Bekoring of verzoeking uit Onze Vader

kand. E. Boogert | Geen reacties | 04-08-2016| 10:28

Mij lijkt bekoring (iets dat jou bekoort dat zint jou) het tegenovergestelde van verzoeking (iets dat je liever niet hebt dat jou overkomt). Hoe kunnen er in verder hetzelfde 'Onze Vader' toch verschillende woordkeuzes zijn? Wat bedoelde Jezus Zelf echt?

Beste steller van deze vraag,

Wat je hier aan de orde stelt betreft een verschil in vertaling. Zoals je mogelijk weet is het Nieuwe Testament in het Grieks geschreven. De vraag die je eigenlijk stelt is: wat is de beste vertaling en wat betekent dat dan?

We vinden het “Onze Vader” op twee plaatsen in het Nieuwe Testament: in Mattheüs 6:9-13 en Lukas 11:2-4. De tekst die je bedoelt vinden we in Mattheüs 6:13 en Lukas 11:4. Mijns inziens moet je ook het tweede gedeelte van de zin meenemen: “maar verlos ons van de boze.” Vertalingen vertalen beide delen van de zin iets verschillend (Zie onderstrepingen voor de verschillen in vertaling van “verzoeking” en “de boze.”)

Grieks: kai mè eisenegkès hèmas eis peirasmon, alla hrusai hèmas apo tou ponèrou (καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν, ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ.)

Statenvertaling: En leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van den boze. Herziene Statenvertaling: En leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze. Willibrord 1978: En leid ons niet in bekoring, maar behoed ons voor het kwaad. Willibrord 1995: En breng ons niet in beproeving, maar red ons van het kwaad. Groot Nieuws Bijbel: En stel ons niet op de proef maar verlos ons van de duivel. NBV: En breng ons niet in beproeving, maar red ons uit de greep van het kwaad.

De vraag is nu wat dit alles mag betekenen. In ieder geval is het belangrijk dat onder rooms katholieken (die doorgaans de vertaling met “bekoring” gebruiken), bekoring niet iets positiefs is, maar de “verzoeking tot het kwaad” (Zie hiervoor de dikke Van Dale [12e druk, p. 301]). Ik denk dat dit je vraag al een heel eind beantwoordt.

Verder: is het “de duivel/de boze” die in verzoeking/bekoring/beproeving brengt of “het kwaad”? Beide vertalingen zijn vanuit het Grieks mogelijk en het is de vraag in hoeverre het een werkelijk verschil in betekenis oplevert, omdat de duivel de belichaming is van het kwaad.

In ieder geval heeft het verband wat richting. De vorige bede gaat over de vergeving van schulden (=het gevolg van wat we aan kwaad gedaan hebben). Het is dan logisch dat de volgende bede gaat over dat wat in de toekomst op ons levenspad komt. Het verband helpt dan ook bij het ontdekken van de betekenis van verzoeking/bekoring/etc. Hoe het ook vertaald wordt, kennelijk gaat het om het ‘voordoen van de mogelijkheid tot het doen van kwaad, op wat voor wijze dan ook, op aandringen van het kwaad/de duivel’. Sommige vertalingen duiden dit aan met het woord “beproeving”, andere met “verzoeking”. Aangezien de context nadrukkelijk negatief is, zou ik kiezen voor “verzoeking”, omdat verzoeking altijd tot het negatieve leidt, namelijk tot zonde en schuld, terwijl “beproeving” doorgaans met het oog op het goede is, namelijk volharding tegen het kwade. Vanuit het Grieks zijn echter beide vertalingen mogelijk. Er is nog heel veel meer hierover te zeggen en er is ontzettend veel over geschreven, maar ik denk dat dit de kern is.

Kortom: in dit gebed bidt de gelovige zijn hemelse Vader om niet in de gelegenheid gebracht te worden om opnieuw kwaad te doen en daardoor opnieuw schuldig te worden, maar hij/zij bidt juist om verlossing van het kwaad, zodat van verzoeking géén sprake meer kan zijn. Dit zal ten volle vervuld worden in Gods Koninkrijk en ik hoop van harte dat jij die deze vraag hebt gesteld, daar straks ook zult zijn, om de inhoud van deze bede ten volle te ervaren.

Een hartelijke groet,

Kand. E. Boogert

Dit artikel is beantwoord door

kand. E. Boogert

• Geboortedatum:
  18-05-1989
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Driebruggen
• Status:
  Actief

21 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven