Vechten tegen depressiviteit

Ds. H. van Ginkel | Geen reacties | 08-01-2004| 00:00

Hoe kun je vechten tegen depressiviteit, het down voelen? Het is helemaal donker om je heen en je kunt alleen maar negatief denken. Kun je ook zonder hulp van buitenaf uit deze diepe put komen?

Beste vraagsteller,

Uit je vraag maak ik op dat je uit ervaring weet wat depressiviteit is, misschien bij jezelf of misschien bij iemand die heel dichtbij je staat. Ik ken dat gevoel zelf niet, maar ik heb de jaren door wel van veel mensen gehoord hoe zij dat beleefden. Vrijwel allemaal vertelden ze dat het iets vreselijks is. Zoals jij schrijft: je voelt je down, het is donker om je heen, je kunt alleen maar negatief denken. Het is iets ongrijpbaars. Iets dat over je heen komt en soms zomaar op je valt. Terecht vergelijk je het met een diepe put, waar je in valt en waar je niet zomaar weer uit bent.

Bij de beantwoording van je vraag ga ik ervan uit dat het echt om een ernstige depressie gaat, dus niet zomaar om wat we een 'dip' noemen. Een 'dipje' kan iedereen overkomen en dat gaat ook wel weer over. Maar wanneer depressieve gevoelens en gedachten niet weggaan en de depressiviteit je echt gaat belemmeren in je dagelijkse bezigheden, dan is er meer aan de hand. Dan kom je 's morgens niet meer op gang en overdag heb je niet meer de energie en de lust om je dagelijkse bezigheden rond te krijgen. Dan is inderdaad alles donker en negatief. Aan zoiets denk ik bij mijn antwoord op je tweede vraag, namelijk of je ook zonder hulp van buitenaf uit deze diepe put kunt komen.

Uit het woordje 'ook' maak ik op dat je er in ieder geval van uitgaat dat je met hulp van buitenaf uit de put kunt komen. Dat is waar. En dan denk ik vooral aan deskundige hulp. Dat begint bij de huisarts, die soms al veel kan betekenen. De huisarts kan je ook doorverwijzen naar hulp van een instelling als Eleos. Misschien kan ook je predikant je de weg wijzen naar bijvoorbeeld Eleos. Daar zijn hulpverleners die met je praten en die je helpen ontdekken waar die sombere gevoelens en negatieve gedachten vandaan komen en hoe je daarmee om kunt gaan. Wanneer het nodig is, kun je daarnaast ook baat hebben bij medicijnen die er speciaal voor zijn om je door een periode van depressie heen te helpen en het dragelijker te maken, zogenaamde anti-depressiva. Dit soort hulp kan ik je alleen maar heel erg aanbevelen. Bij veel mensen heb ik er heel goede resultaten van gezien. Je moet wel even over een drempel heen en je hebt misschien het gevoel dat je dan het stempel opgedrukt krijgt van iemand die psychisch iets mankeert. Maar achteraf zeggen veel mensen dat ze eigenlijk veel eerder de stap naar deskundige hulpverleners zouden moeten zetten.

Dus met hulp van buitenaf kan er veel ten goede veranderen. Dat betekent niet altijd dat de depressiviteit dan helemaal tot het verleden behoort. Maar ook wanneer dat een zwakke plek bij je blijft, kun je er dan wel beter mee omgaan. Daarin mag je ook de hand van de Heere God zien. Uiteindelijk is onze hulp van Hem (Psalm 121). De kennis en de kunde van hulpverleners mogen we zien als een geschenk van de Heere God. In afhankelijkheid van Hem en biddend om Zijn zegen mag je gebruik maken van de hulp die voorhanden is. De Hulp van buitenaf is de Heere God Zelf.

Maar kan het nu ook zonder hulp van buitenaf? Die vraag kan ik natuurlijk niet met "nee" beantwoorden. Dan vat ik "hulp van buitenaf" alleen op als "hulp van mensen". Ik kan niet uitsluiten dat de Heere God iemand ook zonder (deskundige) hulp van buitenaf door een periode van depressie heen helpt. Voor de Heere is niets te wonderlijk. En er zullen ongetwijfeld ook wel voorbeelden zijn van mensen die "op eigen kracht" weer uit de put zijn geklauterd. Als je vraagt: "Kan het zonder hulp", dan durf ik geen "nee" te zeggen.

Jouw vraag roept bij mij echter een heel andere vraag op. Waarom zou je dat willen, zonder hulp van buitenaf? Want met die hulp zal het altijd beter gaan dan zonder die hulp. Als je ervoor kiest om geen hulp te zoeken, zal ik niet zeggen dat het dan alleen maar fout kan gaan. Maar je maakt het jezelf wel veel moeilijker en ook onnodig. Daar komt bij dat als we praten over de mogelijkheid om op eigen kracht weer uit de put te komen, dat dat dan, als het voorkomt, in ieder geval maar voor heel weinigen het geval is. De meesten redden het echt niet zonder hulp. Ik kan begrijpen dat iemand er tegenop ziet om die hulp te zoeken. Toch adviseer ik je om, als het jezelf betreft, gewoon hulp te zoeken, en als het om iemand anders gaat, hem of haar de weg naar de hulpverlening te wijzen.

Dat brengt me bij het begin van je vraag: "Hoe kun je vechten tegen depressiviteit?" Inderdaad: het is een gevecht. Het is een gevecht om niet toe te geven aan de drang om 's morgens maar op bed te blijven liggen. Het is een gevecht om niet thuis te blijven zitten, maar toch de deur uit te gaan, naar de winkel of naar de kerk, onder de mensen. En zo is er nog veel meer. Je vraagt hoe je kunt vechten. Dat is een vraag die moeilijk in het algemeen te beantwoorden is. Dat kan eigenlijk alleen een deskundige hulpverlener die eerst heel goed naar jou heeft geluisterd en die weet waar jij mee zit en wat jou neerdrukt. De een krijgt het advies om wat meer rust te nemen. De ander krijgt juist het advies om eens wat meer te ondernemen. Dat is niet altijd hetzelfde. Belangrijk is vaak dat je leer praten over je gevoelens en dat je mensen om je heen hebt. Alles wat kan helpen om de negatieve spiraal te doorbreken helpt je in dat gevecht. Maar nogmaals, alleen iemand die jou kent, kan je pas echt goed adviseren.

Mijn antwoord komt er dus op neer dat ik jou en anderen die lijden aan depressiviteit adviseer om het niet zonder hulp te proberen. Zoek hulp bij mensen om je heen en vooral ook bij huisarts en/of predikant en via hen bij deskundige hulpverleners. En verwacht het daarbij van de almachtige God en Vader in de hemel. Hij is bij machte om je uit de diepste en donkerste put weer omhoog te trekken. En ter bemoediging voeg ik daar nog aan toe dat ik veel mensen heb mogen ontmoeten die, soms na een lange weg, toch weer uit die put mochten komen. Als depressief bent, kun je je dat niet voorstellen. Maar het gebeurt echt. Daarom wens ik je van harte Gods hulp en nabijheid en de hulp van mensen toe.

Ds. H. van Ginkel

Dit artikel is beantwoord door

Ds. H. van Ginkel

• Geboortedatum:
  30-08-1963
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Goes (B.W.)
• Status:
  Inactief

5 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven