Huishoudelijk hulp met uitkering wil niet wit betaald worden
Mr. P. M. (Pieter) Oskam | 33 reacties | 27-01-2022| 10:03
Vraag
Ik ben een moeder van drie jonge kinderen van onder de vier jaar. Het is flink aanpoten; al doe ik het met liefde. Ik merk dat ik weinig toe kom aan het huishouden. We zouden daarom graag eenmaal per twee weken een huishoudelijk hulp krijgen. We kunnen ons dit financieel veroorloven. Vanuit onze buurt hebben we contact met een vrouw. Ze is gevlucht uit Syrië en woont enige tijd in Nederland. Ze heeft vijf kinderen, haar man is bij haar weg. Ze komt nu rond van een bijstandsuitkering. Bij een aantal adressen maakt zij schoon; ook ik heb haar gevraagd. Uiteraard omdat het mij verlichting geeft, maar ook omdat ik weet hoe lastig ze rond komt.
Ze heeft aangegeven dat ze het geld contant wil ontvangen. We zijn daarover in gesprek gegaan, omdat we graag ‘wit’ willen betalen. Ze heeft aangegeven dat ze dan bijna niks overhoudt, temeer omdat het invloed heeft op haar toeslagen e.d. Ik weet dat je mag bijverdienen wanneer het onder een bepaald bedrag blijft. We willen haar echter wel goed/ruim betalen, omdat wij het financieel echt goed hebben.
Ik vind het lastig. Het blijft uiteraard haar verantwoordelijkheid of ze het opgeeft bij de belasting. Toch zijn wij ook verantwoordelijk en ik wil niet tegen Gods geboden in gaan. Wat is hierin een Bijbelse weg? Zeker ook gezien de moeilijk omstandigheden waarin deze vrouw leeft.
Antwoord
Beste vraagsteller,
Het is een voorrecht als je het materieel goed mag hebben. De Prediker zegt dat geld schaduw biedt, maar tegelijk wijst hij er ook op dat wijsheid haar bezitters het leven geeft (Pred. 7:12). Goed om te lezen dat je je bij de besteding van jullie geld wilt laten leiden door Bijbelse wijsheid.
Er zijn mijns inziens een paar aspecten van belang in deze casus: de bijstandsuitkering van de Syrische vrouw, de vragen rondom de belastingaangifte en de vraag naar de betekenis van bijverdiensten voor toeslagen.
Als het inderdaad zo is dat de Syrische vrouw een bijstandsuitkering ontvangt heeft zij op grond daarvan verschillende rechten en plichten. De bijstandsuitkering is een ‘vangnet’ in het stelsel van de sociale voorzieningen. Dit betekent onder meer dat zij een inspanningsverplichting heeft om waar mogelijk in haar eigen levensonderhoud te voorzien. In beginsel moet iemand die een bijstandsuitkering ontvangt zich inspannen om een baan te vinden en te houden. Als het inkomen uit werk minder is dan de bijstandsnorm kan dit vanuit de bijstandsuitkering worden aangevuld. Ook is er onder meer een inlichtingenplicht, waardoor een betrokkene alle inkomsten moet opgeven. De regels rondom bijstandsuitkeringen zijn streng. Dit kan een reden zijn dat de Syrische vrouw het geld graag contant wil ontvangen, zodat de gemeente bij controle van de bankafschriften niet ziet dat er inkomsten zijn ontvangen.
Het dilemma dat zich hier voordoet is dat de regels aan de ene kant wel begrijpelijk zijn: misbruik voorkomen en mensen stimuleren om zelf inkomen te genereren, maar aan de andere kant als uitwerking hebben dat het aantrekkelijker kan zijn om geen eigen inkomsten te verwerven of om deze inkomsten achter te houden. Feitelijk loont werken in deze situatie pas als de Syrische vrouw méér dan de bijstandsnorm zal gaan verdienen. Dat zal als alleenstaande vrouw met vijf kinderen tegelijk ook niet eenvoudig zijn. Het is makkelijk om te zeggen dat je niet wilt meewerken aan het achterhouden van inkomsten, maar zolang de Syrische vrouw afhankelijk is van een bijstandsuitkering zijn er niet veel mogelijkheden om haar legaal financieel te ondersteunen zonder dat dit op de uitkering wordt gekort. Het verschilt per gemeente hoe er wordt omgegaan met giften en tot welke hoogte die zijn toegestaan. Legaal bijverdienen met behoud van de volledige bijstandsuitkering zal dus moeilijk mogelijk zijn.
Huishoudelijk werk wordt in beginsel door de belastingdienst aangemerkt als “als inkomsten uit overig werk.” U als particuliere opdrachtgever hoeft dan geen loonbelasting, premie volksverzekeringen of premies werknemersverzekeringen in te houden. De betrokkene dient deze inkomsten wel zelf bij de belastingdienst op te geven en betaalt hierover inkomstenbelasting, premie volksverzekeringen en de inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet. Deze inkomsten tellen mee voor de vraag of er recht is op toeslagen. Tot een inkomen van 22.000 euro heeft dit geen invloed op de zorgtoeslag.
Voor de huurtoeslag is de berekening afhankelijk van meerdere factoren zoals de samenstelling van het huishouden en de hoogte van de huur, maar met een inkomen om en nabij de bijstandsnorm zal de impact daarop verwaarloosbaar zijn. Dit geldt ook voor het kindgebonden budget. Het is altijd mogelijk en aan te raden om in zo’n situatie een proefberekening toeslagen op de website van de Belastingdienst te maken.
Hoe nu op een Bijbels verantwoordde wijze met deze situatie om te gaan? Hier lijkt de waarde van het gehoorzamen van de overheid te botsen met de waarde van het omzien naar de naaste. Een oplossing is ben ik bang nog niet zo eenvoudig als het op het eerste gezicht wellicht lijkt. Uw handelen zal denk ik een balans moeten vinden tussen enerzijds het respecteren van de verantwoordelijkheid die de Syrische vrouw zelf heeft in de (on)mogelijkheden wat betreft bijverdiensten en anderzijds het tot uitdrukking brengen van uw overtuigingen niet mee te willen werken aan (mogelijk) niet-legale constructies. Hierbij hebt u een mogelijkheid om tot uitdrukking te brengen waarom dit op basis van uw geloofsovertuigingen voor u zo van belang is. Daarbij is het wellicht ook nog de vraag of zij per definitie met meer geld geholpen is. Daarnaast zou u kunnen inventariseren of de Syrische vrouw mogelijk ondersteuning nodig heeft bij het vinden van haar weg door de verschillende regels die in haar situatie van toepassing zijn.
Met vriendelijke groet,
Pieter Oskam
Lees ook: 'Tarief huishoudelijke hulp'
Dit artikel is beantwoord door
Mr. P. M. (Pieter) Oskam
- Geboortedatum:03-03-1992
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Zeist
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Functie: Financieel/diaconaal zorgverlener (www.bobeldijk.nu)
Opleidingen: Bachelor of Theology & Master of Laws
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Das niet wit,
Das niet zwart
maar das in natura ;-)
Die mevrouw mag natuurlijk gewoon @Eran11 komen helpen zonder dat ze daarvoor betaald wordt. Vriendendienst, zeg maar.
@Eran11 kan vanuit erkentelijkheid wekelijks een bos bloemen geven aan haar hulp. Of een kilo biefstuk. Of een kar boodschappen.
Of is dit echt te slecht voor op Refoweb?
Men is de Overheid gehoorzaam omwille van het geweten(Rom.13:5). Dus welk voordeel heeft de ontvangende partij als de betalende partij ‘wit’ wil uit betalen? Vrede in het geweten. Men handelt niet tegen de instelling van God en zo wordt voorkomen dat iemand een oordeel over zich haalt( Rom. 13: 2). Het vergroot het gevoel van eigen waarde of geeft die terug als men zelf ( gedeeltelijk) kan bijdragen aan eigen levensonderhoud.
Zorg voor de naaste boven gehoorzaamheid aan de wet geldt in noodsituaties(Mark. 2:25). Zoals een paar maanden geleden het geval was met een automobilist, die met opzet een botsing veroorzaakte( tegen de wet) om de levensbedreigende situatie waarin een andere bestuurder verkeerde af te wenden. Er is geen sprake van een noodsituatie nu de Overheid daarin voorziet d.m.v. een uitkering en diverse toeslagen.
Degenen die gewetens bezwaren hebben tegen het opgeven van hun inkomsten en het betalen van belasting zouden zich eerst af moeten vragen in hoeverre eigen belang voorop staat in hun motieven.
Men is inderdaad de overheid gehoorzaam omwille van het geweten.
Het eigen geweten welteverstaan, dus eveneens uit eigenbelang.
En in hoeverre je een overheid moet gehoorzamen op het moment dat ze verkeerde regels instellen blijft een ingewikkelde discussie.
Dan kun je denken aan christenen die de regels van Nazi-Duitsland niet accepteerden, christenen die samenkomsten blijven houden in landen waar dat niet mag, maar dan blijft het allemaal ver van je bed, een veilige theorie waar je in het veilige en vrije Nederland nooit in de praktijk mee geconfronteerd hoopt te worden.
Toch denk ik dat in dit specifieke geval de situatie (hoewel veel minder ernstig dan in de twee genoemde voorbeelden) wél vergelijkbaar is. De belastingwetgeving in Nederland zorgt ervoor dat iemand die af en toe een tas met boodschappen cadeau krijgt gekort wordt op inkomen, terwijl een politicus die een appartement cadeau krijgt daar geen inkomstenbelasting over hoeft te betalen.
Dat een bevriend loodgieter die jou helpt om op een vervelend tijdstip een lekkage te verhelpen het daarvoor betaalde geld aan de fiscus dient te geven.
En begrijp me goed, ik ben totaal geen tegenstander van belasting, ik snap ook wel dat we met zijn allen de maatschappij aan de gang dienen te houden.
Maar wanneer arbeid niet meer loont omdat de belastingdienst langskomt, als datgene wat mensen in hun vrije tijd doen opgegeven moet worden bij overheidsinstanties, en wanneer iemand die af en toe een tas met boodschappen toegestopt krijgt daarvoor gestraft wordt is de grens tussen belasting en diefstal wel akelig dun aan het worden.
Wanneer een toeslagenouder vanwege een vermeende fraude nog verder de armoede ingedrukt wordt, terwijl een staatshoofd vrijgesteld is van belastingen de heersende mores is in je land kun je je afvragen of de overheid zelf het goede voorbeeld geeft.
Een overheid die het verkeerde voorbeeld geeft geeft je nog niet direct het recht de regels aan je laars te lappen, maar geeft je ook niet de plicht om de meest perverse van hun regels (en daar zitten er aardig wat van in het belastingrecht) na te leven.
En de gevallen die ik ken van mensen die in hun vrije tijd uit principe niet wit willen werken gaan zonder uitzondering niet om het geld.
Sterker nog: het tarief wat je betaald voor een dergelijke constructie is vaak wat diegene er anders na belasting ongeveer aan over had kunnen houden (na een hoop administratie).
Daarnaast: principes mogen geld kosten, maar als ze geld opleveren is dat niet erg.
Gehoorzaamheid aan de Overheid is de wil van God, tenzij ze haar onderdanen verplicht tot iets wat uitdrukkelijk tegen die wil ingaat. Opgeven van inkomsten en betalen van belasting is dat niet. Een verkeerd voorbeeld van de Overheid ontslaat ons niet van die plicht.
Het ontvangen van boodschappen/giften door iemand met een bijstandsuitkering is leniging van de nood waardoor de Overheid een stap terug kan doen. Dit heeft niets met afstraffen te maken.
Het is geen naastenliefde als je die loodgieter zwart voor je laat werken, aangezien hij dan een oordeel over zich haalt. Je geeft hem zoveel dat hij ruim voldoende overhoudt na aftrek van belasting.
En degene die uit principe in zijn vrije tijd niet ‘wit’ wil werken zou uit principe ook maar geen gebruik moeten van de weg als hij gaat klussen.
Daarnaast: principes die niet naar de Bijbel zijn mogen geld opleveren, maar het kost uiteindelijk alles.
De nazi's waren geen wettige overheid, die waren verbannen. Mensen die vervolgd worden om hun geloof, rijden echt niet opeens door rood, omdat de overheid niet deugd, toch?
Paulus schreef twee jaar voor zijn dood het volgende aan Titus: Titus 3
1 Herinner hen eraan dat zij de overheden en machten onderdanig behoren te zijn, dat zij hun gehoorzaam zijn en dat zij tot elk goed werk bereid zijn, 2 dat zij niemand belasteren, niet strijdlustig zijn maar welwillend, en alle zachtmoedigheid bewijzen aan alle mensen. 3 Want ook wij waren voorheen onverstandig, ongehoorzaam, dwalend, verslaafd aan allerlei begeerten en hartstochten, levend in slechtheid en afgunst, hatelijk en elkaar hatend. 4 Maar toen de goedertierenheid van God, onze Zaligmaker, en Zijn liefde tot de mensen verschenen is,
Hij zat op dat moment gevangen, de keizer was Nero en je weet hoe de arena's rood kleurden van het bloed van christenen, daarnaast was het een corrupte bende.
Dat is een heel goede reactie, maar daarmee ga je er wel vanuit dat een deel van je bijgekluste inkomen "des keizers" is. En ik denk dat je ook wel inziet dat juist daar de meningen nogal verdeeld over zijn...
Persoonlijk betaal ik zonder morren al mijn bealstingen, maar over een klusje wat ik zo nu en dan in de avond doe (niet structureel) zal ik uit principe geen belasting betalen.
Geef de keizer wat des keizers is, maar je hoeft die keizer ook niet datgene te geven waar hij moreel gezien géén recht op heeft.
Je beseft dat die tas met boodschappen net zo illegaal is als die "zwarte uitbetaling"?
Het is neit heel lang geleden nog groot nieuws geweest dat iemand toeslagen meots gaan terugbetalen vanwege cadeau gekregen boodschappen (nu ken ik niet alle ins en outs van dat verhaal).
Het is alleen wel frappant dat het belang van de betalende partij door jou voorop gesteld wordt boven de belangen van de werkende partij.
Door de regelgeving is het zo dat de werkende dame in deze casus "gratis" werkt als ze alles opgeeft aan de belasting (omdat het vrijwel 1 op 1 van de toeslagen afgaat), en dan is het "smoesje" dat het geen naastenliefde is omdat hij een oordeel over zich haalt erg makkelijk gegeven, maar in mijn optiek principieel wel in een heel grijs gebied.
Het voordeel wat de werkende partij heeft heb ik aangegeven in mijn reactie van 02-02-2022. Dus het belang wat de betalende partij heeft is juist in het belang van de werkende partij.
Welk belang heeft men eigenlijk voor ogen, dat men het gratis werken noemt, indien men weer (gedeeltelijk) in het eigen levensonderhoud kan voorzien? Iets wat iedere werkende doet. Dat men zelf bepaalt waar 'de keizer' recht op heeft en waarop niet?
- 1
- 2
