Avondmaalsdienst zonder preek
Ds. K. van den Geest | 2 reacties | 26-10-2016| 10:59
Vraag
Ik heb een vraag voor iemand uit de GKv. Momenteel ben ik lid van een CGK-middengemeente, vergelijkbaar met een Gereformeerde Bondsgemeente, en binnenkort hoop ik te verhuizen. In mijn nieuwe woonplaats zit een heel kleine CGK met geen leeftijdsgenoten en het ziet er naar uit dat deze gemeente vrij snel wordt opgeheven. Ik ben dus op zoek naar andere kerken in deze plaats. Ik ben bestuurslid van een project van E&R (Evangelisatie & Recreatie) en zo kom ik ook wel regelmatig in GKv-kerken. Hier kan ik het goed vinden, dus ik neig er naar om in ieder geval bij de GKv ter plaatse een kijkje te gaan nemen. Ik luister nu al regelmatig mee via internet. Het is een voor GKv-normen vrij behoudende gemeente: de psalmen worden niet aan de kant geschoven en er wordt in de middagdienst bijna wekelijks uit de catechismus gepreekt, dingen die ik zelf belangrijk vind.
Nu was het nog niet zo lang geleden avondmaal en toen viel me toch wel iets op. In de ochtenddienst werd er tijdens de Schriftlezing het gedeelte gelezen waar de preek van de middagdienst over zou gaan, de preek werd in de ochtenddienst gewoon helemaal overgeslagen. Is dit een normale gang van zaken binnen de GKv? Ik snap dat de preek tijdens een avondmaalsdienst korter is dan bij een andere kerkdienst, maar helemaal geen preek, zelfs geen korte overdenking, vind ik persoonlijk wel een gemis. In een kerkdienst hoort het woord van God toch centraal te staan? Wat kan hier de reden van zijn? Is dat puur een tijdtechnische kwestie? Of spelen er nog andere dingen?
Antwoord
Mijn antwoord kan kort en eenvoudig zijn: nee, dit is niet ‘de’ normale gang van zaken. Wel is er een zekere mate van ruimte voor verschillen, dus kan dat per plaats/gemeente en per dominee verschillen. Zelf houd ik altijd een ‘gewone preek’, als er een avondmaalsviering is. Soms heb ik ook wel eens een korte preek of overdenking voorafgaand aan de viering gehouden. Ik zou niet weten waarom dat niet zou kunnen, tenzij je een heel lang avondmaalsformulier hebt en als er meerdere ‘tafels’ zijn, d.w.z.: dat er zoveel avondmaalsgangers zijn, dat het niet aan één tafel kan en er dus meerdere keren achter elkaar avondmaal gevierd wordt in één dienst. Zelf vind ik dat minder mooi, dan doe je drie (of soms nog meer) keren hetzelfde. Het gevaar bestaat, dat dat juist afbreuk doet aan de eerbied van de viering. Daarom vieren we in onze gemeente het avondmaal in een grote kring. In andere kerken worden brood en wijn weer door de rijen doorgegeven. Ook dan voorkom je een herhaling die afbreuk zou doen.
Maar nogmaals, een preek (eventueel wat korter dan anders) hoort er voor mij wel bij. Het kan dus inderdaad gewoon om een ‘technische’ (je bedoelt waarschijnlijk praktische) kwestie gaan. Maar ik adviseer je daarover eens een gesprek aan te gaan met de dominee van die gemeente. Dan kun je je bedenkingen tegen een dergelijke gang van zaken gewoon uitspreken. En als het goed is, kan hij je dan een uitleg geven, waarom een en ander zo verloopt in deze kerk. Zo maak je bovendien meteen even goed kennis met deze kerk en kun je ook eventueel andere vragen kwijt. Dat lijkt me belangrijk, als je voor zo’n ingrijpende stap staat.
Ik wens je de zegen van de Heere daarbij!
Ds. K. van den Geest
Dit artikel is beantwoord door
Ds. K. van den Geest
- Geboortedatum:12-10-1957
- Kerkelijke gezindte:Nederlandse Gereformeerde Kerken
- Woon/standplaats:Deventer
- Status:Actief
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Ik denk nu terug aan mijn belijdenisdienst met Pasen jaren geleden. We deden met 42 man/vrouw belijdenis. Dat is toch heel mooi. Het was een saaie dienst, waarin bijna geen aandacht voor de openbare geloofsbelijdenis was. Wel een heel lange (inspiratieloze) preek, maar geen tekst voor de jong belijdende leden, geen zegenbede, toezingen na aandrang van een ouderling en ga zo maar door. Later kwam het "excuus" dat anders de preek in het gedrang was gekomen. Mijn commentaar was toen en daar sta ik nog steeds achter: "Dan wordt er een keer niet gepreekt. Had alleen het Paasevangelie gelezen. Laat het Woord maar voor zich spreken".
Zo ook bij de bediening van het Heilig Avondmaal: Schriftwoord en Sacrament zeggen misschien wel meer dan een (lange) preek.
Het valt mij trouwens op dat de preek door behoudende kerkgangers als vaak hoofdmaaltijd van de dienst wordt gezien. Ik geef toe dat het een belangrijk ingrediënt is maar is het belangrijker dan het gezamenlijke gebed of de lofprijzing? Ten slotte, de avondmaalsviering is juist uitwisselbaar met de preek. De laatste is van "het horen" terwijl het avondmaal juist van het "tasten en proeven is" Het Woord van God tot je nemen met andere zintuigen.