Beschadigd en een verwrongen beeld van God
Ds. A.T. Vergunst | 1 reactie | 19-08-2016| 17:52
Vraag
Aan ds. Vergunst. Een onderwerp waar ik niet over uitgepuzzeld kom is de eis van God om volmaakte gehoorzaamheid en Zijn handelen met mensen die steeds zonde doen/hebben/zijn, maar voor wie Hij toch een oneindige liefde heeft. Vanuit mijn opvoeding heb ik vooral het gevoel 'onthouden' van afwijzing ten diepste en liefde ná gehoorzaamheid of bij goed gedrag. Dit klinkt zwart-wit en ik denk ook dat er vast meer geweest zal zijn en dat mijn ouders heus mij als persoon niet hebben willen afwijzen. Toch is dit het enige wat ik kan voelen als ik aan die tijd terug denk. Eenzaamheid ook, ik voel me los van alle anderen tussen wie ik leef, mijn eigen gezin. En minderwaardigheid. Maar de peilloze diepte van het leven, zonder dat er een innerlijke basis is van vertrouwen in dingen, liefde, God of mensen die van je houden, is het moeilijkste.
Nu ik zelf moeder ben snap ik wel hoe zoiets kan plaatshebben. Maar een kind weet dat niet. Ooit las ik dat geloven een moeilijk verhaal is als je vooral afwijzing hebt ervaren. Ik snap dat nu. Maar het zal toch niet onmogelijk zijn? God is groter dan wat dan ook, dus ook groter dan dit! En mensen kunnen veel meer geraakt, beschadigd en verminkt zijn geestelijk dan ik nu ben. Toch wil ik zo ontzettend graag dat mijn leven zal zijn zoals het bedoeld is, tot eer van mijn Maker. En tegelijk weet ik ook dat dit verlangen niet eens zuiver is. Het komt volgens mij ook voort uit minderwaardigheid, een verlangen daarom dat het nut zal hebben. Geloof zal iets heel anders zijn. Maar schuld van zonden voelen is bijna niet mogelijk lijkt het als je in deze -verkeerde- diepte leeft. Tenminste, als puber en nu als vrouw lukt me dat zeer weinig. Verstandelijk wel, maar verder niet.
Ik kom er maar niet achter wat leven met God is, kan het niet vinden. Waar is het? Hoe denkt God hierover? Kon ik dat maar weten! Ziet Hij vooral toch eerst mijn zonden die ik vanaf mijn leven in de verkeerde diepten doe? Want zonden doe je, ook in de beschadigde positie. Dan voelt genade al direct zo voorwaardelijk! Maar dat zal het niet zijn. Is het zo dat ik niet perse troost, of hoe noem je dat, nodig heb, maar gewoon even verkeerd ben als mijn zondige naaste? En daarom vergeving nodig heb, maar nooit, nooit kan ik het zien, aannemen als iets voor míj. Ik weet wel dat dat niet waar is, maar hoe kan ik het toch leren geloven? Ten diepste is dat 'gewoon' ongeloof en dat noemt Johannes de grootste zonde. En dat zal ook zo zijn. Hoe kom ik hier ooit uit? Het lijkt of niets mijn verstopte hart kan raken of bewegen, zodat ik zál geloven en weten dat de Heere mijn God is. En dan zal ik het mijn kinderen niet kunnen laten zien.
En hoe gaat de Heere om met al mijn dagelijkse ongehoorzaamheid? Ergens kan ik het een beetje bedenken, maar het voelt vooral zoals het vroeger was. Enorme kwaadheid omdat ik weer niet deed wat goed was, terwijl ik het wel heel erg goed wist en slim genoeg was. Afwijzing vooral. Want het deed hun pijn dat ik hun regels niet hield. Of meer, omdat ik ze niet hield was ik een stommeling, vijand bijna. Als ik het schrijf schrik ik een beetje, het zal nooit zo geweest kunnen zijn. Maar zo voelt het nog steeds.
Antwoord
Beste vriend,
Het duurde even voordat ik aan jouw vraag toekwam. Telkens beloof ik verbetering in het tempo van beantwoorden, maar soms zitten er gewoon teveel emails in de mailbox.
Je hebt een goede kijk op jezelf, denk ik. Althans je hebt in de gaten gekregen dat je ouders (zonder verkeerde bedoelingen) jou een verwrongen beeld van God en Zijn liefde gegeven hebben. Vaak werd de liefde gebonden aan het houden van allerlei regels. Dus een soort voorwaardelijke liefde. Dat staat averechts op het evangelie van Gods eenzijdige liefde. Ik neem aan dat je ouders dit nooit bedoeld hebben, maar toch onderstreept het weer Luther's gezegde: “De eerste God die het kind leert kennen is zijn/haar ouders.” Hij zal bedoeld hebben dat het beeld van God duidelijk door onze ouders’ handelen en onderwijzen wordt doorgegeven. In jouw geval heb je geleerd dat ‘liefde verdiend moet worden.’
De eerste levensjaren zijn voor ons enorm belangrijk. Daar wordt de basis gelegd. Het is goed daarom telkens weer terug te kijken en te zien waarom je zo denkt/handelt. Er is een Engels gezegde: “The present cannot undo the past but the past can undo the present.” In het Nederlands zoiets als: het heden kan niet het verleden ongedaan maken, maar het verleden kan zeker het heden veranderen. Zo leeft het ook bij jou.
