Orgel en oude berijming

Bekende en steeds terugkerende vragen. Heb het een tijdje terug ook gevraagd aan de kerkenraad, het is jammer dat we zo vastgeroest zitten aan tradities, los van het feit dat ik het orgel, als degene met gevoel kan spelen, ontzettend mooi vind bij de psalmen. Zelf speel ik panfluit en gitaar, het laatste mag dus nooit bij ons in de gemeente. Ik ben het gewend, ik begrijp het ook waar ze bang voor zijn, maar het is wel lastig. Los daarvan geniet ik intens van deze instrumenten in mijn eigen huis waar ik vrij kan zijn en vrij kan leven.

Wat oude woorden betreft, je kunt er ook moeite voor doen om ze zelf op te zoeken!
Ik vind de oude vertaling juist prachtig maar daar verschillen de meningen over.

Ik ben opgegroeid met 1773 maar zie hier ook wel in dat het vrij ver van de originele teksten in de Bijbel vandaan staat. De taal is echt wel veranderd. Zondagmorgen zongen we psalm 78, na enig denken kon ik het woord historieblaân nog wel verklaren, maar ik weet nog steeds niet wie of wat de naneef is uit vers 2... Wie kan mij helpen?

vers 3 trouwens... sorry

@bert Nakomelingen. Het vers spreekt het verlangen uit dat onze nakomelingen deze waarheid nog lang horen mogen.

Duidelijk, dank je wel! Maar je bent toch wel met me eens dat het redelijk triest is dat er dit soort woorden gebruikt worden?

1773 is op sommige punten gewoon onbijbels.
Daarnaast nemen de dichters een enorme vrijheid met dichten, soms wel 75% meer woorden in de berijmde als de onberijmde psalm. (de liederen hamaáloth")
Inzake de HSV word er gestruikeld over een komma, inzake 1773 mag er een enorme vrijheid genomen worden met zaken die niet in de bijbel staan.

1968 of Meeuwse is vele malen bijbelser te noemen, maar ja, we zijn het nu eenmaal zo gewend he om 1773 te zingen.
Verandering en/of vernieuwe is vaak uit den boze, echter stilstaand water stinkt.

Waarom vasthouden aan een soms onbegrijpbare oude berijming die bijbels gezien regelmatig niet klopt en waar veel te veel vrijheid is genomen als er een goed alternatief is, ik snap dat niet wat is dat toch om zo bang te zijn voor vernieuwing...

@bert; nee, het woord triest is voor mij niet de juiste. Op school leren de kinderen elke maandag een pslam die volledig uitgelegd wordt en waar ik zelf als leerkracht ook veel aan heb. Elke vernieuwing is voor mij niet direct een verbetering.

@dkw; ik vind juist dat de meeste nieuwe bijbelvertalingen extreem veel vrijheid hebben genomen......

Verder is dit voor iedereen persoonlijk.

@jsbach; heb je de megakritiek op de berijming van ds Meeuwse soms gemist??? Die was er wel degelijk, had ook niets anders verwacht, helaas helaas....

Angst is idd. het geval. Maar tegelijk zeg ik er bij dat ik schrok van een gemeente waar ik pas was, waar er amper meer tijd was voor de preek maar wel voor een gigaherrie zachtjes uitgedrukt, en waar het alleen nog maar te doen was om de mensen die op het podium staan te swingen. In dat opzicht kan ik angst begrijpen al is het niet goed.

De middenweg vinden is blijkbaar heel moeilijk.

Ik vind het ook ronduit vreselijk als de hsv wordt weggezet als een list van satan, dat is gigantisch fout gezegd, want de list van satan is juist dat mensen hierover eeuwig gaan twisten!

@Roozemond.
Aangaande de sommige bijbelvertalingen heb je gelijk, al ben je het denk ik ook met mij eens dat we dit moeten vergelijken met de grondtekst en dan conclusies mogen trekken.
Neem de berijming van 1773:
Een paar voorbeelden:

Psalm 134, en knielt eerbiedig voor hem neer, waar lees je dat in de onberijmde versie? Nergens, toch word het gebruikt bij huwelijksbevestigingen terwijl ze niet de handen omhoog heffen wat er juist wel staat in de onberijmde versie.

Psalm 136, onberijmd staat er: want zijn goedertierenheid is tot in der eeuwigheid, dit rijmt en past precies op de melodie van psalm 136, maar er staat nu: want zijn gunst alom verspreid zal bestaan in eeuwigheid, dus heel wat anders terwijl het niet nodig is:

Psalm 1: Het pad der deugd betreen.

Psalm 119: Naar 't recht van hen, die, deugdzaam van bestaan,

Psalm 25: Heer ai maak mij uwe wegen, waarom het woord Heer? Waarom het woord ai wat niets betekend, waarom niet gewoon Heere maak mij uwe wegen?

Psalm 1: Het woord samenrotten? Waar vind je dat terug in de bijbel, ook in de onberijmde versie?

Psalm 119: de hulp van uwe Geest, dit is niet onbijbels, maar staat niet in de onberijmde psalm!

Heer, Oppervoogd, Opperheer, Wezen, Opperwezen, grootmachtig Opperwezen, volzalig Wezen (deze namen komen geen enkele keer in de Bijbel voor) en met de vele, vele extra gedachten en woorden die omwille van een goedlopend rijm worden toegevoegd. (Tel eens de woorden in de korte Psalmen 121 tot en met 134. In verschillende van deze berijmde psalmen staan 60 tot 70 procent méér woorden dan in de onberijmde psalm.)

Waarom word zo'n berijming klakkeloos aangenomen en gewoon gezongen?
Als er zo'n vrijheid zou genomen worden bij een bijbelvertaling staat de wereld op z'n kop!
Neem de berijming van Datheen, Meeuwse, van 1968, mijns inziens is deze vele malen dichter bij de grondtekst gebleven, waarom dan vasthouden aan 1773, wat is daar de reden toch van?

@dkw Ben het helemaal met je eens! Maar helaas heb ik geen antwoord op je vraag waarom er nog wordt vastgehouden aan die berijming van bijna 240 (!!) jaar geleden. Ik zit in een gemeente waar we ongeveer één keer per jaar een psalm uit de oude berijming zingen, maar hiervoor zat ik in een gemeente waar het elke zondag werd gedaan. Ben wel er wel blij mee dat in mijn huidige gemeente andere liederen (NB en Evangelische Liedbundel) zingen, omdat ik persoonlijk niets heb met die bijna onbegrijpelijke teksten uit 1773...

@dkw; een onderzoek waard moet ik zeggen;-)
En toch vind ik het fantastisch dat we ze elke zondag zingen, omdat het me al heel vaak tot grote troost en bemoediging is.

En het is ook maar net waarin je opgevoed wordt. En een beetje moeite doen om iets te begrijpen, kan absoluut geen kwaad. vaak wordt het gelijk zonder onderzoek aan de kant gezet met: daar snappen we toch niets van. Vind ik zeer gemakkelijk.

Inderdaad is onderzoeken gezond, maar dat is ook altijd hetzelfde argument van de tegenstanders van vernieuwingen. Het is ook wel eens goed om het door een andere bril te bekijken, en ons in de opgroeiende jongeren te verplaatsen.

@sena, natuurlijk is dat ook goed, en dat wordt echt wel gedaan, meer dan wij denken. Maar wij willen allemaal afstand van alles wat in onze ogen oud is. Dat lijkt me niet de juiste insteek.

@Roozemond.
Een tussenweg is het beste inderdaad.
Het maakt verschil waar je woont en kerkt, woon je op de veluwe en ga je daar naar een (oud)ger gem (in ned) is vernieuwing op zulk soort vlak praktisch onbespreekbaar.
Het is altijd zo geweest dus veranderen we maar niet.
Terwijl in andere kerken van hetzelfde verband elders in NL er wel dingen anders kunnen.

