Busonderneming op zondag
Dr. C. A. van der Sluijs | 34 reacties | 16-06-2014| 11:49
Vraag
Geachte dominee C. A. van der Sluijs. Ik heb een geloofmeningsverschil met mijn zus. Het betreft de naleving van het vierde gebod van de wet des Heeren. Alhoewel mijn zuster elke zondag trouw de kerkdienst bezoekt (Hervormd PKN) en naar ik aanneem ook elke zondagmorgen de wet hoort voorlezen, hebben wij een verschil van mening over het onderhouden van dit gebod. Mijn zus heeft een busonderneming waar op zondag geregeld bussen met eigen personeel (bus met chauffeur) worden ingehuurd, bijvoorbeeld bij treinstremmingen, busreizen, of anderszins. Naar mijn overtuiging kan dit niet samen gaan met ons geloof dat wij op de dag des Heeren niet werken of personeel laten werken. Mijn zus zegt dat als zij geen gehoor geeft aan de oproepen om op zondag bussen in te zetten, ze ook geen busritten krijgt voor door de week. Met andere woorden: wij zullen verlies lijden. Mijn reactie hierop is en was; indien wij werkelijk de geboden zullen onderhouden, zal de Heere ook in deze materiële kwestie ons helpen, uiteraard onder biddend opzien tot Hem. Hoe denkt u daar over?
Antwoord
In de eerste plaats hebben we ons te hoeden voor wetticisme. De christelijke zondagviering is niet dezelfde als de joodse sabbat. Overeenkomstig het onderwijs en het belijden van de Heidelbergse Catechismus (HC 38) wordt onze zondag in de eerste plaats bepaald door de prediking van het Woord in de samenkomst van de gemeente. Op deze wijze wordt onze rustdag primair geheiligd. Daarbij zal ik zo veel mogelijk mijn werkzaamheden staken.
Zo veel mogelijk! Hier dient zich het criterium aan wat door de een weer anders zal worden geïnterpreteerd dan door de ander. We moeten hier niet al te gemakkelijk veroordelend te werk gaan. Want hier wordt duidelijk hoe geweldig gecompliceerd onze leefwereld in de huidige maatschappij is geworden. De tijd van de christelijke samenleving is definitief voorbij. Vroeger waren de grenzen gemakkelijk te trekken, nu niet meer. Al was er in de agrarische wereld voor de veeboeren ook maar net tijd om naar de kerk te gaan tussen de melktijden door. Het bedrijf moest toch in stand blijven?! Hetzelfde argument wat ook je zus hanteert op een andere golflengte. Wat kan en wat kan niet om je werk voortgang te laten vinden?
Ik maak deze vergelijking om te laten zien dat het allemaal niet zo simpel ligt. Misschien dat je voordat je een bedrijf begint of met bepaalde werkzaamheden aanvangt, je heel goed moet realiseren wat de gevolgen zijn voor de zondagsviering. Als ik in de plaats van uw zus stond, zou ik met dit werk stoppen. Maar ik heb gemakkelijk praten als emeritus- predikant die bijna iedere zondag tweemaal in het ganse land voorga in kerkdiensten en daarbij soms meer dan 400 km rijdt. Ook niet bepaald een sabbatsreize! Praktisch is voor mij de maandag de rustdag. Ik wil maar zeggen: het ligt allemaal niet zo simpel.
Als we strikt op zondag ons onthouden van alle werkzaamheden en we brengen tweemaal anderhalf uur door met luieren of vervelen in onze kerkbanken, waarbij de enige variatie bestaat in het tijdig en ontijdig laten passeren van de snoeprol, heiligen wij dan de zondag?!
Ik denk dat het verstandiger is om met je zus van gedachten te wisselen over wat nu eigenlijk godvruchtig leven is. En dan niet alleen op zondag, maar ook in de week. Misschien gaan er dan beslissingen vallen die van wezenlijk belang zijn. Voor je zus en voor jezelf.
Met vriendelijke groet,
Ds. C. A. van der Sluijs
Dit artikel is beantwoord door
Dr. C. A. van der Sluijs
- Geboortedatum:14-09-1942
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Veenendaal
- Status:Inactief
Bijzonderheden:
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Ik hoop dat we allemaal hetzelfde doel hebben en allemaal Christus Jezus onze Heere van harte hebben lief hebben. En voor wie dat nog niet heeft hoop dat nog gebeuren zal. Weet dat ik ieder van julie in mijn hart draag en voor julie bid, elke dag, ook al heb ik je nog nooit gezien en ken ik niet eens je echte naam.
Neem niet mijn woorden aan of wijs ze niet af omdat ik ze zeg, maar overweeg of dit inderdaad is wat de Bijbel zegt. Ze wijzen naar Christus. Mijn vorige reactie bestond voor meer dan de helft uit Bijbelgedeelten. Ik heb volgens mij niets gezegd dat ik niet uit de Bijbel haal. Als ik het verkeerd zie, laat mij het weten waar ik scheef ga, niet uit je eigen denken of traditie, maar uit de Bijbel. Niet met een losse tekst maar beargumenteert vanuit Gods Woord.
Ik heb nergens gezegd dat je maar kan doen wat je wilt. Integendeel. Lees dan mijn reactie nog eens na. Galaten 5:13 dat ik aanhaalde spreekt dat tegen en Rom 6 evenzo: "Wat zullen wij dan zeggen? Zullen wij in de zonde blijven, opdat de genade toeneemt? Volstrekt niet! Hoe zullen wij, die aan de zonde gestorven zijn, nog daarin leven?" Maar dit nieuwe leven zit in een ander kader, niet in dat van de wet, maar in de genade van Christus. Lees Romeinen 5 tot 7
Beste Hermon, ik sjoemel niet met de wet, ik meen dat jij sjoemelt met de wet. Je maakt van de sabbat een zondag. Zoals evantorisch terecht zegt: waar staat dat de wet veranderd is en de rustdag een dag opgeschoven is?
En nemen we de rest van de woorden van Jezus in Matt 5 serieus ? "U hebt gehoord dat tegen de ouden gezegd is: U zult niet doden; en: Wie doodt, zal door de rechtbank schuldig bevonden worden. Maar Ik zeg u: wie zegt "gij dwaas!" zal schuldig bevonden worden tot het helse vuur." en "Als uw gerechtigheid niet overvloediger is dan die van de Schriftgeleerden en de Farizeeën, zult u het Koninkrijk der hemelen beslist niet binnengaan." Paulus, een Farizeeër, was wat de rechtvaardigheid betreft die in de wet is, onberispelijk. (Fil 3: 6). Is jouw rechtvaardigheid groter dan dit? Zo niet dan zult je het Koninkrijk der hemelen beslist niet binnengaan. Maar Paulus achtte dit voor drek, zodat hij Christus mag winnen, om Zijn rechtvaardigheid te ontvangen.
Matt 5 staat in de context van de Bergrede, dat gaat over het koninkrijk der hemelen, waarvan Christus, als nageslacht van David de beloofde Koning is. Dit staat in het verlengde van de beloften uit het OT.
Op verzoek van Mona wil ik wel even ingaan op de tekst van Matt 5. Er zijn vele boeken geschreven over dit tekstgedeelte en in het bijzonder dit vers wordt als een moeilijk gedeelte beschouwd, ook vanuit de grondtekst. Er valt dus veel meer te zeggen dat ik hier doen kan en me toe in staat acht.
Toch wil ik wel enkele dingen zeggen:
- In vers 17 bij de Wet en de Profeten gaat het om het hele Oude Testament en niet alleen om de 10 geboden
- Sommigen proberen dit vers uit te leggen dat het zegt dat ceremoniële wetten vervallen zijn maar de morele wetten blijven, maar dat is niet af te leiden uit de tekst of uit de context. Dat je moet je er inleggen.