Geloven in Gods Woord is een gave die wij jou niet kunnen geven en die je ook zelf niet kunt creëren. Geloven is jezelf toebetrouwen aan God en in Hem rusten met het verleden, heden en de toekomst. In het Hebreeuws wordt het geloof beschreven met een woord dat te maken heeft met de rust, vrede en vreugde die een klein kind ervaart als ze in vaders of moeders armen ligt. Daar hunkert elk kind naar. Wordt dat in een zekere zin verwaarloosd -denk aan het het refrein “I love you and will always love you, no matter where you go and what you do” (Ik houd van je en zal altijd van je blijven houden waar je ook gaat en wat je ooit doet)- en wordt dat niet genoeg en woordelijk herhaalt, dan verlies je toch een enorme basis. Ik stel me voor dat die liefde uit de vader van de verloren zoon straalde, zelfs toen die zoon alles wat zijn vader hem gaf meenam en verdween. Maar toch heeft hij zijn vader niet begrepen. Zelfs toen hij weer naar huis wilde gaan dacht hij niet over vergeving en herstel, maar hij veronderstelde: ik moet werken voor mijn vader en ik hoop dat hij me aanneemt. Misschien dat ik zo weer mijn positie als zoon kan terugwinnen. Je kent het verhaal. Het pakte helemaal anders uit. Zijn vader sprak niet over het verleden. Hij omarmde zijn jongen in liefde en waste hem.
Laat dat gedeelte van Gods Woord nu eens diep tot je doordringen. Er is bijna geen duidelijker beeld van de grootheid van Gods liefde dan die van de vader die daar naar zijn verloren en teruggekeerde zoon rende. De zoon had alles verpruts, of erger, verzondigd. Toch ontvangt de liefdevolle vader zijn verloren zoon alsof hij nooit iets fout had gedaan. Geen voorwaarde van eerst dit of dat, waar is dat geld, wat heb je gedaan, hoe kan je mij dat aandoen.
Je schrijft over “minderwaardigheid” omdat je je natuurlijk niet goed genoeg voelt. Ik ben niet verbaasd dat je een ‘perfectionist’ geworden bent. Je loopt met schaamte over jezelf en je bent nooit wie je zou moeten zijn. Heel veel van deze gevoelens (minderwaardig, schaamte en eenzaamheid) zijn de vrucht van een disfunctionele opvoeding (of erger, mishandeling). Misschien kun je eens een boekje over schaamte lezen. Er is Bijbelse schaamte (goed, vrucht van de Heilige Geest), biologische schaamte (als we iets nog niet kunnen doen en we voelen ons onbehulpzaam en schamen ons; meestal groeien we daar overheen als we ouder worden) en dan is er een ‘bindende schaamte’ die vrucht is van minhandeling of disfunctionele relaties tussen ouders/kinderen. Ik denk dat jij met een bindend schaamtegevoel rondloopt. Heel snel nemen we die emotionele gevoelens mee in het geestelijke en projecteren die emoties dan ook op God en wat wij van Hem verwachten of wat Hij van ons verwacht.
Ik kan je aanraden om veel in het Woord te zijn, bedelend dat God jou de kennis geeft van Zijn hart zoals het geopenbaard is in Jezus. Er is vergeving in Hem en Hij is gaarne vergevend. De zonde die in je bewustheid leeft moet je openlijk voor de Heere neerleggen. Elke keer weer als ze in je gedachten komen, breng ze ogenblikkelijk aan Jezus’ voeten in het gebed. Dat is de enige manier waarop wij de duivel kunnen weerstaan. Smeek Hem om je het geloof en genade te geven om jezelf met ziel en lichaam in het geloof aan Hem over te geven.
Je schreef over de pijn richting je ouders als je hun regels niet hield. Als je dat nog nooit tegen hen gezegd hebt dan blijf die schuld ook knagen en je levenssappen drogen op (Ps. 32). Dus ga weer eens naar huis en belijd jouw zonden aan je ouders. Het kan zijn dat je ook door die schuldgevoelens -die je niet aanvaardt en belijdt- in het donker blijft, want er is geen voorspoed voor hen die hun zonden niet royaal belijden voor de troon van God.
De Heere zegene je met Zijn Geest en nabijheid.
Hartelijke groeten,
Pastor A. T. Vergunst
Dit artikel is beantwoord door
Ds. A.T. Vergunst
- Geboortedatum:22-09-1961
- Kerkelijke gezindte:Gereformeerde Gemeenten
- Woon/standplaats:Carterton (Nieuw-Zeeland)
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Omdat ik me heel erg herken in jouw verhaal, wil ik reageren. Zou het kunnen dat je te maken hebt, naast afwijzing e.d. in je jeugd, met gebrek aan hechting? Ik kom op dat idee door wat je beschrijft over het gevoel van peilloze diepte in je leven, en het gebrek aan basis in vertrouwen e.d.
Als dat zo is, is het (op zich zeer goede) advies van ds. Vergunst om je te verdiepen in de vader in de gelijkenis van de verloren zoon, en om veel in het Woord te zijn om te zien hoe God als Vader is, misschien nu nog niet (geheel) haalbaar.
Ik weet niet of je al hulp hebt gezocht, anders zou ik het je beslist aanraden. Zoek een goede christentherapeut, liefst eentje die op mentalisatie gerichte behandelingen kan geven. Wat "aan mensen" beschadigd is, moet soms eerst "aan mensen" genezen, voordat er weer ruimte kan komen in de relatie met God.
Ik wens je veel sterkte in je zorgvolle leven.