Ziel van dieren

Aan ds. Van Holten. In uw laatste antwoord over het eten van vlees zegt u dat dieren geen ziel hebben. In Gen. 1:20-21 lezen we echter: "En God zeide: Dat de wateren overvloediglijk voortbrengen een gewemel van levende zielen; en het gevogelte vliege boven de aarde, in het uitspansel des hemels! En God schiep de grote walvissen, en alle levende wemelende ziel, welke de wateren overvloediglijk voortbrachten, naar haar aard..." Hetzelfde zien we in vers 24: "En God zeide: De aarde brenge levende zielen voort, naar haar aard, vee, en kruipend, en wild gedierte der aarde, naar zijn aard!" In Leviticus 17:10-44 wordt bij het verbod om bloed te eten ook over de ziel van het dier gesproken. Kunt u uitleggen hoe dit zit? Wordt in de grondtekst voor de zielen van mensen en dieren hetzelfde woord gebruikt? Of moeten we hier het onderscheid maken tussen sterfelijke en onsterfelijke ziel?

Het antwoord op de vraag is erg eenvoudig.

In het Oud-Testamentische taalgebruik (Hebreeuws) wordt het woord "ziel" inderdaad anders gebruikt. Het Hebreeuwse woord "Nefesj" heeft de betekenis van "levend wezen" en wordt gebruikt voor zowel mensen als dieren. In de teksten die hieronder worden genoemd zie je dat voor dieren maar ook voor mensen gebruikt (Jacob die met 70 "zielen" in Egypte aankomt bijvoorbeeld.) In het OT wordt nog geen onderscheid gemaakt tussen lichaam en ziel zoals dat bijvoorbeeld in het Nieuwe Testament (Grieks) wel is. Daar wordt gesproken over de "psyche" en dat is wat wij nu onder ziel verstaan, naast het "sooma" = lichaam. Het OT maakt dat onderscheid niet.
 
Wel wordt er in het OT gesproken over de "ruach" dat is de "levensgeest" (bijv. de levensgeest die God in de neusgaten van Adam blaast waardoor het stof van de aarde een levend wezen wordt).

In 1 Korinthe 15 kun je lezen dat daar inderdaad zeer sterk het onderscheid wordt gemaakt tussen sterfelijk en onsterfelijk. Het OT kent dat onderscheid (nog) niet.

Voor heel het bijbelse getuigenis geldt dat alleen de mens een onsterfelijke ziel heeft en een dier niet.

Vriendelijke groet,
Ds. J. J. van Holten