Slapers in de kerk
Ds. J.R. van Vugt | 26 reacties | 11-12-2020| 08:06
Vraag
Mijn vader slaapt (eigenlijk) altijd in de kerk. Gelukkig zitten wij (bijna) altijd achterin, maar ik schaam mij hier ontzettend voor. Mijn ouders zijn ontzettend ijverig ingesteld en dat kun je ook aan ze zien. Ze staan altijd erg vroeg op om alles bij te kunnen houden. Dit mede om en door het bedrijf dat ze runnen. Zelfs op zondag, maar dan om een andere reden, maar dit gaat dan ook om het bedrijf. Dat is nodig omdat het bedrijf steeds groter wordt.
We zaten een keer met het hele gezin aan tafel toen mijn vader zei dat het echt een ‘hobby’ voor hem is om naar de kerk te gaan. Maar dan vraag ik mij af, naïef of niet, gaat het dan om Gods Woord te horen of om even te kunnen ‘bijtanken’? Natuurlijk snap ik het, maar ik voel mij dan zo hypocriet in de kerk zitten. Naast mijn vader slapen mijn broer en broertje namelijk ook (vaak/altijd). Vroeger werd er altijd streng op gewezen door mijn vader dat dit een absolute ‘no go’ is. Maar nu doet hij het nota bene zelf. Soms moet je ze zelfs wakker schudden wanneer we weer moeten zingen.
Ik weet het echt even niet meer. Ik leef in een degelijk gezin, dat wil zeggen: rokjes dragen en leven naar hoe God het wil, maar dan wel slapen waar het niet hoort. Dan wordt het geloof bij mij helaas wel (een beetje) aangetast, terwijl ik dat zelf helemaal niet wil! Ik twijfel namelijk best wel aan het geloof op bepaalde momenten, maar ik wil eigenlijk niet meer naar mijn vader toegaan. En met mijn moeder praten lukt nooit zo goed om bepaalde redenen. Ik wil niet in hokjes en hoekjes gaan denken, maar ik vind het toch wel raar dat je wel ‘mag’ slapen in de kerk, maar geen broek mag dragen als vrouw. Natuurlijk is dit slecht om te denken, en dat weet ik ook, maar zulke gedachten komen vroeg of laat toch wel bij mij op. Alleen mijn moeder en ik blijven wakker. Nu wil ik niet zeggen dat ik beter ben dan de rest (van mijn gezin), maar ik vind dit eerlijk gezegd ronduit schandalig voor God maar ook voor de dominee.
Ik zoek echt naar een antwoord hoe ik dit het beste kan aankaarten bij mijn vader. En hoe kan ik dit bij mijn broer en broertje ‘uitleggen’? Ze weten ontzettend goed dat het niet mag, maar toch doen ze het. Ik heb het gevoel, en dan moet ik natuurlijk oppassen met wat ik zeg, dat ze niet echt weten wat het geloof inhoudt. Ze zullen vast denken, als mijn vader het doet mag ik het ook.
Antwoord
Beste,
Een zinnetje in jouw vraag trof mij: “Ik weet het echt even niet meer.” Wanneer ik je verhaal zo lees zie ik een jongere voor mij die heen en weer wordt geslingerd, niet wil afhaken, betrokken wil blijven, maar tegelijk door het gedrag van gezinsleden ernstig twijfelt en in die twijfel versterkt wordt door negatief gedrag om je heen. Je gebruikt woorden als “slecht” en “schandalig” en daarmee geef je naar mijn mening aan hoe deze zaken je hart raken. Je twijfelt, maar een gesprek lijkt uitgesloten. Je ervaart het gedrag van je vader als hypocriet en dat is bij voorbaat al een drempel om over deze zaken te spreken. Het respect staat onder druk.
Nu vind ik het best lastig om met behoud van respect voor je ouders en met name je vader hierover iets te zeggen. Gelukkig hebben we het Woord van de Heere en gaat het niet om mijn woorden, maar over wat de Heere hierover zegt in de Bijbel.
In de Bijbel treffen we ook verschillende ‘slapers’ aan. Positief horen we David bijvoorbeeld zingen in psalm 3: “Ik lag neder en sliep; ik ontwaakte, want de HEERE ondersteunde mij.” Dat zingt hij, terwijl hij achtervolgd wordt door Absalom. Gevaar of niet: David slaapt van de trouw van de Heere bewust. Mooi is dat. Heerlijk als je zo slapen mag en kan.
Er zouden talloze voorbeelden in de Bijbel te geven zijn van negatieve slapers, maar ik haal er een paar uit. We komen Noach tegen, die zijn roes uitslaapt. Geen goed voorbeeld voor zijn kinderen. Cham maakt hem belachelijk bij zijn andere broers en dat levert hem en zijn nageslacht de vloek van Cham op. Die weg moet je dus niet bewandelen en ik lees ook dat je dat niet wilt.
We lezen van een slapende Jona. Onderin het ruim van het schip, terwijl de nood hoog en groot is, geeft Jona een slecht voorbeeld. Hij slaapt, terwijl de storm van Gods leven over zijn leven en dat van anderen gaat. Jona brengt zichzelf en anderen in groot gevaar door zijn gedrag en slaapt daar rustig onder. Een heiden moet hem notabene oproepen tot gebed!
We lezen van slapende discipelen. Terwijl onze Heere Jezus Zijn bittere strijd en angst in de hof van Getsémané voert en ingaat, slapen Zijn jongeren die Hij notabene had gevraagd om met Hem mee te bidden. Ze moeten niet slapen, maar waken! Waken voor de verleiding en de boze die op pad is.
Tenslotte, om niet meer te noemen, lezen we in Handelingen van Eutyches, die de lange kerkdienst van Paulus niet kan volhouden en slapend in de vensterbank zo de dood inrolt, wanneer hij uit het raam valt. Het is dat Paulus hem mag opwekken, anders was hij zo van zijn vensterbank de eeuwigheid in gerold! Dat maakt het aangrijpend.
Als dominee heb ik een gruwelijke hekel aan slapers in de kerk. Het is niet respectvol naar de dominee toe, maar goed... mensen kunnen een lange dag gewerkt hebben of een moeilijke week hebben gehad en de dominee kan natuurlijk ook wel eens slaapverwekkend zijn. Een bekende Engelse dominee (Lloyd Jones) schrijft ergens dat dat eigenlijk niet kan, een saaie dominee die de mooiste boodschap op aarde aan de mensen mag verkondigen. Dat wordt nooit saai en mag ook zeker niet saai gebracht worden!
Wanneer ik slapende mensen zie zitten in de kerk, dan moet ik altijd denken aan die Eutyches. Wat nou als deze jongere of oudere die slaapt, zo de eeuwigheid inrolt? Nogmaals: we hebben mild te zijn naar mensen (ouderen), die vechten tegen de slaap, maar lichamelijk moe zijn... Maar wie de kerkdienst slapend doorbrengt en meent onder het Spreken van God zijn of haar oogjes te sluiten, moet ernstig gewaarschuwd worden! We hebben (en jij hebt en bent) bewogen te zijn met zielen. Slapen in de kerk is not-done en een absolute no go. Beseffen we wat een kerkdienst is? We zitten niet onder een preekje of naar één of andere hobby van een dominee (of ouderling) te luisteren, maar we horen de Woorden van God, levendmakend en krachtig. Jezus Christus is in de dienst als het Levende Woord. En waar Hij is, daar is ook Zijn Geest, Die door Zichzelf en Zijn Woord ons bekeren en regeren wil. “Wie oren heeft, die hore”! Waarnaar? “Wat de Geest tot de gemeente te zeggen heeft”!
Naast het zondige gedrag is het ook als vader (of moeder) in een voorbeeldfunctie not done. Luther zegt dat vader en moeder de rechterhand en linkerhand van God zijn, maar aan slapende handen heb je niets. Die moeten tegen zichzelf beschermd worden, anders brand je die handen. Daar mag je en moet je, met alle respect voor je vader en broertjes, in alle liefde wat van zeggen. Bid of de Heere Zijn Geest geeft, om je de woorden in de mond te leggen die je spreken moet. Spreek niet veroordelend (wie zonder zonde is...), maar spreek liefdevol en geef eerlijk aan wat het met je doet en wat het met het gezin doet. Bespreek het met je moeder voor en roep je vader niet ter verantwoording, maar spreek onder vier of zes ogen hem respectvol aan op zijn gedrag. In Maleachi lezen we dat de harten van de vaders bekeerd worden tot de zonen... Laat dat je bemoediging en gebed zijn. Niet jouw kracht, maar de kracht van de Heere zal het hart van je vader en broers in moeten nemen en dat kan.
Tenslotte nog dit: de duivel is listig. Hij heeft meerdere pijlen op zijn boog. Hij sust graag mensen in slaap. Letterlijk. Als dat niet lukt, is ergernis en irritatie ook een geliefd middel van hem. Wee hem of haar door wie de irritatie en ergernissen komen. Maar let op dat het jezelf niet bij de zaligheid vandaan houdt. Als jij je ook gaat ergeren, of je gaat twijfelen, of je geeft er een schop tegen, heeft hij ook zijn zin. Misschien sta je in je recht, maar je ziel is verloren. Daarom: Ontwaakt, gij die slaapt. De stem van de Zoon van God klinkt en wie die stem hoort, ontwaakt en zal leven. We mogen weten dat God waakt en wakker is.
Ik wens je veel liefde en wijsheid toe.
Ds. J. R. van Vugt
Dit artikel is beantwoord door
Ds. J.R. van Vugt
- Geboortedatum:22-10-1970
- Kerkelijke gezindte:Hersteld Hervormd
- Woon/standplaats:Waddinxveen
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Kom zelf uit agrarische wereld. Ochtends 5 uur op, werken en eten.
Naar kerk en daar is het warmer, lichaam doet de rest en valt in slaap. Vooral als je ouder wordt en gezin hebt. Energie is op en gaat bij zitten in ruststand. Ben goed 50 en geen agrariër meer , slaapbehoefte in kerk is over. Als ik verjaardag vier en kameraad (agrariër )is er in winterperiode, valt gewoon in slaap bij visite.
Bekende gergem dominee zei in preek over slapen , dat het niet kon. Maar bij agrariërs kon hij het wel begrijpen. Bij het ouder worden werd de strijd tegen slaap zo vaak verloren.
Wat mijn vader hielp was dat kinderen deel van bedrijf deden zodat vader voor kerktijd een uurtje kon slapen
Misschien kan hij er wel niks aan doen.
Misschien heeft wel iets onder de leden.
Misschien bidt hij wel de hele nacht voor zijn kinderen.
Misschien voelt hij wel altijd heel druk en spanning en ebt dat weg als hij in de kerk zit.
Misschien is er een verandering in zijn geloofsbeleving ontstaan.
Ik zou zeggen: praat, stel vragen en maak geen verbanden die er niet zijn.
Volgens mij heeft een regel zoals rokjes dragen niks te maken met slapen.
Aan de vraagstel(st)er: je mag je ouders er best op wijzen dat ze hun best moeten doen om wakker te blijven. Het heeft namelijk ook wel met hun attitude te maken: als je de WIL hebt om niet te slapen, dan doe je het ook niet! Of op zijn minst overkomt je het echt hoogst zelden.
Ik geeft zelf geregeld presentaties/workshops en dan gebeurt het ook wel eens dat mensen wegdutten (vooral net na de lunch). Het is echt vervelend voor degene die presenteert, in zekere zin getuigt het van weinig respect.
Wat dan helpt is om de presentatie interactiever te maken, door een discussie, of door het uitvoeren van een opdracht, door iedereen te vragen te gaan staan, kortom er zijn legio mogelijkheden om de concentratie te behouden.
Slapen in de kerk is deels het gevolg van de eentonigheid van de liturgie. De hersenen worden alleen auditief geprikkeld. Het is algemeen bekend dat na 20 minuten de concentratie van iedereen verslapt. En als de hersenen in de 'luie' stand kunnen gaan... dan val je dus gemakkelijk even in slaap.
En daarmee is er ook werk aan de winkel voor dominees en kerkenraden. Want niet zelden duurt een preek een uur, met misschien na 45 minuten een keertje tussenzingen.
Ik weet niet of hier al eens onderzoek naar is gedaan, maar mijn indruk is dat hiermee de effectiviteit van de preek naar de toehoorders minder dan 10% zal zijn.
Een prima oplossing voor notoire slapers is meeschrijven met de preek. En een beetje moedige dominee zorgt er ook wel voor dat iemand het lef heeft om te gaan zitten maffen ;-)
Waarschijnlijk heeft u nooit op zondagmorgen tot 4 uur wakker gelegen,
omdat dan pas de kinderen thuiskomen die zijn wezen stappen.
ik kan u wel zeggen dat er meer als wat u denkt
U hebt gelijk thuis blijven is ook een optie, maar geen oplossing
ook in de kerk kan een slaper wakker schrikken en aan het einde
van de dienst krijgt de slaper ook de zegen mee
Als het pure onwil is om wakker te blijven kan je misschien beter
thuis blijven
Maar het belangrijkste is dat voor ik naar de kerk ga de Heere vraag of ik de aandacht erbij mag houden, of ik niet door slaap overmand zal worden. Ik ervaar meestal dat de Heere hierin écht helpt!
Vraagsteller, bidt voor je vader en broers of de Heere hen wakker wil houden.
Je kunt ook vragen of je vader, als hij tijdens de maaltijd voor de kerkdienst bidt, ook wil bidden of jullie allen wakker kunnen blijven zodat het Woord in jullie harten gebracht wordt. Als je het zo vraagt dan beschuldig je niemand, je vader kan alleen ervan denken dat je je hierover zorgen maakt, het kan hem aan het denken zetten.
Je kunt ook aangeven ergens anders te willen zitten omdat je merkt dat als je ziet dat hun slapen, het jou van het luisteren houdt.
Verder kun je ook na de dienst vragen stellen over de preek, of benoemen wat jou heeft aangesproken, misschien een stimulans voor de anderen om wakker te blijven omdat ze anders wéér met een mond vol tanden zitten bij een vraag van je.
Ik vermoed dat er daarom in sommige kerken (kun je nu checken door naar livestreamdiensten te luisteren/kijken) een verkondiging globaal 20 minuten duurt, dan wel er dan een tussenzang volgt.
Slapen tijdens de dienst: m.i. niet goed te praten, kan het me wel voorstellen als je vanwege het beroep korte (dan wel geen) nacht-slaap hebt gehad (zoals bv. artsen, verpleegkundigen, agrariërs, soms bakkers e.a. maar ook moeders en/of vaders i.v.m. zorgen). En eerlijk gezegd: soms vind ik de wijze van verkondiging ook wel eens wat slaapverwekkend... let wel: soms!
huisje boompje beestje heeft er meestal geen last van
drukke mensen wel
Wij hebben meegemaakt dat een (oudere) dominee zijn bril afzette, terwijl hij zei: 'Ik zet m’n bril maar af, dan zie ik de slapers niet.'
Met alle respect, maar wat je zegt klinkt erg hoogdravend en wat mij betreft ver verwijderd van de realiteit.
In jouw statement leg je de volledige verantwoordelijkheid bij de ontvanger van de boodschap en niet bij de zender. En dat wil er bij mij niet in.
Ik wil beslist geen lans breken voor mensen die als het ware al van te voren van plan waren om 'lekker ontspannen' naar een preek te luisteren. Slapen in de kerk is deels gewoon een keuze!
Maar: het valt soms oprecht niet mee om de draad vast te houden. Natuurlijk heeft de ene predikant meer talenten/vaardigheden dan de ander en is dat in de preek te horen, maar ik heb genoeg diensten meegemaakt dat je de lijn van de preek al van tevoren kunt voorspellen. En dat is -als ik naar mezelf kijk- vrij lastig voor de concentratie.
Ik geef zelf geregeld commerciële presentaties. Van tevoren stemmen we altijd zo goed mogelijk af wat de boodschap voor de toehoorders moet zijn, maar nog gebeurt het af en toe dat ik tijdens de presentatie feedback krijg van de klant dat ik een onderwerp kan laten rusten, of dat het al bekend is.
Voortdurend zijn we bezig om te kijken: 1) welke boodschap wil ik precies vertellen, 2) denk ik dat mijn verhaal voldoende gaat landen, 3)begrijp ik ook goed wat de verwachtingen van de toehoorders is. Achteraf krijgt een klant meestal het slide deck toegestuurd, wat uiteraard van tevoren is gescreend op precies de 3 vragen die ik hierboven genoemd heb.
Terug naar het thema van de vraag over slapen tijdens de dienst: ik denk dat er aan het formaat van een preek echt heel veel moet veranderen. Niet om het 'leuker' te maken, maar vanuit het gegeven dat informatie-overdracht op heel veel verschillende manieren kan. Tijdens de preek is dat (in veel gevallen) alleen autitief.
Alleen al het gebruik van Powerpoint tijdens een dienst om de lijn vast te houden zou al heel veel helpen denk ik - en het aantal slapers in de dienst verminderen..
In een andere discussie over een soortgelijk onderwerp heb ik trouwens al aangegeven dat ook de boodschapper, en dan met name zijn boodschap, een grote rol speelt bij de kerkverlating of apathische kerkconsumptie. Als de radicaliteit van Gods Woord wordt weggepeuterd door de spreker, kan ik me voorstellen dat kerkgangers tijdens de dienst met andere zaken bezig gaan. Maar ik ben er van overtuigd dat op de plekken waar Christus wordt uitgestald tegen de achtergrond van onze totale verlorenheid, onze zonden en onze diepe schuld -en in relatie tot een ruim, welmenend en onvoorwaardelijk aanbod van het heil- met de klem op geloof en bekering, daar mensen ademloos luisteren naar de boodschap, hoe lang deze ook duurt. Ik kan je de plekken aanwijzen waar dit de zondagse praktijk is en waar je een speld kunt horen vallen tijdens de woordbediening. En dat zijn ook de gemeenten waar je niemand hoort klagen als een dienst uitloopt of waar niemand in slaap valt.
Maar los van dit alles is het een grove belediging richting predikant en vooral God Zelf om met regelmaat te gaan zitten slapen tijdens de dienst. Je maakt hiermee duidelijk geen boodschap te hebben aan de Boodschap en nog volop een gewillige volgeling van satan te zijn. En voor zover ik weet is er geen derde weg waar je een beroep op kunt doen. Het is of in Christus of van satan.
Ben het deze keer grotendeels met Sydneylover eens.
Ben nieuwsgierig geworden n.a.v. de opmerking "Ik kan je de plekken aanwijzen waar dit de zondagse praktijk is en waar je een speld kunt horen vallen tijdens de woordbediening. En dat zijn ook de gemeenten waar je niemand hoort klagen als een dienst uitloopt of waar niemand in slaap valt."
Kun je ze hier noemen? Misschien kunnen anderen er wat aan hebben!
Het voorgaande aan wat ik van je citeerde komt mij nogal belerend over! Ik verwijs hierbij naar wat Sydneylover in de 1e twee zinnen schreef.
Ik denk ook grotendeels zo.
Ik ben er van overtuigd dat iemand die Christus van harte liefheeft en Hem niet kan missen, geen moeite heeft met een preek van een uur als daarin a. Bijbels evenwicht zit , b. Christus centraal staat en c. gepreekt wordt met de klem van geloof en bekering ("dwing ze om in te gaan"). Oftewel: in een preek moet het oordeel worden aangezegd en de genade worden aangeboden. Zonder dat zijn het slappe flauwekulpreekjes die vrome mensjes over de bol aaien en ze rechtstreeks de hel in jagen onder muzikale begeleiding van een leuk gospelkoortje, muziekbandje of pianomuziekje. Sola scriptura.
Als de Geest van God in je leven komt, zegt Jezus Zelf, dan overtuigt Hij van zonde, gerechtigheid en van oordeel. Waar geen oordeel is, is ook geen behoefte aan een Zaligmaker. En een preek waarin de zaligheid niet onvoorwaardelijk wordt aangeboden aan alle aanwezigen, is zo dood als een pier.
Een beetje scherp wellicht, maar dat is de Bijbel ook. En als je dan toch ademloos naar wat Bijbels-bevindelijke preken wilt luisteren, moet je maar eens zoeken op Kerkdienstgemist.nl naar ds. J. Lohuis, ds. B. van Leeuwen en ds. B. L. P. Tramper. Allen PKN (hervormd). Maar zoals gezegd, deze lijst is zeker niet volledig.
Daarnaast deel ik absoluut de mening van Omega. Wanneer een hooggeplaatst persoon u een boodschap verteld, hebben we toch ook alle aandacht? Is die liefdevolle roepstem om tot Jezus te komen niet het hoogtepunt van uw week?
Jonge vrouw, het is waar dat er situaties of personen op je levenspad kunnen zijn waardoor we worden ontmoedigd of twijfelen in het geloof. Maar probeer niet op de omstandigheden te zien. Zie op Hem, Hij zal je nóóit beschamen...
- 1
- 2
