Vijfde gebod lastig door verleden
Ds. H. Veldhuizen | 11 reacties | 24-01-2013| 13:41
Vraag
Ik kom uit een gezin met huiselijk geweld en ben vroeger misbruikt. Hulp gevraagd m.b.t. huiselijk geweld aan oom en later aan m'n predikant, maar die hebben me in de kou laten staan. Uiteindelijk bij de hulpverlening terecht gekomen, waar ik wel sterker uitgekomen ben. Ik heb met de meeste familieleden geen contact meer. Ben lid geworden van een andere kerkelijke gemeente. Ben op dit moment redelijk stabiel, zij het met schommelingen. Wat ik lastig vind, is dat ambtsdragers vinden dat geen contact hebben met familieleden vanuit bijbels oogpunt niet kan, maar ik zie dat niet zitten. Door al die 'preken' die ik dan krijg, voel ik me ontzettend eenzaam. Heb het gevoel dat ik me niet echt uit kan spreken zonder een 'preek' over me heen te krijgen. Ik vind het vijfde gebod ook lastig met mijn verleden.
Antwoord
Beste vriend of vriendin,
Heel verdrietig dat je, zoals je schrijft, komt uit een gezin met huiselijk geweld en dat je vroeger misbruikt bent. Ik weet niet door wie je bent misbruikt, dat schrijf je er niet bij. Maar het feit dàt je bent misbruikt is ingrijpend. Zo mogelijk nóg verdrietiger is het dat je met betrekking tot het huiselijk geweld hulp gevraagd hebt aan een oom en later aan je predikant, maar dat die je, zoals je schrijft in de kou hebben laten staan. Zoiets mag natuurlijk niet gebeuren, hoewel ik weet dat het in zulke omstandigheden soms moeilijk is om te helpen. Ouders en familieleden kunnen zich naar buiten toe heel erg mooi voordoen en als er klachten zijn kunnen ze van alles ontkennen, enz. Maar als je oom en je predikant een luisterend oor voor je hadden gehad was dat al heel wat geweest. Gelukkig dat je uiteindelijk bij de hulpverlening bent terecht gekomen en dat je daar, zoals je schrijft, sterker uitgekomen bent, ook al gaat dat gepaard met schommelingen. Je probleem is nu dat je met de meeste familieleden geen contact meer hebt en daar door de ambtsdragers van de gemeente waarvan je lid geworden bent steeds op wordt aangesproken. Door al die 'preken' van hen, schrijf je, voel je je ontzettend eenzaam; je hebt het gevoel je niet uit te kunnen spreken en je vindt het vijfde gebod, met het verleden van je, lastig. Wat moet je nu doen?
Je hebt gelijk: het vijfde gebod is ook lastig, vooral als er sprake is van geweld en misbruik. Ik denk dat het goed is, als predikanten over dat gebod bijvoorbeeld aan de hand van de catechismus, preken, onderstrepen dat de catechismus zegt dat de kinderen hun ouders moeten gehoorzamen met "behoorlijke" gehoorzaamheid. Dat wil zeggen: onbehoorlijke gehoorzaamheid wordt niet gevraagd. En dat, als de catechismus zegt dat kinderen met de zwakheid en gebreken van hun ouders geduld moeten hebben, dat betekent dat ouders zwakheden en gebreken hebben. Kinderen dienen met die zwakheid en gebreken geduld te hebben, maar ouders dienen zich hun zwakheid en gebreken bewust te zijn en te belijden en er tegen te strijden. Hetzelfde lees ik ook bij de apostel Paulus als hij schrijft (Efeze 6:1-4): "Kinderen, wees je ouders gehoorzaam in de Heere" (dat wil zeggen: zoals de Heere het vraagt), maar ook: "Vaders (geldt de moeders natuurlijk ook), wek geen toorn bij uw kinderen op." Die woorden gelden toch wel heel in het bijzonder bij misbruik en bij bijvoorbeeld incest. Dan is er niet alleen van "toorn", maar van verdriet en ernstige beschadiging sprake.
Nu ken ik jouw precieze omstandigheden niet; ik weet niet wat er allemaal gebeurd is. Aan de ene kant zeg ik: begrijpelijk dat je met de meeste familieleden geen contact meer hebt en dat je je door al die 'preken' van ambtsdragers eenzaam en onbegrepen voelt. Die mensen zouden een luisterend oor voor je moeten hebben en je in ieder geval gelegenheid moeten geven om je verhaal te vertellen. Maar aan de andere kant is het ook verdrietig dat er met de meeste familieleden (en je ouders?) geen contact is. Ik zeg niet dat dat ongehoorzaamheid van je is, maar wel dat het verdrietig is. Misschien (of vergis ik me daarin?) is het voor de familieleden (en je ouders?) zelf ook verdrietig. In ieder geval is het niet zoals de Heere het wil. En: stel je voor dat er een sterfgeval is. Zou je geen bijna onherstelbare wroeging kunnen hebben als bijvoorbeeld je ouders (of broers of zusters) zijn gestorven terwijl er geen contact was en nooit verzoening heeft plaatsgevonden?
Hoe kom je daar nu uit? Ik weet het niet goed, omdat ik de omstandigheden niet ken. Toch: probeer, als het kan, een weg te vinden. Als je bijvoorbeeld schrijft dat je met de meeste familieleden geen contact meer hebt, maak ik daaruit op: met sommige familieleden dus wel. Kunnen die wat voor je betekenen en bijvoorbeeld pogingen in het werk stellen dat er weer contact komt? Of: kun je een brief schrijven waarin je schrijft dat je het verdrietig vindt dat er geen contact is, enz, en dat je vraagt hoe het op een goede wijze anders zou kunnen worden? Of denk je dat er dan met de vinger naar jou gewezen wordt en er allerlei ontkenningen komen van wat er gebeurd is? Toch is het misschien te proberen. Of kun je af en toe, bijvoorbeeld met een verjaardag, een kaart sturen, met een paar woorden erop, bijvoorbeeld: "We hebben helaas geen contact, maar ik stuur jullie toch een kaart?" of iets dergelijks.
In ieder geval, lijkt me, zou het jou (en misschien ook hèn) de meeste rust geven als het weer tot contact komt. Waarbij je moet bedenken dat contact niet betekent: heel intensief contact. Dat zou al gauw forcerend werken. Maar contact dat je elkaar eerlijk onder de ogen kunt komen en de hand kunt geven. En dan kom ik toch weer terug bij het vijfde gebod: Ouders hebben jou als kind behoorlijk te behandelen en bij het volwassen worden hebben ze je in je wellicht-anders-zijn te respecteren, en jij mag proberen een weg te vinden dat je je ouders en familieleden weer kunt ontmoeten, misschien ook een weg waarin je vergeving kunt schenken. Ook al weet ik dat vergeving betekent dat de ander schuld belijdt en berouw heeft over wat er is gebeurd (Lukas 17:3-4). Maar dan betekent vergeven ook (Jezus heeft het in heel uitzonderlijke zin gezegd): als het nodig is zevenmaal per dag. Zou dat niet een weg zijn die jou (en de anderen) de meeste innerlijke vrede kan geven? Die vrede wens ik van harte toe. Ik hoop dat ik je met het antwoord wat geholpen heb. God zegene je.
Ds. H. Veldhuizen
Dit artikel is beantwoord door
Ds. H. Veldhuizen
- Geboortedatum:02-01-1938
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Wapenveld
- Status:Inactief
Bijzonderheden:
EmeritusDit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Weet je wat mij hielp na lange strijd en tijd? Dat iemand tegen mij zei, tijdens de hulpverlening: inderdaad moet je je ouders liefhebben/eren, maar dan moet er wel wat te eren vallen!
Vaak is het goed en het beste om afstand te nemen. Dat heb ik zelf ook en daardoor alleen ben ik sterker geworden. Leef ik in haat en onvrede? Nee. Maar traumatische ervaringen/traumatisch verleden, brengt vaak zoveel ellende er boven op doordat slachtoffers zijn gaan praten, en vaak is het zo dat slachtoffers daarvan ook nog eens de schuld krijgen terwijl praten juist voor eigen herstel is in de eerste plaats.
Ik wens je veel sterkte.
P.S. mijn mailadres is bekend bij refoweb. Schroom vooral niet!
Beste vraagsteller, misschien kan dit artikel je ook een beetje helpen: http://baarsen.com/teksten/overgeven.html.
Stelt dat je geprobeerd hebt aan ouders duidelijk te maken dat er dingen gebeurd zijn die je erg moeilijk vind en waar je mee zit. Als dat vervolgens gewoon ontkent werd, terwijl de weg open was voor schuldbelijdenis en vergeving... Dan kan er een punt komen dat je geen contact meer met ze kunt hebben! Omdat je er anders helemaal aan kapot gaat en/of de dingen zich herhalen.
Ds. R. van Kooten heeft boekjes geschreven over de tien geboden. In mijn herinnering staat er in het boekje over het 5de gebod ook een hoofdstuk: Als het eren van je ouders moeilijk is.
Sterkte!!!
Interessante discussie. Maar kan tegenover jouw argument niet weer gezegd worden, dat als Paulus die verbittering liet bestaan en toch tegen verbittering was, dat hij dat dan niet had moeten oplossen? En als hij dat heeft gedaan, waarom staat het er dan niet in?
Ik denk dat Tara een goed punt hier heeft, en je moet goed lezen. Het is niet zwart-wit. Tara zal heus niet bedoelen dat we allemaal maar lekker verbitterd moeten worden. Maar zij bedoelt juist dat als die verbittering er eenmaal is, en je kunt er echt niets meer aan doen (zoals Paulus dus ook), dan kun je maar beter scheiden van je wegen. En wat doet Paulus niet? Hij sticht geen nieuwe kerk, nee hij zoekt een manier zodat ze beiden wel respectvol met elkaar om kunnen gaan zonder dat het op een groot conflict uitkomt. Wat een voorbeeld voor kerkscheuringen!
En dit is geheel parallel aan scheidingen in het huwelijk. De formele scheiding komt vaak heel laat na de informele scheiding. Als je informeel gescheiden bent en echt niet meer met elkaar door kunt. Dan kun je maar beter scheiden, en dan is dat het minste van de twee kwaden, want langer blijven kan voor ergere conflicten zorgen.
Hiermee zeg ik dus niet dat scheidingen goed zijn, zoals de Heere Jezus ook zegt, maar ze zijn er omdat wij zulke harde harten hebben, en dan is het soms een realiteit die opgelost moet worden. En zachte heelmeesters maken stinkende wonden.
In Gal. 2:1 staat dat Paulus na 14 jaar weer samenwerkt met Barnabas in Jeruzalem.
Zie ook Gal.2:9 en 1 Kor.9:6. Kennelijk is het toch weer goed gekomen tussen Paulus en Barnabas.
Bedankt voor de tekst verwijzing! Ik ga er nu even van uit dat de breuk met Barnabas dus die 14 jaar geleden is. Ik zit er zo diep niet in. Maar blijkbaar heeft de scheiding dus wel geholpen. Misschien is de weg tot elkaar juist soms wel dat je even uit elkaar moet gaan. Alles even op een afstand bezien, en dan komt er ook weer een tijd dat je terug naar elkaar toegaat. Dat zou ik dan op basis van deze informatie dus concluderen.
Zeker niet als het in verbittering gebeurd zoals hier.
Ik zeg dit omdat ik t zelf zo ervaren heb. Zolang ik ieder advies als moeten ervaarde, of bang was dat het me niet in dank afgenomen zou worden als ik het advies niet volgde ervaarde ik hetzelfde als jou. Maar vanaf de dag dat ik de regie zelf weer over mijn leven ging nemen en daar ineens helemaal klaar mee was ging ik heel anders om met deze 'raadgevers'. En besefte ik achteraf dat niet zij veranderd waren maar ik.
Dit komt zo vaak voor. Dit heeft niets met eren te maken,het feit dat jij niet bij je familie komt.
Mijn Familie ligt uit elkaar. En ze gaan bijna allemaal naar de kerk. Niemand heeft schuld.....
Maar allemaal willen we geëerd worden.Of we gaan zwaaien met het 5e gebod.
Zo ook je oom en de ds waarschijnlijk: Je moet toch maar je ouders eren.( ga ervan uit dat het 1 van je ouders of familie is geweest)
Maar je kan het niet opbrengen van uit je hart. VRaag je eens af waarom niet? Wat klopt er niet?
Als jij je kind misbruikt, ga je daarna ook het 5e gebod voor het kind zijn neus houden?
Persoonlijk maakt het mij boos. Maar goed, Misschien als je het ze vergeven hebt( natuurlijk moeten ze er ook om vragen), kan je ze misschien weer eren of liefhebben.
Maar het 5e gebodvraagt niet om koste wat het kost je ouders te eren, zodat ze maar hun gang kunnen gaan.Nee dat klopt niet.
Vragensteller: vergeven is alle hoop op een beter verleden opgeven. Veel sterkte en wijshied gewenst
Beste vraagsteller, doe alles uit liefde, en niet omdat je meent aan iets te moeten voldoen. Dan schiet het toch z'n doel voorbij.. Sterkte..