We blijven allemaal mensen met eigen eigenaardigheden, fouten, emoties en gevoeligheden.
Feit is wel dat er aan de SV en 1773 niet gesleuteld mag worden in deze kerken, onbespreekbaar en dat heeft te maken met gevoel, traditie enzovoorts terwijl het maar om 1 ding zou moeten gaan, namelijk de eer van God!

@dkw; weet je wat ik wel eens jammer vind? Los van dat ik je reactie begrijp natuurlijk. Over die gezindte, en ik sluit me er bij in omdat ik ook naar een behoudende kerk ga, wordt vaak op 1 lijn gedacht, ze hebben oude vertalingen, oude berijmingen, vol traditie en het is er dor en dodig.
Dat vind ik erg jammer want er is zoveel meer!! Ik ben door God Zelf getrokken, geleid, en die waarheid is me zeer lief. Van mij hoeft het gewoon niet te veranderen, dat levert voor mij niets extra's op, dat stukje vergeten veel mensen.

@Roozemond, ik behoor net als jij tot een behoudende kerk.
En ik ben het met je eens dat er vaak een karikatuur word gemaakt over deze kerken dat het er dor en dodig is.
Dor en dodig is het misschien wel in sommige behoudende kerken, lang niet allemaal en mag er een klare en heldere prediking verkondigd worden.
Daar houd ik van, een bijbelse, heldere en klare prediking.

De zaken die ik noem zijn bij en randzaken,psalm en bijbelvertaling en dergelijke, dit zijn geen zaken die zielsverwoestend zijn, maar wat mijn punt is dat ik het jammer vind dat het zo onbesproken is en elke verandering aangaande deze zaken de grond in word geboord uit angst voor vernieuwing.
Zeker moeten we alles toetsen aan het woord van God, maar als er zulke mooie en bijbelse alternatieven zijn, wat weerhoud dan van vernieuwing? Hebben de kerken der reformatie het dan fout gehad aangaande vernieuwing? Lees de uitgangspunten van de SV dat deze vernieuwd moet worden en met de taalvorming mee moet gaan, psalmberijming idem.

Met een Fiat Panda kun je ook de wereld rondrijden, maar als er een Mercedes naast staat, waarom dan toch kiezen voor die Fiat Panda?

En zeker, voor jouw hoeft het niets extra's op te leveren, maar voor honderden andere mensen wel, met name de jongeren, dan komt het argument naar voren dat jongeren maar iets meer moeite moeten doen om het te begrijpen.
Dat vind ik geen solide argument, hier op Refoweb spreken we toch ook niet met sterk verouderde woorden, God mag aangesproken worden met hedendaagse woorden.
Zeker kunnen oude vertalingen jouw en andere mensen zeer lief zijn, maar ik denk dat er ook rekening gehouden moet worden met andere doelgroepen, buitenstaanders, jongeren, zwak begaafden en dergelijke.

Even mijn flesje olie voor op het vuur gepakt: terug naar Datheen. Ik weet het, taalkundig, literair en poëtisch een gedrocht, maar voor zover ik deze ken in al zijn rauwheid een veel inhoudsvollere berijming.

Een verschil in de behandeling van de HSV en de psalmberijming van ds. Meeuse: ds. Meeuse heeft niet de intentie gehad om iets bestaands te vervangen, en dat wilde de HSV nu juist wel.

@dkw, bedankt voor je reacties, ik wil mijn opmerking juist niet op die manier naar jongeren vertalen. Maar ik ben zelf ook heel jong geweest, ben ik nu trouwens nog, en het is gewoon niet de enige optie om dan met van alles en nog wat aan te komen om de boel aantrekkelijk te maken. Zo gaan we van het ene uiterste naar het andere. Op de jv hier, gebeuren prachtige dingen, en zien we jongeren uit verschillende kerkgenootschappen zich buigen over het woord, aangeraakt door anderen. Zo kan het ook.

maar het is ook anders, mijn man heeft wel behoefte aan HSV en leest daar uit, prima!