Pleidooi voor nauwere visie op verbond en verzoening

Ds. G.A. van den Brink | Geen reacties | 01-08-2022| 12:25

Een vraag van een CGK-lid aan ds. G. A. van den Brink. In uw vraagbeantwoording over de doop- en verbondsvisie van CGK schrijft u:

“Ongeveer alle Nederlandse oude schrijvers combineren twee overtuigingen: zij zeggen dat Gods verbond is opgericht met de uitverkorenen alleen én zij zeggen dat kinderen worden gedoopt omdat zij tot het verbond gerekend worden. De CGK gaat niet mee in het eerste, de Ger. Gem. en de GGiN gaan niet mee in het tweede. Wat zou de verbondstheologie kunnen opbloeien, als CGK en GG/GGiN elkaar kunnen vinden in de visie die gemeengoed is in de gereformeerde theologie.”

Hoe ligt dit ten opzichte van de Hersteld Hervormde kerk? Kan ik trouwens wel CGK blijven gezien hun afwijkende verbondsvisie ten opzichte van -zoals u schrijft- ongeveer alle Nederlandse oude schrijvers? Vooral wanneer je moet constateren waartoe deze verbondsvisie in een groot deel binnen de CGK geleid heeft, zoals volgens mij de visie op de gemeente waarbij min of meer wordt uitgegaan van verondersteld geloof en wedergeboorte.

Zou het de kerkelijke eenheid ten goede komen wanneer ook de CGK de nauwere verbondsvisie gaat onderschrijven? Dat hoeft “het aanbod van genade” als het gaat over de reikwijdte van het genadeverbond toch niet in de weg te staan? Dat màg bijbels gezien ook niet! Want de HEERE zegt in het Oude Testament in Ez. 36:37 tegen geheel Israel (!) als het over de beloften van het Nieuwe Verbond gaat: “Daarenboven zal Ik hierom van het huis Israëls verzocht worden, dat Ik het hun doe.” En Paulus zegt in het Nieuwe Testament in 2 Kor. 1:20 dat zovele beloften Gods als er zijn (dus ook de beloften van het genadeverbond) in Christus ja en amen zijn. En deze Christus mag, nee moet volgens de Dordtse Leerregels, “met bevel van geloof en bekering” iedere hoorder verkondigd worden. In 2 Kor. 5:20 geeft Paulus aan op welke wijze dat dus bijbels gezien geschieden moet: “Zo zijn wij dan gezanten van Christuswege, alsof God door ons bade; wij bidden van Christuswege: Laat u met God verzoenen.” Een nauwere verbondsvisie of beperkte Verzoening mag deze wijze van prediking niet in de weg staan! De verkiezing mag nooit vòòr het Evangelie geplaatst worden, want zegt John Purves (een vriend van R.M. McCheyne) dat heeft rampzalige gevolgen!

Beste vragensteller,

Over het verbond der genade is, verrassend genoeg, in de Nederlandse belijdenisgeschriften niet zoveel vastgelegd. Er mag dus een zekere vrijheid in visie bestaan. Wel gaan de Dordtse Leerregels in op het genadeverbond in de verwerping van de dwalingen bij hoofdstuk 2. Er wordt in paragraaf 4 gezegd dat God een genadeverbond met de mensen heeft gemaakt, en dat dit hierin bestaat “dat wij door het geloof, voor zoveel het de verdienste van Christus aanneemt, voor God gerechtvaardigd en zalig gemaakt worden.” Ik lees dit zo, dat alleen diegenen die geloven tot dit genadeverbond behoren. En in de volgende paragraaf (nr. 5) worden de uitdrukkingen “in de staat der verzoening” en “in de staat van de genade des verbonds” als synonieme uitdrukkingen gebruikt. Ook staat er dat diegenen die kinderen des toorns zijn, niet tot dit verbond behoren. Onbekeerde mensen mogen wij dus niet aanspreken als mensen die tot het verbond behoren.
 
Persoonlijk zou ik het moeilijk vinden om deze belijdenis te verenigen met de visie van de CGK. Maar ik kan dat niet voor jou beslissen. Dus bestudeer de belijdenisgeschriften op de vraag wat die zeggen over het genadeverbond.

Hoe ligt dit in de HHK? Mijn inschatting is dat verreweg de meeste HHK-predikanten dezelfde visie hebben als de CGK. Dat betekent dat ikzelf een minderheidsopvatting heb. Maar ik zet mij liever in voor een gezonde evangelieprediking dan voor een andere verbondsvisie.

Ik begrijp je vraag of de CGK niet beter af zou zijn met een andere verbondsvisie. Het merkwaardige is dat een brede verbondsvisie, net als de algemene verzoeningsleer, wel gunnend en ruim is, maar tegelijk de inhoud van verbond en verzoening verzwakt. Als iedereen bij het verbond behoort en als Jezus voor alle mensen is gestorven, is het feitelijk ook geen issue meer. Het is een constatering en we gaan verder naar het echte onderwerp... In de praktijk zal dat echte onderwerp dan zijn: nu zijn wij aan zet en wij moeten in actie komen, iets gaan doen, een tegenprestatie leveren. Ik weet het, hiermee doe ik veel mensen geen recht – maar toch. Theologisch ligt het wat genuanceerder, maar sociologisch werkt het vaak wel zo. 

Ik pleit daarom voor een ‘nauwere’ visie op verbond en verzoening, een visie waarin verzoening en verbond telkens weer een zaak van verwondering is, omdat ze niets minder inhouden dan de volle zaligheid in Christus. Een verbond, zoals de Dordtse Leerregels zeggen: waarin wij door God rechtvaardig en zalig worden gemaakt. Een verbond waarin wij worden opgenomen als wij de verdienste van Christus aannemen.

Met hartelijke groet,
Ds. G. A. van den Brink

Dit artikel is beantwoord door

Ds. G.A. van den Brink

• Geboortedatum:
  05-01-1974
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  Apeldoorn
• Status:
  Actief

248 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven