Beoordelen van christelijke muziek (2)

G. Slurink | 4 reacties | 09-01-2016| 12:02

Aan de heer Slurink. Allereerst hartelijk bedankt voor het antwoord op mijn vraag over het beoordelen van christelijke muziek. Toch blijven er nog wat vragen voor mij liggen. Ik denk dat het duidelijk is dat we dingen moeten toetsen aan de Bijbel. Alleen, de Bijbel zegt niets over hedendaagse christelijke muziek. De kans -als wij deze dingen gaan toetsen- is toch groot dat wij onze eigen tradities erop nahouden wanneer we deze muziek gaan toetsen. Waarvan het ook maar de vraag is hoe bijbels die zijn.

De Bijbel is toch een heel oud boek en we leven in een totaal andere tijd. Daarmee wil ik niet zeggen dat de Bijbel niet waar is, maar het maakt het wel een hele grote uitdaging om de Bijbel in veel hedendaagse situaties te verstaan. U hebt het in uw antwoord over hoofdzaken en bijzaken waar u onderscheid tussen maakt. Vraag van mij is: Is dit nu echt wel zo'n hoofdzaak?

Ik zal ook even de achtergrond van mijn vraag uitleggen. Op 21-07 beantwoordde u de vraag over Sela. Ik ken de leden van deze band iets beter doordat ik regelmatig mee heb geholpen bij concerten. De kritiek op hun muziek raakte mij best wel, omdat ik zie en weet met welke intentie zij schrijven. Liederen als “God keert alles om”, “Volheid van God”, “Ik zal er Zijn”, “Mijn Toevlucht”, “Mijn Herder”, “Heer wijs mij Uw weg”, “Gebed om Zegen”, “Doop”, “Zie hoe Jezus lijdt voor mij” en zo kan ik nog een tijd doorgaan, staan op mijn netvlies gebrand en hebben me deels ook in moeilijke tijden geholpen. Moeten we niet blij zijn met mensen als die van Sela? Zij gebruiken immers hun talent tot eer van God?! Veel jongeren luisteren popmuziek. Waarom niet blij zijn met zoveel keuze aan christelijke muziek voor de jeugd? Ik heb gewoon het idee dat het eigenlijk nooit goed is, welke keuze we ook maken...

Dank voor je vervolgvraag. Ik ben blij dat je verder doorvraagt. Ik pik er drie punten uit: wat heeft de Bijbel te zeggen over hedendaagse christelijke muziek, wat zijn daarbij hoofdzaken en wat zijn bijzaken en moeten we niet blij zijn met zoveel keuze aan christelijke muziek voor de jeugd.

Ik wil me niet richten op een specifieke band of persoon. Soms kan ik daar niet omheen, maar waar het me om gaat is aan te zetten tot verder nadenken en onderzoeken of wat er verkondigd wordt, door wie dan ook, in overeenstemming is met wat God ons heeft gezegd door Zijn Woord, en wat de gevolgen zijn als dat niet zo is en we er toch in meegaan. En beoogde doel daarbij is te groeien in kennis en geloof, zowel in het begrijpen als het in praktijk te brengen (Kol 1:9-11).

Heeft de Bijbel iets te zeggen over hedendaagse christelijke muziek? Je zegt dat de Bijbel een heel oud boek is en dat het een grote uitdaging is om de Bijbel in veel hedendaagse situaties te verstaan. Mogelijk zit hier de (veelvoorkomende) gedachte achter dat we wat we lezen in de Bijbel moeten proberen te vertalen naar onze tijd en daar proberen toe te passen. Of andersom, dat we bij dingen uit onze tijd of situatie moeten kijken naar vergelijkbare zaken in de Bijbel om die vervolgens toe te passen. En dan gaan we uiteraard dingen tegenkomen waar de Bijbel niet veel over lijkt te zeggen.

Alhoewel deze benadering bij bepaalde dingen helpen kan, bestaat het gevaar dat je hiermee voorbij gaat aan het hart van de Bijbel. De aandacht kan komen te liggen op wat wel of niet mag/moet, in plaats van wat de fundamenten van ons leven moeten worden. Daarom moeten we in de eerste plaats kijken naar de kernboodschap: Wie is God, wie zijn wij, wat vraagt God, wat is het evangelie, wie is Jezus Christus, wat vraagt Hij, wat is een christen, hoe behoort een christen in het leven te staan, welke zaken zijn belangrijk voor een christen en welke niet, waar hoort onze aandacht naar uit te gaan, al dergelijke vragen.

Ik meen dat de Bijbel hierin tijdloos is en in onze tijd nog net zo actueel als 2000 jaar geleden. Dit is niet tijdgebonden en ook niet traditiegebonden. Er zijn wel tradities die hierin afwijkingen hebben, maar we moeten hiervoor nooit naar tradities kijken, ook niet naar onze eigen traditie, maar naar wat de Bijbel ons vertelt. We kunnen daarbij wel leren van christenen uit het heden en verleden, maar dat moet altijd gebaseerd zijn op bijbelse uiteenzetting en niet op traditie.

We moeten daarbij kijken naar de hele Bijbelse boodschap waarbij de boodschap van het evangelie de climax is en centraal staat: het goede nieuws dat de Eeuwige Heilige God verzoening met de zondige mens heeft beschikt door het plaatsvervangend lijden en sterven van Zijn Zoon, de Heere Jezus Christus, dat moet worden ontvangen in geloof, om zo, gerechtvaardigd door dit geloof alleen, te komen tot de opstanding uit de dood en het eeuwige leven bij de wederkomst van de Heere Jezus. Om dit te kunnen begrijpen is het nodig om te begrijpen wie wij zijn en wie God is. En daarbij spreekt de Bijbel ook op vele manieren duidelijk over dat dit geloof met bekering gepaard behoort te gaan, dat wil zeggen dat we niet langer onze eigen weg gaan, maar ons in gehoorzaamheid aan God onderwerpen en leerling en volgeling worden van de Heere Jezus. Als dit nu de Bijbelse boodschap is, dan is het van het grootste belang dat de boodschap van christelijke muziek, van welke tijd dan ook, in harmonie is hiermee.

Nu gebeurt het niet vaak dat hier rechtstreeks tegen in wordt gegaan. Maar wat wel gebeurt is dat door de aandacht te richten op bepaalde zaken en daarbij essentiële zaken structureel weg of onderbelicht te laten, de boodschap zodanig vervormd kan worden dat de essentie van de boodschap verandert. Dit kan overigens ook gebeuren in de prediking en kan in alle kerken gebeuren met verschillende zaken.

Een voorbeeld is de boodschap van Gods onvoorwaardelijk liefde. Klopt dit? Is Gods liefde inderdaad onvoorwaardelijk? In sommige opzichten wel. Maar in andere opzichten ook niet. God is liefde (1 Joh 4:8, 16). Maar Gods liefde is anders dan wat het merendeel van de tegenwoordige mens onder liefde verstaat. Gods liefde is onderdeel van Zijn Heiligheid. God is zeer te vrezen (2 Kor 5:11, Rom 11:20-21, Hebr 12:14-29). Waar geloof gaat gepaard met bekering (Mark 1:15, Hand 2:37-38, Hand 20:21). Je mag komen zoals je bent, maar je kan niet doorgaan met te leven naar eigen wens en eigen inzicht. (1 Petr 1:14-16). God is lankmoedig en wil dat allen tot bekering komen (2 Petr 3:9). Jezus is gekomen om zondaren tot bekering te roepen (Luk 5:32). God heeft niet alle zondaren lief (Joh 3:36, Rom 1:18, Hebr 3:10-11). Jezus vraagt gehoorzaamheid (Joh 14:15, Matt 7:24-27). Er staan vele, vele teksten in de Bijbel die dit alles op allerlei manieren onderstrepen. Een boodschap die zich concentreert op een algemene onvoorwaardelijk liefde van God kan erg misleidend zijn. Sommigen voegen hier nog aan toe dat God naar ons verlangt en eigenlijk niet zonder ons kan. Daarmee worden de zaken dan volledig op de kop gezet.

Ik bedoel hiermee niet te zeggen dat Gods liefde en ontferming voor de mensen niet verkondigd zou moet worden, integendeel. Er zijn tijden dat je hier een christen mee mag troosten en bemoedigen. En ook degenen die God niet kennen moet verteld worden dat God hen lief heeft en daartoe Zijn Zoon heeft gezonden en hen tot bekering wil roepen. Maar het moet staan in de juiste context en het hele verhaal moet duidelijk zijn.

Zo is Bijbelse inhoud in christelijke muziek een hoofdzaak en kan nooit een bijzaak zijn, het gaat immers om wat God heeft gezegd. De manier waarop dit dan wordt vormgegeven is mijns inziens meer een bijzaak, mits de boodschap die van de vorm uitgaat niet strijdig is met de inhoud. Bijvoorbeeld, een houding van opstandigheid of liefde voor de dingen van de wereld geeft een verkeerd signaal af (vgl. 1 Joh 2:15-17). En we moeten ook oppassen dat we niet dingen gaan introduceren die gaan afleiden van de inhoud. Als andere dingen de hoofdzaak worden gaat dit schade doen aan de inhoud, omdat zo datgene wat werkelijk van belang is naar een tweede of lagere plaats verschuift. Maar binnen deze grenzen hebben we denk ik een ruimte. Ik zie niets in de Bijbel dat hier iets voorschrijft.

Waar moeten we nu blij mee zijn. Ik ben blij met alle muziek die de Bijbelse boodschap helder verkondigt. Ik zou niet weten waarom alleen hedendaagse muziek geschikt zou zijn voor de jeugd. Ik heb gelezen dat er meer dan 500.000 geestelijke liederen zijn uit de geschiedenis van de kerk. Niet alles daarvan is goed, en niet alles is vertaald naar het Nederlands, maar hieronder is een enorme voorraad aan liederen met gedegen bijbelse inhoud. Wat is daar mis mee voor de jeugd? En ik weet ook dat heel wat jeugd daar wel vreugde aan heeft en daar ben ik blij mee. En gelukkig wordt een deel van deze liederen nog steeds uitgevoerd, ook door allerlei hedendaagse muzikanten en daar ben ik ook blij mee. Gelukkig zijn er genoeg liederen met rijke inhoud ook voor de jeugd. Bands of personen zijn daarbij onbelangrijk en van welke tijd het is, is ook onbelangrijk. Voor een christen is alleen de inhoud belangrijk. Als Christus ons hoogste goed is en de eer van God werkelijk belangrijk voor ons is dan is het ook belangrijk voor ons dat Hij juist verkondigt en geëerd wordt.

Over intenties kan ik niets zeggen. God zal wat in de duisternis verborgen is aan het licht brengen, en de voornemens van ieders hart openbaar maken (1 Kor 4:5). Maar ook de beste intenties zijn nog geen garantie dat het overeenstemt met wat God heeft gezegd. Mensen kunnen onkundig of misleid zijn door wat voor oorzaak dan ook. Waar je mee omgaat wordt je mee besmet. Mensen verkeren in een bepaalde omgeving en worden daardoor beïnvloed. Het kan zijn dat ze zich moedwillig afkeren van alles wat minder prettig klinkt (vgl. 2 Tim 4:3). Het kan ook zijn dat ze nooit hebben geleerd nauwkeuriger te kijken en jonge kinderen zijn in het geloof (vgl. Ef 4:14-15).

Ik kan me voorstellen dat de liederen die je noemt je hebben geholpen in moeilijke tijden. En als dat gebeurt in context van de evangelieboodschap ben ik daar blij mee. Veel teksten van hedendaagse christelijke muziek zijn nogal vaag. Mensen vullen dit vaak verder in vanuit hun achtergrond. Als dit gebeurt vanuit een juiste bijbelse achtergrond dan kan dit best goed zijn. Maar iemand die komt vanuit een andere achtergrond kan het heel anders invullen.

Moeten we nu in een tijd dat de christelijke kring telkens meer meer onder druk komt te staan van alle kanten elkaar niet helpen in plaats van elkaar te bekritiseren? Absoluut! Maar we helpen elkaar niet door water bij de wijn te doen of dingen vager te maken maar door scherper te stellen wat de bijbelse boodschap is.

Ik kan me je verzuchting aan het einde: “ik heb gewoon het idee dat het eigenlijk nooit goed is” wel voorstellen en het raakt me ook en wil het ter harte nemen. Toch denk ik dat het niet een juiste conclusie is. Paulus vergelijkt een christen wel met een topsporter (1 Kor 9:24-27). Een topsporter die op de derde plaats eindigt zal niet zeggen “het is ook nooit goed” maar zal proberen nog harder te trainen zodat hij de volgende keer op een hogere plaats eindigt. Zoals dan een topsporter zich inzet om de prijs te behalen zo behoort ook een christen zich ook in te zetten zegt Paulus. Daarom past het een christen niet om met halve zaken tevreden te zijn. "Hef daarom de slappe handen op en strek de knikkende knieën, en maak rechte sporen voor uw voeten, opdat wat kreupel is, niet wordt ontwricht, maar veeleer genezen wordt" (Hebr 12). 

Ik hoop dat dit antwoord helpt.

Ontvang een hartelijke groet,
Gerard Slurink

Dit artikel is beantwoord door

G. Slurink

• Geboortedatum:
  12-02-1963
• Kerkelijke gezindte:
  Reformatorisch
• Woon/standplaats:
  Lahti, Finland
• Status:
  Actief

167 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven