Vragen over het boek Richteren
Ds. J.J. van Holten | Geen reacties | 29-06-2005| 00:00
Vraag
Ik heb enige vragen over het boek Richteren. Ik heb ze opgespaard, zodat ik ze nu kan stellen omdat ik Richteren inmiddels heb uitgelezen.
1. Richteren 11: 40. Wat wordt hier bedoeld? Hoe kunnen vrouwen tot haar spreken terwijl ze geofferd is? En waarom vier dagen per jaar? Waarom het getal vier? En hoe spreken zij tot iemand of om iemand die er niet meer is?
2. Richteren 14: 14. Er staat drie dagen, maar waarom wordt hier drie dagen genoemd? Was er iets met die derde dag, omdat het toch zeven dagen kon.
3. Richteren 16: 1-3. Gaat het hier over Delilla? Zo ja, hoe weet u dat? Het
lijkt op een andere vrouw... want er wordt gesproken in vers 4: ENE vrouw, apart van het eerste stukje. Dus het lijkt dat dit een andere vrouw is. Want er staat ook: en het geschiedde DAARNA in vers 4. Dus eerst ging Simson naar een prostituee en daarna naar Delila?
4. Richteren 16: 25. Spelen? Wat deed Simson dan? Kon die spelen op de harp? Wat wordt er met spelen bedoeld en hoe komt u daaraan?
5. Richteren 17: 1,2. Is Micha's moeder Delila? Betekent dit dat Micha zoon is van Simson? Of wordt hier de vrouw uit vers 1-3 van Richteren 16 bedoeld?
Antwoord
Leuk om nu ook eens een paar vragen te ontvangen van exegetische aard, omdat iemand zich grondig heeft verdiept in de Bijbel. Meestal zijn het vragen waarmee mensen in hun persoonlijk leven tobben. Natuurlijk mogen en moeten die vragen ook aan de orde komen maar nu een wat meer uitlegkundige kwestie.
1: Voor wat betreft de vraag over de dochter van Jeftha in Richteren 11:40 het volgende. Onmiskenbaar heeft Jeftha zijn dochter niet geofferd. Althans niet in de zin van zoals een dier wordt geofferd op een altaar. Het Hebreeuwse woord offeren kan ook “wijden aan God” betekenen. Dit is ook gebeurd met de dochter van Jeftha. Zij heeft een aan God toegewijd leven geleid, dat bestond daaruit dat zij niet is getrouwd en ook nooit met een man naar bed is geweest. Lees maar in vers 39. Bovendien stond op het brengen van mensen- en kinderoffers de doodstraf (Lev. 20:2). God had dat ten strengste verboden.
Voor wat betreft de vier dagen per jaar dat de vrouwen bij Jeftha's dochter op bezoek gingen, is niet alles helemaal duidelijk. Sommigen denken dat het was om haar lijden door haar 's vaders gelofte wat te verzachten. Anderen denken aan een ritueel dat als doel had de toewijding aan God te onderstrepen. Ongetwijfeld is het een sterke uiting van het feit dat onder Israël gold dat elke gelofte moest worden ingelost. Je staat door een gelofte, ongeacht de consequenties bij God in het krijt.
2: Inderdaad opmerkelijk dat in 14:14 ineens van drie dagen wordt gesproken. Ik lees het zo: Op de eerste dag geeft Simson het raadsel op, drie dagen lang zijn de bruiloftsgasten serieus bezig het raadsel te ontwarren, maar na drie dagen komen ze er gaandeweg achter dat het raadsel niet te raden is en vanaf dat moment, dus vanaf de derde dag bezinnen ze zich op een andere tactiek. Om uiteindelijk via Simsons vrouw (kalf) op de zevende dag eindelijk het antwoord te kunnen geven. Wat in dit gedeelte wel blijkt is dat het een grapje lijkt, maar het is bittere ernst. Het gaat om dure kledingstukken die bij elkaar een vermogen waard zijn. Waarschijnlijk heeft Simson, die in dit verhaal natuurlijk met vuur speelt, al een dergelijke wraakoefening in gedachten gehad voor het geval ze op slinkse wijze de oplossing zouden achterhalen. Dat blijkt wel uit het feit dat hij gelijk door heeft waar het vandaan komt. Ook is het niet ondenkbaar dat Simson hier wilde uittesten of zijn a.s. vrouw wel betrouwbaar was.
3: Het antwoord is eenvoudig. Het gaat in deze eerste verzen niet over Delila. De prostituee in Gaza-stad is een andere dan Delila die in het dal Sorek woonde. Gaza ligt aan de Middellandse-Zeekust en Sorek, het huidige Wadi-Sarar lag in de woestijn aan de Jordaankant. Ook al wordt Delila geen hoer genoemd, van een wettige huwelijksrelatie met haar en Simson was geen sprake. Een zondige relatie dus, waarmee Simson zich op zeer glad ijs begeeft. Dat blijkt later ook wel.
4: Onder “spelen” moet je hier vooral een schouwspel verstaan. De tempel van Dagon zag eruit als een soort schouwburg. verschillende etages met zitplaatsen, allemaal gericht op een podium in het midden waar twee reusachtige pilaren stonden die het dak ondersteunden. Een architectonisch kunstwerk van formaat, zeker voor die dagen. Als de feestvreugde ten top gestegen is willen ze wel een schouwspel zien. De grote vijand, de ijzersterke Somson, die nu door een klein jongentje, zo zwak en machteloos als een lam over het podium wordt geleid. Dat wordt bedoeld met spelen.
5: Ik kan geen enkel verband ontdekken tussen de moeder van Micha en Delila, de vrouw waarmee Simson zich ophield. Volgens mij hebben ze niets met elkaar van doen.
Ik hoop je zo wat verder te hebben geholpen bij het verstaan van het boek Richteren. Het is goed om de Bijbel nauwkeurig te lezen. Let er echter wel op dat je niet verzandt in de details, want het gaat om de grote lijn en om de boodschap voor jou en mij persoonlijk.
Vriendelijke groet,
ds. J. J. van Holten, Leerdam
Dit artikel is beantwoord door
Ds. J.J. van Holten
- Geboortedatum:22-12-1956
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:IJsselstein
- Status:Inactief
