Geld op een Iraanse bankrekening

Mr. P. M. (Pieter) Oskam | 5 reacties | 05-06-2019| 09:34

Wij vragen ons af of je als christen je geld op een Iraanse bank mag zetten omdat je daar wel een redelijke rente krijgt en hier in Europa niet. We hebben een kennis, een oude man, die een groot deel van zijn geld op een Iraanse bankrekening gezet heeft op aanraden van een Iraanse kennis van hem. Wij maken ons daar zorgen over.

Als we aan hem vragen: “Mag je wel je geld in Iran op een bank zetten; je weet toch niet wat ze met uw geld doen om het te vermeerderen? Het is een land waar christenen vervolgd worden, Israëlhaat en heel erg anti-westers is...” Dan zegt hij: “Weet jij wat er met jouw geld gebeurt bij een Nederlandse bank en waar dat voor gebruikt wordt? Hier wordt dat ook gebruikt voor verkeerde dingen.” Dan zeg ik dat het hier volgens de Nederlandse wet en regels die hiervoor gelden gedaan zal worden. En dat in Iran andere wetten zijn waar wij absoluut niet achter kunnen staan. En dan vraagt hij: “Zijn de wetten in ons land dan wel goed?”

Ook voert hij als argument aan: “Jij tankt toch ook benzine uit anti-westerse landen waar ze ook christenen vervolgen en anti-westers zijn? Dan moet je ook je auto laten staan. Anders doe je hetzelfde als ik.” Maar ik denk dat er wel verschil in is; je koopt een product, daar betaal je voor. Ik ben niet verantwoordelijk voor wat de verkoper met zijn geld doet. Maar als ik geld op een Iraanse bank zet worden er dingen mee gedaan die tegen onze wetten indruisen en het is nog steeds mijn geld. Maar ergens wringt deze redenering wel, want door producten uit die landen te kopen steun je deze landen ook. Maar in de Bijbel wordt ook handel gedreven met heidenen.

Dus samengevat vragen we ons het volgende af: Mag je als christen geld op een bank zetten in een land zoals Iran? En buiten dat, wat zijn de risico’s als je je geld daar op een rekening zet? Zijn er meer mensen die dit doen; is dit normaal?

Beste vraagsteller,

De vraag gaat volgens mij ten diepste over hoe je als christen zou moeten omgaan met het geld dat je bezit. Een belangrijk kernelement hierin is dat goederen, waaronder dus ook geld, als onderdeel van de schepping aan God toebehoren. De mens heeft dit van God gekregen om er van te genieten en op een goede manier te beheren. Paulus zegt daarbij: “Beveel de rijken in deze tegenwoordige wereld dat zij niet hoogmoedig zijn, en hun hoop niet gevestigd houden op de onzekerheid van de rijkdom, maar op de levende God, Die ons alle dingen in rijke mate verschaft om ervan te genieten; ook om goed te doen, rijk te zijn in goede werken, vrijgevig te zijn en bereid om samen te delen” (1 Timotheüs 6:17-18). In de Bijbel wordt ook gewaarschuwd tegen de macht van het geld, ik noem hier nu alleen de constatering van Prediker: “Wie het geld liefheeft, wordt van geld nooit verzadigd” (Pred. 5:9).
 
Geld is in de Bijbel nooit een doel op zich, maar altijd een middel om God, de ander en jezelf te dienen. In de wet van Mozes is door de HEERE dan ook een renteverbod voor leningen aan volksgenoten voorgeschreven. Van de buitenlander mag wel rente worden gevraagd (Deut. 23:19-20). In het Nieuwe Testament zegt Jezus: “Leen zonder te hopen iets terug te krijgen” (Luk. 6:35). Hierbij is het wel belangrijk om te beseffen dat het hier gaat om lenen vanwege de nood of behoefte van de ander. In deze vraag gaat het over het uitlenen met het oogmerk om daar rendement mee te halen, dus het eigen vermogen te vergroten. Handel en het uitlenen van geld beperkt zich niet tot de groep medegelovigen. Christenen maken wat dat betreft volwaardig deel uit van de samenleving. Dit roept dan vervolgens de vraag op in hoeverre je als uitlener moreel verantwoordelijk bent voor de handelingen van de geldlener. Het antwoordt op deze vraag zal sterk afhangen van de omstandigheden van het geval en zal ook niet door elke christen op dezelfde manier worden beantwoordt.

Beter dan de vraag wat nog net wel of net niet toelaatbaar zou zijn lijkt het mij om, met het oog op hoe de Bijbel over bezit spreekt, voor jezelf na te gaan welk doel je wil bereiken met het geld dat je bezit. Net als met de vraag over het wel of niet eten van offervlees van de christenen in Korinthe en Rome zal het eigen geweten hierin een grote rol spelen, waarbij ieder voor zich rekenschap aan God zal moeten geven (Rom. 14:12).  

Het Koninkrijk van God overstijgt de landen van de wereld. De westerse wereld is hierin niet als vanzelf christelijker dan het Midden-Oosten. Ook in Iran zijn christenen en zij zullen spaargeld hebben dat in dat geval waarschijnlijk gewoon op een Iraanse bank staat. De vraag is, naast de hierboven genoemde overwegingen, of het verstandig is om vanuit Nederland geld op een Iraanse bankrekening te stallen. Internationaal zijn er sancties tegen Iran, waarbij het beleid van Amerika en Europa ten aanzien van de handel telkens onderwerp van discussie is. De Financial Action Task Force, een internationale organisatie die zich bezighoudt met beleid tegen het witwassen van geld, de financiering van terrorisme en de financiering van massavernietigingswapens, heeft Iran aangemerkt als een hoger risico. Nagenoeg alle banken weigeren als gevolg hiervan ook transacties met Iran. Over het algemeen kan je aannemen dat hoe hoger de rente is, hoe groter ook het bijbehorende risico is dat je zal lopen. Welke garanties heb je dat je je geld weer uit Iran kan terughalen wanneer je dat wil of het weer nodig hebt? 

Met vriendelijke groet, 
Pieter Oskam

Dit artikel is beantwoord door

Mr. P. M. (Pieter) Oskam

• Geboortedatum:
  03-03-1992
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Zeist
• Status:
  Actief

30 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven