Het worstelen van de stokbewaarder

J.W.N. van Dooijeweert | 10 reacties | 08-03-2018| 14:55

Er stond een artikel in het RD over een lezing met jongeren. Het is niet zo interessant hoe en waar en door wie. Ik kan ook aan die spreker schrijven of aan de krant, maar Refoweb is er toch speciaal voor zulke vragen? 

Mij trof de volgende opmerking. De spreker zei dat je “voorzichtig moet zijn met het op jezelf toepassen van een tekst die je in de Bijbel leest. En ook dat je moet nagaan hoe je ervoor en erna was”.

Dit zijn eigenlijk twee verschillende dingen. Mij gaat het vooral om het tweede gedeelte uit het artikel: "De stokbewaarder worstelde vooraf. Hij wist hoe het Woord van God hem veranderde en hij legde een belijdenis af.”

Het eerste is duidelijk: Er zijn teksten in de Bijbel die speciaal voor iemand of voor een heel volk bestemd waren/zijn. Maar die teksten kunnen toch ook nog een boodschap hebben voor mij?

Over dat worstelen van de stokbewaarder heb ik alleen maar vragen. Hoe kende hij het Woord van God. Waarover heeft hij geworsteld? Hoe kon hij een belijdenis afleggen? Was dat worstelen van de stokbewaarder zijn 'toeleidende weg'? Word dit altijd bedoeld als in een preek gesproken wordt over de toeleidende weg? En als je dat nu niet kent in je leven, kun je dan geen kind van God zijn?

Ik begrijp dit niet zo goed. Help me alstublieft om iets meer te begrijpen.

Beste vraagsteller, wat een verhaal. Het lijkt maar een eenvoudige vraag, maar er zit zoveel aan vast. Refoweb is inderdaad een plaats waar je met je vragen terecht kunt. Ook met moeilijke vragen zoals deze twee. Ik ben het met je eens dat het niet zo interessant is waar en wie. Er wordt zo heel vaak op de persoon gespeeld, maar het gaat om de vraag, de zaak die behandeld wordt.

Het gaat in jouw vraag over twee dingen:

1. “Voorzichtig zijn met het op jezelf toepassen van een tekst die je in de Bijbel leest”.

2. “En ook dat je moet nagaan hoe je ervoor en erna was”. Hierbij wordt de stokbewaarder aangehaald: "De stokbewaarder worstelde vooraf. Hij wist hoe het Woord van God hem veranderde en hij legde een belijdenis af.” Waarschijnlijk is bedoeld: Hoe je was voor en na het ontvangen van de Boodschap uit Gods Woord.

Het eerste puntje: Misschien heb je ook wel eens horen zeggen dat Gods Woord een spiegel is waarin je jezelf kunt zien. Het Woord van God wijst de zonden aan, soms kun je daarin jezelf zo duidelijk herkennen. Een treffend voorbeeld is Psalm 50 vers 22: "Begrijp dit toch, u die God vergeet; anders verscheur Ik, en er is niemand die redt." Dan kun je je je zo aangesproken voelen; ik vergeet God ook zo vaak! Dan zie je dat als het ware in de spiegel. Hier spreekt God dan duidelijk tot me.

Maar als ik dan Mattheüs 11 vers 28-30 lees: 

28 Komt herwaarts tot Mij, allen die vermoeid en belast zijt, en Ik zal u rust geven.
29 Neemt Mijn juk op u, en leert van Mij, dat Ik zachtmoedig ben en nederig van hart; en gij zult rust vinden voor uw zielen.
30  Want Mijn juk is zacht, en Mijn last is licht.

Mag ik dat niet op mezelf toepassen?

We moeten goed oppassen. De Bijbel is Gods boodschap aan ons. Het gebed is onze weg naar God en door middel van Zijn Woord wil de Heere antwoord geven. Maar ik denk dat je verschil moet maken tussen twee heel verschillende dingen. Ik lees een mooie tekst in de Bijbel en de reactie is zondermeer: Ja, dat zegt God tegen mij! Of: Ik zit in de Bijbel te lezen en een tekst grijpt me vast. Je ervaart dat het van de Heere komt. Zie je het verschil! Zoek geen aparte dingen, maar lees het Woord van God aandachtig en biddend en geloof wat er staat.

Je moet inderdaad voor twee dingen waken: Als er bijvoorbeeld staat: 'gij zult leven', roep dan niet gelijk “Halleluja ik ben een kind van God”, maar lees het hele verband van de tekst. Bijvoorbeeld Amos 5:4  “Zo zegt de HEER tot het huis van Israël: Zoekt mij en u zult leven!” "U zult leven" is gekoppeld aan “Zoek mij”. De Bijbel is vol voorbeelden op deze manier. Blijf absoluut vasthouden dat God in de Bijbel tot jou spreekt, tot jou persoonlijk! Vraag de Heere om helderheid en Zijn zegen bij het lezen van Zijn Woord.

Het tweede deel van je vraag is een beetje moeilijker: “En ook dat je moet nagaan hoe je ervoor en erna was”. Hoe was je vóór de Heere tegen je sprak door een tekst en hoe was je er na? Hierbij wordt de stokbewaarder aangehaald. "De stokbewaarder worstelde vooraf. Hij wist hoe het Woord van God hem veranderde en hij legde een belijdenis af.” We halen het stukje tekst er bij:

25 En omtrent de middernacht baden Paulus en Silas, en zongen Gode lofzangen en de gevangenen hoorden naar hen.
26  En er geschiedde snel een grote aardbeving, alzo dat de fundamenten van de kerker bewogen werden; en terstond werden al de deuren geopend, en de banden van allen werden los.
27  En de stokbewaarder, wakker geworden zijnde, en ziende de deuren van de gevangenis geopend, trok een zwaard, en zou zichzelf omgebracht hebben, menende, dat de gevangenen ontvlucht waren.
28  Maar Paulus riep met grote stem, zeggende: Doe uzelf geen kwaad; want wij zijn allen hier.
29  En als hij licht geëist had, sprong hij in, en werd zeer bevende, en viel voor Paulus en Silas neer aan de voeten;
30  En hen buiten gebracht hebbende, zei hij: Lieve heren, wat moet ik doen, opdat ik zalig worde?
31  En zij zeiden: Geloof in den Heere Jezus Christus, en gij zult zalig worden, gij en uw huis.
32  En zij spraken tot hem het woord des Heeren, en tot allen, die in zijn huis waren.

Hoe was de stokbewaarder voordat hij het Woord hoorde? Dat staat in vers 27. Worstelde hij met God? Had hij gedachten over zijn zaligheid? Zocht hij de Heere God? Nee, in de verste verte niet! Hij was radeloos. Hij werd helemaal gek van angst. De gevangenen gevlucht. Dat kost mij mijn leven! Maar dat zal niet gebeuren, ik maak er zelf een eind aan. Dit had niets met geloof te maken! Alleen met angst voor de straf en de schande.

Dan roept Paulus. Let op: God riep niet, maar Zijn dienstknecht, zie vers 28. God gebruikt dit woord van de apostel op een zodanige manier dat de stokbewaarder zichzelf niet ombrengt. Nog steeds is hij niet een beetje bekeerd hoor. Hij is nog doodsbang. Maar er is wat opluchting: de gevangenen zijn niet gevlucht.

Dan brengt hij Paulus en Silas naar buiten. En bibberend van ellende valt hij voor hen neer. Een beetje bekeerd? Nee, hopend op redding uit zijn nood. (de dreigende straf) “Wat moet ik doen om SOZO te worden”. Verschillende Bijbelvertalingen hebben dit woord vertaald door “zalig”. Dat is heel goed. Maar dat staat er niet. Er staat dat Griekse woord sozo. Hieronder heb je de betekenis van dat woord.

4982 σωζω ‘sozo; ww; (111);
van een primair sos (samentrekking voor verouderd saoz, "veilig");
1) behouden, ongeschonden bewaren, redden van gevaar of vernieling
1a) iemand (van verwonding of gevaar)
1a1) iemand die lijdt behouden (van de ondergang) d.w.z. iemand die aan een ziekte lijdt gezond maken, genezen
1b1) iemand die in gevaar van vernietiging is beschermen, redden
1b) behouden in de technische Bijbelse zin
1b1) negatief
1b1a) bevrijden van de straffen van het Messiaanse oordeel
1b1b) behouden van het kwaad dat de ontvangst van de Messiaanse bevrijding belemmert

Zou die man iets geweten hebben van de God van de Bijbel, van straf over de zonde, redding door de Messias? Misschien wel, hij had Paulus en Silas lof aan God horen zingen. Maar het is niet erg waarschijnlijk dat dit hem bezighield, want hij werd wakker van de aardbeving (vers 27, lees je Bijbel met aandacht). Dus toen Paulus en Silas zongen sliep de stokbewaarder heerlijk. En dan hoor je weinig van de preek! En voor de aardbeving was hij niet half bekeerd en zoekend naar de Heere. Hij had geen angst voor de dood. Hij sloeg er met de anderen lustig op los. En hij smeet met die anderen Paulus en Silas in de diepste gevangenis.

Maar nu is er de dreigende straf. Door zijn regering (!) Een zee van ellende die over hem zal komen. Ik zie nergens een belijdenis van schuld. Alleen angst. Ik ga graag met Calvijn mee, die zegt: Onder andere omstandigheden zou deze man verworpen hebben wat Paulus en Silas tegen hem zeiden. Maar de angst en vrees maakt hem handelbaar. En als hij dan zo voor Paulus en Silas neervalt: “Mannenbroeders, hoe kan ik gered worden", dan denken Paulus en Silas nergens anders aan dan aan het Evangelie, Jezus de Verlosser.

Hartelijke groeten en Gods zegen,

Evangelist J.W.N. van Dooijeweert

Dit artikel is beantwoord door

J.W.N. van Dooijeweert

• Geboortedatum:
  23-01-1938
• Kerkelijke gezindte:
  Gereformeerde Gemeenten
• Woon/standplaats:
  Waddinxveen
• Status:
  Actief

266 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven