Sprookjes en mythen

Ds. M.F. van Binnendijk | 2 reacties | 07-04-2016| 07:56

Mijn vraag betreft het onderwerp van sprookjes en mythen, een onderwerp waarvan ik weet dat christenen van allerlei gezindten er verschillende meningen over hebben. Zelf loop ook ik aan tegen het feit dat ik niet weet wat christelijk verantwoord is. Sinds kinds af aan ben ik namelijk al erg gek geweest op het lezen en beluisteren van sprookjes. Op de middelbare school kwam ik door lessen in de Griekse taal ook steeds meer in contact met mythologische verhalen. Het werd voor mij een hobby om zelf sprookjes te bedenken en om fanfictionverhalen te schrijven bij al reeds bestaande verhalen zoals Narnia, the Lord of the Rings en de Percy Jackson-boeken. Ik heb van mezelf een rijke fantasie en genoot ervan deze verhalen te schrijven.

Voor mijzelf weet ik heel duidelijk dat ik geen geloof of waarde hecht aan mythologieën, het is een interesse zoals andere mensen sport, schilderen of iets dergelijks als interesse/hobby kunnen hebben. Ik vind het interessant hoeveel hedendaagse dingen nog uit de tijd van de Grieken afstammen, met als voorbeeld dat ons continent Europa haar naam ook te danken heeft aan een Griekse mythologie. Om die reden vind ik het leuk om te verdiepen in deze verhalen. Wat betreft de sprookjes, ik geniet er altijd van om op een fantasierijke manier dingen te leren over zaken die hedendaags ook nog altijd spelen, zoals jaloezie, liefde en de strijd tussen goed en kwaad.

Daarnaast weet ik echter wel dat in veel verhalen ook occulte elementen naar voren komen en in de Griekse mythologieën wordt er meer dan eens overspel gepleegd, worden orakels geraadpleegd en al niet meer van zulk soort dingen die tegen de tien geboden ingaan. Daarom weet ik niet goed wat ik met mijn liefde voor sprookjes en mythologieën aan moet. Nogmaals, ik hecht er geen waarde aan, maar voor mij is het een gezonde interesse. Bovendien geloof ik dat fantasie ook iets is wat mensen van God hebben gekregen, het geeft de mogelijkheid tot creativiteit, wat ook enorm waardevol is.

Zou u mij op Bijbelse gronden een aantal tips of handvatten kunnen aanreiken over sprookjes en mythen en in hoeverre je daar als christen mee bezig mag en kan zijn?

Beste vraagsteller,
 
Als ik je vraag zo lees -zeer evenwichtig en doordacht opgesteld- dan krijg ik de indruk dat je ergens zelf wel weet hoe met verhalen, sprookjes en mythen om te gaan. Verhalen vertellen (en zingen van liederen) hoort bij (het voortbestaan van) elk volk, elke clan en stam. Waar ook ter wereld. Niets nieuws onder de zon! Het is deel van de cultuur. Ieders cultuur. In welke vorm dan ook. Verhalen zijn de ‘bewaarders’ van de daden en woorden van onze voorouders. Waar geen verhalen meer worden verteld... 
 
Daarnaast zijn er zoveel verhalen, romans, biografieën, liederen al dan niet fictie of non-fictie, die iets met ons doen. Goed of kwaad. Sprookje en mythologieën hebben het in zich het kwaad te ‘verbeelden’ in karakters, personen, monsters, dieren etc. Kennen ook een zekere pedagogische waarde. Wanneer verhalen echter bepaalde (donkere) krachten verheerlijken (demonisch, occult, Schepper- en schepping onterend), meen ik dat je een bepaald spoor bewandelt waar we ons niet hebben op te houden. De vraagstelling geeft mij voldoende vertrouwen dat je weet wat je doet (schrijft/leest). 
 
Zoals ik bij meerdere onderwerpen op dit forum schreef, is dat ook nu van toepassing: “beproeft alle dingen, behoud het goede.” En nee, een bepaald “Bijbels” antwoord in deze heb ik niet voorhanden. Handel naar de Geest van God.
 
Een nogal behoudend predikant (jaargenoot van me) merkte eens op (1986): “Elke dominee zou geregeld sprookjes moeten lezen.” Waarmee hij niet doelde op ‘fantasieverhaaltjes als leugens’ (alsof prediking fantasie is!), maar juist op techniek, inhoud, opbouw, thematiek, boodschap, overdracht, aandacht (zgn. captatio benevolentiae, waarvan de beroemdste: “Er was eens...”; “Once upon a time...”;  “Il y était une fois...”), enz. Al was het alleen al (sic!): het leren verhalen vertellen. 
Dit viel overigens heel vroeger, zeker tijdens de Griekse periode, onder de “retoriek”, de kunst van het spreken, een vak dat al lang niet meer beoefend wordt aan welke opleiding dan ook. En nee... logopedie en taalexpressie is heel wat anders!
 
Menig voorganger -en dat geldt voor elke spreker!- zou aan saaiheid inboeten, als hij/zij... Enfin, je begrijpt wat ik bedoel! Gebruik je gave -elke gave!- tot eer van God. De rest komt vanzelf.
 
Ds. M. F. van Binnendijk,
Rotterdam

Dit artikel is beantwoord door

Ds. M.F. van Binnendijk

• Geboortedatum:
  30-11-1963
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Stadskanaal
• Status:
  Actief

171 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven