Moeilijke zwangerschappen en angst voor een nieuwe

J. Boeijenga | 4 reacties | 08-06-2015| 12:00

Mijn man en ik zijn gezegend met vijf dochters. De zwangerschap van de eerste verliep vanaf het begin moeilijk vanwege een veel te hoge bloeddruk dat leidde ertoe dat ik in de 28e week van de zwangerschap in het ziekenhuis ben opgenomen. Ik kreeg het HELLP-syndroom en met 31 weken is het kind met een spoedkeizersnede gehaald. Zowel voor het leven van mijn dochter en mij werd een paar dagen gevreesd. Ze was na negen weken thuis. De boodschap was dat HELLP zich kan herhalen. Wat dan?

Nadat de medicatie voor de hoge bloeddruk gestopt was, was ik gelijk weer zwanger. Enorm spannend, na 41 weken opgewekt, het was een gezond kind dachten we... na een week of zes bleek dat ze een grote cyste in haar hoofd had, die een waterhoofd aan het creëren was. Met spoed geopereerd en men heeft een drain geplaatst. Gelukkig kan ze nagenoeg alles tot op heden. Intussen kreeg onze oudste diabetes toen ze drie was, een paar weken later volgde een miskraam, die al spoedig werd gevolgd door een nieuwe zwangerschap. Die dochter kwam spontaan zes weken te vroeg. Met het kind ging gelukkig alles redelijk goed. Ik kreeg een enorme bloeding, wat gelukkig ook weer goed kwam.

Maar de angst om zwanger te raken werd met de dag groter. Vooral ook omdat ik kennelijk heel vruchtbaar ben. Iets meer dan een jaar later kregen we weer een dochter. Deze zwangerschap verliep gelukkig zonder problemen. Maar moest het nu ieder jaar zo verder gaan? Dit leidde tot een zekere afkeer van gemeenschap, door de spanning. Drie jaar later was ik weer zwanger. Ik was er wel blij mee maar aan de andere kant... Het mocht wel vier keer goed aflopen en als de gynaecoloog dan ook nog zegt dat hij verbaasd is dat hij me na al die gebeurtenissen nog zo voor zich ziet, toen had ik zo iets van... is dit wel verantwoord? Is het niet jezelf in gevaar brengen? Of  mag je er op vertrouwen dat de Heere er weer voor zal zorgen dat het goed zal gaan? De zwangerschap verliep goed, alleen weer een bloeding: 3,5 l. bloed. Twee dagen later hoge koorts vanwege een baarmoederontsteking.

Toen dacht ik: en nu nooit meer. Ik ben toen echt bang geweest dat het niet goed zou aflopen. Hoe het komt weet ik niet, maar sinds die zwangerschap verloor ik bij iedere geringe inspanning bloed. Kennelijk knapten er bloedvaatjes in mijn baarmoeder. Ik stond voor de keus: baarmoeder er uit of een myrenaspiraal. Ik heb voor dat laatste gekozen. Onlangs las ik in een brochure dat, ook al is de kans op een bevruchting heel gering, je het toch moet zien als doodslag. Omdat er toch altijd een kans bestaat voor innesteling, ook al is die maar klein.

Eigenlijk weet ik het nu niet meer. Wat zou de wil van de Heere nu zijn? Hoe moet je nu redeneren? Als je het bijbels bekijkt denk ik, zo is het vast niet goed. Anderzijds denk ik ook dat je nuchter moet blijven. Maar het maakt mij afschuwelijk onzeker al, meer dan een jaar. En opnieuw moet ik dan constateren dat de lusten weg zijn.

Beste vraagstelster,

Ik kan me je wanhoop goed voorstellen. Wat is wijsheid, of liever, wat zou de weg zijn in overeenstemming met wat de Heere in Zijn Woord van ons vraagt? Het ligt allemaal gevoelig en de omstandigheden zijn ook erg persoonlijk. 

