Enorme kerken en voedselbanken

Ds. M.F. van Binnendijk | 2 reacties | 19-07-2013| 15:22

Waarom hebben en bouwen we enorme kerken, terwijl er aan de overkant mensen in de rij staan voor de voedselbank?

Beste vraagsteller...
 
Ik kan met je vraag eigenlijk niet zoveel. Ik proef (onterecht?) iets van een zeker verwijt tegenover de kerken, maar ik heb geen idee welk punt je hier wilt maken of in welke richting je vraag wijst.

Als je had gevraagd: "Waarom komen bankdirecteuren weg met een grote bonus, terwijl er aan de overkant..." dan heb ik daar wel een heldere voorstelling bij. Maar een kerkgebouw? Je schrijft kerken, maar je bedoelt wellicht kerkgebouwen?! Daarbij maak je ook onderscheid tussen HEBBEN en BOUWEN.

Laat ik met het eerste beginnen. Met HEBBEN kan ik niet zoveel. We HEBBEN nu eenmaal kerkgebouwen -grote en kleine, geweldig mooie en minder indrukwekkende- als een geweldige nalatenschap van onze voorouders en een overblijfsel uit de geschiedenis. Van deze bouwgeschiedenis maken wijzelf GEEN deel uit. Jouw vraag over het HEBBEN moet je dan ook aan de geschiedenis zelf voorleggen.

Kerken en kathedralen hebben bij de bouw in de achterliggende eeuwen vele mensen werk, inkomen en onderdak verschaft en zijn niet in het minst voor velen tot geestelijke inspiratie geweest als een "huis Gods." In zijn magnifieke roman "The Pillars of the Earth" (1989) legt schrijver Ken Follett een prachtige visie hierop in de mond van Prior William, die in Kingsbridge een kathedraal bouwt. Hij spreekt van een "portal to God."

Het HEBBEN van een kerkgebouw is vandaag de dag overigens voor veel gemeenten een enorme last geworden vanwege de hoge onderhoudskosten. Daarnaast worden door SOW 2004 jaarlijkse tientallen kerkgebouwen afgestoten of noodzakelijkerwijs verhuurd voor minder heilige doeleinden, wegens terugloop van het ledental.

Met BOUWEN ligt het anders. Dat speelt nu. Hoewel ook beperkt, omdat het BOUWEN van nieuwe kerken doorgaans is voorbehouden aan zeer bemiddelde, afgescheiden kerken vanwege de groei van haar ledental (zo bijvoorbeeld de Gereformeerde Gemeente (in Nederland) te Barendrecht of Barneveld). Of er wordt nieuwbouw gepleegd vanwege het uittreden uit de Hervormde Kerk in 2004 door Hersteld Hervormden, die een eigen kerkgebouw lieten bouwen (zo bijvoorbeeld op Sint-Annaland en in Sprang-Capelle).

Ik kom toch nog terug op de intentie van je vraag en wil je het volgende vragen: Wie heb je precies voor ogen met "we"? En wat is precies je punt met je vraag? Ben je ergens boos over? Zie je onrecht, ongelijkheid? Als dat zo is, dan wil ik proberen je vraag te begrijpen vanuit de opmerking van de Heere Jezus aan Zijn discipelen, die in amechtige verheerlijking het tempelgebouw in al haar schoonheid en luister bewonderen. Jezus repliceert dat dit prachtige gebouw er binnen enkele decennia niet meer zal staan. In het jaar 70 is de tempel inderdaad verwoest (hoewel dit overigens een tragisch ongeval was met een fakkel, dit tegen het strikte Romeinse bevel in).

Of deze opmerking van Jezus t.a.v. het tempelgebouw te maken heeft met het feit dat de meerderheid van de kerkvorsten in het Sanhedrin "de huizen van de weduwen opaten" (en dus weinig werk maakten van hun voedselbank) wordt niet expliciet gezegd, maar de gedachte is -zeker bij de evangelist Lukas- altijd wel op de achtergrond aanwezig in de houding van Jezus tegenover deze kerkleiding.
Als je met je vraag bedoelt een lans te willen breken voor de gedachte, dat de gemeenten (de Kerk) meer werk zou moeten maken van haar diaconale verantwoordelijkheid, dan kan ik dat slechts beamen. Ik las eens de uitspraak dat "een diaconie arm behoort te zijn." Waarmee bedoeld werd dat een diaconie haar geld niet mag oppotten, maar overvloedig en mild moet gebruiken in het lenigen van behoeftigen. Zie hiertoe het nog altijd actuele formulier voor de bevestiging van ambtsdragers.

Het kan mij persoonlijk en als ambtsdrager enorm storen wanneer ik verneem van rijke diaconieën (landerijen, gebouwen, nalatenschappen) die in wezen niet anders functioneren dan als pseudospaarpot (zo je wilt: noodvoorziening) voor kerkrentmeesters, "mocht het staan te gebeuren" dat er onverhoopt schade aan de kerkelijke gebouwen zou ontstaan. Iemand noemde dit wel eens een "diaconie voor de Oost- en de Westgoten", waarmee uiteraard de dakgoten van het kerkgebouw werden bedoeld.

Hoe triest, nee: hoe beschamend is het eens te meer om te moeten vernemen dat er kerkenraden in den lande zijn die hun boekhouding zodanig 'creatief' aanpassen en naar de gemeente presenteren, zodat gemeenteleden het gevoel krijgen dat het er financieel gezien met de gemeente "nogal zorgwekkend" voorstaat, terwijl binnenskamers als commentaar bij de begroting wordt gezegd: "Als je laat zien, dat we er goed voorstaan, geven de mensen altijd minder. Dus doen we het zó."
 
En dan nog dit. Het valt mij op dat de overheid sinds enkele jaren de mantelzorg en wat daar allemaal bij komt, steeds meer (regulerend, soms lijkt het haast dwingend) overlaat aan particulieren, vrijwilligers en vooral aan kerkelijke gemeenten (diaconieën!). Dat zet jouw vraag tegelijk in een verrassend perspectief.

Ds. M. F. van Binnendijk,
Rotterdam

Dit artikel is beantwoord door

Ds. M.F. van Binnendijk

• Geboortedatum:
  30-11-1963
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Stadskanaal
• Status:
  Actief

171 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven