Tegendraads gedrag van dochtertje
drs. A. Diepeveen- van der Marel | 9 reacties | 07-06-2013| 15:23
Vraag
Het liefst zou ik deze vraag voorleggen aan dr. Chapman, maar dat is niet mogelijk. Met mijn oudste dochter heb ik het probleem dat ze mijn liefde niet kan aanvaarden. Ze reageert altijd boos en afwijzend op mij en vindt het moeilijk om gezag te accepteren. Met de andere kinderen gaat dat veel gemakkelijker. Zij was een huilbaby (inbakeren verhielp dat wel) en in haar eerste levensjaren was onze situatie ook vrij stressvol. Tijdens haar peutertijd had zij ook meer moeite met gezag dan de anderen en zag ik (vooral achteraf) hoe snel zij teleurgesteld raakt in zichzelf. Met geen mogelijkheid kan ik tot haar doordringen, ze voelt zich niet volledig veilig bij mij, durft/wil de waarheid over dingen niet vertellen, zelfs als wij erbij waren, praat erg bazig, wil controle houden over alles om zich heen. Ze was zindelijk 's nachts aan het eind van groep 1, maar na een half jaar (in groep 2) viel dit terug en nog steeds draagt ze 's nachts een luier. Leerkrachten vonden haar een tijdje sociaal/emotioneel wat achterlopen, maar op dit moment niet meer. Verder is zij heel intelligent, kan vloeiend lezen (eind groep 2) en kijkt vooral naar meisjes die ouder zijn dan zij. Ze wil groot zijn, ze wil niet zijn zoals ze nu is. Het lastige is dat zij hetzelfde gedrag vertoont wat ik deed toen ik puber was. Daaruit vermoed ik dat haar probleem is dat ze mijn liefde niet kan ervaren, zich niet veilig voelt bij mij, maar ik kan het probleem nog steeds niet oplossen en lijk niet echt aan te voelen wat zij nodig heeft. Misschien is mijn instelling op dit moment ook te rationeel. Ik zie het probleem echter groeien bij haar. Ze begint zich ook nu tegen onze opvoeding te keren (mam, u kunt beter dit of dat tegen mij zeggen). Oftewel, ze gedraagt zich niet zoals een normale kleuter. Ik ben bezorgd over waar dit naartoe gaat. Af en toe lijkt het alsof zij tekenen vertoont van passief agressief gedrag en dat vind ik een belangrijk signaal. Wij doen ons best om onacceptabel gedrag in elk geval niet te accepteren, consequent te blijven en vooral ook haar veel liefde te geven en aandacht... maar dat laatste kan ze niet aanvaarden, evenals gerichte complimenten. Ook de andere kinderen komen hierdoor tekort. We zouden het fijn vinden als iemand dit verhaal meer kan doorzien dan wijzelf en ons hierin kan leren hoe te handelen? Alvast hartelijk dank!
Antwoord
Beste ouder(s),
Dank u voor uw vraag. Dr. Chapman ben ik inderdaad zeker niet, maar kennelijk heeft zijn theorie u geraakt en betrekt u dit op de vraagstelling. U geeft aan dat uw dochter uw liefde niet kan aanvaarden en u maakt dat op uit haar afwijzing en moeite om gezag te accepteren. Ik ken uw situatie niet en ik ken uw dochter niet, maar het is te kort door de bocht om te zeggen dat uw dochter uw liefde niet kan aanvaarden. Tegendraads gedrag is geen directe uiting van het niet aanvaarden van liefde.
Door tegendraads te zijn kan een kind grenzen testen, uittesten of je hem of haar wel lief blijft vinden, ook al doet hij of zij wat u niet wilt. Tegendraads gedrag kan staan voor autonomie, het ontdekken van de wereld en daarin een eigen wil en 'eigen wijsheid'. Ik schrijf het expres zo, omdat het er dan ineens zo anders uit kan zien.
Onbedoeld kunt u, vooral door uw interpretatie van afwijzing, het tegendraadse gedrag versterken en in een verder negatief patroon met uw dochter komen. Dat wil niet zeggen dat ik u de schuld hiervan geef. Laten we helder zijn: gedrag in een interactie met elkaar is wederkerigheid. Kinderen met een moeilijker temperament vragen heel wat meer van de ouder, dan kinderen die geneigd zijn zich sneller aan te passen. In de voorgeschiedenis die u schetst van huilbaby tot nu, zijn er veel aanwijzingen dat het basisvertrouwen van uw dochter onder druk heeft gestaan. U geeft zelf al aan dat ze zich niet volledig veilig bij u voelt. Bij kinderen met onvoldoende basisvertrouwen is de veiligheid op een heel basaal niveau inderdaad aangetast. Als ouder heeft u dat vanaf het begin anders gewild en ook met uw andere kinderen loopt dit anders.
Een huilbaby is vaak ontroostbaar en geeft veel spanning. Zowel in het kind zelf als bij de ouder. Het reguleren van emoties loopt vanaf het begin niet zoals het zou moeten. Als u zoekt naar informatie over de cirkel van veiligheid dan ziet u daarin de onvoorwaardelijke acceptatie van de ouder die steeds weer beschikbaar is. Maar ook al was u er als ouder van die huilbaby, ze bleef ontroostbaar. Mogelijk heeft ze veel pijn gehad en kon ze dit alleen laten weten door te huilen. Het leek er op dat ze vanaf het begin u afwees. We begrijpen vaak wel dat een baby dat niet op bewust niveau doet, terwijl dat voor een peuter of schoolkind al lastiger wordt. Dan hebben we vaker de indruk "ze doet het er om, ze wil me niet, zie je wel." Een kind kan lastig zelf het patroon doorbreken. Een ouder heeft hier meer mogelijkheden toe, een ander label op het gedrag van uw dochter kan daar mogelijk aan bijdragen.
U legt de link met uzelf als puber. Een puber kan een zeer moeizame relatie met zijn ouders ontwikkelen en dit kan met veel wederzijds pijn en verdriet gepaard gaan. Hierin gaat het om wederzijds losraken en meer op eigen benen staan. In de huidige ontwikkeling van uw dochter is dat nu echter niet wat ze nodig heeft. Ook al geeft ze u absoluut niet de indruk, ze heeft u juist heel sterk nodig in de fase van haar ontwikkeling. In nabijheid kan haar basisvertrouwen versterkt worden en kan ze leren dat op afwijzing geen afwijzing, maar toenadering volgt. Daarbij heeft ze ook wel ruimte nodig, ze lijkt een slim meisje met een sterke eigen wil. Probeer haar duidelijk regie te laten ervaren, maar blijf zelf de eindregie houden. Complimenten dragen daar juist aan bij! Dit vraagt om creativiteit en vertrouwen. Creativiteit op het gebied van regie houden (uw kind mag kiezen uit twee dingen die u uitgekozen heeft bijvoorbeeld), maar ook vertrouwen in elkaars liefde.
Fijn om te horen dat u zo, samen met uw man, bewust mee bezig bent. Uw dochter zal daarin, vanuit haar moeilijke start, veel doorzettingsvermogen van u allen vragen. Ik wens u hierbij alle goeds toe en mocht mijn antwoord vragen oproepen, stelt u deze dan gerust!
Een hartelijke groet,
Anja van der Marel
Dit artikel is beantwoord door
drs. A. Diepeveen- van der Marel
- Geboortedatum:19-10-1976
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Veenendaal
- Status:Inactief
Bijzonderheden:
Functie: Orthopedagoog
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
De zwangerschap van uw dochter was u daar blij mee, of is het u overvallen, was ze welkom of heeft u heel erg moeten wennen aan het idee?
Als dit zo was kan dit misschien een oorzaak zijn, een baby voelt de afwijzing al in de buik, en dit kan doorwerken als een kindje geboren is.
Wij hadden dit ook met onze dochter, we hebben toen in de kerk met kringleiders er voor gebeden haar vrij gezet van afwijzing, heb ook hard op uitgesproken naar God toe om die afwijzing te vergeven, banden zijn verbroken in Jezus naam. (want elke kind is waardevol, en door God gewild) en sinds die tijd is het probleem opgelost.
misschien heeft u er wat aan mocht u verder vragen hebben mag u altijd mailen
En dat laatste klinkt nogal als een sekte, ik zou liever naar een professionele hulpverlener gaan en die laten helpen, vragenstelster.
Ik heb het 2 x keer meegemaakt, 1 x omdat ik moest trouwen heb de hele zwangerschap spanning gehad, en Deze is zo relax als wat geen problemen en de 2e x was ook spanning omdat het te snel achter elkaar was en ik erg tegen de bevalling opzag, en ook dit kind heeft nergens last van.
Vraagstelster een hulpverlener kan je goed begeleiden. Sterkte ermee
Wat erg voor u.
Ook ik had een huilbaby en ze was ontzettend welkom.
Ze is uit gebloeid tot een geweldige moeder en in haar peuter en kleuter en puberteit geen vuiltje aan de lucht.
Een gezellige dochter.
Ons tweede kind was geen huilbaby, maar heeeel wat moeilijker.
Dus dat kan er absoluut niets mee te maken hebben.
Ik geloof wel dat u professionele hulp moet gaan vragen bij uw huisarts.
Er is toch wel duidelijk iets aan de hand.
Ook het niet zindelijk zijn duidt daar op.
( Daar is trouwens ook een training voor, dat kunt u met uw huisarts bespreken.)
Uit uw schrijven begrijp ik, dat het om een intelligent kind gaat.
(mam, u kunt beter dit of dat tegen mij zeggen).
Dan begrijpt ze vast veel dingen.
Misschien dat u iets aan deze raadgeving heeft.
Probeer uw dochtertje op een stil plekje apart te nemen.
En ga met haar in gesprek.
Pak haar beide handjes vast en kijk haar aan.
En zeg dat dit een serieus gesprek is.
Neem als voorbeeld het eenvoudige versje.
Eens brachten de moeders de kinderen tot Jezus,
Toen spraken de discipelen gaat weg van de Heer,
Maar Jezus zag ze henen gaan en sprak ze ozo vriendelijk aan,
O laat toch de kinderen komen tot Mij.
Ik zal ze ontvangen en in Mijn armen nemen,
Ik zal de Goede Herder zijn,
O, zend ze niet van Mij.
Elk kind dat Mijn zijn hartje geeft,
Zal Ik maken dat het gelukkig leeft,
O, laat toch de kinderen komen tot Mij.
U neemt als voorbeeld dat u De Heere Jezus bent.(we moeten op de Heere gaan lijken)
Neem haar in uw armen en druk haar aan uw hart.(dwing des noods )laat zien dat u van haar houd.
Spreek haar vriendelijk toe, zoals de Heere Jezus dat doet.
Zeg dat ze altijd bij u terecht kan en haar wilt troosten als ze verdriet heeft.
Dat u haar in uw hart heeft en dat u wilt dat ze gelukkig is.
Ze vraagt kennelijk veel aandacht (in bed plassen, agressief, brutaal, eigenwijs)
Dat is heel moeilijk voor u en uw man en uw kinderen.
Ik probeer van uit mijn eigen ervaring te spreken tot u, omdat wij het zelfde meegemaakt hebben en erg met u begaan bent
Ik weet wat het is.
Ik probeer met u mee te leven en IN te leven.
Maar ik ben maar een mens, ga maar met uw noden naar de Heere toe.
Ik zal u onderwijzen, en u leren van den weg, dien gij gaan zult; Ik zal raad geven, Mijn oog zal op u zijn.
Zegt Hij in Zijn woord.
Van harte sterkte en Gods zegen toegewenst.
Het slechte nieuws is, zoals je gemerkt hebt, dat sommige kinderen zich ook moeilijker laten beinvloeden dan anderen (opvoeding is beinvloeding) en dat sommige karaktertrekken zichzelf versterken. Bijvoorbeeld kan een kind met een wat 'dwarser' karakter op school voor de leerkracht ook moelijker zijn. Niet iedere leerkracht gaat daar optimaal mee om, en vijandig gedrag van leerkrachten en medeleerlingen versterkt voor het kind dan weer de indruk dat iedereen tegen hem is. Dat geeft weer aanleiding tot boosheid/wrok/vijandigheid en de spiraal kan zich snel naar beneden draaien.
Een kleine aanvulling op het prachtige antwoord van Drs. van der Marel;
- Zoals jij je kind beschrijft lijkt ze qua ontwikkeling haar leeftijd ver vooruit. Ze trekt liever met oudere meisjes op. Ze vertelt je ook hoe je haar uit haar visie eigenlijk zou moeten opvoeden. Het lijkt me geen slecht idee om haar uitgebreid te laten testen wat betreft intelligentie. Als ze intellectueel te weinig stimulatie ervaart op school en in de huiselijke omgeving kan dat een van de redenen zijn waarom ze niet lekker in haar vel zit.
- complimenten zijn goed voor kinderen, maar niet in elke vorm. Complimenten over eigenschappen waar kinderen niets aan kunnen doen kunnen het karakter ook negatief beinvloeden omdat ze een hoge verwachtingshouding ontwikkelen.
Bijv. complimenten als: wat heb je mooi haar of een mooie fiets of wat kun je goed tekenen.
Het is beter een compliment te geven over iets positiefs dat het kind actief heeft gedaan. Bijv. Wat een mooie tekening, ik kan echt merken dat je je best hebt gedaan. Of: Wat lief van je dat je de tas voor oma hebt gedragen, je hebt er vast aan gedacht hoe lastig het voor haar is met haar gebroken pols.
Op die manier kun je de goede dingen die elk kind hier en daar doet versterken en daaruit goede gewoonten en eigenschappen bouwen.
- Bij kinderen die tegendraads zijn, kan het helpen als je samen iets doet wat een beetje afleidt, maar waarbij je kunt praten. Bijvoorbeeld bloemen planten, afwassen (tenzij ze een scene maakt), iets verven, enz. Omdat het kind zijn aandacht daarop richt heeft het dan niet zoveel tijd negative dingen aan jou te vinden en als jullie in een goede stemming zijn heb je gemakkelijker een ingang om een beetje met het kind te praten en het stilletjes een paar goede gedachten in het hoofd te planten.
- Directe kritiek op een rebels kind wordt vrijwel steeds als aanval gezien en dus niet aangenomen. Probeer het in plaats daarvan eens met het praten over het gedrag van iemand die jullie samen kennen of verzin een kind uit je jeugd dat iets doms gedaan heeft. Op die manier voelt het kind zich groot omdat zij samen met jou over deze dingen praat en leert door de achterdeur dat dat gedrag niet goed is.
- Als je een beetje creatief bent en verhalen vertelt voor het slapengaan kun je heel goed verhalen over een kind verzinnen dat zo’n beetje net zo is als je dochter. Je kunt dan problemen en oplossingen en een positieve karakterontwikkeling in het verhaal binden. Werkt bij sommige kinderen ook goed. Of vraag: Wat zou xxx nu kunnen doen? En laat haar zelf oplossingen verzinnen.
Veel succes en Gods zegen bij de opvoeding wenst drj.
