In de war over de Bijbel

Ds. G. Kater | 2 reacties | 27-02-2013| 15:40

Ik ben soms zo in de war over de Bijbel. Hoe kan ik weten of de Bijbel (SV of HSV) helemaal Gods Woord is? Of er geen dingen zijn die er eigelijk wel bij horen, maar er niet in staan, of andersom? Denk ik iets te weten, krijg ik te horen dat er oudere of andere handschriften zijn die bepaalde teksten niet hebben. Soms wordt er gezegd dat dingen verkeerd vertaald zijn, of dat er ook andere handschriften zijn waar het anders staat. In andere vertalingen kun je sommige teksten niet terug vinden. Zegt de één dat iets geestelijk bedoeld is terwijl de ander beweert dat het letterlijk moet worden opgevat. De God uit het OT lijkt een heel andere dan die uit het NT. Ik bedoel vooral als het het gaat over mensen uitroeien, stenigen en verbranden. En ook over hoe men met slaven moet omgaan. Ook hoe er over vrouwen geschreven wordt, vind ik het vaak erg kwetsend. Mannen zouden het ook niet prettig vinden wanneer ze de vrouwenregels en wetten kregen opgelegd, maar vrouwen hebben net zo goed gevoel als mannen. Op mij komt God met name in het OT hard, streng en willekeurig over. Je wordt geboren als man, vrouw, slaaf of heiden. En dat maakt nogal verschil, terwijl we allemaal dezelfde gevoelens hebben. En we worden ook allemaal geboren voor de eeuwigheid. De hel is toch voor iedereen vreselijk! Dus vraag ik me wel eens af of al die wetten wel echt van God zijn, of anders: is God wel echt de liefdevolle God zoals Jezus Hem heeft uitgebeeld? En voordat de Joden Jezus verwierpen, waren de heidenen zonder God, hoop en beloften in de wereld. Voor hen is de hel toch net zo erg als voor de Israëlieten! Niemand heeft erom gevraagd geboren te worden. Ik begrijp best dat iedereen verkeerde dingen doet en dat ieder daarvoor ook verantwoordelijk is. Maar niemand kan verwachten dat een doornstruik appels voortbrengt en zo zondigt een mens omdat hij als zondaar geboren wordt. Wedergeboren mensen worden geleid door de Heilige Geest. Hoe komt het dan dat Bunyan overtuigd werd dat de geloofsdoop de bijbelse is, terwijl Calvijn de kinderdoop als bijbels zag. De Heilige Geest praat toch niet met twee monden? Hoe weet je nou wanneer iets van de Heilige Geest is, of wanneer het je eigen inzicht is? De oudste papieren zijn geen garantie voor de waarheid. Kortom, ik zie zoveel (schijnbare) tegenstrijdigheden in de Bijbel dat ik er ernstig aan twijfel of die wel echt compleet van God is.

Beste vragensteller,
 
Je stelt heel wat vragen, die heel wat verschillende aspecten rondom Gods Woord aan de orde stellen. Niettemin wil ik graag proberen je enkele antwoorden te geven, in de hoop hiermee iets voor je te kunnen betekenen.
 
1. In de eerste plaats zou ik je graag je verwarring rondom de Bijbel willen wegnemen. Want de Bijbel is inderdaad helemaal Gods Woord, wat we ontvangen hebben door de inspiratie (ingeving) en leiding van de Heilige Geest. De Bijbelschrijvers waren mensen die bij het schrijven door de Heilige Geest geleid werden, Die hen met al hun persoonlijke eigenschappen hierbij inschakelde. Zo kunnen we enerzijds in een bepaald Bijbelboek typerende zaken van de menselijke schrijver herkennen, terwijl we anderzijds weten dat wat er geschreven is Gods onfeilbaar Woord is. De originele handschriften van de Bijbelschrijvers kennen wij niet meer, wel kennen we verschillende handschriften van de Bijbeltekst die door overschrijven zijn overgeleverd. Het is inderdaad zo dat er tussen die verschillende handschriften soms wel eens kleine verschillen voorkomen in de Bijbeltekst. Misschien ervaar je deze wetenschap als verwarrend, maar dan is het juist goed hier enkele dingen bij te bedenken:

- De verschillen die er zijn tussen de verschillende handschriften geven op geen enkele manier aanleiding om iets van het christelijk geloof ter discussie te stellen. Anders gezegd: het zijn geen verschillen die wezenlijke aspecten raken van de bijbelse geloofsleer, zoals die in het geheel van Gods Woord aan ons geopenbaard is. Het gaat in het overgrote geval van alle verschillen om kleine grammaticale verschillen die soms veroorzaakt zijn door het wegvallen of toevoegen van een letter.

- In vergelijking met boeken die even oud zijn als de Bijbel en eveneens via overschrijven zijn overgeleverd, zijn er juist opvallend weinig verschillen tussen de verschillende handschriften van de Bijbel. Dat heeft er enerzijds ongetwijfeld mee te maken dat de tekst van de Bijbel door mensen erg zorgvuldig is overgeschreven, in het besef dat dit het Woord van God is. Maar anderzijds zien we daarin vooral de leiding van de Heilige Geest, Die ervoor gezorgd heeft dat we een volledige betrouwbare Bijbeltekst ontvangen hebben. Kortom; de Bijbeltekst die wij hebben mogen we zonder reserve ontvangen als het volledige Woord van God, dat door de leiding van de Heilige Geest door alle eeuwen heen aan ons is overgeleverd.
 
Wel moeten we daarbij beseffen dat we de tekst van de Bijbel in de oorspronkelijke talen (Hebreeuws/Grieks) moeten beschouwen als de meest zuivere vorm van het Woord van God. Een vertaling zal, wanneer er vertaald wordt vanuit het besef dat de Bijbel Gods Woord is, zoveel als mogelijk willen aansluiten bij deze oorspronkelijke tekst van de Bijbel. Tegelijkertijd is dat niet altijd mogelijk vanwege het taaleigene van ofwel de grondtaal ofwel de doeltaal (taal waarin vertaald wordt). Ook kan het voorkomen dat een woord of zin vanuit de grondtaal op meerdere manieren vertaald kan worden in de doeltaal, zodat er een vertaalkeuze gemaakt moet worden. Om al deze redenen kunnen verschillende vertalingen op bepaalde punten soms een verschillende tekst hebben, terwijl het toch beide betrouwbare weergaven van de grondtekst zijn. Je ziet daarvan iets terug in de kanttekeningen bij de Statenvertaling, waar in veel gevallen andere vertaalopties worden weergegeven dan in de tekst van de SV is opgenomen.
 
Dit alles overwegend wordt enerzijds duidelijk dat we voor het meest volledige verstaan van de Bijbeltekst altijd terug zullen moeten naar de oorspronkelijke Bijbeltekst in de grondtaal. Terwijl dit gegeven anderzijds zeker geen reden is om te denken dat een betrouwbare vertaling daarmee niet het Woord van God is. Het kan wel verhelderend en leerzaam zijn om bij bestudering van een bepaald Bijbelgedeelte meerdere betrouwbare vertalingen te gebruiken. Met betrouwbaar bedoel ik dat de vertaling gemaakt is vanuit de overtuiging dat de Bijbel het onfeilbare Woord van God is, en allereerst zo nauwkeurig mogelijk recht wil doen aan de grondtekst. Laten we boven alles uit beseffen: wat is het een wonder dat wij Gods Woord ontvangen hebben, en dat de HEERE daarin tot ons spreekt in onze eigen taal!
 
2. Je geeft aan dat de God van het OT een heel andere God lijkt dan de God en Vader van de Heere Jezus Christus in het NT. In reactie daarop zou ik heel veel Schriftbewijzen willen noemen, die duidelijk maken dat deze gedachte echt in strijd is met de inhoud van Gods Woord. Omdat het antwoord daarmee erg lang zou worden, beperk ik me tot het noemen van enkele bijbelse gegevens die duidelijk maken dat dit echt niet zo is.

- Het wonder van Gods genade in Christus voor gevallen zondaren zie je in het OT evenzeer als in het NT. Denk aan de eerste (moeder)belofte direct na de zondeval, denk aan de hele offerdienst die laat zien wat Christus' werk is, en denk aan alle beloften van de komende Christus in het OT. Denk ook aan alle personen en instellingen in de dienst van de HEERE, die Hij gegeven heeft als typen (voorafschaduwingen) van de Persoon en het werk van de Heere Jezus Christus.

- Gods rechtvaardigheid en oordeel over de zonde zie je in het NT evenzeer als in het OT. De Heere Jezus spreekt, meer dan iemand anders in het NT, in volle ernst over de werkelijkheid van de hel als de eeuwige straf voor alle goddelozen en ongelovigen die zich niet bekeren. Zowel de Heere Jezus als ook de apostelen in hun brieven spreken voortdurend over het evangelie van Gods genade in het licht van Gods komende eindgericht over alle mensen op de jongste dag.

Dit zijn zomaar enkele gegevens die met veel meer feiten aan te vullen zijn, om de diepe eenheid tussen Gods boodschap in OT en NT te benadrukken. Uiteraard mogen we daarbij niet over het hoofd zien dat de heilsgeschiedenis (komst van Christus) zich beweegt van belofte (OT) tot vervulling (NT) en daarmee steeds rijker geopenbaard wordt.
 
3. Er zijn binnen de kerkgeschiedenis inderdaad rondom het sacrament van de doop verschillende opvattingen geweest van mensen van wie we zeker geloven dat ze kind van God waren. Terecht noem je het voorbeeld van Calvijn die de doop van kinderen als Bijbels verdedigde, terwijl een baptist als Bunyan deze doop afwees als onbijbels. Toch kunnen we deze verschillen niet opvatten als het spreken met twee monden door de Heilige Geest, omdat we alleen in de Bijbel het onfeilbare spreken van de Heilige Geest vinden. Bunyan en Calvijn waren weliswaar kinderen van God die door Christus' Geest geleid werden, maar dat betekent niet dat hun inzichten onfeilbaar zijn, dat is alleen het Woord van God Zelf. Gods Woord geeft immers Zelf aan dat ook van Gods kinderen geldt: "wij kennen ten dele" (1 Kor. 13:9). Dat betekent dat er bij de uitleg van de Bijbel bepaalde verschillen zullen zijn en blijven, waarbij we moeten weten en beseffen dat ook kinderen van God kunnen dwalen. Overigens; over de diepste kern van het christelijk geloof stemmen Calvijn en Bunyan wel helemaal overeen: alleen door het geloof in de Heere Jezus Christus worden zondaren gewassen van de zonde.

Persoonlijk geloof ik dat Calvijn op het terrein van de kinderdoop Gods Woord zuiverder verstaan heeft dan Bunyan, maar dat neemt niet weg dat we ontzettend veel van Bunyan kunnen leren. Zijn "Christenreis naar de eeuwigheid" is na de Bijbel het meest gelezen christelijk boek ter wereld, dat geeft iets weer van de herkenning die dit boek geeft bij christenen wereldwijd van alle eeuwen.
 
4. Het feit dat wij allen als zondaar geboren worden is inderdaad Bijbels, zo leert Ps. 51:7 ons.
Toch betekent dit niet dat wij hierdoor te verontschuldigen zijn, want God heeft in Zijn wijsheid en rechtvaardigheid immers bepaald dat de zonde van Adam ons allen wordt toegerekend. Adam was immers het verbondshoofd in het eerste (werk)verbond dat God met hem en al zijn nakomelingen gesloten heeft. Daarbij moeten wij bedenken:

- God is soeverein, dat betekent dat Hij kan en mag doen wat Hij wil, Hij mag de structuur bepalen van een verbond met een verbondshoofd, die andere mensen vertegenwoordigt.

- God is volmaakt wijs, rechtvaardig, heilig en goed, en alleen daarom al kan iets wat Hij doet nooit onrechtvaardig zijn.

- Adam werd zonder zonde geschapen en was voor de zondeval in staat om de verleiding van de satan te weerstaan en God gehoorzaam te blijven.

- Als God door Christus en Zijn werk zondaren redt van de eeuwige dood, werkt Hij op dezelfde manier: wat Christus deed en doet, wordt toegerekend aan allen die in Hem geloven.
 
Tot slot; je hebt heel wat vragen aan de orde gesteld, ik hoop dat deze reactie voor jou werkelijk enige antwoorden zal bevatten. Zodat je de Bijbel zult gaan lezen in het diepe besef dat dit Gods Woord voor jou is, waarin Hij je enerzijds eerlijk aanzegt wie wij door de zondeval geworden zijn: verloren in zonde en schuld. Maar waarin Hij je anderzijds ook wijst op Zijn onuitsprekelijke genade voor zondaren in de Heere Jezus Christus, en ook jou indringend en welmenend oproept tot bekering en geloof in Hem. Het vlees geworden Woord, Christus, roept ook jou door het Woord! "Wendt u naar Mij toe,wordt behouden, o alle gij einden der aarde, want Ik ben God en niemand meer!" (Jes. 45:22).
 
Met hartelijke groet,
Ds. G. Kater

Dit artikel is beantwoord door

Ds. G. Kater

• Geboortedatum:
  10-07-1978
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  Arnemuiden
• Status:
  Actief

50 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven