Predikantsplaatsen in de Hersteld Hervormde Kerk
Ds. W. van Vlastuin | Geen reacties | 05-05-2021| 10:00
Vraag
Ik heb een vraag over de verhouding tussen het aantal leden en dominees in de Hersteld Hervormde Kerk (HHK). Binnen de oude Nederlandse Hervormde Kerk was men gewoon om bij een groter aantal leden het aantal predikantsplaatsen uit te breiden. Binnen een aantal grote Hersteld Hervormde gemeenten is dit ook het geval. Maar er zijn ook grote gemeenten die maar één dominee hebben terwijl er soms meer dan 2000 leden zijn. Welke redenen hebben kerkenraden om dan geen tweede of derde predikant te beroepen? De werklast voor zo’n predikant (en kerkenraad) moet toch enorm zijn?
Verder viel het me op dat zeer grote gemeenten met slechts één predikant vroeger ‘Gekrookte Riet-gemeenten’ genoemd werden, zoals Staphorst of Elspeet. Terwijl gemeenten met meer predikanten (Lunteren, Woudenberg) vaak uit de ligging van de Gereformeerde Bond kwamen. Waarom is dit onderscheid aanwezig?
Als laatste viel het me op dat het niet vaak (ik kan me geen voorbeeld herinneren) voorkomt dat een HHK-gemeente haar predikantsplaats uitbreidt. Terwijl in de achterliggende jaren sommige gemeenten heel groot geworden zijn, zoals Barneveld of Ridderkerk. Is het uitbreiden van de predikantsplaatsen nog wel nodig? Maar waarom gebeurt het dan zo weinig?
Antwoord
Beste meedenker,
Het is goed om na te denken over de kerk, haar structuur en haar ambten. Daaronder valt ook de omvang van een plaatselijke gemeente. Dan zijn er inderdaad onderling grote verschillen. In de loop van de jaren ben ik voorgegaan in de kleinste gemeenten met tien mensen of zo en in kerkgebouwen met meer dan tweeduizend kerkgangers. Voor het brengen van de boodschap maakt dat in praktische zin niets uit. Als we ons realiseren hoeveel engelen er in de eredienst aanwezig zijn, is het verschil tussen tien of tweeduizend mensen marginaal. Het is ook iets te simpel om daar een label op te plakken, omdat er allerlei aspecten een rol spelen, zoals geschiedenis van de gemeente, aard van de bevolking, stabiliteit van de plaatselijke situatie, geestelijke cultuur, verantwoordelijkheid voor het dorp of stad, financiële aspecten, opvatting over het ambt en de gemeente. In een moderne stadssfeer wordt er gemakkelijker voor een optelsom van wijken gekozen dan in een dorp waar de eenheid nog intact is.
Het voordeel van een grotere gemeente is dat klein-menselijkheid gemakkelijker wordt overstegen en dat er meer activiteiten (voor jongeren) zijn, het nadeel is dat de echte gemeenschap met het geheel van de gemeente onder druk komt te staan. In een grote gemeente met één of weinig predikanten is de werkverdeling anders dan in een kleinere gemeente. In een grotere gemeente doet de predikant alleen het crisispastoraat, in een kleinere gemeente kan hij ieder jaar bij ieder gezin op bezoek. In een grotere gemeente zijn vaak catecheten en pastorale werkers die de predikant ontlasten. Daarom hoeft het niet zo te zijn dat de predikant in een grotere gemeente altijd een veel grotere werklast heeft.
Gemeenten en kerkenraden kunnen ertegen opzien om de eenheid van de plaatselijke gemeente te verdelen over verschillende wijkkerkenraden of predikanten, omdat dan de eenheid van het geheel doorbroken kan worden. Zo zullen er nog wel meer overwegingen zijn. Het is mijn persoonlijke ervaring dat het van belang is dat je de gemeenteleden persoonlijk kent als predikant. Dan ontstaat er een relatie en een wisselwerking, ook in geestelijke zin. Zo kan de prediking echt pastorale prediking zijn, een publiek gesprek van hart tot hart. Dat is in onze tijd des te meer nodig. Te midden van al deze overwegingen zoekt men ook in de HHK in elke situatie de optimale weg te bewandelen. Het zou best wel eens zo kunnen zijn dat er zo in de nabije toekomst hier en daar predikantsplaatsen bijkomen.
Bid de Heere van de oogst, dat Hij arbeiders in Zijn wijngaard uitstote. Draag vooral je plaatselijke predikant in de gebeden, opdat hij door de Geest wordt geleid en je zondags hoort wat de Geest tot de gemeente, en tot jou, zegt. Zo wordt de bediening der verzoening ook bediening van de Heilige Geest en voel je dat de Heere aan deze plaats is. Zo ervaren we in de eredienst op aarde iets van de hemel, is er beslag van Gods Woord, is er opening van het hart, is er blijdschap bij Gods engelen, dat kan in het kleinste samenzijn van twee of drie mensen in Zijn Naam.
Ds. W. van Vlastuin
Dit artikel is beantwoord door
Ds. W. van Vlastuin
- Geboortedatum:06-03-1963
- Kerkelijke gezindte:Hersteld Hervormd
- Woon/standplaats:Wezep
- Status:Inactief
