Traumatische jeugd gehad
W.T. Nijhof | 5 reacties | 25-07-2016| 09:32
Vraag
Ik vraag me af in hoeverre ik de pijn en het verdriet wat ik blijf voelen over mijn jeugd moet negeren in het contact met m’n ouders. Ik heb op z'n zachts gezegd geen fijne jeugd gehad. Er is een hoop gebeurd. Mijn vader is narcistisch en dat had grote weerslag op het gezin. We hebben een aantal jaren begeleiding gehad via jeugdzorg, maar omdat m’n vader zich te goed voelde om ook maar ergens aan te werken en het probleem altijd bij ons als kinderen neerlegde, is er helaas nooit iets veranderd.
Inmiddels ligt het hele gezin uit elkaar. Iedereen is een eigen leven gaan leiden, vooral mijn broers leven een eigen leven en hebben nooit geleerd liefde te krijgen en te geven aan anderen. Mijn moeder in dit verhaal staat erg op de achtergrond. Vroeger had ik erg medelijden met haar zwijgzame en volgzame houding ten opzichte van mijn vader. Inmiddels heb ik dat bijgesteld,ik blijf een zwak voor haar houden, maar vind wel dat zij haar verantwoordelijkheid moet nemen en ze heeft in mijn ogen ons vroeger niet beschermd en gesteund tijdens de emotionele en lichamelijke mishandelingen van mijn vader richting ons.
Een aantal gezinsleden is voor hun achttiende op straat gezet door mijn vader en zo stonden er op mijn zestiende ook mijn spullen letterlijk op de stoep. Het deed me erg veel pijn. Waarom was ik zo ongewenst? Waarom kon ik nooit voldoen aan het verwachtingspatroon van mijn vader? Gelukkig ben ik goed opgevangen door familie en zij hebben me geleerd wat onvoorwaardelijke liefde is en dat ik mag zijn wie ik ben. Elke maand nadat ik uit huis gezet was ging het steeds meer pijn doen dat ik geen contact had met mijn ouders en ben toen zelf weer contact gaan zoeken en ben een keer langs gegaan. Heel enthousiast werd ik wederom niet ontvangen. Ze wilden wel contact, maar op hun voorwaarden. En dat hield in dat ik weer (ondanks dat ik niet meer thuis zou wonen) volledig aan het verwachtingspatroon van mijn vader moest voldoen. Ik kon dat niet en zo is het contact weer verbroken.
Later heb ik toch de keuze gemaakt contact min of meer te herstellen, dit ten koste van mijzelf. Tot op heden hebben we af en toe contact. Ik heb geleerd om de minste te zijn, alle negatieve opmerkingen en gesprekken te relativeren en niet te verwachten wat ik als kind van een vader en moeder nodig heb. Door de tijd heen heb ik met behulp van hulpverlening en lieve mensen om mij heen alles een plekje kunnen geven. De pijn blijft, maar ik denk er niet meer dagelijks aan.
Nu ben ik zelf inmiddels getrouwd en we hebben een kindje mogen ontvangen. Nu ik zelf moeder ben lijkt de pijn van mijn jeugd op een hoogtepunt te zijn. Doordat ik het contact zoveel mogelijk heb behouden komen mijn ouders af en toe langs. Echter is het voor mij ondraaglijk om mijn vader met ons kind te zien; het roept zoveel bij me op. Ik wil in alles ons kind beschermen tegen mijn vader, maar ik realiseer me (en zie) dat hij zich ook in dat jonge leven zal mengen. Ik vraag me af of ik er wel goed aan heb gedaan om het contact zo te herstellen met mijn ouders. Het geeft me zoveel strijd. Ik realiseer me dat ik ons kind nooit volledig kan losweken van mijn vader en dat het vroeg of laat te maken zal krijgen met hem.
Hoe kan ik ons kind hier tegen wapenen? Is het goed om zelf een bepaalde afstand te creëren tussen ons kind en mijn ouders? Ik worstel er erg mee als mijn ouders weer langskomen en gebruik soms smoesjes dat ze ons kind niet kunnen vasthouden. Ook de dagen nadat ze geweest zijn heb ik er veel last van. Hoe vind ik een juist evenwicht? Dit probleem heb ik alleen als mn ouders er zijn, verder vertrouw ik ons kind oprecht aan anderen toe. Hoe ver moet ik gaan om het contact te behouden? Ik ga over veel grenzen van mezelf, maar nu we een kindje hebben knaagt het erg aan me nu ik daar voor mijn gevoel overheen ga. In hoeverre is mijn verantwoordelijkheid richting ons kind groter dan richting mijn ouders?
Antwoord
Beste vraagsteller,
In een paar zinnen beschrijf je een hoop verdriet wat jullie hebben meegemaakt. Ik kan nu niet op alle elementen van je vraag ingaan, maar zal de highlights er proberen uit te halen. Mocht je er verder over door willen praten, nodig ik je uit contact met me op te nemen.
Wanneer je lichamelijk of geestelijk mishandeld bent door mensen waar je veiligheid en liefde van mag verwachten, is dat een traumatische gebeurtenis die je iemand niet zomaar kunt vergeven. Je geeft aan dat je (ondanks dat) toch liefde ervaren hebt van mensen die dicht om je heen staan en dat de hulpverlening je een stap verder geholpen heeft. Je hebt daarmee ook jezelf beter leren kennen en ontdekt wat er met je gebeurt nu dit jou overkomen is. Wat je geleerd hebt, is je eigen levensverhaal onder ogen zien en erkennen dat het zo gelopen is. Je hebt allerlei patronen ontwikkeld om de gevoelens van pijn en verdriet te compenseren. Dit doe je door o.a. de minste te zijn, het maar over je heen laten komen, etc. Echter nu ontstaat er een nieuwe fase in je leven waarvoor je nog geen mechanisme hebt ontwikkeld: je bent gelukkige ouder geworden en je kindje heeft een opa.
Opnieuw kom je in een loyaliteitsconflict. Je dacht er te zijn door op eigen benen te staan, je eigen weg en koers te kiezen en nu wordt je met alle vezels van je bestaan weer teruggetrokken naar de pijn die je zelf hebt meegemaakt. Als je jouw vader met jouw kind ziet zitten, moet dat ongetwijfeld weer gevoelens en vragen oproepen als: “pa, waarom heb je mij nooit liefde gegeven.” Het is heel moeilijk om het verlangen naar erkenning minder belangrijk te maken, omdat je weet dat het de rechte verhouding met je ouders in de weg staat
Onlangs zei iemand in een begeleidingsgesprek: “door hem te vergeven, vergeef ik mezelf.” Dat vergeven kan op heel veel verschillende manieren, ook wat passend bij jou is. Vergeven betekent niet dat alles koek en ei is, want dan nog kan er afstand zijn tussen je ouders en jou, maar dan is het leefbaar. Door te vergeven, geef je jezelf en je kind een nieuwe kans voor de toekomst.
Neem vooral ook als de momenten moeilijk zijn, de toevlucht tot Christus. Wie kan je beter begrijpen dan Hij? Verlaten geweest van Zijn Vader, opdat wij nimmermeer van Hem verlaten zouden worden.
Met vriendelijke groet,
Willem Nijhof (bsw),
Praktijk Compass,
Maatschappelijk werk & Psychosociale hulpverlening
Dit artikel is beantwoord door
W.T. Nijhof
- Geboortedatum:07-09-1985
- Kerkelijke gezindte:Hersteld Hervormd
- Woon/standplaats:Berkenwoude
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Maatschappelijk werker met eigen praktijk voor maatschappelijk werk en psychosociale hulpverlening www.praktijkcompass.nl
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Hier een lotgenoot en deskundige. Zeer veel van je verhaal is herkenbaar.
Naar mijn idee gaat dhr. Nijhof voorbij aan een kerndeel van jou vraag: Hoe om te gaan met de invloed van mijn vader op ons kindje?
Hierbij handvatten vanuit onze ervaring en die van andere lotgenoten:
Vanwege de steeds terugkerende pijn en ontwrichting na contact heb ikzelf eerder biddend, met instemming van de Heere, gekozen geen contact te hebben. Het is, zoals je ervaren hebt, immens moeilijk om steeds alles te geven om je vader tevreden te stellen, en tegelijk zijn wensen te relativeren, het bekende loyaliteitsconflict waar alle lotgenoten tegenaan lopen. Ieder moet hiermee omgaan op een wijze waarop mee te leven is voor hem/haarzelf, let wel: een wijze die geen nieuwe schade aanricht bij jouzelf.
Ja, kunnen vergeven steunt hierbij enorm! Maar daar moet je wel aan toe zijn, te vroeg ofwel gedwongen vergeven leidt tot nieuwe schade. Neem hiervoor (jaren) de tijd, dan pas zal het echt heilzaam zijn.
Wij als ouders zijn verantwoordelijk voor ons kindje en zullen hiertoe ons kindje moeten beschermen zolang het niet in staat is het gedrag/de afwijkende persoonlijkheidskenmerken van opa/oma in te zien en te relativeren. Mogelijk zal de persoon met narcisme ook proberen een wig te drijven tussen jou en je kindje, zoals wij helaas al gezien hebben in onze familie. Wees dus voorzichtig.
Handvatten:
- Je bent je ouders sinds je trouwen geen verantwoording meer schuldig (ben Bijbeltekst even kwijt, ik dacht uitspraak van Paulus).
- de narcisme veranderd niet, de handelswijze van je vader zal bij zijn kleinkind waarschijnlijk niet opeens anders zijn
- Je bent wel verantwoordelijk voor het welzijn van je kindje.
- Betrek je man hier voortdurend in. Bespreek waar je bang voor bent, en neem samen beslissingen hoe je met je ouders in deze nieuwe situatie omgaat.
Advies: Handel eerst in het belang van je kindje, dan binnen jou emotionele grenzen, en zie vervolgens óf er mogelijkheden zijn voor rechtstreeks contact met je vader en het kindje. Wanneer je dit laatste goed overwogen hebt en het antwoord ja is, zie dan pas welke contactmogelijkheden er zijn en hoe je dit praktisch kun vormgeven.
Indien je dat wenst mag je bij de redactie mijn emailadres opvragen.
Sterkte!
EstherR
Van harte sterkte, dit zijn situaties waar veel mensen weinig weet van hebben. Moeilijk te dragen, dus vandaar, veel sterkte..
Mijn advies is om wat meer ruimte voor jezelf te gaan nemen. Je cijfert jezelf voor je vader weg om het contact goed te houden. Maar is het contact goed? Kun jij alleen deze problemen oplossen?
Nu je een kindje hebt, en je vader het kindje vast hebt, is het voor jou ondragelijk omdat je eigenlijk altijd maar slikt wat er gebeurt/gebeurde. Maar dan blijft het van binnen zitten en het wordt steeds moeilijker en zwaarder.
Je hoeft niet het contact te verbreken, wat je hebt zelf gemerkt hoe heftig dat is. Maar je kunt eens proberen om eerlijk voor de dag te komen als je ouders er zijn: zeg bijvoorbeeld: pa, er is vroeger zoveel gebeurd, ik vind dat nog steeds heel moeilijk. En als je mijn kindje vast hebt, wordt de pijn ondragelijk.
Of als dit te moeilijk is, begin met iets kleiners en probeer dan langzaam zo op te bouwen dat je het gevoel hebt dat je de regie weer in je eigen handen hebt. Het lijkt er nu op dat je vader dat heeft als ze bij jullie zijn.
Fijn in elk geval dat je wel van anderen liefde hebt ervaren. Probeer je daar ook op te richten.
Veel sterkte gewenst!
Je gevoelens in het heden zijn heel goed te begrijpen, gezien je pijnljjke ervaringen.
Toch behoef je niet zo bezorgd te zijn om je kindje, want jullie kindje heeft én een vader die vast niet narcistisch is én ook nog eens een moeder die het goed beschermt. Dat had jij als kind niet. Jouw kindje groeit dus op in een compleet ander gezin, dan waarin jij opgegroeid bent. En kan zich dus heel anders ontwikkelen, dan jij dat kon.
En als opa dan eens langs komt, en jullie kindje vast houdt, terwijl jij er als beschermende moeder veilig bij zit en het ook weer veilig in de armen sluit als opa weg is, is bij lange na niet te vergelijken met toen jij kind was. Jij zag je vader dagelijks, jouw moeder beschermde jou niet, jij was bovendien afhankelijk van jouw vader, jouw kindje is niet afhankelijk van opa. Tenminste, niet als jij dat niet wilt. Want je laat je kindje natuurlijk nooit bij opa en oma logeren.
Ik denk dat er weinig werkelijk gevaar is, zolang jij de regie in handen houdt. En dus goed je grenzen bewaakt, om je kindje én jezelf te beschermen.
Ik vrees wel dat er een ander gevaar is. Je kindje merkt dat jij gespannen bent, angstig bent, overstuur bent. En dat zal met jullie kindje veel meer doen, dan een keer opa zien. Zorg ervoor dat je ontspannen kunt zijn, ook als jullie kindje ouder wordt, als je kind erbij is. En lukt dat niet, dan moet contact met opa maar op een lager pitje. Een gelukkige jeugd voor jullie kindje is nu eenmaal belangrijker.
Heel veel sterkte toegewenst!
Wat je mist is niet je vader, maar het beeld van hoe het had kunnen zijn.
Het is moeilijk te accepteren, dat het ideaal niet bestaat en erger nog, er niet eens een dragelijke situatie bestaat.
Het contact met je ouders verlicht misschien op korte termijn gemis- en schuldgevoelens, maar op de lange termijn hou je de wond langer open.
Vergeving betekent niet, dat je diegene dan de kans geeft om je pijn te blijven doen. In jouw geval kan vergeving loslaten betekenen en het inzicht, dat mensen niet kunnen geven wat ze niet hebben.
In jouw vaders geval het belangrijkste van alles en wat welke vorm van relatie dan ook uberhaupt mogelijk maakt: Liefde.
Je hebt al gemerkt, dat al je instincten zich verzetten, maar je hebt ook alle boeken gelezen, die zeggen, dat je je ouders moet eren en dat een relatie met ouders/grootouders belangrijk is.
Dat mag in de meeste gevallen waar zijn, maar er is veel voor te zeggen hier een uitzondering te maken.
Maligne narcisten, en alles uit jouw brief spreekt ervoor dat dit een goede beschrijving van jouw vader kan zijn, geven niet, maar nemen en slurpen alle energie uit de mensen in hun omgeving.
Door je dochtertje een goede band te laten opbouwen met haar in wezen kwaardaardige grootvader, breng je haar in problemen waarvoor nu al geen goede oplossing is.
Door contact met haar grootvader, van wie ze als vanzelf zal gaan houden, geef je dezelfde "vader" die jouw jeugt heeft verziekt de macht haar pijn te toen. Dat is de reden, dat al jouw instincten zich daartegen verzetten. Diep van binnen voel je, dat je haar dit probleem overerft.
Door haar met de grootouders een band te laten opbouwen en te doen of alles goed is, maak je de schade die je vader later kan aanbrengen eerst mogelijk
In jouw geval is er zeker veel voor te zeggen alles nog eens op een rijtje te zetten. Je kunt contact met je ouders hebben, zonder dat je bij elkaar over de vloer komt. Hoe treurig het ook is, vast blijven houden aan een illusie die niets met de werkelijkheid van doen heeft, is ook liegen met je gedrag.
Het is heel menselijk om een cocon van familie om je kind heen te willen bouwen. Mensen, die je kind ook liefde en geborgenheid kunnen geven. Dat hoeven niet de grootouders te zijn. Misschien een broer of zus die niet je vaders slechte karakter hebben en vrienden die samen met jouw je kind kunnen voorleven hoe mensen in liefde met elkaar omgaan.
Stop liever het kwaad bij de wortel en stuur samen met je kind deze grootouders elk jaar een kerstkaart. Als het oud genoeg is om het te begrijpen kun je erover spreken. Dan zal je kind de situatie kunnen beoordelen met een afstand die het niet zal hebben als het om haar grootvader gaat die zij kent en liefheeft.