Het medium

Ik vind het nogal wat dat je zo’n onderwerp ‘en plein publique’ op Refoweb aan de orde stelt. Wat dat laatste betreft zou ik je een paar wedervragen willen stellen, die je mij niet hoeft te beantwoorden maar die wel overwogen moeten worden: 1. Ben je met deze vragen al eens persoonlijk naar een predikant, ambtsdrager of vertrouwenspersoon van je eigen gemeente of kerkgenootschap geweest? Als je dat niet gedaan hebt, is dat omdat er naar jouw gevoel niet iemand is die zich echt kan inleven in jouw situatie? Ben je bang dat het antwoord jou niet verder helpt? Of heb je een antwoord gekregen dat je inderdaad niet verder helpt of waar je het niet mee eens bent? 2. Hoop je via Refoweb een antwoord te krijgen waar je echt houvast aan hebt? Ik zal je meteen maar zeggen: ik kan je hooguit een paar denkrichtingen aanreiken, maar de keuze zul je uiteindelijk zelf, met je man, moeten maken. Hierbij voel ik enige aarzeling, want dit is bij uitstek een zaak voor een persoonlijk gesprek. Maar wij kennen elkaar niet en iedereen kan meelezen. Dat laatste heeft dan misschien het voordeel dat er mogelijk ook andere gehuwde stellen, die worstelen met deze materie, hier iets aan hebben. Maar het blijft onwennig en in zekere zin onpersoonlijk. Goed, in alle gebrek toch een poging.

Het krijgen van kinderen

Dat is inderdaad een zegen, zoals je zelf ook uitdrukt. Maar aan de komst van een kindje is wat vooraf gegaan: een bevruchting die, als het goed is, het gevolg is van de lichamelijke uiting van wederzijdse liefde. Een zeer bijzondere en intieme zaak, waarvan de oorsprong teruggaat tot voor de zondeval. Het is prachtige bijbelse symboliek dat, onmiddellijk nadat uit één vlees (Adam) een tweede mens wordt geschapen, er door de Heere wordt gezegd: “...en die twee zullen tot één vlees zijn.” Bijzonder, vind je niet? Dus: het begint (en dan niet alleen biologisch, maar vooral uit het perspectief van de liefde) met de lichamelijke eenwording. Dat is het gevolg van de liefde, het hangt er onlosmakelijk mee samen. Ik stel dit met nadruk, omdat het vooral in onze gezindte in de gedachtevorming nog wel eens een ‘stap’ is die overgeslagen lijkt te worden. Of zelfs het karakter lijkt te hebben van een ‘noodzakelijk kwaad’. Dat zegt dan helaas ook wel wat van de kwaliteit van het liefdesleven.

Maar wat hieruit blijkt is dat seksuele gemeenschap primair een gevolg is van de liefde en pas in tweede instantie de oorzaak van een eventueel nieuw leven. Het krijgen van kinderen is dus niet, om het een beetje cru te zeggen, het doel van het huwelijk. Niet voor niets spreekt het huwelijksformulier in de trant van “...kinderen, zo zij die krijgen mogen...” Het is geen automatisme. Anders kan er ook niet van kinderzegen gesproken worden. Juist het ontbreken van die kinderzegen kan tot veel verdriet en gemis leiden. Maar... soms lijkt het er op dat die zegen dat mooie karakter verliest. Dat het een belasting wordt en spanningen geeft. Dat leidt dan tot de prangende vraag, die jij ook stelt: is het nog verantwoord om (meer) kinderen te krijgen?

Het voorkomen van het krijgen van kinderen

Mag je iets, dat als zegen wordt gezien, tegenhouden omdat het op dit moment niet (meer) als zegen wordt ervaren? ‘Ervaren’, dat houdt al meteen iets subjectiefs in. Daarin zullen mensen van elkaar verschillen. Maar daarom zullen we elkaar hierin ook nooit de maat mogen nemen. Ieder heeft haar of zijn eigen ‘incasseringsvermogen’, persoonlijk en als echtpaar. Dat kunnen lichamelijke aspecten zijn: de aanslag die de zwangerschap en/of geboorte pleegt op de gezondheid van de moeder, aantasting of bedreiging van de gezondheid van de baby. Ook psychische aspecten spelen een belangrijke rol: de spanningen die zwangerschap of geboorte of de periode daarna geven bij de moeder. Dat kan sociaal zijn: in hoeverre geeft de komst van een kindje spanning binnen de relatie of het wijdere gezinsverband. Ook praktisch: is er letterlijk nog plaats binnen de woning voor een wiegje/bedje/bed. Hierbij ga ik even voorbij aan eventuele financiële spanningen, die zijn van een andere aard en zouden binnen een christelijke gemeenschap op diaconale wijze opgelost moeten kunnen worden.

Ik ga er van uit dat er op een gegeven moment een situatie ontstaat waarbij de komst van een kindje voor buitengewone spanningen zou zorgen. Als je eerlijk ben: een zwangerschap zou dan geen blijde verwachting zijn, en een kindje wordt niet direct als een ‘zegen’ ervaren (al durf je dat eigenlijk niet zo tegen anderen en de Heere te verwoorden). Zoals je zelf al aangaf: uit angst voor een eventuele zwangerschap vergaat je de lust om lichamelijke liefde te bedrijven, om ‘tot één vlees te zijn’, de parel die nog is overgebleven uit het paradijs. Je voelt wel: dit knaagt aan het fundament van je huwelijk. Dat blijkt ook wel uit je noodkreet. Als je niet oppast geeft dit verwijdering tussen jou en je man, terwijl je elkaar juist nodig hebt als wederzijdse steun in je (liefdes)relatie en als mede-opvoeder van je kinderen.

Anticonceptie

Als je het belang van je huwelijkse relatie stelt boven de zegen of plicht tot het krijgen van kinderen (dit klinkt nogal zakelijk, zo bedoel ik het niet, maar het gaat nu even om de prioritering), dan zou het in het belang van jullie relatie en van jouw mentale rust naar mijn gevoel verantwoord zijn om voor een beperkte, vooraf afgesproken, tijd anticonceptie (de ‘pil’) te gebruiken. Dit moet je dan zien als medicijn, zoals je ook bepaalde medicijnkuren hebt die een bepaald tijdvak bestrijken.

Ik noem maar wat: een ‘time-out’ van 1 of 2 jaar, waarin je tot rust komt, de negatieve spanning uit je seksuele relatie vloeit waardoor er weer plaats is voor ‘lust’ (lichamelijke vertaling van je liefde) en je in je hoofd ruimte krijgt om op een meer ontspannen manier na te denken over hoe je in de toekomst om zal gaan met het onderwerp ‘kinderen krijgen’.

Anticonceptie wordt vaak gebruikt (misbruikt) om autonoom naar eigen believen het kindertal te ‘regelen’ om op zo’n manier het leven naar eigen inzicht en behoefte vorm te geven. Op deze wijze gebruikt, heeft toch het karakter van (met eerbied gesproken) de Heere voor de voeten lopen. Dat zet terecht deze methode in een kwade principiële reuk. Gebruik je het echter op de eerder genoemde wijze, om een periode lichamelijk, geestelijk en relationeel te herstellen, is dat principieel toch een andere zaak. Zoiets zou naar mijn mening wel in biddend opzicht plaats kunnen hebben.

Spiraaltje?

Het komt nogal eens voor dat vrouwen in onze gezindte huiverig zijn voor de ‘pil’ omdat die ‘verboden’ zou zijn, en daarom maar kiezen voor het spiraaltje. Echter: de pil voorkomt op een betrouwbare manier een bevruchting en is daardoor niet abortief. Het spiraaltje heeft meerdere werkingsmechanismen, maar één daarvan is het afdrijven van een reeds bevruchte eicel. Het is dus mogelijk (hoewel dat niet zo’n groot percentage is) dat het spiraaltje abortief werkt. Persoonlijk zou ik grote moeite hebben met dat gegeven.

Je gebruikt de Mirena spiraal, een spiraaltje dat geïmpregneerd is met een hormoon. Het werkt dus niet alleen als anticonceptivum, maar ook als medicijn om bloedverlies te voorkomen. Op zich een logische keuze in jouw situatie, als je principiële aspecten buiten beschouwing laat. Maar ja, dat laatste, daar gaat het juist om.

Jouw keuze destijds

Veel van de zaken die ik hierboven schrijf, zijn wellicht toepasbaar op stellen die in een soortgelijk dilemma verkeren. Maar nu toegesneden op jouw situatie. Je schrijft: “Ik stond voor de keuze: mijn baarmoeder eruit of een Mirena spiraal.” Ik moet zeggen dat ik dit een wat bijzondere keuze vind, maar goed, er even van uitgegaan dat het destijds zo gebracht is, dan begrijp ik niet goed waarom je niet voor de baarmoederverwijdering hebt gekozen. Er zijn diverse argumenten voor deze keuze, waarbij jouw gezondheid naar mijn overtuiging een heel zwaar argument was (en is). Kennelijk wilde je toch de weg naar zwangerschap openhouden. Was je nog niet toe aan zo’n definitieve stap? Psychisch of... principieel?

Uitstel of afstel?

Door de keuze die je destijds maakte, wordt een meer definitieve keuze vooruit geschoven. Dat kan geen rust geven en ik merk dat ook op de manier waarop je momenteel in het leven staat. In feite gaat het om de keuze: alsnog een baarmoederverwijdering, tot aan je menopauze doorgaan met anticonceptie of  ‘ooit’ staken met de anticonceptie en ‘maar zien wat er van komt’.  Dat laatste wordt dan waarschijnlijk ingegeven door het gevoel dat er dan toch ook nog ruimte is voor de voorzienigheid Gods.

Ik stel het opzettelijk wat scherp, maar bedoel dit niet als een persoonlijke beschuldiging. Als het er op aan komt hebben we allemaal de neiging om te willen onderhandelen met de Heere. Persoonlijk denk ik dat, medisch gezien, het inmiddels wel duidelijk is dat een volgende zwangerschap het predikaat ‘onverantwoord’ verdient. Welke goede reden is er om je leven te riskeren voor een volgende zwangerschap? Ik denk hierbij allereerst aan HC antw. 40, waarbij het als zonde tegen het zesde gebod wordt gezien om jezelf moedwillig in gevaar te begeven. Daarnaast is het ook bepaald niet niets om je verantwoordelijkheid als echtgenote en moeder op het spel te zetten.

Hoeveel waarschuwingen zijn er nodig? Mag het ook zo zijn dat je de Heere oprecht dankbaar bent voor de geschonken kinderzegen, maar dat het eigen gespaarde leven ook als een zegen gezien wordt? Het is weinig vrouwen gegeven om vijf kinderen te mogen krijgen.

Keuze, specifiek in jouw situatie

Er moet dus een keuze plaatsvinden, je kunt zo niet blijven ‘doormodderen’ (excuus voor de uitdrukking) want dit geeft onrust in je hoofd, blokkeert je relatie met je man en (schat ik in) met de Heere. Ik suggereerde dus al een baarmoederverwijdering, maar ja, dat lijkt misschien een beetje makkelijk op een afstandje. Toch, het is in alle ernst een persoonlijk advies.

Wellicht heb je nog enige bedenktijd nodig. Ik zou, zoals ik al eerder heb aangegeven, ernstig overwegen om te stoppen met die Mirena. Dat, weliswaar geringe, abortieve effect geeft terecht een schuldgevoel. Als je dan perse nog geen baarmoederverwijdering wilt of kunt laten verrichten, zijn er alternatieven: voor het beïnvloeden van je baarmoederslijmvlies zou je een ballontherapie kunnen overwegen. Dit moet dan wel gecombineerd worden met een vorm van anticonceptie, bijv. de pil of, meer definitief, een sterilisatie. Dat laatste zou in één zitting met die ballontherapie gedaan kunnen worden.

Natuurlijk: een sterilisatie? Dat ‘zijn we niet gewend in onze gezindte’. Maar dan staren we ons blind op de techniek. Het doel is hetzelfde als bij het gebruiken van anticonceptiva tot aan de menopauze. Er is sprake van een medische indicatie.
 
Tenslotte

Zoals je ziet: een simpel antwoord is er niet. Het zou je ook niet bevredigend, want de ‘oplossing’ moet vooral een weg zijn die je zelf als principieel verantwoord ervaart, hierbij gesteund door de kanttekeningen die je hierbij meekrijgt. Welke keuze je ook maakt, allen zijn ze getekend door de gebrokenheid van ons bestaan en de ideale oplossing is er dus niet. Voorkom dat je je blindstaart op de kinderen die je in je gedachten misschien nog had kunnen (of ‘moeten’) krijgen, maar koester hetgeen je mocht ontvangen. Ook hierin heb je de smart van de zondeval letterlijk en figuurlijk ‘aan den lijve’ ondervonden. Je mag er nog zijn! Het is echt een wonder dat zowel jij als je kinderen al deze dingen overleefd hebben.

Een beetje jammer dat de communicatie op deze onpersoonlijke wijze plaatsvindt, maar desondanks: sterkte, wijsheid en bovenal Gods nabijheid toegewenst bij je overwegingen.

Johan Boeijenga

Dit artikel is beantwoord door

J. Boeijenga

• Geboortedatum:
  26-05-1958
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  Nunspeet
• Status:
  Actief

71 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven