaal te brengen en heel duidelijk te maken, zeg ik (overigens in lijn met veel oude schrijvers) dat je welkom bent en niet zult worden uitgeworpen, zelfs als je zonder enige zondekennis tot Christus komt. Vergeet niet dat Paulus zegt in Galaten 3:19 dat de wet bij het Evangelie is gevoegd. Het Evangelie heeft de prioriteit, de wet komt daarbij. We moeten die orde niet omkeren.
Met hartelijke groet,
Ds. G. A. van den Brink
Dit artikel is beantwoord door
Ds. G.A. van den Brink
- Geboortedatum:05-01-1974
- Kerkelijke gezindte:Hersteld Hervormd
- Woon/standplaats:Apeldoorn
- Status:Actief
Bijzonderheden:
-Vragen aan ds. Van den Brink kunnen tot nader bericht niet worden ingediend.
-Emeritus-predikant. Sinds september 2020 als wetenschappelijk medewerker verbonden aan de TUA.
-Bekijk ook: