Sleutel tot de kennis wegnemen

Ds. J.R. van Vugt | Geen reacties | 07-07-2022| 10:20

Wat betekent de eerste zin uit Lukas 11:52? “Wee u, wetgeleerden, want u hebt de sleutel van de kennis weggenomen. Zelf bent u niet binnengegaan en u hebt hen die binnengingen, tegengehouden.” Heeft dat ons ook nog wat te zeggen? Kunnen ook wij anderen verhinderen “in te gaan”?

Wanneer wij een tekst uit de Bijbel willen begrijpen, is het belangrijk om 1. te letten op wat er letterlijk staat, 2. te letten op de context (de situatie en de omgeving) van de aangehaalde tekst en 3. voor een goed verstaan van de tekst de goede hulpmiddelen te gebruiken. In dat laatste geval kan je denken aan a. de kanttekeningen, b. de Bijbel met Uitleg, c. een goede studiebijbel, d. een aantal verklaringen naast elkaar te leggen en deze (kritisch) te lezen en te vergelijken.

Situatie of context van de tekst:  Jezus wordt uitgenodigd door een Farizeeër om het middagmaal bij hem te gebruiken. De Farizeeër verwondert en verbaast zich erover dat Jezus de rituele reiniging voor de maaltijd overslaat. Die reiniging was een ritueel, maar geen gebod in de wet van God. In de confrontatie met Farizeeërs spreekt Jezus hen aan over hun hang naar de uiterlijke reinheid (het houden van de geboden), maar van binnen is hun hart nog onrein. De maaltijd en het bestek en servies is helemaal clean, volgens de regels -die ze zelf bedacht hebben-, maar hun binnenste (vers 39) is onrein, vol roofzucht en boosaardigheid (HSV). Het draait volgens vers 41 om de reiniging van het hart. En dan komen er een zestal uitspraken van Jezus, die beginnen met “Wee u...”. De laatste is vers 52. Dit gedeelte staat dus in de context van een scherpe vermaning en veroordeling, vanwege de dubbelhartigheid bij de Farizeeërs, die meer op de buitenkant zijn gefixeerd dan op de binnenkant en de reiniging daarvan.

Verschillende Bijbelvertalingen: Wanneer je de verschillende Bijbelvertalingen naast elkaar legt, krijg je meer zicht op de moeilijkheden in de vertalingen (dat zie je bijvoorbeeld wanneer woorden echt anders vertaald worden), maar je ziet ook de andere mogelijkheden van een vertaling. Wat bijvoorbeeld dan opvalt, is dat o.a. de Statenvertaling en Herziene Statenvertaling spreken over ‘mensen die binnengingen of ingingen’ en de andere vertalingen hebben ‘trachten (proberen) binnen te gaan, binnen willen komen’. De Bijbel in Gewone Taal wijkt het verst af van de oorspronkelijke taal: ‘degenen die wel proberen om goed te leven...’.  In het Grieks staat er letterlijk ‘de binnengaanden’, dus de SV en HSV en ook de King James zitten het dichtst bij de grondtekst. Maar dat wisten we van tevoren al. Overigens geeft het ‘proberen’ binnen te gaan, de bedoeling hier wel goed weer: mensen zoeken naar kennis en proberen die te bemachtigen...

• SV: Wee u, gij wetgeleerden, want gij hebt de sleutel der kennis weggenomen; gijzelf zijt niet ingegaan, en die ingingen, hebt gij verhinderd.
• HSV: Wee u, wetgeleerden, want u hebt de sleutel van de kennis weggenomen. Zelf bent u niet binnengegaan en u hebt hen die binnengingen, tegengehouden.
• Nederlands Bijbel Genootschap 1951: Wee u, wetgeleerden, want gij hebt de sleutel der kennis weggenomen; zelf zijt gij niet binnengegaan en hen, die trachtten binnen te gaan, hebt gij tegengehouden.
• NBV: Wee jullie wetgeleerden, want jullie hebben de sleutel tot de kennis weggenomen; zelf zijn jullie niet binnengegaan, en anderen die wel binnen wilden gaan hebben jullie tegengehouden.’
• Naardense Bijbel: wee u, wetgeleerden, omdat ge de sleutel tot Godskennis hebt weggenomen; zelf zijt ge al niet binnengekomen, en wie binnen willen komen hebt ge het verhinderd!
• Willibrordvertaling: Wee u, wetgeleerden, u hebt de sleutel van de kennis gestolen; zelf bent u niet naar binnen gegaan en wie naar binnen wilden, hebt u het belet.’
• Bijbel in Gewone Taal: Jezus zei ook tegen de wetsleraren: ‘Jullie weten hoe je goed moet leven, maar jullie doen het niet. En jullie houden de mensen tegen die wel proberen om goed te leven. Daarom zullen jullie gestraft worden.’
• KJV: Woe unto you, lawyers! for ye have taken away the key of knowledge: ye entered not in yourselves, and them that were entering in ye hindered.

Dan nu de tekst: Lukas 11: 52: “Wee u, gij wetgeleerden, want gij hebt den sleutel der kennis weggenomen; gij zelven zijt niet ingegaan, en die ingingen, hebt gij verhinderd.”
 
Kantekeningen, Uitleg en Studiebijbel: De Kanttekeningen (www.statenvertaling.nl – handig om door te klikken) verwijzen naar Mattheus 23: 13, waar staat: “Maar wee u, gij schriftgeleerden en farizeeën, gij geveinsden; want gij sluit het Koninkrijk der hemelen voor de mensen, overmits gij daar niet ingaat en degenen die ingaan zouden, niet laat ingaan.” Bij het woord “sleutel” merken zij op: “Deze sleutel is de rechte verklaring van Gods Woord, waardoor den mensen de ingang tot den hemel geopend wordt, welke geweerd zijnde, zo wordt dezelve ingang als toegesloten.”
 
De Bijbel Met Uitleg schrijft bij de toelichting van deze tekst: “de wetgeleerden geloven niet in Christus, Die de toegang opent tot het Koninkrijk der hemelen en ze verhinderen anderen dat wel te doen.” Dit is een heel korte samenvatting en uitleg, maar wel helder.

Verklaringen: De bekende uitlegger Matthew Henry schrijft: “Zij worden bestraft wegens het tegenstaan van het evangelie van Christus. Ze hadden niet naar de plicht van hun ambt getrouw de Schrift van het oude testament uitgelegd, die heen wees naar de Messias. In plaats daarvan hadden zij die teksten verdraaid door hun corrupte uitleggingen daarvan en dat wordt het ‘wegnemen van de sleutel van de kennis genoemd’. In plaats van de sleutel voor het volk te gebruiken en te helpen die goed te gebruiken, hebben zij die voor hen verborgen. Dat wordt bij Mattheus genoemd: “het sluiten van het Koninkrijk van de hemelen voor de mensen.” Zijzelf hebben het evangelie van Christus niet aangenomen, hoewel ze door hun kennis van het oude testament wel moesten weten dat die tijd vervuld was en dat het Koninkrijk van God nabijgekomen was. Toch wilde zij daar niet ingaan. Degene die zonder leiding of hulp van hen ingingen, werden door hen zoveel ze konden gehinderd en ontmoedigd door te dreigen hen uit de synagoge te werpen. Het is slecht voor een volk afkerig te zijn van openbaring, Maar het is nog veel slechter om er een tegenstander van te zijn.

Andere verklaringen (Studiebijbel enz.) wijzen op hetzelfde. Ik las in een verklaring op deze tekst: “Wanneer de leiders de dienstweigeraars worden, verliest hun aanhang de Koning.”

Conclusie: De ‘sleutel van de kennis’ is de sleutel tot de kennis, de toegang tot de kennis wordt daarmee ontsloten en komt dus aan het licht. Dit kan je uitleggen als de sleutel tot de kennis van de Wet (Tora), de woorden van God (de Bijbel) en ten diepste de kennis van God, Die wij kennen kunnen door de Wet en de Profeten en de gehele Schrift. De kennis van God is de toegang tot het Koninkrijk der hemelen!

Wanneer de Schriftgeleerden de mensen dus de kennis van de Bijbel en het goede verstaan daarvan verhinderen en zich alleen maar bezighouden met de buitenkant en niet met hun eigen binnenkant en die van anderen, dan worden zij met een ‘Wee’ van Jezus getroffen. Daarmee komen mensen niet tot een verstaan van de Schriften, de diepe en ware betekenis van de Wet en tenslotte ook niet tot de juiste kennis van God en de Middelaar Jezus Christus, Die Hij heeft gezonden. En daarmee wordt de toegang tot het Koninkrijk der hemelen voor hen toegesloten. Dat is natuurlijk heel ernstig! Daarmee staan en blijven zij niet alleen ZELF buiten het Koninkrijk van God, maar verhinderen ook nog anderen om daarbinnen te gaan. Daarmee staan ze de zaligheid van anderen in weg.

Toepassing: Je vraagt of dat ons nog wat te zeggen heeft. Uit het bovenstaande antwoord kan je zelf Misschien wel de conclusie trekken dat dat zeker het geval is. Ik noem een aantal zaken.

1. We moeten dus oppassen dat we alleen maar ons bezig houden met de uiterlijke reinheid en de schone buitenkant. Dat geldt zowel voor onszelf als voor anderen. Jezus Christus ziet het hart aan een toetst ons verlangen, ons bezig zijn, onze liefde, naar de norm van de wet, die zegt dat wij God zullen liefhebben boven alles en onze naaste als onszelf. Ik meen dat we in onze tijd ook daarin op kunnen gaan. In de uiterlijkheden en niet in waar het werkelijk om draait: Wedergeboorte en bekering van ons hart en de liefde als vervulling van Gods wet.

2. Daarmee wil ik direct opmerken dat het allemaal overboord zetten van alle rituelen en tradities nu ook weer niet hieruit afgeleid mag worden. Dat gevaar is ook heel groot dat we met dat kind het badwater weggooien. Maar het gaat om de vernieuwing van ons hart en wat daarbinnen leeft.

3. Het gaat dus om de sleutel tot de kennis. Dat mag hier opgevat worden als kennis van de Bijbel. Ik ga nu even heel kort door de bocht, maar Jezus spreekt in deze tekst dus positief over mensen die proberen de inhoud van de Bijbel te verstaan en daar werkelijk moeite voor doen. Zij zoeken naar de sleutel van de kennis. Zij probeerden zo het Koninkrijk der hemelen binnen te komen en de Bijbel als het woord van God te bestuderen. En daar zegt Jezus dus helemaal niets negatiefs over. In een tijd van ontlezing een belangrijke aanwijzing van onze Heere Zelf. Mijn volk gaat verloren, omdat het geen kennis heeft, staat er in de Schrift.

4. Dat we bij het begrijpen van de Bijbel én het zoeken naar de sleutel van de kennis om binnen te gaan in het Koninkrijk der hemelen gebruik maken van mensen die ons dat uitleggen, is dus opnieuw iets wat hier niet negatief wordt benaderd. Tegelijk een enorme verantwoordelijkheid voor degene die (meer) kennis van zaken hebben en de sleutel verstopt hebben. Wee hen! Om maar even heel concreet toe te passen: wat een verantwoordelijkheid voor predikanten en voorgangers om de Schriften daadwerkelijk uit te leggen, zoals de Heilige Geest dat ook bedoeld heeft.

5. Het kan dus zijn dat wij mensen van het binnengaan van het Koninkrijk der hemelen, of de kennis van God en Zijn Woord, afhouden. Dat geeft ook wel te denken! Wat een verantwoordelijkheid ook voor ouders en anderen die in de opvoeding betrokken zijn om de kinderen en jongeren in te wijden in de kennis van de schriften en daarmee te brengen in de sfeer van het Koninkrijk der hemelen. Om naar binnen te gaan. Inwijding in de dienst aan de Heere, dat dus verder gaat dan uiterlijke geboden en verboden, maar een leven van navolging vraagt, om anderen tot voorbeeld te zijn en hen te verleiden ook de Heere Jezus te volgen. 

6. Tegelijk belijden we dat allen die in het boek des levens van de Heere geschreven staan, het Koninkrijk der hemelen zullen binnengaan! Dat gaat niets of niemand tegenhouden. Daarom is het ook zo'n genade dat het zalig worden en werk van God is en niet van mensen. Tegelijk kunnen we het elkaar hebben onmogelijk maken of in ieder geval zeer moeilijk maken om de Bijbel te lezen en in de kennis van God ingewijd te worden.

7. Het is ook een ernstige waarschuwing tegen allerlei vormen van dubbelzinnigheid. Anderen de weg wijzen en zelf buiten staan. Dat is ook een werkelijkheid. Het gaat Jezus om het hart! Ook nu.

Kortom: genoeg om over na te denken. Ik wens je de zegen van de Heere toe in het bestuderen van Zijn Woord. De Heere zegt: “Onderzoekt de Schriften; want gij meent in dezelve het eeuwige leven te hebben; en die zijn het, die van Mij getuigen” [Johannes 5:39].

Ds. J. R. van Vugt

Dit artikel is beantwoord door

Ds. J.R. van Vugt

• Geboortedatum:
  22-10-1970
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  Waddinxveen
• Status:
  Actief

23 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven