Grondtekst van de Schrift

Ds. R.H. Kieskamp | 5 reacties | 27-06-2013| 15:11

Vraag

Van de Bijbelschrijvers wordt gezegd dat zij geïnspireerd zijn door de Heilige Geest. Het wordt gezegd dat "de" grondtekst van de Heilige Schrift geïnspireerd is. Maar het probleem is: er is niet een en dezelfde grondtekst van de Schrift. Als de Heilige Geest de Bijbelschrijvers heeft geïnspireerd, dan moet het toch ook zo zijn dat in alle handschriften exact dezelfde lezingen staan? Waarom wijkt het ene handschrift van een Bijbelgedeelte (iets) af van het andere handschrift? Als we uitgaan van de inspiratie door de Heilige Geest, dan kunnen de Bijbelschrijvers zich toch niet vergissen? Met andere woorden: dan zou er in alle handschriften, zoals ze overgeleverd zijn, ook precies dezelfde lezingen moeten staan.


Antwoord

Inderdaad geloven we dat de bijbelschrijvers door de Heilige Geest zijn geïnspireerd. De Bijbel zegt dat van zichzelf en in de Bijbel komt het woord van God tot ons met de geladenheid van: "Alzo zegt de Heere." Van ons wordt daarom geloof gevraagd. Ondertussen hebben we daartoe nodig dat de Heilige Geest ons verlichting geeft, dat wil zeggen ons door de zonde verduisterde verstand licht geeft, zodat we de Schrift leren verstaan. Want door onze zonde verstaan we van huis uit, als natuurlijke mens, de dingen die van de Geest van God zijn, niet. Dat betekent ook dat we pas door de Geest van God verstaan dat de Bijbel door de Geest geïnspireerd is.

Dan nu de kwestie waarom de grondtekst niet in alle gevallen honderd procent gelijk is. Allereerst dit -namelijk dat de grondtekst niet in alles honderd procent gelijk is- betekent niet dat de boodschap van de Bijbel onduidelijk en onbetrouwbaar is. De verschillen zijn dermate klein dat ze de boodschap zeker niet aantasten. In een aantal gevallen wordt de boodschap er zelfs door verhelderd. Denk maar aan de kleine verschillen die er kunnen zijn in bepaalde verhalen van de vier evangeliën. Die verrijken elkaar en vullen elkaar aan. We moeten daarom ook nooit meedoen met hen die verschillen tegen elkaar uitspelen en daarmee afbreuk doen aan de eenheid van de bijbel als het woord van God. Daarmee wil niet gezegd zijn dat we voor alle verschillen altijd een goede verklaring hebben. Doch dat ligt dan meer aan ons domme verstand dan aan een gebrek van de Bijbel. En mogelijk begrijpen we het een paar jaar later wel beter.

Hoe die verschillen in de grondtekst te verklaren zijn, in verband met de inspiratie door de Heilige Geest? Dat hangt samen met de manier waarop de Heilige Geest werkt. De Heilige Geest heeft bij het ontstaan van de Bijbel namelijk gebruik gemaakt van de taal, de taalbeelden en het taalbegrip die toen door de mensen begrepen werden. Denk maar aan de zon die moet stilstaan ten tijde van Jozua en in het NT wordt rond de schipbreuk van Paulus gezegd "dat er enig land naderde." Dat betekent dat de Bijbel geen exact-wetenschappelijke taal gebruikt die tegemoet komt  aan ons menselijk verstand, waarin we alles haarfijn willen beredeneren. De Heilige Geest voegt Zich in het taalveld dat er toen was en dat toen verstaanbaar was voor de gewone man/vrouw.
 
Mogelijk kan een vergelijking met de bekering van een mens verhelderend werken. Iemand die metterdaad door woord en Geest wordt wedergeboren in Christus Jezus, is een nieuwe mens geworden. Herschapen in Christus Jezus tot een levende hoop.Tegelijk blijft hij oude mens. Hij is dus tweemens. Ondertussen betekent dat wel dat de Heilige Geest wil inwonen in zo'n mens. De Geest neemt blijkbaar genoegen met woonruimte bij iemand die nog onvolkomen is.

Zoiets is er nu ook gebeurd met de inspiratie van de Geest bij het ontstaan van de Bijbel. De Geest heeft gebruik gemaakt van gebrekkige menselijke taal en toch er tegelijk voor gezorgd dat heel de bijbel voor honderd procent onfeilbaar woord van God is, waarin we alles kunnen vinden wat nodig is om getroost te leven en zalig te sterven.
 
Iemand stelde eens de vraag waarom God de Bijbel niet zo heeft laten schrijven dat al onze vragen  met een handomdraai  beantwoord waren? Hij gaf zelf het antwoord en zei dat dat te danken was aan de wijsheid van God. Want als de Bijbel een antwoordboek was op al onze vragen dan zouden we Jezus nooit gaan zoeken als onze Heiland. We zouden al onze tijd blijven verspillen in allerlei minder belangrijke vragen. God heeft er dus bewust voor gezorgd om bepaalde zaken in de Bijbel wat onhelder te laten, althans voor ons begrip onhelder, met enkel de bedoeling dat we alle aandacht met name zouden besteden aan dat wat glashelder is in de schrift, namelijk hoe we zalig kunnen worden.

Je kunt het nog anders zeggen. God gaat niet allereerst in op alle vragen die wij stellen, maar stelt dingen aan de orde die wij van huis uit nooit zouden vragen, namelijk hoe we rechtvaardig voor Hem zullen kunnen verschijnen in de dag der dagen. Hij stelt allereerst vragen aan ons en wil bij ons vragen wakker roepen die van nature nooit bij ons opkomen. Op deze wijze wil Hij zaligmakend met ons aan de gang gaan, zodat het woord van God voor ons wordt een kracht van God tot zaligheid. Daarmee worden niet al onze vragen rond de inspiratie van de Bijbel en allerlei andere vragen ineens beantwoord, maar we ontvangen dan wel antwoord op de allergrootste levensvraag, namelijk hoe we onze schuld voor God kunnen kwijtraken in het bloed van het Lam dat reinigt van alle zonden. En wie antwoord op deze vraag heeft gevonden kan goed leven met een aantal onbeantwoorde vragen. We mogen ze in Gods hand leggen.  
    
Ds. R. H. Kieskamp

Lees meer artikelen over:

geinspireerdgrondtekst
Dit artikel is beantwoord door

Ds. R.H. Kieskamp

  • Geboortedatum:
    11-11-1935
  • Kerkelijke gezindte:
    PKN (Hervormd)
  • Woon/standplaats:
    Lienden
  • Status:
    Inactief
63 artikelen
Ds. R.H. Kieskamp

Bijzonderheden:

Dominee Kieskamp is op 29 april 2021 overleden.


Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
5 reacties
blijblij
27-06-2013 / 16:21
volgens mij is het antwoord niet echt een antwoord op de vraag!
Waarom is er verschil tussen de bronnen?

Nou, je weet vast wel dat de kopieermachine nog niet zo lang bestaat. De teksten werden dus met de hand overgeschreven. Dan kan er wel eens een woordje vergeten worden (zeker als je met een tekst te maken hebt die zonder spaties is!) of een fout woord. (bijvoorbeeld een woord dat een zin hoger stond)
Het woordje dat vergeten wordt komt bij de volgende overschrijver waarschijnlijk niet terug.
En soms meenden de kopieerders een bepaald vers te moeten verduidelijken, waardoor er iets extra's is bijgeschreven. Soms werd dat in de kantlijn gedaan. De volgende overschrijver kan dan bijvoorbeeld gedacht hebben: hé er staat iets in de kantlijn. Dat hoorde er schijnbaar ook bij! Dan schreef hij het in de gewone tekst. En dat werd dan weer gekopieerd.

De originele tekst (zeg maar, de brief die Paulus schreef) is er niet meer. We hebben alleen nog kopieën. En bij het overschrijven ontstaan fouten. Soms per ongeluk en soms ook moedwillig.
rotterdam
28-06-2013 / 09:03
Kleine verschillen tussen b.v. de 4 evangelisten ; dit bewijst het hoge waarheidsgehalte ; niemand heeft het achteraf " kloppend" gemaakt.
vlokje
28-06-2013 / 09:46
rotterdam: weer typisch een christelijke manier om iets niet helemaal kloppend juist extra waardevol te vinden. Als Gods Geest inspireert waarom dan niet 100%? Het blijft per saldo dus toch mensenwerk?
En wie garandeert dat juist die kleine verschillen in de evangeliën niet opzettelijk zijn, om het zoals jij het uitlegt, de schijn van echt geschreven vanuit verschillende belevingen te geven.
rotterdam: was jij erbij?
Mag ik het bijvoorbeeld moeilijk hebben met bijbelteksten uit het OT waarin staat dat God het tot een eeuwigdurende inzetting stelde, en het later gewoon is komen te vervallen (volgens NT) of zo je wilt in christelijke bewoordingen: in vervulling is gegaan, overcompleet is geworden. Vind me eigenwijs, maar ik wil alleen nog maar Goddelijke woorden met eerlijke reine sprankelende waarheid.
Omega
01-07-2013 / 20:17
Vlokje heeft gelijk. Er is bij het overschrijven van de grondtekst een klein foutje gemaakt. Dat betreft 1 Tim. 2:4. Bij vers 4 horen nog de volgende woorden: "Uitgezonderd Vlokje". In de HHSV zal dit aangepast worden ;-)
vlokje
02-07-2013 / 11:07
Omega en anderen: het punt is dat we veel dingen zomaar als 'kleine' verschillen van tafel vegen, ik kan daar niet mee leven. Het zijn niet altijd zulke kleine verschillen waar het om gaat, maar we sluiten daar onze ogen voor. De hoofdlijnen achten we als van God, maar voor de rest neemt God het niet zo nauw?
Je kunt niet (meer) reageren op dit bericht. De reactiemogelijkheid is niet geactiveerd of de uiterste reactietermijn van 1 maand is verstreken.

Terug in de tijd

Ontevreden over mijn eigen gedrag

Ik ben ontevreden over mijn eigen gedrag. Ik kan bijvoorbeeld thuis aan tafel ineens vreselijk uitschieten tegen iemand. Ook ben ik vaak zomaar opeens chagrijnig. Dan weet ik zelf eigenlijk niet hoe d...
Geen reacties
27-06-2007

Waarom dragen enkele Hersteld Hervormde predikanten hun toga wel in diensten van bijzondere aard (doop, avondmaal en trouwen) en niet tijdens de algemene diensten?

Waarom dragen enkele Hersteld Hervormde predikanten hun toga wel in diensten van bijzondere aard (doop, avondmaal en trouwen) en niet tijdens de algemene diensten?
Geen reacties
27-06-2008

Andere koers van vertrouwde PKN-gemeente

Mijn vraag is gericht aan een dominee uit de PKN (modaliteit: GB). Wij kerken al dertig jaar in de plaatselijke hervormde gemeente. De gemeente heeft drie gebouwen. De hervormde gemeente wil altijd al...
Geen reacties
27-06-2018
website-ontwikkeling door webdevelopment by Accendis
design website door design website by Mooimerk
hosting website door hosting website by STH Automatisering