Onttrekt u elkander niet, tenzij met beider toestemming

Ds. J. Koppelaar | Geen reacties | 07-03-2005| 00:00

In 1 Korinthe 7:5 staat het volgende: "Onttrekt u elkander niet, tenzij dan met beider toestemming voor een tijd, opdat gij u tot vasten en bidden moogt verledigen; en komt wederom bijeen, opdat u de satan niet verzoeke, omdat gij u niet kunt onthouden."

Geldt dit alleen bij bijvoorbeeld een medische kwestie of kan deze tekst ook van belang zijn voor pasgetrouwde stellen die nog geen kindje kunnen krijgen vanwege een hypotheek e.d die moet worden afgelost? Dit zou dan wel een bijbelse oplossing zijn, of begrijp ik dit verkeerd? God heeft toch ook het verstand gegeven zodat we kunnen berekenen wanneer de vrouw het vruchtbaarste is?

Deze tekst kan niet gebruikt worden als handleiding voor geboorteplanning, door middel van periodieke onthouding bij voorbeeld. Wat bedoelt de apostel Paulus dan wel met deze tekst, die in feite een pastoraal advies is? Je moet je voorstellen dat hij schrijft naar echtparen die nog niet zo lang geleden tot het christendom overgingen. Voorheen was het normaal, dat men het niet zo nauw nam met de seksuele moraal. Korinthe was als havenstad berucht om haar bordelen, die dependances waren van de afgodstempels (m.n. de Aphrodite- oftewel Venus-verering). Daardoor kon de indruk ontstaan bij jonge christenen dat seksualiteit ook na hun bekering bij afgoderij hoorde. Dit was natuurlijk niet waar. Binnen het huwelijk is seksualiteit immers een gave van God. Nu was er bij voorbeeld een man, die uit liefde voor de Heere meende dat het beter was geen geslachtsgemeenschap meer te hebben met zijn vrouw. Het zou hem weer in verleiding kunnen brengen om deze op zich reine gemeenschap met zijn vrouw weer als seks te gaan beleven; dus alleen op lichamelijk bevrediging gericht. En dat wilde hij niet meer.

Het is ook niet ondenkbaar dat vele mannen in Korinthe daardoor zaten te tobben met hetzelfde probleem waar vandaag ook zoveel mannen mee tobben: als ze met hun vrouw naar bed gaan, denken ze terug aan sekscontacten uit het verleden of beelden van (naakte) vrouwen die hen prikkel(d)en. (Ik hoorde van een ervaren psychotherapeute dat dit probleem in de hulpverlening ook nogal eens ter sprake komt.) Voor een man die de Heere vreest kan dit een geweldige strijd worden. Hij wil immers alleen aan zijn vrouw denken en haar alleen liefhebben. Welnu, Paulus vermaant een man die daarom van ellende maar besluit om de seksualiteit zo veel mogelijk uit uit zijn leven te bannen, dat hij niet goed bezig is. Het lijkt allemaal heel geestelijk om dit te doen, maar tegelijkertijd onttrek je je aan je vrouw, waardoor je haar in de problemen brengt (vs.3). En dat is zonde. Je kunt dat alleen doen als je daar samen duidelijke afspraken over maakt (vs.5). Daarnaast leidt dit ‘eenzijdige celibaat’ vaak alleen maar tot zonde, vanwege de grote moeite die het kost om je van elkaar te onthouden als je eenmaal gewend bent om gemeenschap te hebben (vs.5). Ik denk zelf daarbij ook aan de verwijdering, verbittering en verharding die in veel huwelijken optreedt als het niet goed gaat met de seksualiteit.

Nu terug naar de vraag. Als ik jullie ook een pastoraal advies mag geven, dan zou ik zeggen:

Of het nu een medisch kwestie is of iets anders, maak dit probleem bespreekbaar, al dan niet met behulp van anderen. Als je dat niet doet, ontstaat een bedprobleem dat in veel huwelijken tot een uiterst frustrerend spelletje leidt. Namelijk: zonder ‘het’ uit te spreken, gaat de één op het initiatief van de ander liggen wachten. Ik bedoel dat letterlijk: "Als zij/hij niet begint, dan doe ik het ook maar niet", met als gevolg dat men elkaar boos de rug toedraait. En dit kan helaas heel lang volgehouden kan worden. En dat mag niet! Dat is wat Paulus bedoelt. Vanuit Efeze 5:23 is de man de eerst aangewezene om leiding te nemen en het initiatief te nemen tot gesprek en als de man dat niet doet, dan mag zijn vrouw hem op deze tekst wijzen. Daar staat immers dat de man de behouder, redder is van het lichaam. En met lichaam wordt hier bedoeld: de eenheid van het huwelijk, zowel geestelijk als lichamelijk.

In het gesprek, dat op deze manier ontstaat, mag vastgesteld worden, dat onthouding alleen mogelijk is "met beiderlei toestemming". En ook moet het gaan om iets heel belangrijks. Paulus noemt niet voor niets "vasten en bidden". Het gaat dus om een Hogere Dienst dan het dienen van elkaar. Daarom vraag ik me af of "vasten en bidden" (1 Kor.7:5) op één lijn gezet mag worden met "aflossen van de hypotheek". Anders gezegd: kan een materiële reden onthouding rechtvaardigen, ook al ben je het er samen over eens? Anders wordt het als een vrouw om medische redenen niet zwanger mag worden of er groot gevaar is voor haar gezondheid als dit toch het geval zou zijn. Naar mijn inzicht is het Hogere Dienst, dienst aan God dus, als de man dan optreedt als de (behouder) redder van het huwelijk, door zijn vrouw en zichzelf uit te leggen, dat de Heere nu in Zijn Voorzienigheid spreekt en dat Hij nu niet wil dat gemeenschap met elkaar leidt tot zwangerschap.

Moeten man en vrouw zich dan (soms levenslang) onthouden? Deze vraag is heel moeilijk te beantwoorden als we veronderstellen dat geslachtsgemeenschap alleen mag als zwangerschap altijd het doel moet zijn. Het is opvallend dat er een verschil tussen het Oude en Nieuwe Testament te bespeuren valt. In het Oude testament is kinderen krijgen een ‘must’, omdat iedere vrouw hoopte een jongen te krijgen die de langverwachte Messias zou worden. Toen de Messias, Jezus Christus gekomen was, werd het eerste doel van het huwelijk iets anders. Lees daartoe Efeze 5:23 e.v. nauwkeurig door. Het is daar heel duidelijk dat de man aan zijn vrouw en zijn omgeving moet laten zien, wat de houding (gestalte) is van Christus en de vrouw aan haar man en haar omgeving wat de houding van de gemeente is. (Ik mag jullie wel bijzonder aanbevelen om het boek over het zevende gebod van ds. R.van Kooten, deel 1, te lezen, waarin dit heel helder uitgelegd wordt.) Het eerste doel van het huwelijk is dus niet meer het kinderen krijgen, maar als echtpaar een wandelend evangelie te worden! Opvallend is dat in dit allermooiste hoofdstuk in de Bijbel over het huwelijk, het krijgen van kinderen zelfs helemaal niet aan de orde komt.

Welnu, het mag zonder meer duidelijk zijn dat de lichamelijke huwelijksgemeenschap in Efeze 5 inbegrepen is. Lees met name vs.31. Sterker nog: het is een roeping van Godswege in het huwelijk. Als dit niet zo was, dan zou Paulus 1 Korinthe 7:3-5 helemaal niet geschreven hoeven te hebben....

Zijn voorbehoedsmiddelen dan toegestaan? De Heere verwacht van de man dat hij het initiatief neemt om als behoeder van het huwelijk, ook het gesprek te openen over voorbehoeding. En uiteindelijk is hij als hoofd van het huwelijk ook eindverantwoordelijk voor de beslissing die samen genomen mag worden. Naar mijn inzicht mag de man zich dan laten leiden door de Zijn Hoofd, Christus (1 Kor.11:3), die in Efeze 5 en 1 Kor.7 aan hem uitlegt wat het eerste en belangrijkste doel van het huwelijk is. Nog concreter: "De man hebbe zijn eigen vrouw lief als zichzelf en de vrouw zie, dat zij de man vreze" (Ef.5:33).

Niet concreet genoeg? Iemand zei eens tegen me, dat een kind van God vanuit 1 Kor.10:23 in vrijheid mag beslissen en dat die beslissing anders kan zijn dan die van een ander kind van God. Maar in alle gevallen geldt: kun je er God voor danken? Persoonlijk denk ik dat zo’n uitspraak gevaarlijk kan zijn. Je kunt immers je schuldige geweten sussen en er vroom aan toe voegen dat je God er immers ook voor kan danken dat er voorbehoeding mogelijk is. Er staat toch immers in 1 Tim.4:4-5 dat alles wat God in de schepping gelegd heeft, met dankzegging genomen mag worden?

Aan de andere kant geloof ik, dat er ook een heel goed en Godvrezend gebruik van deze tekst gemaakt mag worden. Het is heel opvallend dat deze tekst in direct verband staat met een duivelse leer, die in de eindtijd mensen het huwelijk zal verbieden en daarmee ook de huwelijksgemeenschap. Lees maar eens wat in de eerste drie verzen van dit hoofdstuk staat. Hoe de komende antichrist dit zal realiseren, weet ik nog niet. Wel weet ik, dat 1 Tim. 4:4 letterlijk een Vrijbrief kan worden voor hen die in Christus leven. Om zich niets van zo’n duivelse leer aan te trekken en in alle huwelijksvrede te leven. Met name, als Gods Voorzienigheid zo duidelijk spreekt als we hierboven genoemd hebben.

Ds. J. Koppelaar

Dit artikel is beantwoord door

Ds. J. Koppelaar

• Geboortedatum:
  06-11-1949
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  Abbenbroek
• Status:
  Inactief

16 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven