Knikkebollende mensen tijdens preek

Ds. T.A. Bakker | Geen reacties | 26-07-2019| 12:42

Het is mij opgevallen dat in onze HHK-gemeente de laatste tijd steeds meer onbegrijpelijk taalgebruik tijdens de diensten wordt toegepast. Er worden veel geijkte termen gebruikt en de woorden worden steeds ouderwetser. Omdat ik nogal wat mensen zie slapen tijdens de dienst, ben ik met deze mensen in gesprek gegaan. Zij vertelden dat zij, evenals ikzelf, er weinig meer van begrijpen. Anderen gaven aan dat er bijna niets nieuws meer verteld wordt. Dit is mijzelf ook opgevallen.

Graag zou ik willen vragen waarom een dominee op dezelfde voet doorgaat met de verkondiging als hij vanaf de kansel zoveel verveling ziet. Is het dan nog wel goed om iedere zondag steeds twee keer voor te gaan? Verandering van spijs doet toch eten?

Beste vragensteller,

Je stelt een lastige vraag. Je vraag gaat namelijk over de prediking in de Hersteld Hervormde Kerk. Daarmee gaat het over mijn preken, maar ook over die van mijn broeders. Ik weet niet waar jij kerkt en hoef het ook niet te weten, maar feit is wel dat dat jouw perspectief kleurt. Terwijl anderen vanuit hun gemeente weer een ander perspectief hebben.

Het valt jou op dat er tijdens de kerkdienst mensen slapen. Dat komt volgens jou in ieder geval door twee dingen: het taalgebruik is te moeilijk (1) en er wordt nauwelijks iets nieuws verkondigd (2).

Nu kan ik natuurlijk meteen vragen stellen bij jou analyse, maar dat doe ik bewust even niet. Ik ga eerst met je mee. Waarom? Het is helaas helemaal niet zo’n vreemd scenario dat je schetst. Ik kan het me goed voorstellen. Als de voorganger een heel andere taal gebruikt, met woorden waarvan je geen benul hebt wat ze zeggen, ervaar je afstand. Als hij het heeft over wedergeboorte, verachtering, rechtvaardiging en lankmoedigheid, maar die woorden niet uitlegt, weet een aantal mensen wat hij bedoelt, maar een aantal, onder wie met name jongeren, heeft geen flauw idee waar het over gaat. Dan lijkt het soms net of de dominee Frans praat... Als hij dan ook nog eens niet lijkt te weten wat er allemaal aan de hand is in jouw leven, maar van een andere planeet lijkt te komen, versterkt dat de afstand. En het probleem is volgens mij helemaal levensgroot als de preken elke keer van hetzelfde zijn. De tekst wordt niet diepgaand uitgelegd en verkondigd, zodat je voelt dat het in dat Bijbelvers of Bijbelgedeelte over jou gaat, maar er worden goede en belangrijke dingen gezegd over en bij de tekst, die elke zondag in ongeveer dezelfde woorden gezegd worden...

Is het dan vreemd dat er mensen in slaap vallen?! Inderdaad, verandering van spijs doet eten! Ik hoop niet dat je daarmee bedoelt: een dominee moet geen twee keer per zondag in zijn gemeente voorgaan. Dat is geen oplossing. Het maakt mij niets uit dat mijn vrouw elke dag kookt (fijn juist...), als ze me maar niet elke dag bonen voorzet. De oplossing ligt dus in het opdienen van verschillend eten. Wat een verschil of je preekt uit Genesis over Abraham of dat je een gelijkenis van de Heere Jezus verkondigt. Dat zullen heel andere preken worden. De Heere heeft ons verschillend geestelijk eten gegeven, omdat Hij weet dat we het niet aankunnen om elke (zon)dag hetzelfde te nuttigen. Daarom is elke preek als het goed is weer anders, omdat elke tekst anders is. En verschillende teksten leiden als het goed is tot verschillende maaltijden. En die mogen ook op smaak gebracht worden met voorbeelden uit je leven, met uitleg van moeilijke woorden, enzovoorts. Jouw vraag is daarom allereerst een spiegel voor predikanten: preek ik begrijpelijke (taal)? Preek ik actueel? Bovenal: preek ik wat God in de tekst spreekt?

En wat denk je, vragensteller: is daarmee de kous af? Ligt de verantwoordelijkheid voor het slapen alleen bij de voorganger? Daar hoeven we toch niet over in discussie? Ik hoop dat je merkt dat ik je echt begrijp. Maar tegelijk denk ik dat er meer aan de hand is dan jij schetst. Knikkebollen mensen ook niet tijdens de dienst omdat ze zes dagen in de week superdruk zijn, zodat ze op zondag de hele dag gewoon moe zijn? Dutten ze ook niet in omdat de geestelijke dingen hen veel te weinig interesseren? Als je heel erg geïnteresseerd bent in een bepaald onderwerp, doe je er wel je best voor om op te letten, toch? Is het wel het hele probleem dat er te weinig verschillende ‘maaltijden’ worden aangeboden? En trouwens, de kern van het Evangelie is toch altijd weer hetzelfde. In al die verschillende teksten gaat het over een goede God voor slechte mensen, een rijke Christus voor arme zondaars. Als het goed is hebben we daar telkens weer behoefte aan. En dan vind je het niet erg dat de dominee in die zin toch elke keer op hetzelfde aambeeld hamert. De prediking van Christus, gekomen tot vergeving en vernieuwing van zondaars, is niet alleen nodig voor christenen die nog jong en onervaren zijn, zoals sommigen stellen. Nee, dit is de prediking waarbij ook die ‘volwassen’ gelovige zijn hart ophaalt. In die zin kan er ook weleens een geweldig probleem bij de hoorders liggen!

Ik rond af. Dat doe ik met een driedubbele oproep aan jou. 

Ten eerste: bid voor je predikant of voor de voorganger! Hoe meer je je aan zijn preken stoort, hoe meer je zijn naam in je gebed moet noemen. Je zult merken dat dat niet simpel is. Maar als je dít leert, heb je heel veel geleerd. 

Ten tweede: zoek het gesprek met je predikant. Je praat wel met anderen over zijn prediking, maar zou je (als je een eigen predikant hebt) ook niet eens met hem in gesprek gaan? Je kunt toch op zijn minst vriendelijk vragen waarom hij preekt zoals hij preekt en voorzichtig vertellen wat jij daar lastig aan vindt. Als het goed is (!) staat hij daarvoor open.

Ten derde: denk na welke dingen er bij jezelf (kunnen) zijn waardoor de boodschap niet landt. Kom je uitgerust en met verlangen naar het échte Evangelie naar de kerk?!

Gods zegen!

Ds. T. A. Bakker

Dit artikel is beantwoord door

Ds. T.A. Bakker

• Geboortedatum:
  07-02-1995
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  Giessendam-Neder-Hardinxveld en Sliedrecht
• Status:
  Actief

35 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven