Rouwen om opa
Ds. P. Molenaar | 8 reacties | 10-02-2014| 08:28
Vraag
Ik ben een studente van 22 jaar en ben de afgelopen zomer mijn opa verloren (eind augustus). Hij is twee maanden lang erg ziek geweest. Ik ben daar als zijn enige kleinkind erg bij betrokken geweest. Ook bij het moment van overlijden zelf was ik aanwezig. Ik merk dat ik nog steeds vaak verdrietig ben; ik mis hem heel erg. We hadden een bijzondere band samen en het hele stervensproces heeft erg veel indruk op mij gemaakt. Het probleem is dat ik eigenlijk bij niemand hiermee terecht kan. Mijn vriendinnen zijn studentes die vooral geïnteresseerd zijn in stappen en jongensperikelen. Bij hun grootouders komen ze haast nooit. Ze kunnen zich dus niet echt voorstellen dat ik nog steeds verdriet heb, ook omdat opa al oud was (86). Ik kan ook wel begrijpen dat op een gegeven moment iedereen een keer overlijdt, maar dat betekent toch niet dat ik hem niet mag missen? Ik zie vooral het moment dat hij stierf steeds voor me. Mijn familie is niet onaardig, maar ze zijn opgegroeid met het idee “niet huilen, flink zijn, doorgaan met het leven.” Het is ook niet dat ik niet doorga. Ik volg een masterstudie, ga binnenkort stage lopen en heb leuke contacten. Maar hierover kan ik dus niet echt m'n ei kwijt. Soms schaam ik me ook gewoon dat ik zo lang doe over het rouwen. Hebben jullie misschien tips voor mij?
Antwoord
Het is te begrijpen dat je verdrietig bent over het overlijden van je opa. Vooral als enig kleinkind heb je zeker een bijzondere band met je opa gehad. Het is goed als er een goede familieband mag zijn. Dat is toch iets dat de Heere geeft in een familie. Vergelijk dat eens met families die voortdurend met elkaar in onmin leven. Dan is het een zegen dat je zo’n goede band mag hebben. Sterven grijpt ons aan en zet ons mensen stil. Vooral ook, dat je bij het sterven aanwezig was, is wel heel aangrijpend. Misschien is het wel een eerste keer dat je zo dicht bij een sterfgeval betrokken was. Hoe het ook zij, het is aangrijpend. Bovendien ga je niet een leeftijd begraven, maar wel je opa met wie je lief en leed hebt gedeeld.
Nu blijkt dat je ook anders bent dan je familie die wat nuchter en misschien wel ongevoelig met rouw en verdriet omgaat. Daarbij teken ik wel aan dat karakter hierbij een grote rol speelt. Er is verschil van karakter en persoonlijke instelling. Er is ook verschil van emotie. Het betekent intussen niet dat iemand die weinig tranen toont, geen verdriet zou hebben. Je moet daarmee voorzichtig zijn, daar de een -die weinig emotie toont- heel anders omgaat met verdriet, dan de ander die misschien heel veel emotie toont. Daarvoor moet je wel oog hebben. Ieder mens heeft immers een ander karakter. Verdriet mag er zijn. De kortste tekst in de Bijbel spreekt over Jezus, Die bedroefd was bij het graf van Lazarus: “Jezus weende” (Johannes 11). Er zijn ook verborgen tranen en stille tranen, die anderen niet zien! Het is wel een troost dat de Heere de moeite en het verdriet aanschouwt, opdat we het in Zijn hand leggen (Psalm 10). Dat geldt ook voor jou, nu je jouw opa zo sterk mist.
Verder noem je vriendinnen die niets begrijpen van je verdriet. Ze gaan stappen en leven zo hun eigen leven. We moeten constateren dat velen in onze tijd de dood zo ver mogelijk verdringen. Het is niet meer dan een biologisch proces. Ontdekkend is dat in Genesis in het geslacht van Kain niet één keer vermeld wordt dat er uit dat geslacht stierven, in tegenstelling tot het geslacht van Seth, waarin steeds het sterven vermeld wordt. De uitleg is dat men zo de dood verdrong of spotte met de dood, want Lamech, een nakomeling van Kaïn, bezong de wraak en de moord. Zo ziet de wereld er ook nu uit in de media, binnen onze postmoderne cultuur. Met de dood wordt gespot.
Daarnaast wordt ook waar dat de liefde in het laatste der dagen zal verkouden. Dat blijkt ook tegenwoordig. Veel jongeren hebben weinig contact met grootouders en vaak ook niet met de eigen ouders. Maar vergeten wordt dat we met het sterven allemaal in leeftijd gelijk zijn, want dan is het eeuwigheid. Daarin is geen verschil voor jong en oud. Sterven zullen we allemaal, tenzij Christus voor ons sterven terugkomt.
Je hoeft je niet te schamen dat je nog verdriet hebt. Je mag echt verdriet hebben. Daarvan zijn vele voorbeelden in de Bijbel aanwezig. Alleen moet je voorzichtig zijn je verdriet te koesteren. Het lijkt me goed dat je daarom wel probeert de draad in het leven weer op te pakken. David moest na het verlies van zijn kind ook weer verder. Daarom waste hij zich en zalfde zich, at en dronk weer na het sterven van zijn kind. Opvallend was vroeger al -en ook nu nog wel- dat men een broodmaaltijd had na de begrafenis. Dat betekende eigenlijk dat zo het leven van hen die achterblijven weer mag doorgaan.
Werken en bezig zijn kan soms voor afleiding zorgen. Vergeet vooral het gebed niet. Christus alleen kan meevoelen met onze rouw en verdriet, daar Hij Zelf alle verdriet kent. Hij heeft onze zonden en ook onze wonden op Zich genomen.
Laat dit sterven je vooral verbinden in het gebed aan de troon der genade. Zo krijg je antwoord op alle levensvragen. Bovendien is het zo’n rijke troost dat er in het boek Openbaring staat, dat de Heere alle tranen van onze ogen zal afwissen. Letterlijk staat er zelfs “elke traan.” Dat betekent dat de Heere zo nauwkeurig omgaat met verdriet.
Ds. P. Molenaar,
Lunteren
Dit artikel is beantwoord door
Ds. P. Molenaar
- Geboortedatum:22-05-1945
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Lunteren
- Status:Actief
Bijzonderheden:
EmeritusDit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Je hebt een mooi antwoord gekregen van ds. Molenaar. Ik hoop dat dit je tot troost en bemoediging mag zijn. Heel veel sterkte toegewenst in het verwerken van dit verlies. Gun jezelf echt die tijd, het is nu pas een half jaar, dan gaat het eigenlijk pas echt gevoeld worden. Je mag het bij de Heere brengen! Lieve groet van Catherine
Mijn moeder is vijftien jaar geleden op nog jonge leeftijd overleden, ik heb denk elke dag nog aan haar. De liefde, haar zorgzaamheid, haar humor, haar kookkunsten... Het verdriet is al lang over, maar haar herinnering niet, ze zijn me zo dierbaar.
Natuurlijk moet je verder kleindochter, maar later worden de herinneringen aan je opa je dierbaar, je hebt een lieve opa gehad en dat is zo veel waard.
Ook is niet gezegd dat als de rouwkleding uit is, dat dan het verdriet ineens over is. Verder heeft het ook heel erg te maken met wat voor band je met iemand had. Jouw band met deze opa was bijzonder goed. Dat is heel mooi, tegelijk maakt het dat nu wel extra moeilijk dat je hem moet missen! Het lijkt me heel lastig voor jou dat jouw vriendinnen jouw niet begrijpen en dat jouw familie ook niet gewend is gevoelens te uiten en daarin met elkaar mee te leven.
Hopelijk lukt het jou wel jouw verdriet aan God te vertellen in bidden en zingen. Hij kan troosten. Je mag ook aan Hem vragen of Hij mensen op jouw weg wil brengen, die jou wel begrijpen. Veel sterkte!
Ik was zeventien toen hij overleed. Nu ben ik veel ouder. Minstens één maal per week denk ik aan mijn opa. Dan komen er ook van die stille tranen. Rouwen om mijn opa hoort bij mijn leven en dat is goed. Ik weet hoe ik over dit soort dingen met God kan praten. Heb ik van opa geleerd...
Kan je geen mooi foto(plak)boek of herdenkingsdoos (met spullen van opa) maken?
Daar kan je dan al je liefde en verdriet inleggen en ook weer mooie herinneringen ophalen.
Een paar maand is echt niet veel hoor, als je een geliefde verliest en leeftijd doet er dan niet toe!