Bestemming van collecte in eredienst

P.C.H. Kleinbloesem | 2 reacties | 08-08-2017| 13:59

Ik heb een vraag betreffende de aandacht voor hulpverlening binnen onze gezindte en dan met name in de erediensten. Gelukkig zijn we als (reformatorische) christenen goed voorzien van organisaties die zich inzetten voor de (verre) naasten in nood en dus zo handen en voeten geven aan het tweede hoofdgebod. Zoals gezegd gaat het er mij niet om te constateren dat er een gebrek zou zijn aan hulpverlening, maar meer om de plaats die de christelijke barmhartigheid krijgt in de erediensten.

Vanwege verblijf in een stacaravan in de zomerperiode bezoek ik, als alternatief voor de samenkomsten van de eigen gemeente, de samenkomsten van de plaatselijke gemeente aldaar. Daarnaast beluister ik regelmatig diensten van weer andere gemeenten in de regio waar ik woonachtig ben. Deze gewoonte heb ik mede ontwikkeld omdat mijn kinderen in deze, ook weer verschillende gemeenten, kerken. Voortkomend uit goede gesprekken met hen beluister ik soms bepaalde diensten die zij bijwoonden.

Komend tot het punt dat ik aanroerde is het mij opgevallen dat er in andere gemeenten beduidend minder aandacht lijkt te zijn voor de invulling van het tweede en grote gebod dan dat ik dit gewend ben in de eigen en mijn ‘vakantiegemeente’. Ik kan dit inmiddels staven met voorbeelden. In de eigen en de vakantiegemeente worden de bestemmingen van de te houden (drie) collecten vooraf in het kerkblad aangegeven. Daar blijft het niet bij want ook in de afkondiging van de collecten worden deze bestemmingen (veel leden lezen helaas geen kerkblad) genoemd. Een algemene structuur is dat de eerste collecte bestemd is voor (specifiek genoemde) hulpverlening. Ik ben dus gewend dat dit wordt afgekondigd en ervaar hiermee dat aan de opdracht van onze Zaligmaker om aan de minste van Zijn broeders wel te doen, handen en voeten wordt gegeven. Tegelijk stelt de aandacht die aan specifieke nood wordt gegeven, in de gelegenheid om aan het appel in financiële zin gehoor te geven.

Nu stuitte ik echter op het feit dat er in de gemeente van een van mijn zoons, structureel (meerdere diensten beluisterd) bij de afkondigingen van de collecten geen doel werd genoemd. De afkondiging bestond slechts uit de summiere mededeling dat er “drie collecten” waren. Ik heb allereerst de predikant hierover om uitleg gevraagd en hem daarbij gezegd dat ik in andere gemeenten anders gewend ben. Ik kreeg helaas geen antwoord op mijn specifieke en m.i. eerlijke vragen. Paulus zegt toch dat wij altijd bereid moeten zijn verantwoordelijkheid af te leggen van ons geloof? Ik blijf dus in het ongewisse over de reden van vage, niet gedefinieerde doelen voor de te houden collecten.

Daarbij vrees ik dat er dus ook te weinig bewustwording van onze verantwoordelijkheid jegens onze (verre) naasten wordt meegegeven aan de gemeente(n) als het appel ontbreekt. We kunnen dan weliswaar staan voor een zuivere bediening van Gods heilig en onfeilbaar Woord maar dreigen we zo toch niet de plank voor een groot deel mis te slaan?

Eerder had ik ook via mijn zoon vernomen dat de genoemde gemeente geen aandacht schenkt aan de jaarlijkse zogenoemde "hulpverleningszondag". Het is bekend dat het overgrote deel aan gemeenten binnen ons kerkverband, weliswaar op verschillende wijze, aandacht schenkt aan hulpverlening zowel thematisch in de prediking als op de zondagsschool. Ik wens niet te blijven steken in de weergave van het in mijn ogen minder positieve voorbeeld maar weet mij gesterkt door mijn positieve ervaringen in mijn eigen en de vakantiegemeente.

Mede omdat ik met mijn vraag niet terecht kon bij de genoemde predikant stel ik de vraag of mijn verhaal wordt herkend aan uw redactie.

Beste vraagsteller, 

In de gemeenten waar ik preek is het heel normaal dat van te voren aangekondigd wordt waar de collecten voor bestemd zijn. Dat is natuurlijk een goede zaak. Ik denk aan Paulus die in 1 Kor. 16 geld vraagt voor de christenen in Jeruzalem. Hij vraagt om geld, maar zegt wel heel duidelijk voor wie het bedoeld is. Goed, dat is zomaar een voorbeeld. Het is denk ik ook gewoon logisch dat als iemand geld in de collectezak stopt, hij ook wil en mag weten wat ermee gebeurt. 

U schrijft dat Paulus ons zegt dat we bereid moeten zijn verantwoordelijkheid af te leggen van ons geloof. U bedoelt denk ik 1 Petr. 3:15. Petrus zegt daar dat we bereid moeten zijn tot verantwoording aan een iegelijk die rekenschap afeist van de hoop die in ons is. Deze tekst heeft duidelijk niets met collectegeld te maken. Het kan zijn dat u doelt om een ander gedeelte.

Dat we door te geven aan bepaalde goede doelen gehoor geven aan wat de Heere Jezus van ons vraagt in het tweede hoofdgebod, is denk ik inderdaad waar. Zeker in onze tijd zijn we in staat door geld te geven aan bepaalde goede doelen in staat onze (verre) naaste te helpen. Tegelijkertijd moeten we wel uitkijken dat we onze taak/roeping niet als het ware afkopen. In welke zin bedoel ik dat? We moeten nooit het idee krijgen dat we door te geven aan een goed doel (en misschien wel heel veel te geven), daarmee aan onze plicht zoals verwoord in het tweede hoofdgebod hebben voldaan. Het tegendeel is waar. Zoals de arme man dagelijks aan de poort lag van de rijke man, zo ligt onze naaste ook dagelijks aan onze poort. Je kunt bij wijze van spreken ’s zondags een hoop geld in de collectezak stoppen, maar voorbijgaan aan de nood van bijvoorbeeld je buurvrouw of iemand anders is je nabije omgeving. “God liefhebben boven alles” en “je naaste liefhebben als jezelf”, zijn twee geboden die eigenlijk elke minuut van je leven met je mee moeten gaan..., als je in de diepste zin van het woord christen bent natuurlijk. Het allereerste wat een mens heeft te doen is natuurlijk zich neerbuigen voor de Heere Jezus. Zonder eerst Hem omhelsd te hebben als je Zaligmaker en Koning, hebben al de ‘goede’ werken die je doet natuurlijk nul waarde voor God. Ook voor een christen geldt trouwens dat wat hij doet alleen maar welbehagelijk kan zijn voor God als het in en door Christus gedaan is. Dat geeft aan hoezeer we in afhankelijkheid van God hebben te leven als het gaat over de heiligmaking.

Gods zegen!

Ds. P. C. H. Kleinbloesem

Dit artikel is beantwoord door

P.C.H. Kleinbloesem

• Geboortedatum:
  13-10-1976
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Status:
  Actief

49 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven