Niet echt berouw gehad
J.W.N. van Dooijeweert | 53 reacties | 29-06-2022| 10:37
Vraag
Ik geloof in de Heere Jezus. Maar ik heb best erg gezondigd en heb daar ook niet echt berouw over gehad. Nu bid ik elke dag of de Heilige Geest krachtig in mijn hart wil gaan werken, maar als ik geen berouw heb over mijn zonden kan Hij toch niet komen? Dan heb je de Heilige Geest bedroefd. Dat maakt me moedeloos. Dan denk ik: God hoort mijn bidden om de krachtige werking van Zijn Geest niet eens. Ik heb namelijk Zijn Geest bedroefd. Heeft het dan wel zin om nog te bidden?
Antwoord
Beste vraagsteller, ik hoop dat je het me niet kwalijk neemt, maar ik ga je vraag veralgemeniseren. Waarom? Het is niet alleen jouw vraag, maar ook van honderden anderen. Wat zeg ik? Misschien wel van duizenden. Wij krijgen deze mengelmoes van vragen bijna dagelijks onder ogen. Bij de één is het heftiger dan bij de ander. Het loopt zelfs uit tot een noodkreet die we in één van de achterliggende weken kregen: “Ik trek het niet meer, help me toch, ik stik er in!” Dan kun je heel pastoraal vragen: “Waarin?” En dan steek je weer een heel dogmatisch antwoord af... En het helpt niemand iets! Daarom wil ik je vraag “in den brede” met je doornemen.
Wat is er toch aan de hand? Waardoor ontstaan deze vragen toch steeds weer? Heb je daar wel eens over nagedacht? Of blijf je steeds maar in hetzelfde kringetje rondtollen: “Mocht het nog eens gebeuren dat de Heere naar me om zou willen zien... Beste vriend, dat is al lang geleden gebeurd, net buiten Jeruzalem, op Golgotha. Daar heeft God Zijn Zoon geofferd in onze plaats.
Kom dat kringetje toch uit, dat kringetje van: ik wil bekeerd worden, misschien ben ik wel bekeerd, maar ik heb Jezus nodig, maar ik heb geen berouw genoeg, hoe krijg ik meer berouw over mijn zonden?
Jawel, we hebben deskundigen genoeg om te beoordelen of je berouw genoeg hebt, of je wel echt beseft waar het om gaat. Of je wel op de goede manier bidt. Zij kunnen je precies vertellen of je al aan het Heilig Avondmaal mag, of je wel mag denken dat je een kind van God bent of alleen nog een zoekende... Of dat andere spoor: ik bid o zo veel, om vergeving, om het werk van de Heilige Geest, om de liefde van God, om Gods hulp, om een nieuw hart... Maar de Heere doet niets. Ik geef het op, maar de volgende dag ben je al weer bezig. En je komt nooit verder. Overal vragen en boeken lezen die je aangeraden worden. Een keer naar een andere kerk kijken en luisteren... Maar er verandert niets, Nee? Jawel hoor; je krijgt genoeg van al dat zware gedoe. Het hoeft niet meer. Gods liefde is alleen voor een bepaald groepje mensen...
Jeremia schrijft het heel nadrukkelijk waar het berouw hoort: “Zekerlijk, nadat ik bekeerd ben, heb ik berouw gehad, en nadat ik mijzelf ben bekend gemaakt, heb ik op de heup geklopt, ik ben beschaamd” Jeremia 31:19.
Bij velen komt de vraag: Waarom hoort de Heere me niet? Wat doe ik verkeerd? Bij anderen komt de gedachte: Het is allemaal voor niks. Het is toch niet voor mij, ik zal wel niet uitverkoren zijn, en dan helpt alles niets. Berustend hoor je dan een ander heel vroompjes zeggen: “Houd maar vol hoor, je weet maar nooit. Niet geschoten is zeker mis.” Of je wordt nog een beetje meer ingedeukt: “Het moet allemaal wel toegepast worden.”
Of je ziet zo iemand verdwijnen naar een evangelische groep: die hebben het tenminste begrepen, is dan de gedachte. Maar daar zijn weer andere problemen. Ook om je weer onder de wet te brengen. De heiliging van je leven kan je als een zware last worden opgelegd. En het Evangelie spreekt juist van “verlost zijn” van onder de wet. En “leven in vrijheid”. Daarom moet je ook altijd blij zijn. Weer zo’n wet!
Beste vraagsteller weet je wat er aan de hand is? We zijn met elkaar op allerlei vrome manieren bezig om weer onder de wet te kruipen. Toen de Heere Jezus begon met Zijn prediking was het heel anders hoor. Hij keurde al die vertwijfelde redeneringen geen woord waardig. Helder en klaar klonk het uit Zijn mond: “Bekeer u en geloof het EVANGELIE.” Dat is iets heel anders dan waarover het in het voorgaande ging. Het Evangelie is de blijde boodschap. De BLIJDE boodschap! Een boodschap die echte blijdschap brengt voor een wereld verloren in schuld en zonde. Jezus stapt die wereld binnen met de boodschap: “Geloof in Mij, Ik ben de Verlosser.”
Weet je, zalig worden, een kind van God worden, gered worden, daar kun je zelf niets aan doen. Daar hoef je zelf ook niets aan te doen, daar mag je zelfs niets aan doen. Nou dat is dan wel erg gemakkelijk!? Ja? Waarom doe je het dan niet? Omdat we dat als mensen al te gemakkelijk vinden. En we hebben namelijk al die vrome verhalen gehoord over wat mensen doorworsteld hebben voor ze tot geloof kwamen.
Afsluitend nog het volgende. Al dat geworstel om bekeerd te worden noemde een oude predikant heel mooi “beweegoffers.” Je best doen om God zover te krijgen dat Hij je wil sparen. We moeten naar Sion in plaats van naar de Sinaï. We moeten naar Jezus in plaats van naar Mozes. Lees maar wat Jezus daar Zelf van zegt in Johannes 3 vers 14 tot 16. En wat denk je van Paulus in Galaten 3 en alle andere hoofdstukken van deze brief.
Er is niets te bereiken met onze goede plannen, goede gebeden of goede werken in totaal. Ze kunnen niets betekenen om ons vrij te maken of om ons te recht vaardigen. Helemaal niets. Als je naar de Heere Jezus wilt mag je maar één ding meebrengen: je zonden en je zondige aard. En dat mag je bij Zijn voeten neerleggen in een smeekgebed: “Heere ontferm U over mij, de zondaar.” Op deze manier, en geen enkele andere, kan een mensenkind zalig worden. Helemaal voor niets, zonder één cent er voor te betalen, zonder één seconde er voor te werken.
En als je dan langs die weg de vergeving van je zonden mag ontvangen, dan schiet er maar één heel belangrijk ding over: “Hoe kan ik mijn Verlosser mijn dankbaarheid tonen?” En dan komen de goede werken als vruchten van de Heilige Geest naar buiten in ons leven. Dan zullen anderen moed scheppen om verder te gaan, de keurmeesters verliezen hun waarde en de Naam van de Heere Jezus zal verhoogd en verheerlijkt worden.
Gods zegen en kom langs evangeliewegen,
Jan van Dooijeweert
Dit artikel is beantwoord door
J.W.N. van Dooijeweert
- Geboortedatum:23-01-1938
- Kerkelijke gezindte:Gereformeerde Gemeenten
- Woon/standplaats:Waddinxveen
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Deze is prijzig, je hebt ook als je n de zoekfunctie Grieks/ Nederlandse Bijbel intoetst een parallel, deze is ongeveer twee euro daar kun je op de woorden drukken en de strong googlen vaak kun je dan op bleulettebibble het woord uitdiepen, ook heb ik de youversionapp ( gratis) daar kun je verschillende vertalingen of paragrafen vergelijken, soms maakt een zinsopbouw het net iets duidelijker
Oa SV. HSV. KJV, BBG51, Basisbijbel en nog wat.
Ik gebruik deze app iedere dag, zo'n parafrase als de BB verduidelijkt heel veel en komt dichterbij. Net als bij kinderbijbels zul je weleens dingen tegenkomen dat je denkt, dat had ik anders verwoord. Of dat is het net niet, maar over het algemeen geeft het heel veel duidelijkheid.
Hopelijk kun je hier iets mee.
Herken me wel in de term embryo theologie (ik ken de theorie verder niet), in die zin, dat het bij mij een aantal dagen/weken nodig had te herkennen wat God had gedaan. Maar ik weet nu dat ik het had ontvangen, die ene dag. De dag erna was anders en het bleef anders. Maar voordat ik mocht (h)erkennen dat dit 'het' was, had het wat tijd nodig ('vruchtjes' zien, maar liever langer willen wachten of het wel echt is ipv tijdgeloof, maar toch Hem niet-niet kunnen belijden. En dat alles persoonlijk door Hem geleerd en gegeven.). Ik denk zodoende niet dat dit soort theorieën heel geschikt zijn voor een 'twijfelaar', maar wel herkenbaar voor sommigen achteraf (let op, ik spreek ook hier weer uit mijn eigen gevoel en ervaring, zonder dit een generiek voorbeeld te willen maken). Zo ook de leer van predestinatie (krachtig voor een gelovige, misschien juist twijfel voor een zoeker?). En verder: je leest de Bijbel inderdaad opeens met andere ogen. En ja, ik heb weken in de liefde geleefd (vol van Hem). En ook dat 'normaliseert' (gelukkig was ik daarop voorbereid door wijze mensen).
Ik merk ook direct 'verwijdering' van Hem, op het moment dat ik 'kleine' zonden doe. Praat met elkaar, lees de Bijbel (deed ik dat maar meer!), boeken, verdiep je in Hem. Het kan denk ik niet snel te veel zijn, als het maar niet wettisch wordt. Ik mocht dat gaan doen als 'vervolgstap' in het geloof, mede door het vervolg op Hebreeën 5 wat werd geciteerd. Lees Hebreeën 6 vers 1 maar eens. Ik mag gaan zoeken naar het vlees ipv de melk, zonder dat het mijn grond zal worden. Maar dat zal tijd nodig hebben, het is allemaal nog zo recent. En Hij alleen weet wat de toekomst brengt..
Het zien op Jezus van Ambrosius kom ik ook nog niet in/door. Misschien later.
Ik vond de preek van Spurgeon prachtig, duidelijk, eenvoudig. Edwards vind ik hierom zo mooi: spreekt over een Soeverein God! Hij kan zo ingrijpen, zelfs als wij niet oprecht zoeken, vragen en nadenken.. (Saulus, Zacheüs)
'Mijn' verhaal/ervaring sluit misschien niet aan bij de zoektocht van deze vraagstel(st)er, maar ik denk dat Spurgeon daar wel heel goed op aansluit. Laat je niet afleiden, maar zoek biddend wie Hij is.
Ik heb @Omega een tijdje hier niet meer gehoord. Ik weet het inmiddels...extra Bijbelstudie hard nodig! ;-) Misschien de app van Samanthi?
(En dan toch dat twijfelen daarna of het wel waar is en miste die en die bevinding en kenmerkje...en in zo'n toestand kan je dan ook niet meer spreken wat de Heere aan je ziel gedaan heeft....funest!).
Tip! Pas op voor mensen die precies weten hoe God een mens bekeerd en zelf er geen deel aan hebben, hoe goed ook bedoeld!!
In de Christenreis van Bunyan komt Christen bij een man in een ijzeren kooi. Als ik dat leest trek ik dat mij zeer aan en zie mijn evenbeeld (deels) hierin. Advies strijd de goede strijd want Gods kinderen zondigen niet goedkoop heb ik horen zeggen! Is dan ook zo'n wonder dat Hij gebeden heeft dat ons geloof niet ophoude anders was het helemaal uit met mij! En dat is geen vrome praat maar 100% waar!
Laten we bidden voor elkaar!
Het gekrookte riet zal Hij niet verbreken en de rokende vlaswiek zal Hij niet uitblussen......gezegd door Iemand die niet liegen kan!!!
Ik las zo wat vragen etc..
De liefde tot God / Gods liefde - 04-07
De mens heeft uit zichzelf geen liefde tot God en Zijn Dienst (Ps. 14 onberijmd)
Deze liefde is er pas als God de Ware Bekering in het hart werkt. En dan nog na ontvangen Genade kam een mens zo dwalen en wijken, maar God verlaat nooiy wat Zijn Hand begon! Maar er kan wel duisternis zijn, vruchtloos, als een woestijn, droog, dood, dor, waar niemand lafenis kan krijgen..
"Mocht het nog eens gebeuren dat de Heere naar mij om zou willen zien"
Als je dit leert zuchten dat is dat uit nood geboren. Door Zijn Geest gewerkt. Je mist dus Iets.. wat? Dat God weer naar je omziet, je vertroost, zoals je ooit zo vol van Hem (Jezus) mocht zijn, wat een zoete tijd, wat het niet? Mag ik je vragen, was het niet zo, dat je het er met iedereen erover wou hebben, je het wel van de daken wou schreeuwen?
En nu alles weg.. door eigen schuld.. herkenbaar. Maar toch dan dat gemis naar die zoete tijd.. en dan komt de bede, och Heere zou u ondanks mijn zonden, afdwalen, misdaden, toch nog willen betonen van mij af te weten..
Wat is de nood wat ons drijft?
Wat wat het voor jou toen je tot stilstand werd gebracht? Dat kan God op diverse manieren werken in een mens. Veelal toch door te laten zien dat we dood liggen in zonden en misdaden. De mens ontdekt zijn ellendestaat, dat hij zondaar is, en gaat God gelijk geven, de ziel die zondigt die moet sterven. Maar de mens gaat ook smeken om genade. Op Zijn tijd zal God dat geven en mag de mens wat zien van Jezus Christus. En dan zing je met het hart mee - Gij hebt me in het hart meer vreugde gegeven, dan anderen smaken in een tijd, enz... -
En dit is geen stappenplan of exacte mal, maar hoe verscheiden ook, het gaat in aanvang en voortgang door ellende, verlossing en dankbaarheid.
Zondekennis zag ik ook, gaat het hier eigenlijk over. Dat is niet uit de mens, moeten we niet naar zoeken, dat is de weg waarlangs God werkt in een bekering die lijdt naar Jezus Christus. De een veel, de ander minder, maar we moeten ziek worden om de Medicijnmeester nodig te leren krijgen, uit beleving,niet enkel verstand.
Je laatst aangehaalde tekst heb ik heel veel aan gehad.. Ooit een preek over gehoord, Bernardus Smytegelt heeft daar vele preken over geschreven, de moeite waard, ook te downloaden dacht ik op prekenweb oid. Het gekrookte riet.
Val God maar veel te Voet aan de Troon der Genade. Hij was het die alles gaf, doorhielp en verder geven wil, ondanks al onze zonden en ronddwalen. Houd maar aan, grijp dan moed! Om Jezus wil zal uw ziel dan vrolijk leven! Tot in der eeuwigheid. Drie-Eenig God, U alleen zij alle eer!!
Ik las zo wat vragen etc..
De liefde tot God / Gods liefde - 04-07
De mens heeft uit zichzelf geen liefde tot God en Zijn Dienst (Ps. 14 onberijmd)
Deze liefde is er pas als God de Ware Bekering in het hart werkt. En dan nog na ontvangen Genade kam een mens zo dwalen en wijken, maar God verlaat nooiy wat Zijn Hand begon! Maar er kan wel duisternis zijn, vruchtloos, als een woestijn, droog, dood, dor, waar niemand lafenis kan krijgen..
"Mocht het nog eens gebeuren dat de Heere naar mij om zou willen zien"
Als je dit leert zuchten dat is dat uit nood geboren. Door Zijn Geest gewerkt. Je mist dus Iets.. wat? Dat God weer naar je omziet, je vertroost, zoals je ooit zo vol van Hem (Jezus) mocht zijn, wat een zoete tijd, wat het niet? Mag ik je vragen, was het niet zo, dat je het er met iedereen erover wou hebben, je het wel van de daken wou schreeuwen?
En nu alles weg.. door eigen schuld.. herkenbaar. Maar toch dan dat gemis naar die zoete tijd.. en dan komt de bede, och Heere zou u ondanks mijn zonden, afdwalen, misdaden, toch nog willen betonen van mij af te weten..
Wat is de nood wat ons drijft?
Wat wat het voor jou toen je tot stilstand werd gebracht? Dat kan God op diverse manieren werken in een mens. Veelal toch door te laten zien dat we dood liggen in zonden en misdaden. De mens ontdekt zijn ellendestaat, dat hij zondaar is, en gaat God gelijk geven, de ziel die zondigt die moet sterven. Maar de mens gaat ook smeken om genade. Op Zijn tijd zal God dat geven en mag de mens wat zien van Jezus Christus. En dan zing je met het hart mee - Gij hebt me in het hart meer vreugde gegeven, dan anderen smaken in een tijd, enz... -
En dit is geen stappenplan of exacte mal, maar hoe verscheiden ook, het gaat in aanvang en voortgang door ellende, verlossing en dankbaarheid.
Zondekennis zag ik ook, gaat het hier eigenlijk over. Dat is niet uit de mens, moeten we niet naar zoeken, dat is de weg waarlangs God werkt in een bekering die lijdt naar Jezus Christus. De een veel, de ander minder, maar we moeten ziek worden om de Medicijnmeester nodig te leren krijgen, uit beleving,niet enkel verstand.
Je laatst aangehaalde tekst heb ik heel veel aan gehad.. Ooit een preek over gehoord, Bernardus Smytegelt heeft daar vele preken over geschreven, de moeite waard, ook te downloaden dacht ik op prekenweb oid. Het gekrookte riet.
Val God maar veel te Voet aan de Troon der Genade. Hij was het die alles gaf, doorhielp en verder geven wil, ondanks al onze zonden en ronddwalen. Houd maar aan, grijp dan moed! Om Jezus wil zal uw ziel dan vrolijk leven! Tot in der eeuwigheid. Drie-Eenig God, U alleen zij alle eer!!
Maar eerst dit "Mocht het eens komen ...."
Helemaal eens maar vaak is het verstandelijk. Maar indien niet dan denk ik ook vaak ongezond. Denk dat zo iemand in zo'n toestand gebaat is met bestraffingen dan het sussen in zo'n gemoed toestand. De schrikbeeld in Christen reis de man in die ijzeren kooi als voorbeeld heeft bij mij veel teweeg gebracht. Daarnaast denk ik het steeds uitspreken van "Mocht het eens.. " ook vaak niet juist is. Zo'n ziel gaat zwijgend en zuchtend over de aarde. Vaak ligt zonden er tussen waardoor Hij geweken is. Let wel zo is mijn ervaring. Wat ik deed is deze uitdrukkngen uitzetten hoe de oud vaders deze toestand beschrijven.....en dan goed letten op de geestelijke en bevindelijke toestanden... .dan zie je dat het spoor vaak niet strookt. Ook het zuchten idem...
Er is als het goed is wel groei. En door onze eigen schuld (slordig leven) kan het ook wel eens donker zijn op geestelijk gebied. Maar van Gods zijde is het dan niet weg! Kijk maar naar David, een kind van God die gruwelijke misstappen begaat. Hij moet het belijden, en ja hij zit wel met de gevolgen van zijn zonden. Maar hij hoeft niet opnieuw een kind van God te worden, sterker nog als je Psalm 51 leest dan zie je dat hij God kent en weet van vergeving!
Waar ik persoonlijk veel aan gehad heb is de volgende uitspraak: geloven is niet alleen op God vertrouwen als je Hem ervaart, maar geloven is juist op God vertrouwen als je Hem niet ervaart.
Gelukkig! hangt het niet van ons gevoel af. Genade alleen.
Is het geen schuld dat wij als kinderen van God geen leesbare brieven meer zijn? Dat we ons het donker in laten praten, dat we niet getuigen van Hem die ons onverdiend opzocht. Laten we proberen te leven uit die genade, vol vertrouwen in Hem die niet liegen kán!
Een onbekeerd iemand kan dat napraten, klinkt heel interessant maar ten diepste willen wij dat niet. Verstandelijk, uiterlijke godsdienst.
Een mens die door God is stilgezet, Rijke Genade mocht ontvangen, en dat door eigen schuld "kwijt" is, kan dat ook vragen, maar is het om de weldaad en niet direct om God te doen. Zo'n mens moet vaak teruggebracht worden door God, en zal dat op Zijn tijd ook leren. En dan komt het volgende:
Is het dan voor zoéén echt onmogelijk uit zichzelf dan zal die zucht uit het hart zijn, tot God om vergeving en of Hij wil betonen van hem af te weten, niet om de weldaad, maar het is hem dan echt om God te doen en de vergeving van (nieuwe) zonden om Jezus wil, een verlangen terug naar die zoete gemeenschap met God.
Wat bedoel je met: nu alles weg door eigen schuld, is dat het echt weg of voel je het niet?
Je schrijft: we moeten ziek worden om de medicijnmeester nodig te krijgen, stel nu dat iemand zegt, wat zie je wit, zou je niet eens naar de dokter gaan, je zegt dan, nee hoor ik voel je prima, dan zegt weer iemand het en ondanks dat je je niet ziek voel ga je toch naar de dokter.
Zou dat dan geestelijk niet zo zijn, je voelt je niet zondig, maar door de preek weet je verstandelijk dat een Redder nodig heb, denk je dat je dan niet naar Jezus zou mogen gaan of dat je daadwerkelijk zou gaan?
Je schrijft: De mens ontdekt zijn ellendestaat, dat hij zondaar is, en gaat God gelijk geven, de ziel die zondigt die moet sterven. Maar de mens gaat ook smeken om genade. Op Zijn tijd zal God dat geven en mag de mens wat zien van Jezus Christus.
Als je sterft voor dat je Christus gezien hebt, ben je dan behouden?
Zomaar wat vragen die he reactie bij mij opriep.
In andere reacties hoor ik nog best veel 'redeneren' erdoor heen.
We kunnen hier natuurlijk van alles citeren tot we een ons wegen. Laat ik een stukje samenvatting delen uit het boekje 'Gods weg van vrede', Horatius Bonar (Hoofdstuk 9 en 10):
Geloof is geen godsdienstige plicht, maar een eenvoudig aannemen. Vertrouwen/betrouwen is onderdeel van geloof. Andere plaatsen lezen wij ook dat we zalig worden door kennis van God / van Christus. ‘Dat zij U kennen.’ Zaligheid is dus verbonden met geloven, vertrouwen, kennen, gedenken. Echter, zaligheid is niet gelegen in onze daad, maar in de zaak / Persoon waarin wij geloven en die we kennen. Zaligheid wordt ook niet verkregen als beloning. De zaak / de Persoon IS onze zaligheid. De worstelingen om te geloven zijn eigen pogingen, geestelijke hoogmoed, eigengerechtigheid. Twijfel is niet het beste bewijs van geloof! Geloof alleen.
'Uit genade zijt gij zalig geworden, door het geloof, en dat niet uit u; Het is Gods gave.'
Nog meer?
Maak van je 'ernst' geen Christus. Eenvoudig geloof! 'Ik neem het serieus', 'ik worstel', 'ik ben ernstig', 'ik strijd.' (ik, ik, ik) Dit is niet de Bijbelse weg! Er is bevel tot bekering, maar geen aanwijzingen voor het verkrijgen van bekering. Er is gebod tot geloof, maar geen voorbereidend proces voorgeschreven. Niet werken, maar rusten. Geen zelfgemaakte gronden. Ik ga het niet aanmoedigen ook, het zijn droevige kenmerken van eigengerechtige geest. Niet vertrouwen op je eigen gronden, maar op Hem. 'Ja maar, ik kan mijn hart niet veranderen.' Klopt! Maar dat probeer je wel. Je hebt een vaag beeld van zaken. Je snap je zwakheid nog niet. Bekeert u en geloof. Het is een dwaling dat je dat vervangt door een voorafgaande geschiktheid te zoeken / te bewerkstelligen. Het mag uw geweten misschien sussen, maar het zal God niet gunstig stemmen. God beveelt u te geloven, en zolang u dat niet doet, maakt u Hem tot een leugenaar. Als ernst uw zonden verzacht, verkleint u de afschuwelijke zonden van ongeloof. U misleidt uzelf. Ongeloof is grootste zonde! Als je zegt dat je niet ’kan’ geloven maak je jezelf tot de grootste der zondaren! Bedenk dat wat jij je ‘onmacht’ noemt, God schuld noemt. Je wilt niet.
Omdat ik daar niet wil stoppen, zal ik dit nog concluderen:
Het evangelie is er gelukkig voor zondaren. Zoek het nu niet in jezelf, maar in Hem. Stop. Stop met redeneren, ook in je gebed. Roep Hem aan: Jezus Christus. Hij is de enige Naam gegeven tot zaligheid. Kort gebed? Ja. Wie Hem aanroept zal zalig worden. Eenvoudig? Ja. Mochten we het allen gaan zien, belijden en geloven!