Afleggen van een overledene
M. F. (Irma) Roobol-van der Sluijs | 8 reacties | 17-09-2020| 10:59
Vraag
Een vraag over het verzorgen van een zieke of afleggen van een overledene: hoe wordt daarbij omgegaan met de ‘lichamelijke schaamte’ m.b.t. familieleden? Dat verzorgend personeel daarmee te maken krijgt is vanzelfsprekend, ze zijn dit in hun werk gewend. Maar hoe zit dat met familieleden? Ik krijg n.a.v. een eigen ervaring en voorbeelden dichtbij de indruk dat daar dan wel eens geen rekening mee wordt gehouden. Dat familieleden in geval van ziekte of overlijden zoveel mogelijk aanwezig willen zijn is volkomen logisch, maar hoe zit het dan met bovenstaande?
Aangezien wij er beide moeite mee zouden hebben als zij onze naaktheid zien, is het dan verstandig om dit in een levenswensverklaring vast te laten leggen? Of is dat overbodig en zal dit sowieso niet gebeuren, ook al zijn we dan misschien zelf niet aanspreekbaar of overleden?
Antwoord
Deze vraag kan ik enkel beantwoorden vanuit mijn eigen ervaringen in het verpleeghuis. Ik weet dus niet hoe het in andere huizen of in ziekenhuizen gaat.
Als iemand ziek en/of hulpbehoevend zal in eerste instantie het verzorgend personeel deze taak op zich nemen. Ook in geval van overlijden. Al wordt dit laatste, naar mijn ervaring, steeds vaker door de begrafenisonderneming overgenomen vanwege de hoge werkdruk van het verplegend personeel.
Het is wel zo dat als er een wens is vanuit de familie om dit (gedeeltelijk) zelf te willen doen, dit vaak wel wordt toegestaan, in aanwezigheid van een verplegend personeel.
Dus ik zou u willen adviseren een naaste familielid hierover in vertrouwen te nemen en dit kenbaar te maken. Heel begrijpelijk is het als u dit lastig vindt en is het natuurlijk ook mogelijk dit vast te leggen op papier.
Ik wens u veel wijsheid in deze!
Hartelijke groet,
Irma Roobol
Dit artikel is beantwoord door
M. F. (Irma) Roobol-van der Sluijs
- Geboortedatum:21-02-1975
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Barendrecht
- Status:Inactief
Bijzonderheden:
Functie: Ziekenverzorgende Somatiek & Psychogeriatrie
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Als je zo ellendig bent denk je niet aan je schaamte. Door omstandigheden ben ik toen ook wel eens gewassen door mijn moeder en zus. Je staat er dan echt niet bij stil, je bent alleen blij en dankbaar dat ze dat voor je willen doen. Naakt is maar naakt. Het betekend dan niets.
Ik zou er niet moeilijk over doen.
Toen mijn vader in het voorjaar overleed, werd mij gevraagd of ik hem samen met mijn zus wilde afleggen. Op het moment dat ik de vraag met ja of nee moest antwoorden, besprong mij ook deze gedachte : het is zo kwetsbaar en het komt zo dichtbij! Wil ik dit echt?
Toch gedaan. En het was zo goed om dit samen te doen. Het allerlaatste stukje zorg. Hij weet het niet, maar voor ons is het onvergetelijk geworden. Zoals @vadervandochters zegt: de schaamte bestaat op dat moment helemaal niet meer, alleen maar de wil om het allerlaatste stukje zorg te mogen geven.
Zodoende hebben wij hebben nog een allerlaatste goede herinnering erbij,
bij de zeer vele die wij hebben aan onze dierbare vader.
Ik zou persoonlijk zelf geen dingen vastleggen over het afleggen. Gewoon omdat ik het minder belangrijk vind en mijn nabestaanden ook de ruimte wil geven het op hun manier te doen. Ik weet van een situatie waarin vrouw en kinderen hielpen met het afleggen van man en vader. De kinderen zijn even weggegaan toen het ging over het deel wat ze niet hoefden te zien. Ik vond het mooi dat ze op deze manier zelf respect toonden naar hun vader toe. Niet opgelegd, maar gewoon vanuit zichzelf.
Bedenk wel dat er op dat moment geen schaamte meer is, je bent dan overleden. Als je ernstig ziek bent valt schaamte ook weg, dan ben je blij dat bv je dochter je helpt en hier respectvol mee omgaat.
Als het echt een heikel punt voor je is dan is het goed om dit van te voren al duidelijk te maken. Voor de één zal dit anders zijn dan voor de ander. Het is fijn als je bepaalde beslissingen over kunt geven aan nabestaanden, dat kan goed zijn voor de verwerking. Maar als je met deze beslissing zóveel moeite hebt is het wijs om dit alvast te delen met één van de nabestaanden.
Het heeft met preutsheid als zodanig niet veel te maken. Ik denk dat dit uit de Bijbel te herleiden is, de geschiedenis van Noach. Zijn zonen bedekten hun vader en wilden zijn naaktheid niet zien. Het lijkt mij dan wel verstandig om dit in een wilsverklaring te zetten.
Ik begrijp dan ook niet dat men in een dergelijke omstandigheid nog over naaktheid praat en of denkt. Of is er bij de dood dan ook nog een preutsheid?
Ben het roerend eens met wat @Mona schrijft.