- Als je wilt volhouden dat Jezus hier zegt dat we de wet moeten blijven houden spreekt Paulus Hem op vele plekken tegen (zie mijn vorige reactie). Ik geloof echter niet dat Paulus Jezus tegenspreekt als hij zegt “Maar nu zijn wij ontslagen van de wet, gestorven aan dat waaraan wij vastgebonden zaten, zodat wij in nieuwheid van Geest dienen, en niet in oudheid van letter" (Rom 7:6), maar integendeel juist geheel in lijn spreekt met wat Jezus hier zegt.
- In vers 18 gaat het duidelijk ook over profetieën die vervuld zullen worden. Sommigen menen dat Jezus het hier in de eerste plaats heeft over Zijn sterven en lijden, anderen dat ook de dingen van de eindtijd hier bij inbegrepen zijn. Ik sluit me aan bij dat laatste in het bijzonder wegens de context
- De context hier is de Bergrede waarin Jezus het heeft over het Koninkrijk der Hemelen oftewel het koninkrijk van God. Dit koninkrijk draait om Hemzelf. Hij is de kern van dit koninkrijk. Hij is de beloofde Koning die in eeuwigheid zal regeren in dit koninkrijk dat nu geestelijk is en straks openbaar zal worden als Hij terug komt
- Jezus vervult de Wet en de Profeten. Vervult is hier aanvullen, compleet maken. In de parallel tekst in Luk 16: 16-17 zegt Jezus: "De Wet en de Profeten zijn er tot Johannes. Vanaf die tijd wordt het Koninkrijk van God verkondigd, en ieder doet het geweld aan." Jezus is de opvolger van de Wet en de Profeten, de compleetmaker. De Wet en de Profeten verwezen naar Hem. Jezus zegt: Ik ben de vervulling. Ik ben degene waar naar verwezen werd. De wet is vervuld met Mij. Geloof in Mij en je vervult de wet want ik heb de wet vervuld
- Daarmee hebben we een gerechtigheid die groter is dan die van de Farizeeën, want we krijgen Zijn gerechtigheid geschonken. Daarom doen we ook Zijn geboden. "Want de hele wet wordt in één woord vervuld, namelijk hierin: U zult uw naaste liefhebben als uzelf."
- Daarmee veranderen de waarden niet, de inhoud van de geboden, maar ze komen in een ander kader te staan. Vergelijk het met een verkeersregel dat je niet harder mag dan 50km uur binnen de bebouwde kom. Nu wordt voor mensen van 'goede wil' (om het zo maar uit te drukken) deze regel opgeheven. Dat betekent niet dat je nu zo hard moet gaan als je wilt. Maar juist nu ga je meer oplettend rijden, en rij je 30 waar er een risico is. Je let op wat je doet en bent juist extra voorzichtig en oppassend. Niet meer omdat de wet dat zegt en je anders een boete krijgt maar omdat je dezelfde gezindheid hebt als Degene die wet had ingesteld. Wij gaan niet stelen en moorden, of schelden en liegen. Maar niet omdat de wet dat zegt, maar omdat we dat niet meer willen (als het goed is). Jezus geeft instructies in de Bergrede, maar niets als wet, maar om aan te geven hoe het er uit ziet in Zijn Koninkrijk. Zonder Hem kunnen we dat niet, dat kunnen we alleen met Hem. En juist daarom moeten we leren afhankelijk te worden van Hem hier in te groeien en niet uit ons zelf wetten en regels gaan houden, waarvan we moeten toegeven dat we die volstrekt niet houden als we eerlijk zijn.
Voor degene die niet in Christus geloven geldt de wet inderdaad als tuchtmeester. Dat blijft onveranderd geldig. Maar wie zich tot Christus bekeerd en Zijn evangelie omhelst is niet langer onder de tuchtmeester maar Gods kind geworden. Zie Galaten 3 en 4. Iemand die van harte de wil van God zoekt en leert te doen. Dat is wat Paulus zegt en dat is ook wat Jezus zegt. Dat is de aard van Zijn koninkrijk waar Hij het over heeft in de Bergrede.
Ik weet dat ik veel laat liggen maar hopelijk geeft dit een beetje een antwoord
Een broederlijke groet aan allen.
Allereerst begrijp ik de houding van ds. V.d. Sluijs in zijn antwoord niet, door te hinken op 2 gedachten , De wet des Heeren is heilig, en niet uitlegbaar voor meerdere antwoorden of begrippen. Dat de tijd van de christelijke samenleving definitief voorbij is, en dat vroeger de grenzen gemakkelijker te trekken waren doet niets af aan de onderhouding van christenen aan de wet. De wet is door de Heere aan Mozes bekend gemaakt op de berg Sinai, Exodus 32: 14, “Wie hem ontheiligt, zal zeker gedood worden”
Met de reactie van moeder van 2 stem ik van harte in.
Calvijn schrijft in zijn Institutie:
Maar door vele getuigenissen in de H Schrift wordt ons geleerd, dat de afschaduwing der geestelijke rust in de sabbat de voornaamste plaats in beslag genomen heeft, Immers aan nagenoeg geen enkel gebod eist de Heere op strenger wijze gehoorzaamheid. Wanneer Hij bij de profeten wil te kennen geven, dat de gehele godsdienst tenedergeworpen is, klaagt Hij, dat zijn sabatten bezoedeld, geschonden, niet gehouden en niet geheiligd zijn, alsof, wanneer deze gehoorzaamheid is nagelaten, niets meer overbleef, waarin Hij kon geëerd worden (Num.15:32, Ez 20:12, 22:8, 23:38, Jer 17:21, 22,27; Jes. 56:2). De onderhouding van de sabbat verheft Hij met uitnemende lofprijzingen; daarom achten de gelovigen , onder andere God-spraken, de openbaring van de sabbat wonderbaar hoog. Want zo spreken de Levieten bij Nehemia 9;14 in een plechtige vergadering: “ Gij hebt onze vaderen uw heiligen sabbat bekend gemaakt, en Gij hebt hun geboden en inzettingen in een wet gegeven door de hand van Mozes” Zo ziet men hoe aan de sabbat te midden van alle geboden der wet een bijzondere waardigheid wordt geschonken. (zie Institutie van Johannes Calvijn boek 2 hoofdstuk 8).
In plaats van de sabbat (Jodendom) is in onze christelijke samenleving de zondag als rustdag gegeven. Als wij zeggen en belijden dat de bijbel Godswoord is, en hierna als christen willen leven en handelen, dan passen daar in geen busreizen en werken die geen noodzaak hebben,(alleen de werken van noodzakelijkheid).
Door de Heere zijn zijn dienstknechten (predikanten en zendelingen uitgezonden om het woord te verkondigen) moeten deze straks voor lege kerkbanken prediken?
Tenslotte zou ik allen die gereageerd hebben op bovengenoemd vraagstuk adviseren om eens de catechismus verklaring van wijlen ds. Johannes van der Kemp (Hervormd predikant) te gaan lezen zeker met betrekking tot het vierde gebod, waarin hij klaar en duidelijk aangeeft hoe wij als christenen naar dit gebod te horen te leven,
Fijn dat je zoveel tijd steekt in deze discussie. Ik zie dat je veel tijd hebt gestoken in het onderzoeken en dat is in je te prijzen. Ik kan je een heel eind volgen, maar ben het niet op alle gebied met je eens. Zelf ben ik absoluut geen wettisch persoon. Maar ik vind wel dat we de 10 geboden in ere moeten houden, omdat niemand er 1 van kan houden. We moeten er alles aan doen om er naar te streven. Niet om dan moedeloos te berusten in het feit dat het niet lukt, maar ook uit liefde voor onze Verlosser, Zijn lijden was zo groot. Hij won de strijd, maar wij zijn op deze aarde nog de strijdende kerk. Wij strijden tegen de duivel, de wereld en nog wel het meest tegen eigen vlees. Beschaamd het ons niet dat we deze laatste strijd zo vaak zo snel opgeven?
Ik vind wel dat je erg gemakkelijk zegt dat de zondag een menselijke instelling is. God stelde zelf de sabbat in. Wij hebben idd op zondag de sabbat. Maar die sabbat houden we dan ook. Jezus bevestigt inderdaad alle geboden behalve het vierde gebod. Sterker nog, in Marcus 2:27 is Jezus heel duidelijk over de Sabbath. Bovendien heeft Hij een voorkeur voor zondagen, Hij verrees op een zondag, een verscheen twee keer op twee zondagen erna (Joh 20:19 en Joh 20:26). De uitstorting van de H.Geest vond ook plaats op een zondag. Dus ja... menselijke instelling?
Ik begrijp niet waarom jij dat niet de zaterdag als sabbat houdt, als je zo rechtlijnig wilt zijn. Of doe je dat wel? Er is vanalles te zeggen over het feit waarom wij de zondag als sabbat houden. Maar daar ging het in deze vraag niet over. Deze vraag ging over werken op de rustdag... en als ik het vierde gebod daar dan op toepas kan ik niet anders zeggen dat God het goed voor ons vindt om 1 dag te rusten van ons werk, mits dit noodzakelijk werk is.
Nou... goed ik val in herhaling :)
Gods zegen!
Dank je voor je reactie, ik ben er blij mee. Ik lees vaak je reacties en kan er meestal mee instemmen. Ik was dan ook wat verbaasd met de reactie hier die nogal wettisch op mij overkwam. Maar ik weet dat je het evangelie hoog houdt. Ik hoop en bid dat wij daar beide in groeien, elkaar aanmoedigen en vermanen.
Ik houd de sabbat niet. Ik meen dat de kerndwaling van bijvoorbeeld de 7e dag adventisten juist hun wetticisme is. Wat ik probeerde duidelijk te maken is dat we met de zondag te houden helemaal niet het 4e gebod houden. Ik ben blij met de zondag, het is voor mij een dag met extra tijd om Bijbel lezen en andere dingen te doen. Een rustdag van mijn dagelijks werk, alhoewel ik in de gelukkige positie ben dat ik ook de zaterdag daarvan vrij heb. Maar ik ben blij dat ik deze dag vrij heb en houdt die met opzet zoveel mogelijk vrij. Alleen verbind ik het niet met het 4e gebod. En anderen zijn minder in die gelegenheid, zoals vrouw78, die juist door de week meer tijd kan vinden Bijbel te lezen. Dat is duizend keer belangrijker en meer waardevol dan de zondag als rustdag te houden. Zelfs in het OT zegt God dat keer. Denk bijvoorbeeld aan Jesaja 58, of Maleachi of andere plaatsen waar dit keer op keer op neerkomt dat God niet vraagt om uiterlijke daden maar ons hart.
Ik ben het met je eens dat we behoren te strijden naar Gods wil te leven. Maar als ik eerlijk ben, ben ik zelfs daarin afhankelijk van Christus. Uit mezelf kan ik niets, ik kan dat alleen als Hij mij de kracht daartoe geeft. Ik breng niets op tafel van mezelf. Wat ik op tafel breng heb ik allemaal van Hem gekregen.
Dit hele vraagstuk heeft een diepere laag en dat is het geloof, wat is geloof. Het gaat verder dan een geloof in waarheden. Het gaat verder dan het houden aan voorschriften. Het betekent een relatie met onze Schepper met wie we de eeuwigheid(!) mogen doorbrengen als Zijn kinderen(!). Dat is onvoorstelbare genade. Ik was een godslasteraar, opstandig, ongelovig en wilde niets met Hem te maken hebben. Maar Hij heeft mij getrokken, terwijl ik niet wilde en mij aan de voeten van Christus gebracht. Hij heeft mijn schuld betaald toen ik nog Zijn vijand was. Sommigen noemden mijn bekering wel een Paulus bekering. Ik denk niet dat dat zo was, maar ik kan wel Paulus navoelen wanneer hij spreekt over de allesovertreffende rijkdom van Zijn genade (Ef 2:4-10). Dat brengt een geloof om alles van Hem te verwachten, inclusief te wandelen in de goede werken te doen, die God tevoren bereid heeft. Een geloof dat zich uitstrekt naar Hem toe.
Dit zijn juist de dingen waar Paulus veel over schrijft en als je goed oplet ook Jezus al over sprak maar op een verborgen manier. En ik ben juist bang dat door met een verkeerde manier om te gaan met de wet deze dingen verborgen blijven. En erger nog, dat het evangelie bedekt blijft of verlaten wordt.
In de brief aan de Galaten is Paulus daar nogal fel op. De Galaten geloofde zeker in de Jezus Christus en dat Hij voor hun zonden gestorven was. Maar ze meenden dat ze uit gehoorzaamheid toch nog de geboden moesten houden. Paulus opent dan met: "Ik verwonder mij erover dat u zich zo snel afwendt van Hem Die u in de genade van Christus geroepen heeft, naar een ander evangelie, terwijl er geen ander is; al zijn er ook sommigen die u in verwarring brengen en het Evangelie van Christus willen verdraaien. Maar zelfs als wij, of een engel uit de hemel, u een evangelie zouden verkondigen, anders dan wat wij u verkondigd hebben, die zij vervloekt. Zoals wij al eerder gezegd hebben, zo zeg ik ook nu weer: Als iemand u een evangelie verkondigt anders dan wat u ontvangen hebt, die zij vervloekt."
Nogal heftig nietwaar. Nogal wat mensen vandaag de dag zouden Paulus als intolerant beschouwen. De Galaten menen het immers toch goed. Ze willen proberen goed te doen. Maar Paulus zegt dat ze zo het hart van evangelie verlaten.
Enfin, lees de brief aan de Galaten nog maar eens, ik denk dat deze voor zichzelf spreekt.
Er valt nog veel meer te zeggen, maar ik heb denk ik genoeg gezegd en laat de rest voor een andere keer. Ik hoop dat het voor sommigen stof tot nadenken en onderzoek geeft en voor wie dat niet wil, is de keus aan hem of haar.
Als ik jullie goed begrijp werken jullie 6 dagen. Wij hebben een 5 daagse werkweek. Dat zou dan tegen het 4de gebod ingaan?
En als wij op vakantie gaan werken we geen 1 dag. Of zie ik dat verkeerd?
Als jullie de zondag zien als plaatsvervangende sabbath, is dat prima natuurlijk.
Maar houden jullie je er ook aan?
Dus van zaterdagavond zonsondergang tot zondagavond zonsondergang?
Strikt aan de maximale sabbatsreize?
Geen vuur maken?
Geen eten koken?
Geen papieren bij je hebben als je op straat loopt?
Dus net zo als een religieuze Jood het nu nog doet op de zaterdag met alle verboden, doen jullie het op de zondag?
Waarschijnlijk niet, waarom niet dan? De zondag is dan toch de sabbat? Die kun je dan toch niet half houden?
En terrecht, de sabbath was/is heel belangrijk in de bijbel, als deze verschoven zou zijn, had dit echt wel in de bijbel gestaan.
Als God het belangrijk vind om over allerlij "onbenullige" zaken (in onze ogen) over wijn bijvoorbeeld voorschriften geeft, zou Hij dit echt wel doen met iets veel belangrijkers als de sabbat als deze verschoven zou zijn.
Daarnaast hebben wij niet te oordelen over mensen die de ene dag belangrijker acht als de andere volgens Romeinen.
Daarnaast is het een typisch Nederlandse discussie, slecths een heel klein selectief groepje christenen in Nederland houdt de zondag als sabbat, de rest van de wereld met alle christenen niet, zijn die allemaal fout?
Ik geloof er niets van, ik geloof hierin in de christelijke vrijheid.
We willen allemaal natuurlijk (van nature) vrijheid, vrijheid van de plicht om God te dienen, vrij om ons leven in te richten zoals wij dat willen. Echter, is dat christelijke vrijheid?! Is dat niet juist onze zonde in het Paradijs? Zelf de dienst uit willen maken?
Christus heeft de wet vervuld, inderdaad, o wonder van aanbidding, als we uit Zijn bediening mogen leven! Maar juist dan wordt Zijn wet onmisbaar en dierbaar, toch? Nee, niet om zelf ook nog maar IETS aan te kunnen of te moeten brengen ter zaligheid.
Maar de wet is gegeven als:
A. een spiegel, opdat we onze ellende leren kennen
B. een tuchtmeester tot Christus, om ons uit te drijven naar Hem, omdat de Zaligheid alleen in Hém te verkrijgen is
C. en een leefregel tot dankbaarheid: als God zóveel voor mij gedaan heeft, wil ik voor Hem leven, zoals Hij dat van mij vraagt in Zijn wet
We zijn vrij van de ceremoniele wetten, er is geen besnijdenis meer nodig. Maar de wet der tien geboden is een wet die zowel in het stuk van de ellende, als in het stuk van de verlossing, als in het stuk van de dankbaarheid een PLAATS heeft! Niet zodanig dat wij die moeten houden om nog iets zelf aan te brengen voor onze zaligheid (gelukkig niet, want dan zou het voor een ieder eeuwig verloren zijn..), maar de wet des Heeren is er tot ons nut!
Hoe lief heb ik Uw wet, die Gij de sterv'ling zet..., zo mogen Gods kinderen zingen!
Wat je allemaal schrijft is mooi, maar de discussie gaat juist over de invulling van de wet.
Ook aangaande de invulling van het 4e gebod.
Is dat de zondag? Of toch de zaterdag? En als het de zondag is, waarom is het dan zondag? Omdat een heidense keizer dat wilde? En de vroege christenen dan die werkten op zondag? Enzovoorts.
Ik citeer een reactie van Ds. L. W. Ch. Ruijgrok:
1. In het Oude Testament is de lijn duidelijk. Na in zes dagen hemel en aarde geschapen te hebben, rust God op de zevende dag en zet de zevende dag als rustdag in. Zie Genesis 2:2-3: "Als nu God op de zevende dag volbracht had Zijn werk, dat Hij gemaakt had, heeft Hij gerust op de zevende dag van al Zijn werk dat Hij gemaakt had. En God heeft de zevende dag gezegend en die geheiligd omdat Hij op dezelve gerust heeft van al Zijn werk". Hieruit kunnen we leren, dat God vanaf het allereerste begin van Zijn schepping ons Zijn rustdag heeft gegeven. In de Tien Geboden wordt dit opnieuw bevestigd en bekrachtigd: "Gedenkt de sabbatdag dat gij die heiligt. Zes dagen zult gij arbeiden en al uw werk doen, maar de zevende dag is de sabbat van de HEERE, uw God, dan zult gij geen werk doen enz.". Oudtestamentisch is de orde dus: na zes dagen arbeid schenkt God ons de rustdag. De rustdag, de sabbat valt op de zevende dag, dat is op zaterdag.
2. Dat brengt bij de vraag: Waarom houden wij die oudtestamentische orde niet aan en vieren we de rustdag op de eerste dag van de week, namelijk de zondag? Dat gaat hierop terug, dat Jezus juist op die dag is opgestaan uit de dood. De eerste dag van de week is Jezus' overwinningsdag. De dag waarop Hij als de grote Overwinnaar over zonde, duivel en dood is opgestaan uit het graf. Tegelijk ook de dag waarop Hij Zich aan velen van Zijn discipelen heeft geopenbaard en hen deelgenoot heeft gemaakt van de vrucht van Zijn kruisdood en opstanding. Uit het Nieuwe Testament blijkt dat sindsdien de zondag als eerste dag van de week voor de christenen een heel bijzonder karakter heeft gehad. Precies een week na Pasen verschijnt Jezus opnieuw op de eerste dag van de week aan Zijn discipelkring nu in het bijzonder met het oog op Thomas (Joh. 20:26). In de Openbaring van Johannes krijgt de eerste dag van de week de prachtige naam: "De dag des Heeren" (Openb. 1:10). Ook uit Hand. 20:7 en 1 Kor. 16:2 blijkt dat deze dag voor de eerste christenen een bijzondere betekenis had. Een dag waarop men als gemeente samenkwam en het sacrament van het Heilig Avondmaal vierde.
3. Uiteraard betekent dat niet, dat men meteen de zaterdag als rustdag inwisselde voor de zondag. Dat is een langzaam proces geweest. Wel is duidelijk dat ook in de na-apostolische tijd de gemeente op de eerste dag van de week samenkwam. Een van de oudste christelijke geschriften is de "Leer der twaalf apostelen". Daarin wordt gesproken over het samenkomen van de gemeente op "de Dag des Heeren". Terwijl van de kerkvader Ignatius een brief bekend is uit ca. 110 na Christus, waarin hij schrijft dat de christenen "niet meer de sabbat vieren, maar hun leven richten naar de dag des Heeren waarop ook ons leven is opgebloeid door Hem en Zijn dood". Dat de zondag de officiële rustdag werd voor het Romeinse Rijk gaat terug op een decreet van keizer Constantijn. Eenmaal tot bekering gekomen vaardigde hij op 3 maart 321 een wet uit die het aan ambtelijke personen en aan stadsbewoners verbood om op zondag te werken. Sindsdien gold de zondag als de officiële rustdag. Een zegen en voorrecht die in onze tijd helaas meer en meer onder druk komen te staan (zie voor een veel bredere behandeling van deze vragen bijv. R. van Kooten, "Heiligt Mijn Naam en Mijn dag", Uitg. Den Hertog, 1998, blz. 76 v).
4. Tenslotte, er gaat van de verschuiving van de rustdag van zaterdag naar zondag ook een bepaalde prediking uit. Oudtestamentisch was de orde: eerst werken dan rusten. Al arbeidende was er het uitzien naar de rust van de zevende dag. En zo was er ook in geestelijk opzicht een uitzien naar de grote Rustaanbrenger Jezus Christus. Echter, als Hij gekomen is, alles volbracht heeft en eeuwige rust voor Zijn volk heeft verworven (vgl. Hebr. 4:9), dan mag er door Gods Kerk geleefd worden vanuit de rust. D.w.z.: vanuit Zijn volbrachte Middelaarswerk. God heeft de dingen zo geleid en geschikt dat dat nu ook in de viering van de rustdag wordt weerspiegeld. De rustdag valt niet meer op de laatste dag van de week, maar op de eerste. Als een prediking ervan dat de Kerk van Christus mag arbeiden en dienen vanuit de rust door Hem verworven en zo op haar wachtpost mag staan om eenmaal de "eeuwige rust" in te gaan (vgl. Hebr. 4). Vraag: mogen we door een waarachtig geloof met Christus verbonden persoonlijk deel hebben aan deze rust en daaruit leven?
Bedankt Hermon! Deze reactie van jou is me uit het hart gegrepen.
m.i. elke dag geestelijk voedsel, elke dag wandelen met God. Elke dag onderwijs krijgen.
Zijn uiteenzetting vond ik ook bijzonder mooi en juist ook op het punt wat jij noemt!
- 1
- 2