De HEERE zocht Mozes te doden

Ds. A.J. Schalkoort | Geen reacties | 05-10-2013| 11:19

Ik heb een vraag over een bijbeltekst. In Exodus 4:24 lees ik: “En het geschiedde op den weg, in de herberg, dat de HEERE hem tegenkwam, en zocht hem te doden.” Het blijkt uit de kanttekeningen dat dit was omdat Mozes de besnijdenis van zijn zoon had verzuimd. Ik heb hierbij een aantal vragen;

1. Waarom had Mozes de besnijdenis van zijn zoon verzuimd?

2. Waarom zocht de Heere hem daarom te doden?

3. Waarom, als de Heere dit voorhad, is dit niet gebeurd?

Dit is één van de meest raadselachtige teksten in de Bijbel. “Bloedbruidegom” Mozes krijgt een Goddelijke opdracht en dan gaat hij met vrouw en kind naar Egypte. Maar onderweg gebeurt er iets tegenstrijdig. Op ene moment zegt God: Ga naar Egypte en dan gaat Mozes, vervolgens krijg je: “Onderweg, kwam de Heere hem tegemoet en zocht hem te doden” (Ex. 4 vers 24). Als Mozes nu ongehoorzaam was, dan zou je dat in kunnen denken. Dan zou God bij wijze van spreken kunnen zeggen: “maar dan kom Ik je tegen.” Pas als Zippora ingrijpt en de besnijdenis aan het kind voltrekt, komt er uitkomst.

Velen hebben over deze tekst het hoofd gebroken. Buber heeft een mooie verklaring gevonden. De achtergrond van deze gebeurtenis is, dat Mozes jarenlang bij de Midianieten heeft gewoond. De schoonvader van Mozes was ook een Midianiet “Jethro, de priester van Midian” (Ex. 3 vers 1). De Midianieten hadden ook de besnijdenis, maar dan werd een jongen pas besneden als hij de huwbare leeftijd had bereikt. Dus vandaar dat verband met “bruidegom”. Wanneer werd een Midianitisch “kind” besneden? Als hij ging trouwen. Dus de besnijdenis vond daar niet plaats op de achtste dag, maar als een jongen rijp was voor het huwelijk. Nu heeft Mozes kennelijk nagelaten zijn kind te besnijden volgens Israëlitische gebruiken. Hij heeft blijkbaar gewacht en het kind niet besneden en gedacht, dat doe ik wel als hij gaat trouwen. Alleen nu gaat Mozes naar Egypte om Israël te bevrijden. Maar als Mozes de bevrijder wil worden van Israël, dan moet hij wel op het fundament van Israël gaan staan. Niet op het fundament van Midian. En daarom komt God hem onderweg tegen, om hem aan te duiden dat er nog wat moet gebeuren; jouw fundament is nog niet in orde. Zo kun je niet gaan. Want als jij je kind niet besnijdt dan sta je niet in het verbond. Blijkbaar heeft Zippora dat op het kritieke moment beseft, ze besnijdt het kind en raakt met het bloed de voeten van Mozes aan en zo worden de voeten en daarmee ook de weg van Mozes geheiligd. En dan door de kracht van het bloed kan hij gaan naar de Farao, want nu staat hij op het fundament van het bloedverbond. En dan begrijp je ook dat Zippora zegt “bloedbruidegom” (Ex. 4 vers 26), want op het moment dat het kind besneden wordt, was hij in Midianitische gedachte bruidegom. Dan was hij huwbaar.

Het is heel wonderlijk, op het moment dat de besnijdenis plaatsvindt, is daar sprake van een bruidegom. En, staat er dan: “En Hij liet hem met rust.” Door de kracht van het bloed wordt Mozes vrijgemaakt om op die manier bruidegom te worden om het volk vrij te kopen. En dat is precies wat de Heere Jezus gedaan heeft, Hij is door de kracht van Zijn bloed de Bruidegom geworden. Op grond van het bloed van Golgotha kon Jezus de bruid gaan kopen. Daar zit heel duidelijk een symboliek in, dat Mozes moet gaan staan op het fundament van Israël. Het gaat hier niet om Mozes als persoon, maar om Mozes als drager van de opdracht. In het uur van het gevaar voltrekt Zippora de bloedige ceremonie aan het kind. Dus in plaats van de Midianitische gewoonte hanteert ze het Israëlitische gebruik. En dat is vergelijkbaar met het opleggen van de handen op de kop van het offerdier (o.a. in Exodus 29:10). Dat is dus een identificatie, een vereenzelviging van het leven met het bloed. Zippora spreekt dan: “Gij zijt mij een bloedbruidegom” (Ex.4:26). En daarmee is Mozes voor de bruiloft gereed.

Als je dit verband in gedachten houdt, dan ga je ook iets beter begrijpen dat Mozes alleen op deze manier zijn opdracht kon aanvaarden. Nu staat Mozes op het fundament van Israël en daarmee kan hij zijn roeping gaan vervullen, eerder niet. Je zou kunnen zeggen dat de besnijdenis een symbool is van de bevrijding. De overgang van oud naar nieuw; de overgang van slavernij naar vrijheid; de overgang van woestijn naar het Beloofde Land.

Overgenomen van Joop Neven,
Ds. A. J. Schalkoort

Dit artikel is beantwoord door

Ds. A.J. Schalkoort

• Geboortedatum:
  05-10-1948
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  Lunteren
• Status:
  Actief

219 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven