Stemgebruik van predikant

Ds. J.D. Heikamp | 47 reacties | 30-11-2012| 16:01

Vraag

Ik heb even een vraag over het spreken van een predikant in de erediensten. Ik hoorde pas geleden een predikant uit de Oud Ger. Gemeente. De manier waarop die dominee zijn stem gebruikte, daar schrok ik wel een beetje van. Ik werd er eigenlijk een beetje bang van. Ook van de donkere toon. Het gebed duurde bovendien een half uur. Ik vraag me af of kleine kinderen er nog wel iets van begrijpen. De tekst werd bijna niet verklaard en het gaat veelal over de bevindelijke toestand van een arme zondaar die tot de uitverkorenen behoort. Ik wil wel zeggen dat ik respect heb voor de predikanten en ook wel geloof dat het kinderen van God zijn, maar moet dat allemaal zo. Moet de tekst niet evenwichtig verklaard worden, schriftuurlijk, en dan natuurlijk wel bevindelijk toepassen. En je gewone stem gebruiken, bijvoorbeeld. Zo doe je toch ook geen boodschappen bij de slager? Hebben deze dominees op dat gebied geen opleiding gehad?


Antwoord

Toen ik begon te preken kwam mijn moeder bij mij en zei: waarom heb je als je preekt een andere stem dan wanneer je gewoon praat? Ik heb je toch niet opgevoed om een draai aan je stem te geven. Waarom doe je dat dan? Ja, ik wist niet goed wat ik zeggen moest, alleen dat ik dacht dat dit zo hoorde om rechtzinnig en bevindelijk over te komen. Ik had enkele predikers uit genoemd kerkverband beluisterd en was onder de indruk van hun spreekstijl. Daarna heb ik getracht er rekening te houden in de preekstijl.

De predikanten kennende zullen zij er geen bezwaar tegen hebben als u in alle liefde hen hier naar vraagt. Sommigen zaken horen gewoon binnen een bepaalde cultuur van een kerkgemeenschap thuis.

Over de inhoud van hun preken kan en wil ik geen uitspraak doen. onlangs nog een preek beluisterd en was er diep van onder de indruk. Grote ernst werd gevoeld over de zielen in het licht van de eeuwigheid. Zeker, het toepassend element was rijkelijk bevoordeeld en kwam vanuit de tekst naar voren. Het was zuiver schriftuurlijk–bevindelijk van inhoud. In veel predikingen overheerst het schriftuurlijke element, bij hen wellicht het bevindelijke element. Zo wordt, generaliserend gesproken, het evenwicht bewaard in de predikingen die in ons land gebracht mogen worden.

Wat behoort over te schieten? Dat de prediker bidt: Heere, leer mij spreken zoals Gij wilt dat het moet geschieden, want ik mis de ware wijsheid. En de kerkganger bidt: Heere, leer mij luisteren met een, door U, geopend hart naar de prediking en vervul spreker en hoorder met Uw lieve Geest.

Met hartelijke groeten,
Ds. J. D. Heikamp

Lees meer artikelen over:

predikantpreektoon
Dit artikel is beantwoord door

Ds. J.D. Heikamp

  • Geboortedatum:
    09-11-1939
  • Kerkelijke gezindte:
    Hersteld Hervormd
  • Woon/standplaats:
    Staphorst
  • Status:
    Actief
288 artikelen
Ds. J.D. Heikamp

Bijzonderheden:

Emeritus

website: http://dsheikamp.refoweb.nl


Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
47 reacties
Agnes
30-11-2012 / 16:28
Als je er bang van wordt is het misschien verstandig om de vraag aan de dominee zelf te stellen, voordat je je er nooit meer onder ''durft'' te zitten!
De ene dominee heeft inderdaad een beter spreektalent als de ander, maar besef dat het een zegen is wanneer je een dominee in je gemeente hebt, vooral binnen de OGG!
Mona
30-11-2012 / 21:09
Wel of geen preektalent hebben, is wat anders dan een preektoon hebben.
Een talent heb je gekregen, een preektoon is aan aangeleerd.

Wat is de meerwaarde van een preektoon? Ik zou dat best graag willen weten.

Ik kan me niet voorstellen dat Paulus, of Johannnes, of wie dan ook van de apostelen, op een galmende, donkere manier het evangelie hebben verkondigd.

Of het cultuur binnen de kerk is, zoals de dominee zegt, dat weet ik ook niet.
Ik vind het zelf erg naar om naar te luisteren.

Zeker, het is waar: de dominee moet bidden: leer mij spreken zoals Gij wilt, want ik mis de ware wijsheid. Maar dan gaat het wel over de inhoud!

Maar of een preektoon nou echt 'stichtelijk' is.....
Mona
30-11-2012 / 22:37
Tara, dat ben ik helemaal met je eens!
Het is heel belangrijk dat we ons biddend voorbereiden op de kerkdienst!
God wil werken door middel van Zijn knechten, of ze een preektoon hebben of niet.

Maar mijn vraag blijft: is het nu echt nodig?
Wat is de meerwaarde ervan?
Kan het juist ook NIET goed zijn?
Ook die vraag mag toch gesteld worden?

Ik ben oprecht nieuwsgierig naar een antwoord.
dijna61
01-12-2012 / 00:08
Dit komt me allemaal erg onwerkelijk voor.
Een gebed van een half uur???Endan nog een preek? Waren er nog die wakker waren?
Zeker een andere cultuur.
MUS
01-12-2012 / 08:37
Niet te geloven... Het lijkt wel groepshypnose.
Les 1 van Passie voor Preken: doe normaal!
lydian
01-12-2012 / 13:40
Ik ben eronder opgegroeid, en weet dus precies wat je bedoelt. Helaas dat deze "cultuur"er is.
Laten we toch vooral bijbels blijven, in alle dingen. En wat de bevinding betreft, dat moet ook een bijbels bevinding zijn, en geen eigen bevinding. Niet de christen, maar Christus en Die gekruisigd moet het grote Middelpunt van de prediking zijn. Hij bid [als het goed is] door de mond van de prediker, Laat u met God verzoenen!! En hoe dat gaat? Lees de bekeringsgeschiedenissen uit de bijbel maar. Een Zacheus en een Levi, een stokbewaarder en een Lydia, en een moordenaar enz..
We kunnen geraakt worden door de ernstige waarschuwingen enz.. maar dan moet de evangelie deur ook wijd open gezet worden. Alzo lief heeft God de wereld gehad , dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, dat een iegelijk die in Hem geloofd, niet verderft, maar het eeuwige leven heeft!!
Een iegelijk, niemand kan dan zeggen , dat is niet voor mij. Helaas staat daar de prediking vaak onder de beheersing van de uitverkiezing.

Mona, het is echt niet nodig hoor dat een dominee, niet gewoon praat.
Niet een stem , maar het Woord moet het doen.

Ik zou nog wel een heel verhaal op kunnen schrijven, maar het belangrijkste wat ik zeggen wil is......
toets alles wat je hoort en ziet.. aan het Woord van God!
Maakt niet uit of je dan in de OGG zit of in een Pinksterkerk, dit is de opdracht voor ons allemaal, beproeft de geesten of ze uit God zijn!
mortlach
01-12-2012 / 15:03
Waarom dat stemgebruik? Omdat het wérkt!

Pak een aantal willekeurige geluidsfragmenten van predikers in de breedste zin van het woord, en ze zullen geen van allen praten zoals tijdens het boodschappen doen.

