De Hoop GGZ

dr. J. van der Wal | 5 reacties | 03-07-2014| 14:17

Ik werk bij De Hoop GGZ waar sinds een half jaar een nieuwe directie is die het homohuwelijk voorstaat, die atheïstische psychiaters aanstelt, die methadongebruik toestaat omdat zij de hoop voor redding van cliënten die De Hoop jarenlang koesterde, heeft opgegeven. Kan ik daar als christen blijven werken? Verschillende collega's worstelen met die vraag. Moet je juist weggaan om geen deel te hebben aan de zonde of blijven om te getuigen? Maakt het uit of je in een christelijke organisatie werkt die met de Bijbel in de hand de zonde promoot of werkt in een seculiere organisatie? Is het gevaar in een christelijke organisatie juist niet groter om meegezogen te worden, omdat de schijn van godsvrucht wordt opgehouden?

Er zitten verschillende elementen in deze vraag, waar ik achtereenvolgens graag op in ga.

1. Directie is voorstander van het homohuwelijk. Als dat zo is, is dat geen bijbelse visie. Bij mij roept dit de vraag op of dit inderdaad zo is. Ik ken De Hoop voldoende van binnenuit om te weten dat deze visie nooit is gepropageerd.

2. Er worden atheïstische psychiaters aangesteld. De aanname in de vraag lijkt te zijn dat dit strijdig is met een bijbelse visie. Ik voel met je mee dat dit een ongemakkelijk gevoel geeft. Want van zo iemand kun je niet verwachten dat hij of zij (uit)drager is van de identiteit. Vanuit mijn tijd bij Eleos ken ik heel goed het dilemma waar je als directie in zo'n geval voor komt te staan. Je hebt als toegelaten GGZ-instelling (en dat is De Hoop) de plicht om te voorzien in voldoende gekwalificeerde behandelaars. Daarbij zijn voldoende psychiaters onmisbaar. Heb je die niet voldoende, dan mag je behandelingen niet uitvoeren en je krijgt er ook geen geld voor. Als er te weinig christen-psychiaters in je instelling zijn, heb je de keuze tussen aanstellen van niet-christenen (met goede afspraken over hun opstelling t.a.v. de identiteit) of een deel van de instelling sluiten, personeel ontslaan en patiënten naar algemene instellingen sturen (waar ze helemaal niets meekrijgen van de christelijke identiteit). Als bestuurder van Eleos heb ik af en toe gekozen voor de eerste optie en ik kan mij goed voorstellen dat de directie van De Hoop dat ook doet. Het blijft wel moeilijk, dat zeg ik eerlijk.

3. Methadon wordt verstrekt omdat de hoop op redding is opgegeven. Hier staan twee dingen: de keuze voor methadonverstrekking en het motief. Ik kan mij goed voorstellen dat in uiterste gevallen en met pijn in het hart wordt gekozen voor methadonverstrekking. Als je dat niet doet, vallen bepaalde verharde verslaafden buiten de boot van je behandelaanbod. Ik besef echter de (grote) moeite die dit kost. Het is immers een soort beschaafde en gecontroleerde vorm van het in stand houden van een verslaving. Als je echter de diepe treurigheid van de scene van ongecontroleerde verslaving op je laat inwerken, is ook hier een keuze voor het minst kwade m.i. heel goed te verantwoorden. Het toeschrijven van het motief omdat de hoop op redding is opgegeven, is nogal wat. Het kan ook zijn dat men dit doet juist om te voorkomen dat bepaalde verslaafden anders buiten het bereik van christelijke hulp en geestelijke verzorging komen. Vergeet dat laatste ook niet.

4. Mag ik in deze instelling blijven werken? Je kunt de vraag breder stellen: mag ik blijven werken in een instelling die de christelijke identiteit niet of minder ernstig meer neemt? In de eerste plaats gaat het m.i. er om hoe ik christen ben op het werk. Dat is mijn verantwoordelijkheid. Vertrekken omdat een instelling niet christelijk genoeg is, lijkt mij niet de weg die de Bijbel wijst. Een instelling is geen kerk. Het verlangen naar een zuiver christelijke instelling kan ik op zich begrijpen, maar het is ook een gevaarlijk verlangen. Maar al te gauw gaan we eigen normen aan anderen opleggen. Er kan een overspannen en beoordelende sfeer ontstaan. Denk aan de gelijkenis van de tarwe en het onkruid. Laat het beiden maar opgroeien en laat de Heere uiteindelijk oordelen. Wij kunnen dat niet.

5. Maakt het uit of je in een christelijke organisatie werkt of in een seculiere? Uiteraard maakt dat heel veel uit. Een christelijke organisatie mag en moet je als goed medewerker aanspreken op de identiteit en daar intussen in de eerste plaats zelf vorm en inhoud aan geven. Dat laatste mag je ook doen in een algemene instelling, maar die kun je uiteraard niet op de christelijke identiteit aanspreken. Je spreekt in dit verband over de schijn van godsvrucht en het gevaar om meegezogen te worden. Opnieuw zeg ik: wees voorzichtig met oordelen. Laten we eerst de balk in eigen oog verwijderen, voor we de splinter bij een ander aanwijzen.

Naar aanleiding van je vraag nog een opmerking. Met deze anonieme vraag breng je een beeld van De Hoop naar buiten op een manier waarbij vragen zijn te stellen. Niet omdat er geen kritiek mogelijk zou zijn, want dat zal best het geval zijn. Maar omdat deze manier in strijd kan zijn met de regel van Matth. 18: spreek de leiding eerst persoonlijk aan en ga er niet mee naar buiten. Betrek er pas een ander bij als het eerste niet helpt. In een organisatie kun je dan denken aan de OR of de Raad van Toezicht. Zo anoniem naar buiten brengen, kweekt niet de goede sfeer voor een open gesprek. Bewaak te allen tijde de goede bijbelse omgangsvormen, vooral als het gaat om elkaar kritisch aanspreken.

Dr. J. van der Wal

Dit artikel is beantwoord door

dr. J. van der Wal

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven