Herziene Statenvertaling en hoofdletters

drs. L. B. C. Boot | 8 reacties | 04-12-2012| 13:13

Vraag

Waarom staat "ik" en "mijn" in Psalm 32:8 in de Statenvertaling (GBS-editie) en in de Herziene Statenvertaling niet met hoofdletters? In de Statenvertaling Jongbloed-editie staat het wel met hoofdletters.


Antwoord

Beste vraagsteller,

Je stelt een vraag waarvan ik gemerkt heb dat die bij meerdere mensen leeft. Tegelijk is het antwoord vrij eenvoudig als je naar het geheel van Psalm 32 kijkt. Psalm 32 is volgens vers 1 "een onderwijzing van David."  In vers 8 komt David daarop terug met de woorden: "Ik onderwijs u en leer u de weg die u moet gaan."  De GBS-editie van de SV en de HSV baseren dit op de kanttekeningen. Aan het begin van vers 8 wordt door de Statenvertalers deze opmerking geplaatst: "Hier wendt de profeet zijn rede tot de mensen; hoewel sommigen menen dat het Gods eigen woorden zijn, die David invoert aldus sprekende." Met andere woorden: Hier is David (= de profeet) aan het  woord en daarom worden er geen hoofdletters (zgn. eerbiedkapitalen) gebruikt.

Mooi trouwens dat de Kanttekeningen ook verwijzen dat "sommigen menen" dat God hier aan het woord is. Strikt genomen zouden dus beide mogelijkheden kunnen. Je zou in navolging van de Statenvertalers kunnen zeggen: Hier is David aan het woord (en -sinds de 19e eeuw- daarom gebruiken wij geen hoofdletters). Je zou ook in navolging van de "sommigen" kunnen zeggen: Hier is de Heere aan het woord en om dat te laten zien gebruiken we hoofdletters.

Kortom, "ik"  en "mijn" zonder hoofdletters is de keuze van de Statenvertalers. Tegelijk wordt deze tekst heel wat keren gebruikt als belijdenistekst of afgedrukt op een tegeltje, waarbij de zinsnede op de Heere slaat. Dat maakt het misschien tot een gevoelige kwestie. Desalniettemin: een mooie tekst!

Met vriendelijke groet,
Ds. L. B. C. Boot

Dit artikel is beantwoord door

drs. L. B. C. Boot

  • Geboortedatum:
    21-10-1969
  • Kerkelijke gezindte:
    Christelijk Gereformeerd
  • Woon/standplaats:
    Veenendaal
  • Status:
    Actief
62 artikelen
drs. L. B. C. Boot

Bijzonderheden:

* Emeritus predikant
* Bestuursondersteuner van de Stichting Herziening Statenvertaling
* Adviseur Herziene Statenvertaling bij Uitgeversgroep Jongbloed B.V. in Heerenveen


Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
8 reacties
AaHa
04-12-2012 / 15:10
Er is een GBS-Bijbel (het formaat dat vaak als school-Bijbel wordt gebruikt) waarin 'Ik' en 'Mijn' wel met een hoofdletter staan. Wij hadden deze tekst als trouwtekst, en wilden graag een houtsnijwerk van onze trouwtekst. Wij hebben toen advies gevraagd aan de Ds. Die adviseerde om hoofdletters te gebruiken, omdat deze in de grondtekst in de Hebreeuwse taal ook staan.
AaHa
04-12-2012 / 15:23
Er is een GBS-Bijbel (het formaat dat vaak als school Bijbel wordt gebruikt) waarin "Ik" en "Mijn" wel met hoofdletters staan.
Wij hadden deze tekst als trouwtekst en wilden hiervan graag een houtsnijwerk.
Toen hebben wj de Ds. advies gevraagd. Hij adviseerde om hoofdletters te gebruiken omdat deze ook staan in de grondtekst in de Hebreeuwse taal.
haximo360
04-12-2012 / 15:48
Met alle respect AaHa, maar in de grondtekst, de Hebreeuwse Bijbel, staan geen hoofdletters. Hoofdletters gebruiken is de keuze van de vertaler, dat hoeft dus niet per se goed of fout te zijn.
mortlach
04-12-2012 / 16:14
Dat dacht ik dus ook. Ik meen dat het oude hebreeuws geen hoofdletters kende (ook geen leestekens, trouwens, ook al van die moderne fratsen! :-) )
haximo360
04-12-2012 / 17:25
@Lanor, daarvan is sprake als het om het NT gaat, het Grieks dus. Die kent minuskel en majuskel geschriften.

Het Hebreeuws gebruikt geen hoofdletters. Zie deze site maar, Codex Leningrad online: http://archive.org/stream/Leningrad_Codex/Leningrad#page/n13/mode/2up . Zelfs zij die een redelijke kennis van het alfabet hebben zouden dit toch enigszins moeten kunnen lezen. Vertalen is een ander verhaal ;)
blijblij
04-12-2012 / 19:22
En in de Nestle Aland (Griekse N.T.) staan alleen eerste letters van zinnen en namen met hoofdletters.
theos en kurios (ons "Heer") staan gewoon met kleine letters. Net als "ik" als Jezus iets zegt.
Race406
08-12-2012 / 08:51
@AaHa: Werd je dominee "niet gehinderd door enige kennis van de grondtalen"?
Daniel
08-12-2012 / 15:27
De Bijbel is niet een boek wat je zomaar even van kaft tot kaft leest. Het kan lastig zijn om je weg door de Bijbel te vinden, als je niet weet wat zich wanneer heeft afgespeeld.


De Bijbel is het heilige boek van de christenen. Het woord Bijbel komt van het Griekse woord biblia, dat ‘boeken’ betekent. De Bijbel bestaat uit een reeks boeken van verschillende lengte en stijl in verhalende vorm, in proza en poëzie. Ze zijn over een periode van ongeveer duizend jaar geschreven door een groot aantal verschillende auteurs.

De Bijbelboeken zijn verdeeld over twee delen:
•Het Oude Testament bevat de boeken die geschreven zijn in het Hebreeuws met een paar passages in het Aramees. Het Oude Testament wordt ook wel de Hebreeuwse Bijbel of Tanach genoemd. Dit is tevens het heilige boek voor Joden.
•Het Nieuwe Testament bevat de boeken die geschreven zijn in het Grieks. Ze zijn geschreven door de eerste christenen, in een alledaagse vorm van Grieks (koinè-Grieks).

De boeken van het Oude Testament zijn ontstaan in de eeuwen vóór het begin van onze jaartelling. De boeken van het Nieuwe Testament zijn geschreven in de periode tussen 50 en 150 na Christus. In de protestantse traditie heeft de Bijbel in totaal 66 boeken; in de katholieke traditie 73 boeken (inclusief 7 'deuterocanonieke boeken').

Woord van God

Voor veel christenen geldt de Bijbel als het woord van God. Dat hoeft niet te betekenen dat God zelf de teksten geschreven zou hebben of letterlijk zou hebben gedicteerd. Er wordt meestal mee bedoeld dat God zelf spreekt door de woorden van de auteurs van de bijbelse geschriften. Wat zij schrijven is datgene wat God aan de mensen vertellen wil. Op die manier is de Bijbel Gods openbaring aan de mensen.

Vertalen, lezen en begrijpen

De boeken van de Bijbel zijn geschreven in (voor ons) vreemde talen. Ze komen uit een tijd die ver achter ons ligt en dragen de sporen van een oude en andere cultuur. Om de Bijbel te kunnen vertalen of uit te leggen, moet men veel kennis hebben van die oude talen en culturen. Het is belangrijk dat dit steeds weer opnieuw gebeurt. Want de Bijbel is het waard om gelezen, vertaald en begrepen te worden!

Volgende week krijg ik een statenbijbel (met slot) van mijn zwager, yoepie de poepie....., ik lig er al nachten wakker van.
Je kunt niet (meer) reageren op dit bericht. De reactiemogelijkheid is niet geactiveerd of de uiterste reactietermijn van 1 maand is verstreken.

Terug in de tijd

De Bijbel zéker Gods Woord

Als het gaat over de vraag hoe je ZEKER kunt weten dat de Bijbel Gods Woord is, wordt vaak gezegd: dat getuigt de Heilige Geest in je hart en dan twijfel je niet meer. Een atheïst zal zeggen: dat zoge...
2 reacties
04-12-2009

Zou het mensdom vergeefs zijn geschapen

Wanneer er bij ons in de kerk gemeente iemand overleden is laat de dominee o.a. psalm 89:19 zingen. Als ik dit zing, dan komt de zin "Zou het mensdom dan vergeefs op aarde zijn geschapen" zo ongelovig...
4 reacties
04-12-2013

Zendingsbevel naar bepaald gebied

Ik worstel erg met de volgende situatie: door de Heere is er veel liefde in mijn hart gelegd voor een bepaalde plaats op deze wereld. Het liefst zou ik worden uitgezonden om in deze plaats werk te gaa...
2 reacties
04-12-2013
website-ontwikkeling door webdevelopment by Accendis
design website door design website by Mooimerk
hosting website door hosting website by STH Automatisering