De menselijke stem is een machtig wapen/stuk gereedschap. Sommigen hebben beter door dan anderen wat bepaald stemgebruik met anderen doet. Als jij - vraagsteller - een beetje bang werd van het stemgebruik van je prediker, ga er dan maar vanuit dat dat precies de bedoeling was - al zou het onbewust kunnen zijn. Hoe banger je bent, hoe groter de kans dat je de week erop weer in het kerkbankje zit in de hoop dat iemand (de prediker) vertelt dat je niet bang hoeft te zijn....
rotterdam1
01-12-2012 / 17:01
Een preektoon – wat is dat en waar komt het vandaan ?
In ieder geval is het iets van vroeger – luister naar opnamen van ons parlement, regering en ook onze koningin Wilhelmia van , pak weg, 50 jaar geleden, allemaal gebruikten ze dezelfde galmende enigszins deftige manier van praten. Deze groepen zijn ermee gestopt, in sommige kerken duurt het iets langer voordat ze het afschaffen.
Daar komt nog bij dat in de begintijd, na de reformatie, de Protestanten uitsluitend grote voormalige Katholieke kerken tot hun beschikking hadden met een enorme nagalm. Er waren nog geen versterkers en luidsprekers dus moesten de dominees een beetje langzame zangerige toon aanslaan om ook verstaanbaar te zijn voor de bezoekers achter in de kerk.
Daarom bouwde men ook een dakje boven de kansel – een z.g. klankboord.
Het is wel grappig dat je dit klankboord ook soms nog terugziet in nieuwe kerken met een geluidinstallatie, waar het dus geen enkel nut meer heeft.
Wellicht was het ook een reactie op de Roomse gewoonte van het Gregoriaans.
De “gewone” kerkgangers namen dit toontje over als ze thuis hardop bijbel lazen of voorgingen in gebed.
De Reformatorische tale Kanaäns was geboren. Het is overigens geen schande, de R.K. kerk heeft tot 40 jaar geleden alles in het Latijn gedaan, de Orthodoxen kennen het “kerk Slavisch”. Zo praat ook niemand die boodschappen gaat doen.
Er zijn in de V.S., Canada en Zuid Afrika kerken waar de mensen door de week gewoon Engels spreken maar de kerkdienst op zondag is nog altijd in het Nederlands.
In het Midden Oosten zijn kerken met Arabisch sprekende Christenen maar de kerkdienst is in het oude Aramees, de taal die Christus sprak.
schaapje
01-12-2012 / 19:16
Ik heb het ooit wel eens gehoord dat predikanten een raar stemgebruik hebben tijdens het preken, ik word er enorm door afgeleid van wat er nu gezegd wordt.
Bij ons in de gemeente preken de voorgangers met een stem zoals ze die ook gebruiken al ze met je in gesprek bent, dus normaal.
Wel heb ik wel eens mensen hardop horen bidden met een stem die bijna niet meer te herkennen is en dat vind ik ook heel vreemd.
schaapje
01-12-2012 / 19:17
sorry voor de fouten ...kan het niet meer veranderen!
lostandfound
01-12-2012 / 23:23
Inderdaad hoor je regelmatig een andere spreektoon, ook met bidden.. alsof God dan beter luistert?
Het lijkt me eerder voortkomend uit traditie, inclusief de 'standaard' uitspraken en termen..
Voor mij schept het afstand.

@Mortlach: (leven en dood zijn in de macht van de tong)
Maar wat jij omschrijft noem ik manipulatie!
Mona
02-12-2012 / 13:42
de dominee schreef het volgende in het antwoord:

" Ja, ik wist niet goed wat ik zeggen moest, alleen dat ik dacht dat dit zo hoorde om rechtzinnig en bevindelijk over te komen."

Heel eerlijk geschreven van de ds, want hij heeft op advies van zijn moeder, de preektoon achterwege gelaten. De dominee geeft dus toe dat het niet nodig is.
Als je als dominee het alleen doet, om beter bevindelijk/rechtzinnig over te komen, dan denk ik dat het per direct af geschaft moet worden!
Want de vraag is wie er centraal staat in het galmen, brommen of bibberen van de stem.

En omdat we nu goede geluidstechnieken hebben, kan de dominee met een normale stem praten en iedereen kan het goed verstaan.
dijna61
02-12-2012 / 19:23
Over theatraal gesproken. Dat blijkt wel uit dit hele verhaal van de vraagsteller. Ik vraag me af hoelang zo'n sessie wel niet duurt dan. Waarschijnlijk één "dienst" voor de hele dag.
sydneylover
02-12-2012 / 20:39
Eigenlijk een hele mooie vraag, antwoord en discussie hier. Je zou willen dat iedere predikant/ambtsdrager dit zou lezen, in de spiegel kijken hoe hij het doet en vervolgens op een authentieke manier het Woord verkondigt.

Want zeker is het gebruik van de stem erg belangrijk en een vlakke stem boeit doorgaans voor geen meter. Maar theatrale beverige uiuiuiuiuiuithalen die haast als kenmerk van het ware gaan gelden: ik ben er een beetje allergisch voor geraakt..
jvdwerfhorst
03-12-2012 / 07:03
Ik denk dat ik de predikant die hier bedoeld wordt wel ken. Zowel als predikant en persoonlijk. Zijn zogenaamde "preektoon" is niet anders dan zijn gewone stem. Ik weet niet wie bedacht heeft dat deze predikant zijn stem anders gebruikt op de kansel dan eronder, maar zo is het niet. Het is gewoon zijn stem...

En wie meent dat hij de Schrift en tekst niet goed uit legt, dan moet u misshien eens beter luisteren. Hij vergelijkt duidelijk Schrift met Schrift, en begint altijd de tekst te verklaren vanaf het eerste begin. Er zijn in ons land maar zeer weinig predikanten die zo duidelijk de tekst vanaf Genesis 1 tot en met Openbaringen 22 weten te verklaren.
Het is wel zo, dat wanneer je even niet oplet en je gedachten even afdwalen, kost het enige moeite om hem weer te kunnen volgen. Hij is zo snel met praten dat je je aandacht niet moet laten afleiden. Maar dat ligt niet aan de bewuste predikant, die ik zeer hoog acht. Niet om wie of wat hij is, maar omdat Gods werk in zijn leven zo duidelijk te horen en te zien is.
Ik ben geen lid van de Oud Gereformeerde Gemeente in Nederland, maar ik zou willen dat we in ons kerkverband zulke predikanten hadden.
dkw
03-12-2012 / 09:04
@jvdwerfhorst, ik denk ook te weten om wie het gaat.
Maar dit is wel degelijk niet de normale spreektoon, hij zal in zijn normale spreken geen vreemde zinsconstructies gebruiken zoals "komen te gaan" "komen te zus en komen te zo", maar gewoon normaal Nederlands, en meerdere predikanten zullen niet spreken over medicijnmeesters maar gewoon over doktoren in een normaal gesprek.

Inderdaad heeft het geen meerwaarde en is het overgenomen, ouderwets verheven taalgebruik, wat verder niets aan of afdoet aan de inhoud van de prediking.
rotterdam1
03-12-2012 / 09:29
@jvdwerfhorst ; Er zijn in ons land maar zeer weinig predikanten die zo duidelijk de tekst vanaf Genesis 1 tot en met Openbaringen 22 weten te verklaren.

Echt waar ? Zeer weinig predikanten ? In Nederland ? Hopelijk is de situatie in de rest van de wereld beter.
Mona
03-12-2012 / 09:48
Ik ken de dominee niet om wie het in de vraag gaat.
Wel weet ik dat er dominees zijn die zich een preektoon hebben aangemeten.
Ik ben de vraagsteller niet, maar het feit dat dominee's soms met deze stem preken, heeft mij altijd met schrik en afschuw vervuld!
Toen ik het voor de eerste keer hoorde (in mijn tienerjaren) was ik er helemaal van van streek.
Als je altijd onder zo'n stem zit, zal dat beslist wennen.
Ik wil ook niet zeggen, dat door een preektoon geen zegen door God gegeven kan worden.
Maar als je je stem op die manier gebruikt omdat je ZELF denkt dat je dan bevindelijk/rechtzinnig overkomt (zie antwoord van ds Heikamp), dan denk ik dat je als dominee jezelf moet onderzoeken. Of je in die zin, dan niet met jezelf de preekstoel opgaat.
lydian
03-12-2012 / 10:10
Ik denk dat ik deze predikant ook ken, en vermoedelijk is dat toch een andere dan jvd werfhorst bedoelt!
Laten wij wel bedenken,dat het uiterst belangrijk is dat wij een dominee goed kunnen verstaan.Zie romeinen 10vers 17 Zo is dan het geloof uit het gehoor en het gehoor door het Woord van God !
AaHa
03-12-2012 / 22:36
Het lijkt wel dat mensen tegenwoordig geen moeite meer willen doen om iemand te verstaan. In dit geval deze dominee. Als er maar naar `onze` mening wordt gesproken willen de meeste mensen zich nog wel inspannen. Maar als het een dominee betreft wordt het vaak zo snel als moeilijk verstaanbaar bestempeld. Het is beter diep respect voor deze man te hebben dan op deze manier over hem te praten, in dit geval schrijven.
Er zijn ook dominees uit andere kerkverbanden die een `preekstem` gebruiken.
Je kunt niet (meer) reageren op dit bericht. De reactiemogelijkheid is niet geactiveerd of de uiterste reactietermijn van 1 maand is verstreken.

Terug in de tijd

Liefdesverdriet blijft groot

Anderhalf jaar geleden is mijn relatie uitgegaan na een lange tijd. In deze relatie hebben wij (tot mijn grote spijt) ook gemeenschap gehad. Het verdriet is nog steeds heel groot en ik houd nog steeds...
Geen reacties
30-11-2020

Dochter wil niet meer naar de kerk

Onze dochter van 16 wil sinds een half jaar niet meer mee naar de kerk. We maken haar elke zondagmorgen op tijd wakker en nodigen haar uit mee te gaan. Als we weer thuiskomen, zeggen we tegen haar din...
Geen reacties
30-11-2016

Duivel de engel van de muziek

Tijdens een bijbelstudie heb ik gehoord dat de duivel de engel van de muziek was. Hier hebben we toen ook een bijbeltekst over gelezen, maar dat kan ik niet meer vinden. Weten u hier iets van en waar ...
Geen reacties
30-11-2001
website-ontwikkeling door webdevelopment by Accendis
design website door design website by Mooimerk
hosting website door hosting website by STH Automatisering