Gezonde assertiviteit

dr. J. Hoek | Geen reacties | 01-10-2001| 00:00

Hoe kan assertiviteit worden gerijmd met je zondige staat tegenover God? Waardoor worden de grenzen van assertiviteit bepaald? Zijn er Bijbelse voorbeelden van gezonde assertiviteit?

Broeder Smit zit op een lijdenszondag in de kerk. Aandachtig luistert hij naar de preek over het stervende tarwegraan. Zoals de Heere Jezus vrijwillig de weg van het sterven is gegaan om in die weg vrucht te dragen, worden ook de gelovigen in Zijn voetspoor geroepen tot zelfverloochening en kruis dragen. De volgende ochtend heeft Smit op zijn werk een functioneringsgesprek. Hij weet dat het best wel een moeilijk gesprek kan worden. Hem wordt verweten dat hij zich te weinig waarmaakt, zich te weinig profileert en zich teveel door anderen in de schaduw laat stellen. Zal de baas weer beginnen over die assertiviteitscursus? En hoe brengt hij dat nu bij elkaar: de boodschap van het Woord op zondag en die mentaliteit waarmee hij dagelijks te maken heeft van jezelf waarmaken, desnoods ten koste van je collega's? Smit is niet de enige die met deze vraag zit. Eigenlijk zitten we er als gereformeerde christenen allemaal wel mee. Het is waar wat de Catechismus zegt in zondag 3 dat de gevallen mens "onbekwaam is tot enig ("zaligmakend", zou ik willen toevoegen) goed en geneigd tot alle kwaad." Maar tegelijkertijd vinden we dat we onszelf mogen aanvaarden, dat we dankbaar mogen zijn met ons bestaan, dat we gerespecteerd moeten worden in onze (mensen)rechten en dat we geroepen zijn onze gaven en talenten te ontplooien. Ligt hier niet een groot spanningsveld? Ik zou willen zeggen dat het toch wel belangrijk is het onderscheid te blijven zien tussen de mens als schepsel en de mens als zondaar. Ondanks de zondeval is de mens helemaal mens gebleven met bepaalde gaven en mogelijkheden. Het is goed te ontdekken welke die mogelijkheden zijn en die dan ook, in afhankelijkheid en dankbaarheid jegens de HEERE, verder te ontplooien. Het is dus beslist geen hoogmoed wanneer je jezelf bewust bent van je sterke punten en van de mogelijkheden die je nog verder kunt ontwikkelen. Helaas gaan we daar wel vaak de verkeerde kant mee op in hoogmoed. Maar dat misbruik heft toch het goede gebruik van onze talenten niet op. Het is niet tot eer van onze Schepper wanneer we lui en slordig omgaan met de mogelijkheden die ons gegeven zijn. Overigens komen die gaven pas goed tot hun recht wanneer we vanuit de geloofsband met Christus en door de leiding van de Heilige Geest gericht zijn op de eer van God en de dienst aan de naaste. Daarmee zijn de grenzen van assertiviteit ook aangegeven. Wanneer de kaders van liefde tot God bovenal en tot de naaste als onszelf niet meer aanwezig zijn, is assertiviteit een mooi woord voor zondig egocentrisme. Bijbelse voorbeelden van goede assertiviteit zijn: Jozef die heel duidelijk zijn eigen grenzen stelt tegenover de vrouw van Potifar, Daniël en zijn vrienden die zich in een heidense omgeving toch zoveel mogelijk ontplooien, de Kanaänese vrouw die vasthoudt in haar hulpvraag en daarvoor geprezen wordt.

Dr. J. Hoek

Dit artikel is beantwoord door

dr. J. Hoek

• Geboortedatum:
  04-09-1950
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Veenendaal
• Status:
  Inactief

54 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven