Gereformeerde gezindte zou sektarische trekken vertonen

Ds. M. Pronk | Geen reacties | 15-11-2003| 00:00

N.a.v. de internetsite: www.kerkdruk.nl wil ik vragen of het terecht is opgemerkt dat wij God hebben gemaakt naar ons beeld en onze gedachten. En moet je inderdaad stellen dat de gereformeerde gezindte sektarische trekken vertoont?

Wanneer dat het doel van ons leven is om God te kennen en voor Hem te leven, moet daarin ook al ons geluk gelegen zijn. Het kennen van God en het kennen van onszelf zijn dan ook ten nauwste aan elkaar verbonden. Calvijn maakt beide zaken tot inzet van zijn boek de Institutie. "Bijna de gehele hoofdinhoud van onze wijsheid, die men voor ware en volkomen wijsheid dient te houden, bestaat in twee delen: de kennis van God en de kennis van onszelf. Maar omdat deze twee met vele banden onderling verbonden zijn, is het niet gemakkelijk om te onderscheiden welk van de twee aan de ander voorafgaat en uit zichzelf voortbrengt."

In het kennen van God gaat het niet zozeer om een kennen van wie en wat God in zichzelf is, maar wie Hij voor ons wil zijn. Wij kunnen ons geen voorstelling van God maken of over God denken van uit onszelf. Wij staan als mensen voor Zijn aangezicht en zijn er volkomen afhankelijk van dat Hij zich aan ons openbaart. In het licht van onze armoede en verlorenheid zien we op naar de rijkdom van God in zijn genade en in het licht van de heiligheid van zijn majesteit zien we onszelf in onze zwakheid om alles alleen bij Hem te zoeken.

Toen de mens zich door zijn dwaasheid van God, die zijn leven is, had afgekeerd, heeft God uit zichzelf de mens opgezocht en heeft hem zijn Zoon beloofd in wie de zaligheid en het leven is te verkrijgen. In de volheid des tijds is deze belofte vervuld en is de Zoon van God mens geworden uit een vrouw, uit Maria. Hij kwam om te lijden en zijn leven te geven tot een losprijs ter verzoening. Zie het Lam Gods dat de zonde der wereld wegneemt. Terwijl er in deze duistere wereld niemand is die van zichzelf naar God vraagt, heeft God in deze wereld het kruis gezet en aan dat kruis heeft Hij Zijn eigen Zoon gehecht die daaraan heeft geleden en zijn leven gegeven. Wie in de Zoon gelooft heeft in hem het leven.

Geloven is de toevlucht tot Christus nemen en is de reis maken naar Golgotha, telkens weer, naar de plaats waar Christus heeft geleden. Inderdaad leer je de afschuwelijkheid van de zonde en je eigen dwaasheid kennen als je opziet naar de gekruiste Christus, maar tegelijk ontvang je door het geloof in Hem de vergeving, het leven en de gemeenschap van God. We behoeven niet letterlijk naar Golgotha te reizen, want de genade van God in en door de Heere Jezus komt tot ons in Zijn Woord en door de prediking van dat Woord. De Heere komt tot ons in het gewaad van de Schrift en omkleed met zijn belofte. Dat Woord laat Hij ook verkondigen en in die verkondiging wil Hij zich laten ontmoeten.

Om te weten wie ik zelf ben en wie de Heere is ben ik geheel aangewezen op Zijn Woord. Hij openbaart zichzelf in zijn Woord in de heerlijke namen van zijn barmhartigheid en genade. Wie is God voor mij? Hij is die God die tot mij komt vanuit de Bijbel. Waar heb ik Jezus leren kennen? In de Bijbel.

Wanneer wij gaan stellen dat wij mensen God gemaakt hebben naar ons beeld en naar onze gedachte, dan komt inderdaad alles op de helling te staan en raken we God, de Bijbel, Gods leiding in ons leven, de zin en het doel van ons leven volkomen kwijt. Wanneer het inderdaad zo is dat god een projectie is van wie ik ben en van wat mijn behoeften zijn en god een creatie  van mijn behoeften is, heeft het geen enkele zin zulk een god te dienen en mij daaraan toe te vertrouwen. Dat zou gelijk zijn aan het dienen van de afgoden die de mens naar eigen behoeften creëert, dode goden die niet bestaan en niets kunnen. De HEERE sprak daarvan bij monde van de profeet Jeremia: Mijn volk heeft twee boosheden begaan, Mij, de Springader van het levende water hebben zij verlaten om zichzelf bakken uit te houwen, gebroken bakken die geen water houden.

Als we dus zeggen dat we God kennen uit de Schrift en Hij door de prediking tot ons komt en tot ons spreekt als met zijn eigen levende stem, dan heeft dat geweldige consequenties. In de eerste plaats vraagt dat van ons gehoorzaamheid aan dat Woord en een eerbiedig luisteren naar dat Woord.  We hebben ons door dat Woord te laten gezeggen. Samuël zei tegen de HEERE: Spreek, uw knecht hoort. Zo leef je geheel bij dat Woord en door geloof is je leven gegrond in dat Woord. We zijn op dat Woord  aangewezen.

Vervolgens is erop te wijzen dat een predikant een geweldig verantwoordelijk werk heeft. In mijn persoonlijk omgaan met de Schrift mag ik wel steeds de vraag stellen of ik de Schrift  versta zoals de Schrift zelf verstaan wil worden. Het is de Heilige Geest die ons in alle waarheid leidt. We bidden om de leiding van de Geest. Een predikant heeft dat wel bijzonder nodig, opdat hij de Schriften op de juiste manier uitlegt naar de gemeente toe. Nu zijn wij niet de eersten die met de Bijbel bezig zijn. We mogen terugzien op een rijke gereformeerde traditie. We hebben onze belijdenisgeschriften, de klassieke kerkelijke formulieren en vele theologische werken die ons leren hoe in de loop der tijd de Kerk met de Schrift is omgegaan en deze heeft mogen verstaan. Wij staan in die traditie en zijn erdoor gevormd en daar is niets mis mee. Ik zou dat de Traditie met een hoofdletter willen noemen. De hoofdinhoud daarvan is het werk van de drieënige Heere, de Vader in zijn  heilsbeschikking, de Zoon in zijn heilsverwerkelijking en de Geest in zijn heilstoepassing. Ik heb wat dat betreft volkomen vertrouwen in de Traditie van de gereformeerde gezindte. Niets mis mee.

Toch is er ook sprake van een traditie met kleine letter. In ons geestelijk leven staan we niet alleen op de schouders van onze vaderen en dus in de lijn van de Gereformeerde Traditie die tot ons komt, maar we worden ook beïnvloed door onze directe omgeving, een traditie met kleine letter. Hier valt te wijzen op de geweldige invloed van de opvoeding, de cultuur waarin je opgroeit en de soort prediking waaronder je verkeert. En daar kan veel misgaan. Ik heb daarover ook grote zorgen wanneer het gaat over het, wat zich noemt,  reformatorisch volksdeel. We dienen er voor te waken dat we in het verstaan van de Schrift en in de prediking daarvan volop gereformeerd blijven, gereformeerd in de klassieke zin van het Woord.

We kunnen en in de opvoeding en in de prediking een beeld van God creëren dat niet of niet geheel in overeenstemming is met Gods Woord en daarvan gaat afwijken  We kunnen van God een zeer strenge boeman maken of een despoot die naar willekeur alles leidt  We kunnen van de uitverkiezing een verkeerd beeld schetsen of de beloften niet volop aan iedereen verkondigen of de weg der bekering naar een verplicht schema voorstellen  Gaat voor velen niet het geestelijk leven slechts op in het handhaven van  bepaalde regeltjes? Het gebeurt ook wel dat men al te gemakkelijk en te automatisch over het geestelijk leven praat alsof het maar een zaak is van pakken en niet zeuren. Er kan zoveel misgaan. Men staat dan wel in zekere zin in het geheel van de Traditie, maar in de traditie kan er veel misgaan als er toch een verkeerd ingekleurd beeld van God ontstaat zoals wij die denken. Daarop gelet is het niet denkbeeldig dat men in bepaalde kringen elkaar met de godsdienst gaat manipuleren of dat men tot sektarische trekken vervalt. Dat kan rechts of links in het kerkelijk leven gebeuren. We dienen ervoor te waken.

Maar wie zich biddend om de leiding van de Geest zal stellen in gehoorzaamheid aan Gods Woord mag zich geheel aan dat Woord toevertrouwen. En dan is er niets mis mee om te staan volop in het geheel van de Gereformeerde Traditie.

Heere, maak mij uwe wegen,
door uw Woord en Geest bekend.
Maak in uw Woord mijn gang en treden vast
Ik roem in God, ik prijs zijn onfeilbaar Woord. 

Ds. M. Pronk

Dit artikel is beantwoord door

Ds. M. Pronk

• Geboortedatum:
  10-03-1940
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  KralingseVeer
• Status:
  Inactief

71 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven