Geen kanselruil in Gereformeerde Gemeenten

Ds. A.T. Vergunst | Geen reacties | 29-10-2019| 15:21

Een vraag aan een predikant van de Gereformeerde Gemeenten. Er was in het kerkelijk nieuws dat de Ger. Gem. geen kanselruil willen met gelijkgezinden van andere kerkverbanden. Ik heb eens een dominee van de Ger. Gem. horen zeggen dat deze verdeeldheid zondig is en dat erom gebeden mocht en moest worden dat nog eens bijeengebracht zou worden wat bij elkaar hoort. Staat dit besluit daar dan niet haaks op? Is verdeeldheid nu niet zondig meer? Hier begrijp ik, en velen met mij merk ik, helemaal niks van! Hoe is dit uit te leggen?

Beste vrienden, 

Aan de ene kant kan ik best begrijpen dat deze regel wordt gemaakt. Het kerkelijke leven moet orderlijk worden geleid. Toezicht houden op hen die op de preekstoel het Woord van God predikt is heel noodzakelijk. Daar ligt voor elke kerkenraad en denominatie een grote verantwoordelijkheid.

Aan de andere kant bevreemdt mij deze regel wel. Wat is de plaats en verantwoordelijkheid van de kerkenraad in deze beslissingen? Zijn de kerkenraden uiteindelijk niet verantwoordelijk voor wie er het Woord verkondingen? Het lijkt me duidelijk dat elke kerkenraad daarover de bevoegdheid uitoefent, niet alleen in wie ze beroepen maar ook wie ze toelaten om in hun gemeente te preken. Een aantal kerkenraden sluit zelfs de preekstoel voor predikanten binnen hun eigen kerkverband. Daar wordt niets over gezegd vanuit de ‘hogere vergaderingen’, hoewel de predikant door de classis is toegelaten tot de bediening van het Woord. Het lijkt me daarom inconsequent dat een kerkenraad geen toestemming heeft om een predikant vanuit een ander kerkverband toe te laten, terwijl er niets van gezegd wordt als kerkenraden de preekstoel sluiten voor een deel van haar eigen predikanten binnen het kerkverband. 

Toch kan ik begrijpen dat we afspraken maken met elkaar. Er moet orde zijn en blijven, ook om de eenheid in de leer en leven te bevorderen. Maar om het zwart/wit te stellen dat we geen kanselruil moeten toestaan met gelijkgezinde broeders uit andere kerkverbanden, lijkt mij niet ten goede van de onderlinge band die juist zo meer en meer versterkt moet worden onder hen die de Bijbelse leer en leven -zoals we gewend zijn- een warm en overtuigend hart toe dragen. Ook buiten de muren van de Gereformeerde Gemeenten wordt Gods’ Woord zuiver gepredikt en dat zal ook niemand die het kerkelijke erf in Nederland goed kent ontkennen.
 
Het artikel van mijn vader “Quis non fleret?” (Wie zou niet wenen?) wordt nog wel eens aangehaald. Daarin verwoordde hij wat er onder de gereformeerde gezindte verstaan moet worden: “De Gereformeerde Gezindte omvat het over verschillende kerkelijke denominaties verstrooide geheel van belijders, die de gereformeerd leer, ten onzent uitgedrukt in de bekende Drie Formulieren van Enigheid, belijden in overeenstemming met de geopenbaarde waarheid in God’s Woord te zijn en die volgens deze waarheid de noodzakelijkheid van een persoonlijk doorleven van zonde en genade in de weg van de waarachtige wedergeboorte en bekering benadrukken; die in het persoonlijke leven de krachtige bevordering van godzaligheid voorstaan en tevens de bijbelse praktijk der godzaligheid najagen in de kerkelijke, maatschappelijke en staatkundige leven” (“Neem de wacht des Heeren waar”, pag. 33). Gelukkig heeft hij die hele lange zin zelf verkort in “een werkelijk gereformeerd zijn in de leer en in het leven, waarbij dit laatste (het leven) in een onlosmakelijke samenhang met het eerste (leer) moet blijven staan.”

Deze gezindte is nog meer verdeeld vandaag dan die was toen hij dit schreef in 1974. Maar of er nu meer tranen worden geweend over de verdere verdeeldheid weet God alleen. Mijn vader vond het toen al een “ongezonde situatie” dat de gereformeerde gezindte zo verdeeld was.  We hebben elkaar juist nodig om in balans te blijven. Iedere ketter heeft zijn letter, maar zo heeft ook elke denominatie haar eigen identiteit.

Nogmaals haal ik hem aan: “Deze eigen identiteit wordt dan vooral gezocht en gevonden in de aanhoudende benadrukking van bepaalde facetten van de volle waarheid Gods, of in het sterk beklemtonen van de noodzakelijke onderhouding van ook door traditie bepaalde levensgewoonten (...) Daarom zal ook in de Gereformeerde Gezindte de een de ander niet kunnen missen, opdat met elkaar tot zegen zal mogen zijn in een heilzaam corrigeren van gevaarvol ontsporen.  De huidige kerkelijke verdeeldheid van de Gereformeerde Gezindte moet ik dus als jammerlijk voor het volksleven, als schadelijk voor de delen van deze gezindte zelf, veroordelen.  Bovenal acht ik ze zonde voor God en dus onheilig en verwerpelijke te zijn”

Dat is klare taal waar ik me helemaal in kan vinden. Of hij ook dacht dat we de kanselruil van predikanten moeten bevorderen is niet bekend. Maar hij vond het wel heel fijn om in bepaalde omstandigheden, zoals Reformatieherdenkingen, de preekstoel te delen met broeders van buiten zijn eigen kerkverband. Misschien kan die traditie weer opgepakt worden en misschien zelfs uitgebreid worden. We hebben elkaars immers nodig en de overeenkomsten lijken in veel gevallen toch veel breder dan onze verschillen. 

Zou het daarom een gezond doordenken en doorzoeken van de Bijbelse waarheden kunnen bevorderen als we eens beter naar elkaar gingen luisteren? We kunnen immers zo snel verstarren in ons eigen denken dat we geen oog meer hebben om onszelf te blijven doorzoeken op leer en leven. 

Pastor A. T. Vergunst 
Oakfield, Wisconsin
USA

Dit artikel is beantwoord door

Ds. A.T. Vergunst

• Geboortedatum:
  22-09-1961
• Kerkelijke gezindte:
  Gereformeerde Gemeenten
• Woon/standplaats:
  Carterton (Nieuw-Zeeland)
• Status:
  Actief

169 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven